Drewno i inne
Drewno i inne
naturalne
naturalne
materiały
materiały
kompozytowe
kompozytowe
Drewno
Drewno
:
:
Drewno jest najstarszym materiałem konstrukcyjnym.
Drewno jest najstarszym materiałem konstrukcyjnym.
Drewno
Drewno
:
:
Cechy drewna:
- mała gęstość,
- twardość,
- sprężystość,
-w wielu przypadkach wystarczająca wytrzymałość,
Drewno jest higroskopijne, a zatem cechuje się skłonnością do
pochłaniania wilgoci i wyparowywania jej po ogrzaniu, co przyczynia się do jego
pękania. Zwiększona wilgotność drewna jest przyczyną butwienia, oraz
obniżenia wytrzymałości.
W skład drewna wchodzą następujące
W skład drewna wchodzą następujące
pierwiastki chemiczne:
pierwiastki chemiczne:
węgiel (ok. 50%),
węgiel (ok. 50%),
tlen (ok. 43%),
tlen (ok. 43%),
wodór (6,1%),
wodór (6,1%),
azot (0,04÷0,26%),
azot (0,04÷0,26%),
składniki mineralne (0,3÷1,2%).
składniki mineralne (0,3÷1,2%).
Drewno
Drewno
:
:
Drewno złożone z licznych warstw. Zewnętrzną warstwę stanowi kora.
Drewno złożone z licznych warstw. Zewnętrzną warstwę stanowi kora.
Bezpośrednio pod korą znajduje się łyko, a zaraz pod nim miazga,
Bezpośrednio pod korą znajduje się łyko, a zaraz pod nim miazga,
która stanowi tkankę rozmnażającą się. Biel i twardziel stanowią
która stanowi tkankę rozmnażającą się. Biel i twardziel stanowią
najbardziej wartościową część pnia, zawierającą żywicę, garbniki i
najbardziej wartościową część pnia, zawierającą żywicę, garbniki i
olejki eteryczne, wpływające na trwałość drewna. Przyrost masy
olejki eteryczne, wpływające na trwałość drewna. Przyrost masy
drzewnej następuje w cyklach rocznych, przejawiających się
drzewnej następuje w cyklach rocznych, przejawiających się
koncentrycznymi okręgami przyrostu, czyli słojami.
koncentrycznymi okręgami przyrostu, czyli słojami.
Drewno
Drewno
:
:
Kora jest zewnętrzną
Kora jest zewnętrzną
ochronną warstwą
ochronną warstwą
drzewa
drzewa
natomiast pozostała
natomiast pozostała
część
część
pnia spełnia głównie
pnia spełnia głównie
funkcje mechaniczne
funkcje mechaniczne
(utrzymuje drzewo w
(utrzymuje drzewo w
pionie oraz
pionie oraz
przeciwstawia
przeciwstawia
się obciążeniom
się obciążeniom
naturalnym).
naturalnym).
Przekrój pnia drzewa:
Przekrój pnia drzewa:
Drewno
Drewno
:
:
kora
miaz
ga
łyk
o
biel
rdzeń
twardzi
el
promienie
rdzeniowe
Struktura komórek drewna:
Struktura komórek drewna:
Drewno
Drewno
:
:
Jest złożone z podłużnych
komórek stanowiących ok. 95%
materiału stałego drewna.
Ścianki komórek są złożone z warstw
zbudowanych z mikrofibryli
(mikrowłókien).
ŚCIANKA
PIERWOT
NA
ŚCIANKA
ZEWNĘTRZN
A
ŚCIANKA
ŚRODKO
WA
ŚCIANKA
WEWNĘTRZN
A
KOMÓRK
A
GŁÓWNIE
LIGNINA
PUSTK
A
MIKROWŁÓKN
A
20 – 40
m
Można wyróżnić gatunki drewna:
Można wyróżnić gatunki drewna:
Drewno
Drewno
:
:
Miękkie:
• Sosna,
• Świerk,
• Jodła,
• Olcha,
• Lipa,
• Topola.
Twarde:
• Modrzew,
• Dąb,
• Buk,
• Brzoza,
• Klon,
• Grab,
• Jesion,
• Wiąz pospolity,
• Akacja.
Drewno
Drewno
:
:
dąb
jesion
sosna
Rodzaju drewna,
od jego wilgotności,
gęstości drewna, która wynosi średnio 1,5
g/cm3.
Gęstość pozorna określana jest przy
wilgotności około 15% wagowo i w zależności
od rodzaju drewna wynosi 450-850 kg/m3.
Własności fizyczne
drewna:
Zależą od:
Wilgotność,
Higroskopijność,
Nasiąkliwość,
Barwa,
Połysk,
Zapach,
rysunek drewna,
Ciężar,
Skurcz,
Struktura,
Pęcznienie,
rozszerzalność cieplna,
przewodność cieplna,
przewodność
elektryczna,
przewodzenie dźwięku.
Własności fizyczne
drewna:
Własnościami fizycznymi
drewna są:
Wytrzymałość zależy przede wszystkim od kierunku działania sił w
stosunku do włókien, długotrwałości działania obciążeń i wilgotności.
Własności mechaniczne
drewna:
Do własności mechanicznych drewna zalicza się
przede wszystkim:
• Wytrzymałość na ściskanie,
• Wytrzymałość na zginanie,
• Wytrzymałość na rozciąganie,
• Wytrzymałość na ścinanie,
• Moduł sprężystości,
• Łupliwość,
• Udarność,
• Ścieralność,
• Twardość.
Materiały produkowane z
drewna:
Otrzymywane są przez sklejenie ze sobą nieparzystej liczby fornirów, w ten sposób,
Otrzymywane są przez sklejenie ze sobą nieparzystej liczby fornirów, w ten sposób,
że włókna kolejnych arkuszy przebiegają w kierunku wzajemnie prostopadłym.
że włókna kolejnych arkuszy przebiegają w kierunku wzajemnie prostopadłym.
Sklejki wytwarza się z różnych gatunków drewna. Najczęściej z brzozy, olchy, sosny,
Sklejki wytwarza się z różnych gatunków drewna. Najczęściej z brzozy, olchy, sosny,
rzadziej z buku lub z drzew egzotycznych. Wewnętrzne warstwy sklejki często są z
rzadziej z buku lub z drzew egzotycznych. Wewnętrzne warstwy sklejki często są z
innego, tańszego gatunku niż zewnętrzne.
innego, tańszego gatunku niż zewnętrzne.
Sklejka:
Materiały produkowane z
drewna:
Powstaje ze spilśnianej i bardzo zagęszczonej masy drzewnej i jest wytwarzana tzw. technologią mokrą .
Powstaje ze spilśnianej i bardzo zagęszczonej masy drzewnej i jest wytwarzana tzw. technologią mokrą .
Płyty
pilśniowe:
Materiały produkowane z
drewna:
Pod pojęciem płyty wiórowej rozumie się suchy, uformowany
Pod pojęciem płyty wiórowej rozumie się suchy, uformowany
materiał płytowy. Składa on się z drobnych cząstek drzewnych,
materiał płytowy. Składa on się z drobnych cząstek drzewnych,
związanych (sklejonych) lepiszczem syntetycznym lub innym.
związanych (sklejonych) lepiszczem syntetycznym lub innym.
Płyty
wiórowe:
Materiały produkowane z
drewna:
Są to cienkie płyty drewna otrzymywane przez płaskie, mimośrodowe lub obwodowe skrawanie
Są to cienkie płyty drewna otrzymywane przez płaskie, mimośrodowe lub obwodowe skrawanie
drewna okrągłego.
drewna okrągłego.
Grubość arkuszy
Grubość arkuszy
:
:
od
od
0,1 do 5 mm
0,1 do 5 mm
Zastosowanie:
Zastosowanie:
- okleiny,
- okleiny,
- sklejki,
- sklejki,
- obłogi elementów z drewna litego,
- obłogi elementów z drewna litego,
- obłogi płyt wiórowych.
- obłogi płyt wiórowych.
Forniry:
Materiały produkowane z
drewna:
Lignomerem
Lignomerem
nazywamy drewno nasycone monomerem
nazywamy drewno nasycone monomerem
i poddane procesowi polimeryzacji.
i poddane procesowi polimeryzacji.
Lignofol
Lignofol
jest materiałem wielowarstwowym otrzymywanym przez sklejenie na gorąco klejem
jest materiałem wielowarstwowym otrzymywanym przez sklejenie na gorąco klejem
wodoodpornym pod ciśnieniem fornirów o grubości poniżej 1mm.
wodoodpornym pod ciśnieniem fornirów o grubości poniżej 1mm.
Lignomer i
Lignofol:
Inne materiały kompozytowe
naturalne:
Rodzaj tkanki łącznej podporowej, tworzącej główną część układu kostnego u kręgowców.
Rodzaj tkanki łącznej podporowej, tworzącej główną część układu kostnego u kręgowców.
Tkanka kostna:
Materiały produkowane z
drewna:
Jest
Jest uzyskiwany z kory dębu korkowego. Korek jest tkanką wtórną okrywającą pnie, konary, a także
starsze łodygi drzew nasiennych, wytwarzaną przez miazgę korkotwórczą.
Korek użytkowy:
Inne materiały kompozytowe
naturalne:
Rodzaj roślin wieloletnich o drewniejących łodygach należący do rodziny
Rodzaj roślin wieloletnich o drewniejących łodygach należący do rodziny
wiechlinowatych. Rodzaj liczy ok. 120 gatunków. Występuje w klimacie
wiechlinowatych. Rodzaj liczy ok. 120 gatunków. Występuje w klimacie
monsunowym, gdzie niekiedy tworzy lasy do 40 m wysokości, głównie w
monsunowym, gdzie niekiedy tworzy lasy do 40 m wysokości, głównie w
tropikalnej Azji, wymaga nasłonecznionych terenów, bogatych w wodę gruntową.
tropikalnej Azji, wymaga nasłonecznionych terenów, bogatych w wodę gruntową.
Bambus:
Inne materiały kompozytowe
naturalne:
Trzy podstawowe grupy skał:
Trzy podstawowe grupy skał:
- magmowe,
- magmowe,
- osadowe,
- osadowe,
- metamorficzne,
- metamorficzne,
Skały i minerały:
Granit
Wapi
eń
Bibliografia:
- M. Blicharski – „ Wstęp do inżynierii materiałowej”
- M. Blicharski – „ Wstęp do inżynierii materiałowej”
- L. A. Dobrzański – „Podstawy nauki o materiałach i metaloznawstwo”
- L. A. Dobrzański – „Podstawy nauki o materiałach i metaloznawstwo”
Prezentacje przygotowali:
Maciej Ciupka,
Maciej Ciupka,
Witold Gregorowicz,
Witold Gregorowicz,
Leszek Grolik,
Leszek Grolik,
Frederyk Holewik.
Frederyk Holewik.
Dziękujemy za uwagę.
Dziękujemy za uwagę.