Gra w klasy

Gra w klasy

Udany/nieudany

Udany/nieudany

eksperyment?

eksperyment?

Dzieło geniusza/grafomana?

Dzieło geniusza/grafomana?

Liczba symboli ortograficznych wynosi dwadzieścia pięć.

Liczba symboli ortograficznych wynosi dwadzieścia pięć.

Stwierdzenie to pozwoliło trzysta lat temu na sformułowanie

Stwierdzenie to pozwoliło trzysta lat temu na sformułowanie

ogólnej teorii Biblioteki i na zadowalające rozwiązanie

ogólnej teorii Biblioteki i na zadowalające rozwiązanie

problemu, którego żadne przypuszczenie poprzednio nie

problemu, którego żadne przypuszczenie poprzednio nie

rozwikłało: bezkształtnej i chaotycznej natury prawie

rozwikłało: bezkształtnej i chaotycznej natury prawie

wszystkich książek. Jedna z nich, którą mój ojciec ujrzał w

wszystkich książek. Jedna z nich, którą mój ojciec ujrzał w

pewnym sześcioboku obwodu piętnaście dziewięćdziesiąt

pewnym sześcioboku obwodu piętnaście dziewięćdziesiąt

cztery, złożona była z liter M C V, powtarzających się

cztery, złożona była z liter M C V, powtarzających się

przewrotnie od pierwszego do ostatniego wiersza. Inna, do

przewrotnie od pierwszego do ostatniego wiersza. Inna, do

której często zaglądano w tej okolicy, była po prostu labiryntem

której często zaglądano w tej okolicy, była po prostu labiryntem

liter, ale przedostatnia stronica mówiła: "O czasie, twe

liter, ale przedostatnia stronica mówiła: "O czasie, twe

piramidy." Wiadomo, że na jedną rozsądną linijkę czy słuszną

piramidy." Wiadomo, że na jedną rozsądną linijkę czy słuszną

wiadomość przypadają mile bezsensownych kakofonii,

wiadomość przypadają mile bezsensownych kakofonii,

słownych gmatwanin i niedorzeczności. (Wiem o pewnej

słownych gmatwanin i niedorzeczności. (Wiem o pewnej

niebezpiecznej okolicy, której bibliotekarze odrzucają

niebezpiecznej okolicy, której bibliotekarze odrzucają

przesądny i próżny zwyczaj poszukiwania sensu w książkach i

przesądny i próżny zwyczaj poszukiwania sensu w książkach i

porównują go do zwyczaju poszukiwania go w snach czy w

porównują go do zwyczaju poszukiwania go w snach czy w

chaotycznych liniach ręki... Przyznaję, że wynalazcy pisma

chaotycznych liniach ręki... Przyznaję, że wynalazcy pisma

naśladowali dwadzieścia pięć naturalnych symboli, ale

naśladowali dwadzieścia pięć naturalnych symboli, ale

utrzymują, że to zastosowanie jest przypadkowe i że książki

utrzymują, że to zastosowanie jest przypadkowe i że książki

same w sobie nic nie znaczą. Sąd ten, jak się przekonamy, nie

same w sobie nic nie znaczą. Sąd ten, jak się przekonamy, nie

jest całkiem błędny.)

jest całkiem błędny.)

J.L. Borges „Biblioteka Babel”

J.L. Borges „Biblioteka Babel”

Przykłady te pozwoliły pewnemu genialnemu

Przykłady te pozwoliły pewnemu genialnemu

bibliotekarzowi na odkrycie podstawowego prawa

bibliotekarzowi na odkrycie podstawowego prawa

Biblioteki. Myśliciel ten zauważył, że wszystkie

Biblioteki. Myśliciel ten zauważył, że wszystkie

książki, jakkolwiek by się między sobą różniły,

książki, jakkolwiek by się między sobą różniły,

składają się z jednakowych elementów: odstępu,

składają się z jednakowych elementów: odstępu,

kropki, przecinka, dwudziestu dwu liter alfabetu.

kropki, przecinka, dwudziestu dwu liter alfabetu.

Również przytoczył fakt, który potwierdzili wszyscy

Również przytoczył fakt, który potwierdzili wszyscy

podróżnicy: Nie ma w rozległej Bibliotece dwu

podróżnicy: Nie ma w rozległej Bibliotece dwu

identycznych książek. Z tych niespornych

identycznych książek. Z tych niespornych

przesłanek wydedukował, że Biblioteka jest

przesłanek wydedukował, że Biblioteka jest

totalna i że jej szafy rejestrują wszelkie możliwe

totalna i że jej szafy rejestrują wszelkie możliwe

kombinacje tych dwudziestu kilku symboli

kombinacje tych dwudziestu kilku symboli

ortograficznych (liczba ich, choć niezwykle

ortograficznych (liczba ich, choć niezwykle

wysoka, nie jest nieskończona), to jest wszystko

wysoka, nie jest nieskończona), to jest wszystko

to, co można wyrazić: we wszystkich językach.

to, co można wyrazić: we wszystkich językach.

J. L. Borges „Biblioteka Babel”

J. L. Borges „Biblioteka Babel”

Powieść

Powieść

postmodernistyczna:

postmodernistyczna:



Nie odzwierciedla rzeczywistości, chociaż

Nie odzwierciedla rzeczywistości, chociaż

czasami udaje, że to robi, by poprzez

czasami udaje, że to robi, by poprzez

wytworzenie iluzji realności usytuować

wytworzenie iluzji realności usytuować

się wobec niej jako fikcja spotęgowana.

się wobec niej jako fikcja spotęgowana.



Tracąc odniesienie do rzeczywistości

Tracąc odniesienie do rzeczywistości

sytuuje się w obrębie językowych

sytuuje się w obrębie językowych

łańcuchów znaczeń, eksploatując

łańcuchów znaczeń, eksploatując

wszelkie tego typu relacje między

wszelkie tego typu relacje między

znakami, cytatami czy tekstami,

znakami, cytatami czy tekstami,

prowadząc rodzaj gry intertekstualnej i

prowadząc rodzaj gry intertekstualnej i

zabawy słownej.

zabawy słownej.



Często przybiera pozór powieści

Często przybiera pozór powieści

historycznej, korzystając z

historycznej, korzystając z

materiałów z przeszłości, nigdy

materiałów z przeszłości, nigdy

jednak taką powieścią nie jest, lecz

jednak taką powieścią nie jest, lecz

określa się tak wobec historycznego

określa się tak wobec historycznego

materiału jak i gatunku literackiego

materiału jak i gatunku literackiego

jako ich parodia, a nade wszystko

jako ich parodia, a nade wszystko

pastisz; jej odniesienia nie są

pastisz; jej odniesienia nie są

„zaczepne”, nie idzie ani o krytykę,

„zaczepne”, nie idzie ani o krytykę,

ani o poprawianie świata – lecz o

ani o poprawianie świata – lecz o

kreowanie, na bazie przejętego

kreowanie, na bazie przejętego

materiału, świata równoległego.

materiału, świata równoległego.



Świat ów przybiera często formę sieci,

Świat ów przybiera często formę sieci,

kłącza lub labiryntu, po których wędrują

kłącza lub labiryntu, po których wędrują

powieściowi nomadzi, pozbawieni

powieściowi nomadzi, pozbawieni

zarówno perspektywy końcowego celu

zarówno perspektywy końcowego celu

jak i możliwości ogólniejszej, całościowej

jak i możliwości ogólniejszej, całościowej

orientacji w terenie.

orientacji w terenie.



Jest „powierzchniowa” i

Jest „powierzchniowa” i

fragmentaryczna, odrzuca wszelkie

fragmentaryczna, odrzuca wszelkie

metaporządki, akceptuje chaos; lubi

metaporządki, akceptuje chaos; lubi

przybierać formę encyklopedii, w której

przybierać formę encyklopedii, w której

nie obowiązuje ani linearny porządek

nie obowiązuje ani linearny porządek

lektury, ani hierarchiczne

lektury, ani hierarchiczne

uporządkowanie haseł i gdzie nie jest

uporządkowanie haseł i gdzie nie jest

też możliwy do uchwycenia jakiś ukryty

też możliwy do uchwycenia jakiś ukryty

w „głębi” całościowy sens.

w „głębi” całościowy sens.



Łamie wszelkie podziały, zwłaszcza

Łamie wszelkie podziały, zwłaszcza

te na sztukę elitarną i popularną,

te na sztukę elitarną i popularną,

łącząc wątki sensacyjne i

łącząc wątki sensacyjne i

awanturnicze z głębokimi (lub

awanturnicze z głębokimi (lub

sprawiającymi taki wrażenie)

sprawiającymi taki wrażenie)

rozważaniami natury filozoficznej lub

rozważaniami natury filozoficznej lub

naukowej.

naukowej.



Podważa status autora (narratora)

Podważa status autora (narratora)

jako organizatora całości i

jako organizatora całości i

potencjalnego punktu odniesienia dla

potencjalnego punktu odniesienia dla

rozrzuconych fragmentów.

rozrzuconych fragmentów.



Igra z czytelnikiem, wprowadzając do

Igra z czytelnikiem, wprowadzając do

go kreowanego przez siebie świata

go kreowanego przez siebie świata

gier i zabaw językowych, czyniąc go

gier i zabaw językowych, czyniąc go

bohaterem czytanej właśnie

bohaterem czytanej właśnie

powieści.

powieści.



Zamierzenie zrównuje dyskurs

Zamierzenie zrównuje dyskurs

literacki z dyskursem teoretycznym,

literacki z dyskursem teoretycznym,

język fabuły i narracji z metajęzykiem

język fabuły i narracji z metajęzykiem

teorii, przez co „zasypuje przepaść”

teorii, przez co „zasypuje przepaść”

między literaturą a wiedzą o niej,

między literaturą a wiedzą o niej,

między pisarzem a uczonym.

między pisarzem a uczonym.

Oto na przykład twierdzenia, które znajdujemy w jednej z

Oto na przykład twierdzenia, które znajdujemy w jednej z

najlepszych, naszym zdaniem, prac poświęconych

najlepszych, naszym zdaniem, prac poświęconych

fenomenologii interpretacji: „Dzieło sztuki... jest formą, to

fenomenologii interpretacji: „Dzieło sztuki... jest formą, to

znaczy ruchem zamkniętym, niejako nieskończonością

znaczy ruchem zamkniętym, niejako nieskończonością

sprowadzoną do skończoności. Jego całość jest rezultatem

sprowadzoną do skończoności. Jego całość jest rezultatem

pewnej konkluzji, a zatem trzeba ją traktować nie jako

pewnej konkluzji, a zatem trzeba ją traktować nie jako

zamknięcie pewnej rzeczywistości statycznej i nieruchomej,

zamknięcie pewnej rzeczywistości statycznej i nieruchomej,

ale jako otwarcie pewnej nieskończoności, która przyoblekła

ale jako otwarcie pewnej nieskończoności, która przyoblekła

się w określoną formę. Dzieło osiąga przez to nieskończoną

się w określoną formę. Dzieło osiąga przez to nieskończoną

mnogość aspektów, które są czymś więcej niż tylko jego

mnogość aspektów, które są czymś więcej niż tylko jego

częściami czy fragmentami, gdyż każdy z nich mieści w sobie

częściami czy fragmentami, gdyż każdy z nich mieści w sobie

dzieło w całości i ukazuje je z określonej perspektywy.

dzieło w całości i ukazuje je z określonej perspektywy.

Różnorodność wykonań ma swoje źródło zarówno w złożoności

Różnorodność wykonań ma swoje źródło zarówno w złożoności

natury interpretatora, jak i samego dzieła... Niezliczone punkty

natury interpretatora, jak i samego dzieła... Niezliczone punkty

widzenia odbiorców i niezliczone aspekty dzieła krzyżują się ze

widzenia odbiorców i niezliczone aspekty dzieła krzyżują się ze

sobą, spotykają się i wzajemnie się tłumaczą, tak, że

sobą, spotykają się i wzajemnie się tłumaczą, tak, że

interpretator, zajmując pewien określony punkt widzenia,

interpretator, zajmując pewien określony punkt widzenia,

może ukazać całe dzieło tylko pod tym warunkiem, iż uchwyci

może ukazać całe dzieło tylko pod tym warunkiem, iż uchwyci

pewien jego ściśle określony aspekt, i odwrotnie, ów

pewien jego ściśle określony aspekt, i odwrotnie, ów

szczególny aspekt dzieła, który ukazuje je całe w nowym

szczególny aspekt dzieła, który ukazuje je całe w nowym

świetle musi skłonić interpretatora do zajęcia odpowiedniego

świetle musi skłonić interpretatora do zajęcia odpowiedniego

punktu.

punktu.

U. Eco „Dzieło otwarte”

U. Eco „Dzieło otwarte”

Przed lustrem, z tubką pasty do zębów

Przed lustrem, z tubką pasty do zębów

w zaciskającej się pięści, Oliveira po

w zaciskającej się pięści, Oliveira po

raz nie wiem który wybuchał

raz nie wiem który wybuchał

śmiechem prosto we własną twarz i

śmiechem prosto we własną twarz i

zamiast włożyć sobie szczoteczkę do

zamiast włożyć sobie szczoteczkę do

ust, przybliżał ją do swojego obrazu,

ust, przybliżał ją do swojego obrazu,

różową pastą dokładnie obrysowywał

różową pastą dokładnie obrysowywał

fałszywe usta, na samych wargach

fałszywe usta, na samych wargach

malował serce, nogi, litery, świństwa,

malował serce, nogi, litery, świństwa,

przejeżdżał szczotką po lustrze, walił

przejeżdżał szczotką po lustrze, walił

po nim tubką, skręcając się ze śmiechu

po nim tubką, skręcając się ze śmiechu

aż do nadejścia zrozpaczonej

aż do nadejścia zrozpaczonej

Gekrepten.

Gekrepten.

(s. 370)

(s. 370)

(…) oto ja sfrancuziały Argentyńczyk

(…) oto ja sfrancuziały Argentyńczyk

(potworne! potworne!), poza

(potworne! potworne!), poza

młodzieżową modą, poza coolem, z

młodzieżową modą, poza coolem, z

anachronicznym Etes-vous fou Rene

anachronicznym Etes-vous fou Rene

Crevela w ręku, z całym surrealizmem

Crevela w ręku, z całym surrealizmem

w pamięci, z piętnem Antonina Artaud

w pamięci, z piętnem Antonina Artaud

na podbrzuszu, z Ionisations Edgara

na podbrzuszu, z Ionisations Edgara

Verese w uszach, z Picassem w oczach,

Verese w uszach, z Picassem w oczach,

chociaż podobno jestem Mondrian, tak

chociaż podobno jestem Mondrian, tak

mi powiedziano.

mi powiedziano.

(s. 92)

(s. 92)

Ze swojej strony tak dokładnie

Ze swojej strony tak dokładnie

zlikwidowałem w moim domu

zlikwidowałem w moim domu

jakiekolwiek powierzchnie

jakiekolwiek powierzchnie

odzwierciedlające, że gdy jakaś

odzwierciedlające, że gdy jakaś

nieunikniona szyba okienna uprze się,

nieunikniona szyba okienna uprze się,

żeby ukazać mi moje odbicie, widzę w

żeby ukazać mi moje odbicie, widzę w

nim tylko kogoś, kto mnie przypomina.

nim tylko kogoś, kto mnie przypomina.

Rzeczywiście bardzo jest do mnie

Rzeczywiście bardzo jest do mnie

podobny- przyznaję!

podobny- przyznaję!

Tylko proszę nie wyobrażać sobie,

Tylko proszę nie wyobrażać sobie,

że to ja! Skądże! Wszystko tu jest

że to ja! Skądże! Wszystko tu jest

fałszem. Kiedy zwrócą mi mój dom i

fałszem. Kiedy zwrócą mi mój dom i

moje życie- odnajdę moją prawdziwą

moje życie- odnajdę moją prawdziwą

twarz.

twarz.

(s. 524)

(s. 524)

W swojej rozprawie O pochodzeniu wyrazów

W swojej rozprawie O pochodzeniu wyrazów

Gavius Passus daje mądre- moim zdaniem- i

Gavius Passus daje mądre- moim zdaniem- i

pomysłowe tłumaczenie słowa persona,

pomysłowe tłumaczenie słowa persona,

maska. Twierdzi on, że słowo to pochodzi od

maska. Twierdzi on, że słowo to pochodzi od

czasownika personare, zatrzymywać. I oto

czasownika personare, zatrzymywać. I oto

jak podbudowuje swoją teorię: „Ponieważ

jak podbudowuje swoją teorię: „Ponieważ

maska, całkowicie zakrywająca twarz,

maska, całkowicie zakrywająca twarz,

posiada tylko jeden otwór w miejscu ust,

posiada tylko jeden otwór w miejscu ust,

głos, zamiast rozchodzić się na wszystkie

głos, zamiast rozchodzić się na wszystkie

strony, usiłuje wydostać się tym jednym

strony, usiłuje wydostać się tym jednym

wyjściem, przez co staje się przenikliwszy i

wyjściem, przez co staje się przenikliwszy i

mocniejszy. Ponieważ dzięki masce głos

mocniejszy. Ponieważ dzięki masce głos

dźwięcznieje i zaczyna wibrować

dźwięcznieje i zaczyna wibrować

(personare), nazwano ją persona, przy czym

(personare), nazwano ją persona, przy czym

akcent jest na literze o, którą wymawia się

akcent jest na literze o, którą wymawia się

dłużej”.

dłużej”.

(s. 520)

(s. 520)

„

„

Otchłań”, o jakiej mówi Foucault, symbolizuje

Otchłań”, o jakiej mówi Foucault, symbolizuje

bliskość szaleństwa, z którego wyłania się myślenie.

bliskość szaleństwa, z którego wyłania się myślenie.

„Otchłań” symbolizuje nieobecność fundamentu,

„Otchłań” symbolizuje nieobecność fundamentu,

bez-podstawność- Abgrund. Lęk przed otchłanią

bez-podstawność- Abgrund. Lęk przed otchłanią

charakterystyczny jest dla wielkiej nieufności.

charakterystyczny jest dla wielkiej nieufności.

„Wielka nieufność”, to przede wszystkim nieufność

„Wielka nieufność”, to przede wszystkim nieufność

wobec faktu własnej egzystencji. Określa postawę

wobec faktu własnej egzystencji. Określa postawę

człowieka wyobcowanego, całkowicie niezdolnego

człowieka wyobcowanego, całkowicie niezdolnego

do- jak to określa Nietzsche- „afirmacji własnego

do- jak to określa Nietzsche- „afirmacji własnego

bycia” i jego „przygodnej tożsamości”. Żywioł

bycia” i jego „przygodnej tożsamości”. Żywioł

egzystencji, w który został wrzucony nieufny

egzystencji, w który został wrzucony nieufny

podmiot Foucaulta- jest przezeń postrzegany nie

podmiot Foucaulta- jest przezeń postrzegany nie

jako „własne”, lecz właśnie przeciwnie, jako sama

jako „własne”, lecz właśnie przeciwnie, jako sama

kwintesencja obcości.

kwintesencja obcości.

Agata Bielik Robson „Na drugim brzegu nihilzmu”

Agata Bielik Robson „Na drugim brzegu nihilzmu”

Człowiek robi odkrycie, że ma duszę, ilekroć

Człowiek robi odkrycie, że ma duszę, ilekroć

poczuje, że jego ciało jest pasożytem, przyklejonym

poczuje, że jego ciało jest pasożytem, przyklejonym

do nas robakiem. Wystarczy poczuć, że się żyje (…),

do nas robakiem. Wystarczy poczuć, że się żyje (…),

aby najbliższa i najdroższa część naszego ciała, na

aby najbliższa i najdroższa część naszego ciała, na

przykład prawa ręka, natychmiast stała się

przykład prawa ręka, natychmiast stała się

przedmiotem ze wstrętem spełniającym swoją

przedmiotem ze wstrętem spełniającym swoją

podwójną funkcję, polegającą na tym, że jest mną i

podwójną funkcję, polegającą na tym, że jest mną i

jest czymś tylko ze mną połączonym.

jest czymś tylko ze mną połączonym.

Łykam zupę. Później w trakcie jakiejś lektury

Łykam zupę. Później w trakcie jakiejś lektury

nagle myślę: „Zupa jest we mnie (…) tym jestem-

nagle myślę: „Zupa jest we mnie (…) tym jestem-

workiem pełnym pokarmów”.

workiem pełnym pokarmów”.

Wtedy rodzi się duch: „Nie, nie jestem tym.”

Wtedy rodzi się duch: „Nie, nie jestem tym.”

Jakkolwiek (bądźmy raz uczciwi)

Jakkolwiek (bądźmy raz uczciwi)

tak, jestem. Z możliwością małej wolty na użytek

tak, jestem. Z możliwością małej wolty na użytek

delikatnych: „tak jestem także i tym.”

delikatnych: „tak jestem także i tym.”

(s. 383)

(s. 383)

Operacja polegająca na zalaniu stałego

Operacja polegająca na zalaniu stałego

ciała warstwą roztopionego metalu za

ciała warstwą roztopionego metalu za

pomocą prądu elektrycznego. Czy to

pomocą prądu elektrycznego. Czy to

nie jest dawna fregata o trójkątnych

nie jest dawna fregata o trójkątnych

żaglach, o wyporności jakichś stu ton?

żaglach, o wyporności jakichś stu ton?

- No przecież, że jest- Talita odrzuciła w

- No przecież, że jest- Talita odrzuciła w

tył włosy- A wałęsać się, włóczyć się,

tył włosy- A wałęsać się, włóczyć się,

obić cios, uperfumować piżmem i

obić cios, uperfumować piżmem i

przeliczyć dziesięcinę z owoców „na

przeliczyć dziesięcinę z owoców „na

pniu”- czyż to nie to samo, co

pniu”- czyż to nie to samo, co

jakiekolwiek soki owocowe,

jakiekolwiek soki owocowe,

przeznaczone do konsumpcji, jak wino,

przeznaczone do konsumpcji, jak wino,

oliwa i tak dalej?

oliwa i tak dalej?

(s. 242)

(s. 242)

Zamówili jeszcze litr czerwonego,

Zamówili jeszcze litr czerwonego,

Traveler znowu mówił o swojej pracy,

Traveler znowu mówił o swojej pracy,

że nie traci nadziei na coś lepszego

że nie traci nadziei na coś lepszego

(…), cały czas czekając, że Oliveira

(…), cały czas czekając, że Oliveira

opowie mu coś- nie wiedział co- no,

opowie mu coś- nie wiedział co- no,

coś, co by ułatwiło im to spotkanie po

coś, co by ułatwiło im to spotkanie po

tak długim czasie.

tak długim czasie.

- No, może mi coś opowiesz-

- No, może mi coś opowiesz-

zaproponował wreszcie.

zaproponował wreszcie.

- Pogoda- powiedział Oliveira- była

- Pogoda- powiedział Oliveira- była

bardzo zmienna, od czasu do czasu

bardzo zmienna, od czasu do czasu

trafiały się jednak piękne dni.

trafiały się jednak piękne dni.

(s. 217)

(s. 217)

- Dobry wieczór, kawalerze- powiedziała czarna

- Dobry wieczór, kawalerze- powiedziała czarna

dama. – Ale mamy upał.

dama. – Ale mamy upał.

- Przeciwnie, proszę pani- powiedział Oliveira- raczej

- Przeciwnie, proszę pani- powiedział Oliveira- raczej

powiedziałbym, że mamy tęgi mróz.

powiedziałbym, że mamy tęgi mróz.

- Niech pan nie będzie dowcipny- powiedziała dama.

- Niech pan nie będzie dowcipny- powiedziała dama.

– Trochę uszanowania dla chorego człowieka.

– Trochę uszanowania dla chorego człowieka.

- Ależ pani nic nie jest.

- Ależ pani nic nie jest.

- Nic mi nie jest? Jak pan śmie? (…) Niech się pan

- Nic mi nie jest? Jak pan śmie? (…) Niech się pan

stąd zabiera, bezwstydny młodzieńcze!- powiedziała

stąd zabiera, bezwstydny młodzieńcze!- powiedziała

dama. – To skandal wychodzić w podkoszulku o tej

dama. – To skandal wychodzić w podkoszulku o tej

porze.

porze.

- Marki Masllorens, proszę pani- objaśnił Oliveira.

- Marki Masllorens, proszę pani- objaśnił Oliveira.

- Bezczelny- powiedziała dama.

- Bezczelny- powiedziała dama.

(s. 233)

(s. 233)

Wszystko się powtarza. Dopasowujemy się do

Wszystko się powtarza. Dopasowujemy się do

zużytych formułek, uczymy się jak idioci już dawno

zużytych formułek, uczymy się jak idioci już dawno

wykutych ról.

wykutych ról.

(s.49)

(s.49)

Jesteśmy uczniakami powtarzającymi zleżałe,

Jesteśmy uczniakami powtarzającymi zleżałe,

nieciekawe argumenty.

nieciekawe argumenty.

(s. 160)

(s. 160)

Absurdem jest, że kiedy wychodzisz rano i za

Absurdem jest, że kiedy wychodzisz rano i za

drzwiami znajdujesz butelkę mleka, uważasz to za

drzwiami znajdujesz butelkę mleka, uważasz to za

naturalne, bo to samo zdarzyło Ci się wczoraj i

naturalne, bo to samo zdarzyło Ci się wczoraj i

zdarzy jutro. Ta stagnacja, to „niech tam”, ten

zdarzy jutro. Ta stagnacja, to „niech tam”, ten

podejrzany brak wyjątków. Bo ja wiem, może

podejrzany brak wyjątków. Bo ja wiem, może

powinno się spróbować jakiejś innej drogi.

powinno się spróbować jakiejś innej drogi.

(s. 164)

(s. 164)

Powiem Ci coś, co jest absolutną prawdą: ja nie

Powiem Ci coś, co jest absolutną prawdą: ja nie

wiem czy Horacio się wycofuje. Zawieszenie w

wiem czy Horacio się wycofuje. Zawieszenie w

nieskończoność ostatnich dwóch rozdziałów i

nieskończoność ostatnich dwóch rozdziałów i

zakończenie epizodu w domu wariatów (czy

zakończenie epizodu w domu wariatów (czy

Horacio skacze, czy nie skacze z okna?) to mój

Horacio skacze, czy nie skacze z okna?) to mój

sposób na pozostawienie otwartą również tej

sposób na pozostawienie otwartą również tej

kwestii. Podoba mi się to, o czym napisałaś, bo

kwestii. Podoba mi się to, o czym napisałaś, bo

tak

tak

też

też

może być. Ostatecznie Horacio jest tak

może być. Ostatecznie Horacio jest tak

samo Twój, jak i mój, chcę powiedzieć, że Ty

samo Twój, jak i mój, chcę powiedzieć, że Ty

przeżywasz jednego Horacia, czytając tę książkę,

przeżywasz jednego Horacia, czytając tę książkę,

tak jak ja przeżywałem innego (albo tego

tak jak ja przeżywałem innego (albo tego

samego), wymyślając go. A możliwe, że oprócz

samego), wymyślając go. A możliwe, że oprócz

tych dwóch Horaciów jest jeszcze trzeci: Horacio

tych dwóch Horaciów jest jeszcze trzeci: Horacio

sam w sobie, a o tym, jak skończył, ani Ty, ani ja

sam w sobie, a o tym, jak skończył, ani Ty, ani ja

nigdy się nie dowiemy.

nigdy się nie dowiemy.