Strategiczne zagrożenia dla
bezpieczeństwa Polski (analiza i
weryfikacja na podstawie m.in.
Obowiązującej strategii BN)

Analiza i ocena oraz propozycje
weryfikacji stosowanych zapisów
obowiązującej strategii
bezpieczeństwa narodowego RP.

Zagrożenia dla
bezpieczeństwa
Polski

Zagrożenia

zewnętrzne

Międzynarodowy

terroryzm

Wydarzenia z 11 września 2001 roku oraz
zamachy w Madrycie i Londynie uzmysłowiły
nam wszystkim, jakim wyzwaniem dla państw,
organizacji międzynarodowych i obywateli jest
skuteczne przeciwstawienie się zagrożeniom
związanym z terroryzmem.

Polska musi liczyć się z możliwością wrogich
działań w związku z udziałem w kampanii
antyterrorystycznej oraz operacjach NATO czy
UE.

Niedawna śmierć Osamy Bin Ladena (przywódcy
Al-Kaidy) w wyniku akcji przeprowadzonej przez
amerykańskie siły specjalne, może spowodować
krwawą zemstę skierowaną nie tylko w USA, a
także w inne państwa.

Międzynarodowy

terroryzm c.d.

Agencja Bezpieczeństwa Wewnętrznego jest
ustawowo zobowiązana do rozpoznawania
zagrożeń terrorystycznych i zapobiegania aktom
terroru.

Przykłady:

- pozyskiwanie i analizowanie informacji
pozwala na ocenę źródeł i skali zjawiska,
wytypowanie grup potencjalnych zamachowców,
rozpoznanie ich planów i zaplecza

logistycznego

.

(ABW);

- ścisła współpraca z innymi służbami i
instytucjami państwowymi oraz organizacjami
międzynarodowymi.

Międzynarodowa

przestępczość

zorganizowana

Zagrożeniem dla bezpieczeństwa Polski jest
międzynarodowy charakter zorganizowanej
przestępczości wynikający z położenia
geograficznego naszego kraju – tranzyt między
wschodem i zachodem.

Przystąpienie Polski do pełnej realizacji Układu z
Schengen, a co za tym idzie, zniesienie kontroli
granicznej na odcinkach wewnętrznej granicy UE,
może skutkować:

- przemytem ( handel narkotykami, handel bronią,
handel ludźmi);

- utrudnieniem przeciwdziałania zagrożeniom
terrorystycznym.

Zagrożenia
militarne

Podkreślić należy to, że aby zapobiegać
niebezpieczeństwu, należy poznać jego
przyczyny, dopiero wówczas można właściwie
pokierować działaniami i polityką państwa,
jednocześnie utrzymując bezpieczeństwo
międzynarodowe. Do podstawowych zagrożeń
dla bezpieczeństwa należą zagrożenia militarne:

• nadmierna rozbudowa sił zbrojnych, która
może naruszać regionalną lub subregionalną
równowagę sił,

• rozprzestrzenianie broni masowego rażenia
oraz nielegalny transfer materiałów i
technologii podwójnego zastosowania,

• niestosowanie się do zasad zawartych w
Kodeksie Postępowania Państw dotyczących
polityczno-militarnych

• obecność obcych wojsk bez zgody władz
państwa przyjmującego.

Zagrożenia

wewnętrzne

Sektor Energetyczny

Uzależnienie polskiej gospodarki od dostaw
surowców energetycznych z jednego źródła
importowane, głównie z Federacji Rosyjskiej.

- ropy naftowej

- gazu ziemnego

import gazu ziemnego - 8.137,2 mln m sześć.
( całkowity 9.135,9 mln m sześć. 2009 rok)

Import ropy naftowej – 18,57 mln ton
( całkowity 19,95 mln ton 2009 rok)

Sektor Energetyczny c.d.

Aby przeciwdziałać temu zagrożeniu należy
dążyć do zapewnienia alternatywnych źródeł
energii i zróżnicowanego zaopatrzenia w
surowce energetyczne.

Przykłady:

- kontrakty na dostawę gazu i ropy naftowej do
Polski podpisane z innymi państwami
( Norwegia, kraje azjatyckie);

- gaz łupkowy (zmniejszenie uzależnienie od
importu).

Najnowsze dane opublikowane przez
amerykańską agendę rządową US Energy
Information Administration, szacujące złoża
gazu w łupkach w Polsce na 5,9 bln metrów
sześciennych.

Przestępczość
zorganizowana

Głównymi obszarami działania polskich grup
przestępczych są:

- produkcja, przemyt i handel narkotykami,
handel bronią, przemyt towarów akcyzowych
(m.in. alkohol, papierosy, paliwa płynne), hazard,
wymuszanie haraczy, napady rabunkowe i
porwania dla okupu.

Coraz częściej zorganizowane grupy przestępcze
działają w sferze ekonomicznej. Szczególne
zagrożenie dla bezpieczeństwa ekonomicznego
państwa stanowią:

- defraudacje środków publicznych;

- oszustwa podatkowe.

Migracja

Od początku lat dziewięćdziesiątych Polska z kraju
wysyłającego emigrantów stała się państwem
tranzytowym lub docelowym dla dużej liczby
obcokrajowców chcących zmienić miejsce
zamieszkania.

Głównym problemem są nielegalni migranci, którzy
stwarzają następujące zagrożenia:

- obciążenie budżetu państwa (Ulegają zwiększeniu
wydatki ze środków państwa przeznaczone na
utrzymanie osób nielegalnie przekraczających
granice (m.in. budowa i utrzymanie ośrodków,
wyżywienie, opieka medyczna, deportacja);

- zwiększa się również skala negatywnych zjawisk
(przestępczość, prostytucja, żebractwo itp.
wywoływanych napływem dużych grup osób
praktycznie
pozbawionych środków do życia).

Zagrożenia
społeczne

Migracja c.d.

Od początku lat dziewięćdziesiątych Polska z kraju
wysyłającego emigrantów stała się państwem
tranzytowym lub docelowym dla dużej liczby
obcokrajowców chcących zmienić miejsce zamieszkania.

Głównym problemem są nielegalni migranci, którzy
stwarzają następujące zagrożenia:

- konkurencja na rynku pracy (wzbudza niezadowolenie
obywateli kraju, którzy sądzą, że imigranci zabierają im
pracę. Często zdarza się, że imigranci nie mogą się
zatrudnić nawet „na czarno”. W związku z tym, podejmują
działania niezgodne z prawem);

-w związku z brakiem pracy i środków do życia często
imigrantom towarzyszy:

- ubóstwo
- bezdomność
- bezrobocie
- przestępczość
- narkomania

Zagrożenia

ekonomiczne

Przestępczość

zorganizowana c.d.

Coraz częściej zorganizowane grupy przestępcze
działają w sferze ekonomicznej. Szczególne
zagrożenie dla bezpieczeństwa ekonomicznego
państwa stanowią:

- defraudacje środków publicznych;

- oszustwa podatkowe.

Jednym z przejawów przestępczej działalności w
sferze biznesu jest „pranie brudnych pieniędzy”,
które pociąga za sobą wiele zagrożeń.

Przestępczość

zorganizowana c.d.

Przykład:

1.Destabilizacja gospodarki państwa w postaci:

-zakłóceń w systemie podatkowym i walutowym
państwa;

- naruszenie zasad uczciwej konkurencji
gospodarczej;

- korumpowania pracowników administracji;

- przejmowania niektórych działów gospodarki
przez zorganizowane grupy przestępcze.

Zagrożenia

ekologiczne

Zagrożenia o charakterze

ekologicznym

następstwem niewłaściwego wykorzystania
postępu technicznego i technologicznego oraz
naruszenia równowagi pomiędzy człowiekiem a
przyroda może doprowadzić:

- skażenia wód, gleby i atmosfery

Przykłady:

- wypadki środków transportu z materiałami
niebezpiecznymi;

- awaria rurociągów transportujących ropę
naftową i paliwa;

- awaria przestarzałych elektrowni atomowych;

Zagrożenia o charakterze

ekologicznym c.d.

- awaria zakładów chemicznych;

- nielegalne przemycania przez terytorium Polski
i składowania substancji i materiałów
szkodliwych dla środowiska.

Katastrofy naturalne

Katastrofami naturalnymi nazywane są klęski
żywiołowe lub kataklizmy, pozostawiające
zmienny obraz powierzchni ziemi na terenie, na
którym miały miejsce.

Katastrofy naturalne powodują zmiany stanu
przyrody, straty w gospodarce oraz zagrażają
ludzkiemu życiu. W Polsce zagrażają nam:

- Powodzie

- Susze

- Pożary
- Obfite opady śniegu oraz lawiny

- Osuwiska ziemi

- Zjawiska nietypowe dla danego obszaru

Zagrożenia
informacyjne i
telekomunikacyjne

Cyberterroryzm

Oddziaływanie w cyberprzestrzeni, skierowane w
systemy i sieci teleinformatyczne infrastruktury
krytycznej

Skutkiem takich działań mogą być zarówno straty
materialne, jak i sparaliżowanie istotnych sfer
życia publicznego.

Przykłady:

- ataki na infrastrukturę krytyczną począwszy od
ujęć wody poprzez sieci energetyczne i
telekomunikacyjne aż po systemy finansowe;

- łamanie zabezpieczeń, co pozwala na przejęcie
kontroli nad poszczególnymi elementami
infrastruktury (np. na wypadek wojny).

Cyberterroryzm c.d.

Internet jest wykorzystywany przez terrorystów
także do wzniecania niepokojów, szerzenia
nienawiści i do przekazywania różnego rodzaju
informacji.

Przykłady:

- groźby terrorystów;

- pokazywane akty egzekucji dziennikarzy i
innych osób, w tym członków akcji
humanitarnych;

- pozyskiwanie kluczowych informacji( np. jak
zrobić bombę z materiałów dostępnych w domu).

Bibliografia:

Latecki Mariusz, Wpływ nielegalnej migracji na
zagrożenie bezpieczeństwa państwa, Poznań 2009

Mądrzejowski Wiesław, Przestępczość Zorganizowana.
System zwalczania, Warszawa 2008

Strategia Bezpieczeństwa Narodowego
Rzeczypospolitej Polskiej, Warszawa 2007

Zamiar Zenon, Priorytety w systemie bezpieczeństwa
rzeczpospolitej polskiej, 2011 (

http://www.securityrevue.com

)

http://www.abw.gov.pl

http://www.rp.pl/

http://www.pgnig.pl/