1

1

Zakażenie HIV

Zakażenie HIV

AIDS

AIDS

Katarzyna Hryckiewicz

Katarzyna Hryckiewicz

Katedra i Klinika

Katedra i Klinika

Chorób Zakaźnych AM w

Chorób Zakaźnych AM w

Poznaniu

Poznaniu

2

2

Podział badanych w zależności

Podział badanych w zależności

od okresu zakażenia HIV oraz

od okresu zakażenia HIV oraz

od rodzaju ryzykownego

od rodzaju ryzykownego

zachowania

zachowania

A

A

67,9%

67,9%

IVDU

IVDU

71,6%

71,6%

B

B

3,7%

3,7%

Homoseksualiści

Homoseksualiści

18,5%

18,5%

C

C

28,1%

28,1%

Heteroseksualiśc

Heteroseksualiśc

i

i

9,9%

9,9%

A

A

67,9%

67,9%

IVDU

IVDU

71,6%

71,6%

B

B

3,7%

3,7%

Homoseksualiści

Homoseksualiści

18,5%

18,5%

C

C

28,1%

28,1%

Heteroseksualiśc

Heteroseksualiśc

i

i

9,9%

9,9%

3

3

Podział badanych w

Podział badanych w

zależności od

zależności od

wykształcenia

wykształcenia



Bez zawodu 42,0%

Bez zawodu 42,0%



Zawodowe 25,9%

Zawodowe 25,9%



Średnie 16,0%

Średnie 16,0%



Wyższe 16,0%

Wyższe 16,0%

4

4

HIV (

HIV (

Human Immunodeficiency Virus

Human Immunodeficiency Virus

)

)



1983- identyfikacja wirusa

1983- identyfikacja wirusa



1985- pierwsze testy diagnostyczne

1985- pierwsze testy diagnostyczne



Struktura wirusa (retrowirus, RNA)

Struktura wirusa (retrowirus, RNA)



Serokonwersja

Serokonwersja



Testy potwierdzenia (Western blot, WB)

Testy potwierdzenia (Western blot, WB)

5

5

Wrażliwość wirusa na czynniki

Wrażliwość wirusa na czynniki

fizyczne i chemiczne

fizyczne i chemiczne

1. G

1. G

inie po 30 min w temp. 56

inie po 30 min w temp. 56





C

C

2. Wrażliwość na związki chloru,

2. Wrażliwość na związki chloru,

formalinę, aldehyd glutarowy i

formalinę, aldehyd glutarowy i

powszechnie stosowane środki

powszechnie stosowane środki

sterylizujące

sterylizujące

6

6

Drogi szerzenie się

Drogi szerzenie się

zakażenia HIV

zakażenia HIV

1. Seksualna (hetero- i homoseksualna)

1. Seksualna (hetero- i homoseksualna)

2. Krwiopochodna

2. Krwiopochodna

3. Wertykalna

3. Wertykalna

- wewnątrzmaciczna

- wewnątrzmaciczna

- okołoporodowa

- okołoporodowa

- karmienie piersią

- karmienie piersią

4. Transplantacje narządów

4. Transplantacje narządów

5. Sztuczne zapłodnienie

5. Sztuczne zapłodnienie

7

7

Klasyfikacja zakażeń HIV

Klasyfikacja zakażeń HIV

(CDC, 1993)

(CDC, 1993)

Kryteria laboratoryjne (CD4)

Kryteria laboratoryjne (CD4)

1. > 500/

1. > 500/

μ

μ

l

l

2. 200- 499/

2. 200- 499/

μ

μ

l

l

3. < 200/

3. < 200/

μ

μ

l

l

8

8

Klasyfikacja zakażeń HIV

Klasyfikacja zakażeń HIV

(CDC, 1993)

(CDC, 1993)

Kryteria kliniczne

Kryteria kliniczne

A

A

Bezobjawowa ostra infekcja HIV lub

Bezobjawowa ostra infekcja HIV lub

PGL

PGL

B

B

Zakażenie objawowe

Zakażenie objawowe

C

C

Choroby wskaźnikowe/ AIDS

Choroby wskaźnikowe/ AIDS

9

9

PGL (

PGL (

Persistent Generalized

Persistent Generalized

Lymphadenopathy

Lymphadenopathy

)

)

Przetrwała uogólniona

Przetrwała uogólniona

limfadenopatia

limfadenopatia

1.

1.

Średnica węzła chłonnego > 1 cm

Średnica węzła chłonnego > 1 cm

2.

2.

> 3 miesiące

> 3 miesiące

3.

3.

Co najmniej 2 różne lokalizacje ( z

Co najmniej 2 różne lokalizacje ( z

wyjątkiem pachwin)

wyjątkiem pachwin)

10

10

Ostra choroba

Ostra choroba

retrowirusowa

retrowirusowa

-

objawy 50- 90% chorych

objawy 50- 90% chorych

-

2- 4 tygodnie po okresie utajenia

2- 4 tygodnie po okresie utajenia

-

leukopenia+ atypowe limfocyty

leukopenia+ atypowe limfocyty







CD4,

CD4,





CD8

CD8







ALAT, ASPAT

ALAT, ASPAT

11

11

Ostra choroba

Ostra choroba

retrowirusowa

retrowirusowa



Gorączka

Gorączka



Limfadenopatia

Limfadenopatia



Zapalenie gardła

Zapalenie gardła



Wysypka plamisto-

Wysypka plamisto-

grudkowa

grudkowa



Zmiany wrzodziejące-

Zmiany wrzodziejące-

jama ustna, narządy

jama ustna, narządy

płciowe

płciowe



Bóle mięśni i stawów

Bóle mięśni i stawów



Biegunka, objawy

Biegunka, objawy

niestrawnościowe

niestrawnościowe



Hepatosplenomegalia

Hepatosplenomegalia



Zapalenie opon

Zapalenie opon

mózgowo-

mózgowo-

rdzeniowych i/lub

rdzeniowych i/lub

mózgu

mózgu



Neuropatia obwodowa

Neuropatia obwodowa



Porażenie n.VII

Porażenie n.VII



psychozy

psychozy

12

12

Okres wczesnego zakażenia

Okres wczesnego zakażenia

objawowego

objawowego

1. Grzybica jamy ustnej (> 1 m-c)

1. Grzybica jamy ustnej (> 1 m-c)

2. Grzybica pochwy (>1 m-c)

2. Grzybica pochwy (>1 m-c)

3. Leukoplakia włochata

3. Leukoplakia włochata

4. Dysplazja i rak szyjki macicy „ in situ”

4. Dysplazja i rak szyjki macicy „ in situ”

5. Nawracający półpasiec

5. Nawracający półpasiec

6. Plamica małopłytkowa

6. Plamica małopłytkowa

13

13

Choroby wskaźnikowe

Choroby wskaźnikowe

1.

1.

Grzybica przełyku, tchawicy i płuc

Grzybica przełyku, tchawicy i płuc

2.

2.

Inwazyjny rak szyjki macicy

Inwazyjny rak szyjki macicy

3.

3.

Kryptokokoza pozapłucna

Kryptokokoza pozapłucna

4.

4.

Cytomegalia narządowa (z wyjątkiem

Cytomegalia narządowa (z wyjątkiem

wątroby, śledziony i węzłów

wątroby, śledziony i węzłów

chłonnych)

chłonnych)

5.

5.

HIV- demencja

HIV- demencja

6.

6.

Zespół wyniszczenia

Zespół wyniszczenia

14

14

Choroby wskaźnikowe

Choroby wskaźnikowe

7. Histoplazmoza pozapłucna

7. Histoplazmoza pozapłucna

8. Mięsak Kaposiego

8. Mięsak Kaposiego

9. Gruźlica płuc, prosówkowa oraz pozapłucna

9. Gruźlica płuc, prosówkowa oraz pozapłucna

10. Pneumocystozowe zapalenie płuc

10. Pneumocystozowe zapalenie płuc

11. Nawracająca uogólniona salmonelloza

11. Nawracająca uogólniona salmonelloza

12. Toksoplazmoza narządowa

12. Toksoplazmoza narządowa

13. Chłoniak nieziarniczy z limfocytów B

13. Chłoniak nieziarniczy z limfocytów B

14. Rozsiana mykobakterioza

14. Rozsiana mykobakterioza

15

15

Zakażenia wertykalne

Zakażenia wertykalne

Ryzyko zakażenia wertykalnego

Ryzyko zakażenia wertykalnego

(bez profilaktyki)

(bez profilaktyki)

- kraje rozwijające się 40- 65%

- kraje rozwijające się 40- 65%

-

Europa, USA < 30%

Europa, USA < 30%

Profilaktyka < 2%

Profilaktyka < 2%

16

16

Czynniki ryzyka

Czynniki ryzyka

okołoporodowych zakażeń HIV

okołoporodowych zakażeń HIV

1.

1.

Zaawansowane stadium choroby matki

Zaawansowane stadium choroby matki

(wysoka wiremia, niska liczba CD4)

(wysoka wiremia, niska liczba CD4)

2.

2.

Świeże zakażenie HIV z serokonwersją

Świeże zakażenie HIV z serokonwersją

dokonana w czasie ciąży lub karmienia

dokonana w czasie ciąży lub karmienia

piersią ( bo: wysoka wiremia)

piersią ( bo: wysoka wiremia)

3.

3.

Zapalenie kosmówki i owodni (

Zapalenie kosmówki i owodni (

chorioamnitis

chorioamnitis

)

)

4.

4.

Poród przedwczesny

Poród przedwczesny

5.

5.

Traumatyzujący sposób prowadzenia porodu

Traumatyzujący sposób prowadzenia porodu

(kleszcze)

(kleszcze)

6.

6.

Karmienie piersią

Karmienie piersią

17

17

Diagnostyka zakażeń

Diagnostyka zakażeń

wertkalnych

wertkalnych

1.

1.

Anty- HIV nieprzydatne.

Anty- HIV nieprzydatne.

2.

2.

Hodowla HIV

Hodowla HIV

3.

3.

HIV RNA (PCR)

HIV RNA (PCR)

4.

4.

Antygen p24

Antygen p24

18

18

Diagnostyka zakażeń

Diagnostyka zakażeń

wertykalnych

wertykalnych

PCR

PCR

1.

1.

Pierwsze 48 godzin po porodzie

Pierwsze 48 godzin po porodzie

2.

2.

2-8 tydzień

2-8 tydzień

3.

3.

3-6 miesiąc (jeżeli wyniki

3-6 miesiąc (jeżeli wyniki

poprzednich testów negatywne)

poprzednich testów negatywne)

19

19

Profilaktyka ciężarnych

Profilaktyka ciężarnych



Nie leczone HAART- kombinowana

Nie leczone HAART- kombinowana

terapia antyretrowirusowa (zawsze

terapia antyretrowirusowa (zawsze

łącznie z AZT) od 28 do 32 tygodnia

łącznie z AZT) od 28 do 32 tygodnia

ciąży

ciąży



Pacjentka rodząca: AZT (iv)

Pacjentka rodząca: AZT (iv)

20

20

Leczenie (HAART)

Leczenie (HAART)



Nukleozydowe inhibitory

Nukleozydowe inhibitory

odwrotnej transkryptazy (NRTI)

odwrotnej transkryptazy (NRTI)



Nienukleozydowe inhibitory

Nienukleozydowe inhibitory

odwrotnej transktyptazy (NNRTI)

odwrotnej transktyptazy (NNRTI)



Inhibitory proteazy (PI)

Inhibitory proteazy (PI)



Inhibitory fuzji (FI)

Inhibitory fuzji (FI)

21

21

NRTI

NRTI

1.

1.

Abacavir (ABC) Ziagen

Abacavir (ABC) Ziagen

2.

2.

Didanosina (ddI) Videx

Didanosina (ddI) Videx

3.

3.

Lamiwudyna (3TC) Epivir

Lamiwudyna (3TC) Epivir

4.

4.

Stawudyna (d4T) Zerit

Stawudyna (d4T) Zerit

5.

5.

Tenofovir (TDF) Viread

Tenofovir (TDF) Viread

6.

6.

Zidowudyna (AZT, ZDV) Retrovir

Zidowudyna (AZT, ZDV) Retrovir

22

22

NNRTI

NNRTI

1.

1.

Delawirydyna (DLV) Rescriptor

Delawirydyna (DLV) Rescriptor

2.

2.

Efavirenz (EFV) Stocrin

Efavirenz (EFV) Stocrin

3.

3.

Nevirapina (NVP) Viramune

Nevirapina (NVP) Viramune

23

23

PI

PI

1.

1.

Amprenavir (APV) Ageneraze

Amprenavir (APV) Ageneraze

2.

2.

Atazanavir (ATV) Reyataz

Atazanavir (ATV) Reyataz

3.

3.

Indinavir Crixivan

Indinavir Crixivan

4.

4.

Lopinavir+ Ritonavir = Kaletra

Lopinavir+ Ritonavir = Kaletra

5.

5.

Ritonavir (RTV) Norvir

Ritonavir (RTV) Norvir

6.

6.

Nelfinavir (NFV) Viracept

Nelfinavir (NFV) Viracept

7.

7.

Fosamprenavir Telzir

Fosamprenavir Telzir

24

24

FI

FI

Fuzeon (T-20)

Fuzeon (T-20)

-

-

działanie pozakomórkowe

działanie pozakomórkowe





spowolnienie postępu zakażenia

spowolnienie postępu zakażenia





uniemożliwienie lub ograniczenie

uniemożliwienie lub ograniczenie

dostępu wirusów potomnych HIV do

dostępu wirusów potomnych HIV do

następnych komórek docelowych

następnych komórek docelowych

25

25

Zasady leczenia

Zasady leczenia

1.

1.

Wszyscy chorzy z AIDS

Wszyscy chorzy z AIDS

2.

2.

CD4 < 200/

CD4 < 200/

μ

μ

l

l

26

26

Profilaktyka

Profilaktyka

poekspozycyjna

poekspozycyjna

Postępowanie zależy od źródła

Postępowanie zależy od źródła

oraz

oraz

rodzaju ekspozycji

rodzaju ekspozycji