Przez

obszar górniczy

rozumie się

przestrzeń,
w granicach której przedsiębiorca jest
uprawniony do wydobywania kopaliny
oraz prowadzenia robót górniczych
związanych z wykonaniem koncesji

.

Teren górniczy

to przestrzeń objęta

przewidywanymi szkodliwymi wpływami

robót górniczych danego zakładu (na

powierzchni).

Wyrobiskami górniczymi

nazywa się puste

przestrzenie powstałe w kopalinie użytecznej

lub w skale płonnej w wyniku prowadzenia robót

górniczych.

W zależności od tego, czy znajdują się na

powierzchni ziemi czy pod powierzchnią,

wyrobiska górnicze dzielą się na:



odkryte (odkrywki),



podziemne.

W kopalniach węgla wyrobiska górnicze mogą

znajdować się:
a) w węglu i wtedy noszą nazwę

wyrobisk

węglowych,

b) w kamieniu (skale płonnej) i wtedy nazywają się

wyrobiskami kamiennymi,

c) częściowo w węglu, a częściowo w kamieniu i

wtedy nazywa się je

węglowo-kamiennymi.

a) b) c)

Wyrobiska podziemne mają kształty zbliżone do brył

geometrycznych - sześcianów, prostopadłościanów,

graniastosłupów, walców lub ich połączeń - a ich

przekroje poprzeczne stanowią najczęściej

prostokąty, kwadraty, trapezy, koła, elipsy lub ich

odcinki

i połączenia.

W kształcie większości wyrobisk górniczych można
wyróżnić powierzchnie boczne, czyli

ociosy,

powierzchnię górną, zwaną

pułapem

oraz powierzchnię

dolną zwaną

spodkiem.

Jeżeli wyrobisko zostało

wykonane w pokładzie tak, że pułap wyrobiska jest

stropem pokładu,

to powierzchnię tę nazywa się

stropem wyrobiska

, a jeżeli zostało wykonane tak, że

spodek wyrobiska jest

spągiem pokładu,

powierzchnię

tę nazywa się

spągiem wyrobiska.

Podstawowe czynności, w wyniku których

powstaje wyrobisko górnicze to

urabianie

, czyli

odspajanie skał od calizny i

wybieranie

urobionej

skały, zwanej urobkiem.

Powierzchnia wyrobiska, która wskutek urabiania

przesuwa się w głąb calizny stanowi

czoło

wyrobiska

,

a najbliższa przestrzeń wyrobiska przyległa do

niego nazywa się

przodkiem

.

Dla zachowania wymiarów przekroju

poprzecznego wyrobiska oraz zabezpieczenia

ludzi i urządzeń przed obrywającymi się z

ociosów i stropu odłamkami skalnymi oraz

przed zawałem, stosuje się

obudowę

wyrobisk.

Stanowi ją najczęściej konstrukcja

z drewna, cegły, betonu lub stali

podtrzymująca powierzchnie wyrobiska i przez

to chroniąca je przed deformacją oraz

zawałem.

Kopalnia

Kopalnia

jest zakładem górniczym zajmującym

się wydobywaniem ze skorupy ziemskiej kopalin

użytecznych. Stanowi ona połączony planowo

zespół wyrobisk górniczych w głębi ziemi oraz

urządzeń

i budynków na powierzchni.

Zależnie od charakteru wyrobisk kopalnie dzielą

się na:



naziemne, czyli odkrywkowe,



podziemne.