ewolucja czy statycznosc życia bez tła

background image

Biotechnologia I rok uzup.

Biotechnologia I rok uzup.

background image

EWOLUCJA (łac. evolutio –

EWOLUCJA (łac. evolutio –

rozwijanie)

rozwijanie)

Ciągły proces, polegający na stopniowych zmianach

Ciągły proces, polegający na stopniowych zmianach

cech gatunkowych kolejnych pokoleń przez dobór

cech gatunkowych kolejnych pokoleń przez dobór

naturalny i eliminację części osobników z bieżącej

naturalny i eliminację części osobników z bieżącej

populacji.

populacji.

Jest to proces jednokierunkowy i nieodwracalny, który

Jest to proces jednokierunkowy i nieodwracalny, który

przynosi nowość, różnorodność i wyższe szczeble

przynosi nowość, różnorodność i wyższe szczeble

organizacji materii.

organizacji materii.

Ewolucja to też wyłanianie się czegoś, co wcześniej

Ewolucja to też wyłanianie się czegoś, co wcześniej

już istniało w postaci zwiniętej, ścieśnionej,

już istniało w postaci zwiniętej, ścieśnionej,

niedostrzegalnej.

niedostrzegalnej.

background image

Na czym polega
ewolucja?

dziedziczności:

dziedziczności:

genetycznym powiązaniu między

genetycznym powiązaniu między

pokoleniami

pokoleniami

prawidłowości:

prawidłowości:

czyli

czyli

uporządkowanemu szeregowi

uporządkowanemu szeregowi

przemian dokonujących się w odpowiednio długim

przemian dokonujących się w odpowiednio długim

czasie

czasie

przystosowawczości:

przystosowawczości:

zwiększającej się adaptacji

zwiększającej się adaptacji

układów lub organizmów do zmieniającego się otoczenia

układów lub organizmów do zmieniającego się otoczenia

kreatywności:

kreatywności:

pojawianiu się układów, cech i

pojawianiu się układów, cech i

atrybutów wcześniej nie istniejących

atrybutów wcześniej nie istniejących

samoorganizowaniu:

samoorganizowaniu:

spontanicznym zmierzaniu ku

spontanicznym zmierzaniu ku

większej złożoności i specjalizacji (np. organów)

większej złożoności i specjalizacji (np. organów)

background image

Na czym polega
ewolucja?

nieodwracalności:

nieodwracalności:

znikomej szansie

znikomej szansie

powtórzenia się pełnej konfiguracji

powtórzenia się pełnej konfiguracji

wcześniejszych stanów, cech czy funkcji

wcześniejszych stanów, cech czy funkcji

dążeniu:

dążeniu:

braku z góry wyznaczonego celu,

braku z góry wyznaczonego celu,

jedynym celem jest rozwój

jedynym celem jest rozwój

determinizmie statystycznym:

determinizmie statystycznym:

niemożliwości

niemożliwości

dokładnego przewidzenia przyszłego stanu rzeczy

dokładnego przewidzenia przyszłego stanu rzeczy

naturalności:

naturalności:

niezależności od zewnętrznych

niezależności od zewnętrznych

czynników inteligentnych (człowiek/Bóg)

czynników inteligentnych (człowiek/Bóg)

background image

Dowody ewolucji

Bezpośrednie

Bezpośrednie

szczątki kopalne (kości, zęby

szczątki kopalne (kości, zęby

itp.)

itp.)

odciski i odlewy w skałach lub

odciski i odlewy w skałach lub

węglu (paprotniki i in.)

węglu (paprotniki i in.)

szczątki zakonserwowane w

szczątki zakonserwowane w

żywicy sosny

żywicy sosny

bursztynowej(owady)

bursztynowej(owady)

całe zakonserwowane zwierzęta

całe zakonserwowane zwierzęta

(mamuty w lodach Syberii)

(mamuty w lodach Syberii)

żywe skamieniałości, czyli

żywe skamieniałości, czyli

organizmy, które od milionów

organizmy, które od milionów

lat przetrwały niezmienione do

lat przetrwały niezmienione do

dzisiaj (miłorząb japoński,

dzisiaj (miłorząb japoński,

żółwie

żółwie

)

)

Pośrednie

Pośrednie

których dostarczają nam:

których dostarczają nam:

anatomia porównawcza

anatomia porównawcza

istnienie narządów homologicznych (np.

istnienie narządów homologicznych (np.

kończyny przednie ssaków i skrzydło

kończyny przednie ssaków i skrzydło

nietoperza)

nietoperza)

Istnienie narządów analogicznych(kończyny

Istnienie narządów analogicznych(kończyny

kręgowców i odnóża stawonogów)

kręgowców i odnóża stawonogów)

Istnienie narządów szczątkowych(kość

Istnienie narządów szczątkowych(kość

ogonowa,

ogonowa,

ząb mądrości, wyrostek robaczkowy

ząb mądrości, wyrostek robaczkowy

)

)

biochemia i fizjologia

biochemia i fizjologia

uniwersalność kodu genetycznego

uniwersalność kodu genetycznego

i składu aminokwasowego białek

i składu aminokwasowego białek

mechanizm replikacji, transkrypcji i

mechanizm replikacji, transkrypcji i

translacji DNA

translacji DNA

komórkowa budowa organizmów i

komórkowa budowa organizmów i

podobieństwo procesów metabolicznych

podobieństwo procesów metabolicznych

embriologia

embriologia

prawo rozwojowe (w ontogenezie

prawo rozwojowe (w ontogenezie

najpierw powstają cechy właściwe dla typu,

najpierw powstają cechy właściwe dla typu,

później dla gromady, rzędu itd.)

później dla gromady, rzędu itd.)

prawo biogenetyczne (ontogeneza

prawo biogenetyczne (ontogeneza

to skrócona filogeneza)

to skrócona filogeneza)

teoria filembriogenezy (cechy przodków

teoria filembriogenezy (cechy przodków

mogą być zakłócone, a kształtujący się

mogą być zakłócone, a kształtujący się

organizm nabywa cech właściwych tylko

organizm nabywa cech właściwych tylko

sobie)

sobie)

background image

Idee ewolucji w
przeszłości

EMPEDOKLES (490 - 430 p.n.e.)

EMPEDOKLES (490 - 430 p.n.e.)

Twierdził, że rzeczywistość podlega przekształcaniu

Twierdził, że rzeczywistość podlega przekształcaniu

pod wpływem sił przyciągania i odpychania.

pod wpływem sił przyciągania i odpychania.

Różne elementy świata łączą się i tworzą

Różne elementy świata łączą się i tworzą

struktury przypadkowe lub uporządkowane

struktury przypadkowe lub uporządkowane

("głowy bez szyi, oczy bez czoła" i "gdzie się

("głowy bez szyi, oczy bez czoła" i "gdzie się

przypadkiem spotkały, tam się z sobą łączyły„)

przypadkiem spotkały, tam się z sobą łączyły„)

Rozwijają się i żyją tylko struktury ściśle

Rozwijają się i żyją tylko struktury ściśle

uporządkowane - struktury przypadkowe

uporządkowane - struktury przypadkowe

zatrzymują się w rozwoju i giną, gdyż nie są

zatrzymują się w rozwoju i giną, gdyż nie są

zdolne do rozmnażania się.

zdolne do rozmnażania się.

ARYSTOTELES (384 - 322 p.n.e.)

ARYSTOTELES (384 - 322 p.n.e.)

Jego poglądy były niejednoznaczne - dostrzegał

Jego poglądy były niejednoznaczne - dostrzegał

zmiany zachodzące w jednostkach, lecz

zmiany zachodzące w jednostkach, lecz

gatunek uznawał za niezmienny

gatunek uznawał za niezmienny

Rozróżniał stopnie materii ożywionej: rośliny,

Rozróżniał stopnie materii ożywionej: rośliny,

zwierzęta, ludzi – w których to ramach może

zwierzęta, ludzi – w których to ramach może

zachodzić doskonalenie organizmów.

zachodzić doskonalenie organizmów.

background image

ALBERT WIELKI (1193 -1280)

ALBERT WIELKI (1193 -1280)

ufał eksperymentowi i tłumaczył świat

ufał eksperymentowi i tłumaczył świat

za pomocą praw przyrody

za pomocą praw przyrody

łączył filozofię Arystotelesa z teologią

łączył filozofię Arystotelesa z teologią

katolicką- dostrzegł możliwość pogodzenia

katolicką- dostrzegł możliwość pogodzenia

wiedzy przyrodniczej i wiary w Boga

wiedzy przyrodniczej i wiary w Boga

zapoczątkował nowy sposób myślenia

zapoczątkował nowy sposób myślenia

zwany indukcyjnym (od szczegółu do ogółu)

zwany indukcyjnym (od szczegółu do ogółu)

św. TOMASZ Z AKWINU (1225 -1274)

św. TOMASZ Z AKWINU (1225 -1274)

był uczniem Alberta Wielkiego

był uczniem Alberta Wielkiego

podzielał teorię

podzielał teorię

hylemorfizmu

hylemorfizmu

(byty są złożone

(byty są złożone

z materii i formy, stąd można wyjaśnić m. in. fakt

z materii i formy, stąd można wyjaśnić m. in. fakt

przechodzenia jednej substancji w inne

przechodzenia jednej substancji w inne

jednego gatunku w inny)

jednego gatunku w inny)

background image

G

G

EORGES CUVIER

EORGES CUVIER

(

(

1769-1

1769-1

832)

832)

Był to

Był to

zoolog i paleontolog

zoolog i paleontolog

, z

, z

ajm

ajm

ujący

ujący

się głównie

się głównie

anatomią zwierząt

anatomią zwierząt

Był on p

Był on p

rzeciwnik

rzeciwnik

iem

iem

teorii ewolucji, twórc

teorii ewolucji, twórc

ą

ą

teorii

teorii

katastro

katastro

f (

f (

katastrofizm

katastrofizm

), tłumaczącej istnienie

), tłumaczącej istnienie

szczątków organizmów katastrofami, po

szczątków organizmów katastrofami, po

których życie odradzało się na nowo, ale

których życie odradzało się na nowo, ale

w innych formach. S

w innych formach. S

tworzył podwaliny

tworzył podwaliny

systematyki zwierząt

systematyki zwierząt

CHARLES LYELL

CHARLES LYELL

(1797

(1797

-

-

1875)

1875)

Był

Był

reformato

reformato

rem

rem

geologii,

geologii,

wierzył w a

wierzył w a

ktualizm

ktualizm

geologiczn

geologiczn

y,

y,

odrzuc

odrzuc

k

k

atastrofizm i

atastrofizm i

ugruntow

ugruntow

pogląd o niezmiernie długim

pogląd o niezmiernie długim

czasie trwania okresów geologicznych

czasie trwania okresów geologicznych

p

p

odzi

odzi

elił

elił

trzeciorzęd na piętra

trzeciorzęd na piętra

(

(

na podstawie

na podstawie

danych paleontologicznych

danych paleontologicznych

)

)

background image

HERBERT SPENCER

HERBERT SPENCER

(1820 - 1903)

(1820 - 1903)

to twórca teorii o powszechnym rozwoju

to twórca teorii o powszechnym rozwoju

poprzedzającej teorię naturalnego

poprzedzającej teorię naturalnego

powstawania (i zanikania) gatunków Darwina

powstawania (i zanikania) gatunków Darwina

spopularyzował termin „ewolucja” i

spopularyzował termin „ewolucja” i

tezę o „możliwości przeżycia najlepiej

tezę o „możliwości przeżycia najlepiej

dostosowanego”

dostosowanego”

promotor nurtu nazwanego społecznym

promotor nurtu nazwanego społecznym

darwinizmem/socjaldarwinizmem- przeniósł

darwinizmem/socjaldarwinizmem- przeniósł

na obszar życia społecznego tezę o

na obszar życia społecznego tezę o

konieczności walki o przetrwanie

konieczności walki o przetrwanie

JEAN BAPTISTE DE LAMARCK

JEAN BAPTISTE DE LAMARCK

(1744

(1744

-1829)

-1829)

był twórcą lamarkizmu-

był twórcą lamarkizmu-

teori

teori

i

i

, która przewidywała

, która przewidywała

powstawanie

powstawanie

gatunków

gatunków

(w teorii tej

(w teorii tej

zwierzęta są zdolne do

zwierzęta są zdolne do

celowej,

celowej,

świadomej

świadomej

p

p

rzemiany swoich ciał

rzemiany swoich ciał

(adaptacji)

(adaptacji)

,

,

aby sprostać

aby sprostać

otoczeniu, a

otoczeniu, a

c

c

echy nabyte

echy nabyte

dziedziczone

dziedziczone

p

p

rzez potomstwo

rzez potomstwo

)

)

j

j

ego teoria jest niezgodna z

ego teoria jest niezgodna z

e

e

współczesną

współczesną

wiedzą biologiczną, bo dziedziczone mogą

wiedzą biologiczną, bo dziedziczone mogą

być tylko geny

być tylko geny

,

,

idea powstawania nowych gatunków z

idea powstawania nowych gatunków z

innych

innych

form życia stała się podstawą późniejszej

form życia stała się podstawą późniejszej

teorii ewolu

teorii ewolu

cji

cji

sformułowanej przez Darwina.

sformułowanej przez Darwina.

background image

KAROL DARWIN

KAROL DARWIN

(

(

180

180

9

9

- 1882

- 1882

)

)

jeden z najwybitniejszych XIX-

jeden z najwybitniejszych XIX-

wiecznych biologów i badaczy ewolucji

wiecznych biologów i badaczy ewolucji

,

,

autor teorii ewolucji będącej obecnie

autor teorii ewolucji będącej obecnie

paradygmatem biologii.

paradygmatem biologii.

Darwin po opuszczeniu

Cambridge ,na którym podjął studia

teologiczne, został zaokrętowany

jako przyrodnik-amator na okręcie

H.M.S Beagle, udającym się w

pięcioletni rejs dookoła świata, aby

przygotować mapy nawigacyjne dla

brytyjskiej marynarki.

background image

W czasie tych podróży Darwin poczynił wiele obserwacji
dotyczących zwierząt, roślin i skamielin w różnych częściach
świata. Porównując rośliny i zwierzęta zasiedlające Wyspy
Galapagos i ląd Ameryki Południowej był szczególnie
zaskoczony ich podobieństwem.

background image

Zastanawiał się, dlaczego zwierzęta z Galapagos
przypominają bardziej zwierzęta z Ameryki Południowej niż
zwierzęta z innych wysp położonych na tej samej szerokości
geograficznej. Zauważył też, że pomimo podobieństw,
gatunki zwierząt z Wysp Galapagos i Ameryki Południowej
wyraźnie się różnią.

background image

Znaczny wpływ na Darwina miały teorie Tomasza

Malthusa, który zauważył, że liczebność populacji

wzrasta w postępie geometrycznym dopóki czynniki

środowiska nie staną się czynnikami hamującymi.

Wieloletnie obserwacje dotyczące zachowania roślin i

zwierząt przybliżyły Darwina do problemów opisanej

przez Malthusa walki o byt. Darwin doszedł do

wniosku, że w walce tej przeżywają organizmy o

cechach korzystnych, a zostają wyeliminowane

organizmy o cechach niekorzystnych.

Wynikiem tego są adaptacja do warunków środowiska, a

nawet powstanie nowego gatunku. Do powstania

nowego gatunku potrzebny jest również czas

(współcześni Darwinowi geolodzy zgromadzili liczne

dowody na długą historię Ziemi).

background image

W ten sposób Darwin sformułował ostatecznie roboczą

teorię ewolucji tzn. ewolucji jako wyniku doboru
naturalnego.

W roku 1858 otrzymał on rękopis od Alfreda Russela

Wallace’a, który badał rozmieszczenie roślin i
zwierząt w Indiach Wschodnich i na Półwyspie
Malejskim. Wallace wysunął w tej pracy koncepcję
doboru naturalnego, do której doszedł niezależnie od
Darwina.

Obie prace przedstawiono w lipcu 1858 r. w Londynie,

na posiedzeniu Towarzystwa Lineuszowskiego.

Rok później ukazało się dzieło Darwina „O powstawaniu

gatunków drogą doboru naturalnego, czyli o
utrzymywaniu się doskonalszych ras w walce o byt”.

background image

Dobór naturalny

Mechanizm doboru naturalnego opiera się na czterech
przesłankach:

-nadprodukcji: liczba wydawanego na świat potomstwa
każdego gatunku jest znacznie większa niż liczba osobników
osiągających zdolność do reprodukcji

-zmienności: w potomstwie występują różnice
międzyosobnicze

-współzawodnictwa: organizmy konkurują ze sobą o
ograniczone zasoby

-przeżycia, by się rozmnażać: osobniki odznaczające się
najkorzystniejszymi cechami mają największą szansę
przeżycia i reprodukcji

Proces doboru naturalnego powoduje zatem wzrost liczby
korzystnych cech w populacji i spadek liczby cech
niekorzystnych.

background image

Syntetyczna teoria
ewolucji

Jakkolwiek Darwin żył w tym samym czasie co

Grzegorz Mendel, nie znał, podobnie jak reszta
świata nauki, jego prac. Darwin nie umiał
wyjaśnić, w jaki sposób odbywa się
przekazywanie cech z pokolenia na pokolenie, ani
dlaczego osobniki danej populacji różnią się od
siebie.

W XX wieku biologowie połączyli mendlowską

genetykę z teorią darwinowską i przedstawili
wyczerpującą interpretację ewolucji, znaną jako
neodarwinizm lub potocznie- jako syntetyczna
teoria ewolucji
.

background image

HENRI BERGSON (1859 - 1941)

HENRI BERGSON (1859 - 1941)

był to główny twórca intuicjonizmu, nurtu uznającego,

był to główny twórca intuicjonizmu, nurtu uznającego,

że świat poznajemy za pomocą intuicji i

że świat poznajemy za pomocą intuicji i

życiowego pędu, a nie intelektu

życiowego pędu, a nie intelektu

świat to wg niego to wciąż ewoluujący żywy

świat to wg niego to wciąż ewoluujący żywy

organizm przeniknięty pędem życiowym

organizm przeniknięty pędem życiowym

(élan vital)

(élan vital)

ewolucji nie da się przewidzieć, płynie w

ewolucji nie da się przewidzieć, płynie w

nieprzewidywalnych kierunkach i nie jest

nieprzewidywalnych kierunkach i nie jest

określona żadnymi ramami

określona żadnymi ramami

PIERRE TEILHARD DE CHARDIN (

PIERRE TEILHARD DE CHARDIN (

1881 -

1881 -

1955)

1955)

był on zwolennikiem teorii ewolucji, której próbował

był on zwolennikiem teorii ewolucji, której próbował

nadać głębokie przesłanie w duchu

nadać głębokie przesłanie w duchu

chrześcijaństwa (ewolucjonizm chrześcijański)

chrześcijaństwa (ewolucjonizm chrześcijański)

twierdził, że rzeczywistość ma charakter dynamiczny i

twierdził, że rzeczywistość ma charakter dynamiczny i

ewolucyjny, dąży od początku do końca

ewolucyjny, dąży od początku do końca

mając swój początek i koniec w Jezusie

mając swój początek i koniec w Jezusie

background image

Współczesne poglądy na

Współczesne poglądy na

ewolucję

ewolucję

Współcześnie uważa się, że czynnikami ewolucji są:

Współcześnie uważa się, że czynnikami ewolucji są:

zmiany w środowisku

zmiany w środowisku

wrodzone dążenie materii ożywionej do samodoskonalenia

wrodzone dążenie materii ożywionej do samodoskonalenia

długotrwałe zmiany behawioralne organizmu, będące reakcją na

długotrwałe zmiany behawioralne organizmu, będące reakcją na

zmiany jego otoczenia

zmiany jego otoczenia

mutacjonizm- przypadkowe zmiany dziedzicznych własności

mutacjonizm- przypadkowe zmiany dziedzicznych własności

organizmów

organizmów

selekcjonizm- dobór naturalny

selekcjonizm- dobór naturalny

SYNTETYCZNA TEORIA EWOLUCJI

SYNTETYCZNA TEORIA EWOLUCJI

wywodzi sie z klasycznego darwinizmu i interpretuje zjawiska

wywodzi sie z klasycznego darwinizmu i interpretuje zjawiska

ewolucji zgodnie z założeniami genetyki populacyjnej

ewolucji zgodnie z założeniami genetyki populacyjnej

zakłada, że pierwotnym źródłem przemian ewolucyjnych są

zakłada, że pierwotnym źródłem przemian ewolucyjnych są

drobne mutacje, które przez rekombinacje genetyczne prowadzą

drobne mutacje, które przez rekombinacje genetyczne prowadzą

do dużej zmienności w populacjach

do dużej zmienności w populacjach

TEORIA USTALONYCH STANÓW RÓWNOWAGI

TEORIA USTALONYCH STANÓW RÓWNOWAGI

mówi, iż tempo ewolucji jest zmienne: długotrwałe okresy stanów

mówi, iż tempo ewolucji jest zmienne: długotrwałe okresy stanów

względnie trwałej równowagi oddzielają stosunkowo krótkotrwałe

względnie trwałej równowagi oddzielają stosunkowo krótkotrwałe

okresy szybkich przemian organizmów

okresy szybkich przemian organizmów

background image

Współczesne poglądy na

Współczesne poglądy na

ewolucję

ewolucję

MECHANIZM EWOLUCJI

MECHANIZM EWOLUCJI

najczęściej przyjmuje postać

najczęściej przyjmuje postać

darwinowską, elementy zasadnicze to:

darwinowską, elementy zasadnicze to:

dobór naturalny

dobór naturalny

duże populacje organizmów, spośród których niewiele różni się

duże populacje organizmów, spośród których niewiele różni się

nieco od tych, z jakich same powstały

nieco od tych, z jakich same powstały

WSPÓŁCZESNE UJECIE DARWINOWSKIEGO MECHANIZMU

WSPÓŁCZESNE UJECIE DARWINOWSKIEGO MECHANIZMU

EWOLUCJI

EWOLUCJI

zakłada, że reprodukcja i dziedziczenie dokonują się z

zakłada, że reprodukcja i dziedziczenie dokonują się z

niewielkimi odchyleniami od wzorca rodzicielskiego (co jest

niewielkimi odchyleniami od wzorca rodzicielskiego (co jest

potwierdzone badaniami nad genetyką populacyjną)

potwierdzone badaniami nad genetyką populacyjną)

HIPOTEZA WSPÓLNEGO PRZODKA

HIPOTEZA WSPÓLNEGO PRZODKA

Hipoteza wspólnego przodka (ang. universal common

descent), oryginalnie zaproponowana przez Karola Darwina,

stanowi, że wszystkie organizmy żywe na Ziemi wywodzą się

od wspólnego przodka. Hipotezę tę obecnie uważa się za

udowodnioną. Głównymi faktami przemawiającymi na korzyść

tej hipotezy są: uniwersalność kodu genetycznego, jednolitość

mechanizmów biochemicznych oraz uniwersalne drzewo

filogenetyczne zrekonstruowane z danych molekularnych.

background image

Mechanizmy ewolucji

Mechanizmami ewolucji określa się procesy prowadzące do

zmiany częstości alleli w populacji. Najogólniej można
wyróżnić dwa typy mechanizmów ewolucji:

* mechanizmy ukierunkowane zwane doborem [ang.

selection], gdzie kierunek ewolucji jest określony
koniecznością wynikającą z dostosowania fenotypu;

* mechanizmy neutralne, o całkowicie losowym podłożu,

zwane ogólnie ewolucją neutralną.

background image

Mechanizmy ukierunkowane-
dobór

Dobór naturalny

Dobór naturalny

Mechanizm ewolucji zaproponowany

oryginalnie przez Karola Darwina i

Alfreda R. Wallace'a jako logiczna

konsekwencja założeń ewolucji. Dobór

naturalny polega na tym, że osobniki

lepiej dostosowane pożyją dłużej i

wydadzą więcej potomstwa niż

osobniki mniej dostosowane, w

konsekwencji zwiększając udział

genów warunkujących cechy

korzystne w puli genowej populacji.

Dobór naturalny jest głównym

mechanizmem odpowiedzialnym za

proces adaptacji ewolucyjnej.

background image

Mechanizmy ukierunkowane-
dobór

Dobór sztuczny

Dobór sztuczny

W doborze sztucznym źródłem

selekcji jest subiektywna ocena

człowieka, który rozmnaża i

krzyżuje według swojego

uznania pożyteczne dla niego

organizmy. Dobór sztuczny

zwykle produkuje osobniki o

cechach nieprzydatnych w

warunkach naturalnych. Został

zauważony przez Karola

Darwina, choć nieświadomie

był stosowany przez tysiąclecia

we wszystkich kulturach

ludzkich. Współczesne rośliny

uprawne oraz udomowione

zwierzęta są przykładem

działania doboru sztucznego.

background image

Mechanizmy ukierunkowane-
dobór

Dobór płciowy

Dobór płciowy

Jest szczególnym przypadkiem doboru naturalnego, gdzie o

dostosowaniu decyduje postrzegana atrakcyjność dla płci

przeciwnej. Dobór płciowy został zaproponowany przez

Karola Darwina jako wytłumaczenie pochodzenia

ekstrawaganckich i kosztownych cech u organizmów

żywych takich jak pawi ogon. Potwierdzenie

eksperymentalne doboru płciowego i faktu, że opiera się on

na preferencjach partnera seksualnego, było niezwykle

trudne i udało się dopiero w roku 1982.

background image

Mechanizmy ukierunkowane-
dobór

Dobór krewniaczy

Dobór krewniaczy

Wyjaśnia pochodzenie zachowań

altruistycznych w stosunku do osobników

spokrewnionych. Częstość allelu w populacji

może wzrosnąć, jeśli organizm-nosiciel

danego allelu pomaga swoim krewnym.

Prawdopodobieństwo posiadania takich

samych genów (alleli) jest tym większe, im

bliższe jest pokrewieństwo między

osobnikami. Dobór krewniaczy wprawdzie

został oryginalnie zaproponowany przez

Karola Darwina jako wytłumaczenie

istnienia sterylnych kast u owadów, lecz

ogólną akceptację zyskał dopiero dzięki

przełomowym pracom Williama D.

Hamiltona. Przykładem efektów działania

doboru krewniaczego są m.in. troska o

potomstwo, niepłodne kasty u organizmów

społecznych, powstrzymywanie agresji

wobec osobników spokrewnionych.

background image

Mechanizmy neutralne

Neutralne mechanizmy ewolucji, zostały

po raz pierwszy zaproponowane przez

Motoo Kimurę w jego neutralnej teorii

ewolucji. Kimura wykazał, że allel który

jest całkowicie neutralny ze względu na

selekcję, tzn. nie niesie żadnej korzyści ani

nie jest szkodliwy, może zdominować

populację w wyniku całkowicie losowego

procesu. Uważa się, że większość mutacji

ma charakter neutralny. Neutralna teoria

ewolucji jest zgodna z założeniami teorii

ewolucji i jako taka stanowi część

Syntetycznej Teorii Ewolucji.

background image

Mechanizmy neutralne

Dryf genetyczny

Dryf genetyczny

Jest podstawowym procesem neutralnej ewolucji. Istotą dryfu

genetycznego są fluktuacje częstości neutralnego allelu.

Szybkość eliminacji, oraz szybkość fiksacji allelu w populacji

zależy od jej rozmiaru. Im mniejsza populacja, tym szybciej allel

ulegnie eliminacji bądź zdominuje populację.

Efekt założyciela

Efekt założyciela

Jest szczególnym przypadkiem dryfu genetycznego, związanego z

przejściową, drastyczną redukcją liczby osobników w populacji

wskutek migracji niewielkiej liczby osobników na izolowaną

wyspę. Przypadek spowoduje, że taka populacja będzie miała

drastycznie odmienną i zubożoną pulę genetyczną w stosunku

do populacji wyjściowej.

background image

Mechanizmy neutralne

Efekt wąskiego gardła

Efekt wąskiego gardła

Powstaje w wyniku katastrofy. Różnica między efektem

założyciela, a efektem wąskiego gardła polega na tym, że w

pierwszym wypadku obok pierwotnej populacji powstaje

nowa populacja, a wskutek wąskiego gardła zmianie ulega

cała populacja.

Przepływ genów

Przepływ genów

Częstość alleli w populacji może się również zmienić

wskutek przepływu genów na skutek migracji osobników z i

do populacji wyjściowej.

background image

Tempo ewolucji

Wg KONCEPCJI GRADUALISTYCZNYCH

Wg KONCEPCJI GRADUALISTYCZNYCH

-

-

tempo ewolucji

tempo ewolucji

wyznaczane jest przez:

wyznaczane jest przez:

wydajność procesów wnoszących zmiany

wydajność procesów wnoszących zmiany

skuteczność nieprzypadkowej eliminacji

skuteczność nieprzypadkowej eliminacji

trwałość barier uniemożliwiających cofanie się skutków

trwałość barier uniemożliwiających cofanie się skutków

dokonanej selekcji

dokonanej selekcji

Wg KONCEPCJI SALTACJONISTYCZNYCH

Wg KONCEPCJI SALTACJONISTYCZNYCH

nie uwzględnia się zawartej w materii żywej skłonności do

nie uwzględnia się zawartej w materii żywej skłonności do

kierunkowych zmian

kierunkowych zmian

przypadek to główny mechanizm prowadzący do istotnych

przypadek to główny mechanizm prowadzący do istotnych

zmian

zmian

HIPOTEZA POŚREDNIA

HIPOTEZA POŚREDNIA

zakłada możliwość zachodzenia ewolucji przez „szybkie”

zakłada możliwość zachodzenia ewolucji przez „szybkie”

(skala tysiącleci i dziesiątek tysięcy lat) przejścia postaci,

(skala tysiącleci i dziesiątek tysięcy lat) przejścia postaci,

funkcji i cech organizmów żywych

funkcji i cech organizmów żywych

background image
background image

Statyczność życia

W epoce „przed-darwinowskiej” uważano, że formy

W epoce „przed-darwinowskiej” uważano, że formy

organizmów żywych na Ziemi są niezmienne, dane raz na

organizmów żywych na Ziemi są niezmienne, dane raz na

zawsze, wniosek ten uzyskano na podstawie dociekań

zawsze, wniosek ten uzyskano na podstawie dociekań

metafizycznych a nie badan naukowych

metafizycznych a nie badan naukowych

Na podstawie filozofii Arystotelesa definiowano gatunek,

Na podstawie filozofii Arystotelesa definiowano gatunek,

jako klasę bytów posiadających taką samą formę

jako klasę bytów posiadających taką samą formę

substancjonalną

substancjonalną

Biologia XVIII i XIX wieku to hybryda dociekań

Biologia XVIII i XIX wieku to hybryda dociekań

empirycznych

empirycznych

i filozoficznych, a nie „czysta” nauka

i filozoficznych, a nie „czysta” nauka

przyrodnicza

przyrodnicza

Dopiero praca Karola Darwina zburzyła ten nieprzystający

Dopiero praca Karola Darwina zburzyła ten nieprzystający

do rzeczywistości stan wiedzy o życiu i jego pochodzeniu

do rzeczywistości stan wiedzy o życiu i jego pochodzeniu

background image

Różne ujęcia kreacji

HERAKLIT Z EFEZU (540 - 480 p.n.e.)

HERAKLIT Z EFEZU (540 - 480 p.n.e.)

Uważał, że kosmos jest stwórcą wszystkiego, a

Uważał, że kosmos jest stwórcą wszystkiego, a

materia

materia

posiada własność kreacyjną i sprawczą

posiada własność kreacyjną i sprawczą

kosmos jest wieczny, a jego historię stanowią

kosmos jest wieczny, a jego historię stanowią

nieskończenie powtarzające się cykle

nieskończenie powtarzające się cykle

powstawania i zaniku materii

powstawania i zaniku materii

Wg niego,

Wg niego,

stawanie si

stawanie si

ę

ę

i przemijanie jest

i przemijanie jest

wynikiem nieprzerwanego ścierania się

wynikiem nieprzerwanego ścierania się

przeciwieństw

przeciwieństw

mimo, że „wszystko płynie” to rzeka wciąż

mimo, że „wszystko płynie” to rzeka wciąż

pozostaje tą samą rzeką, jeśli rozpatrywać ją

pozostaje tą samą rzeką, jeśli rozpatrywać ją

jako materię(dialektyka)

jako materię(dialektyka)

ARYSTOTELES (384 – 332 p.n.e.)

ARYSTOTELES (384 – 332 p.n.e.)

Twierdził, że wszystko co jest w ruchu, jest przez

Twierdził, że wszystko co jest w ruchu, jest przez

coś

coś

poruszane. Pierwszy czynnik ruchu stanowi rację

poruszane. Pierwszy czynnik ruchu stanowi rację

uzasadniającą pojawienie się ruchu wiecznego,

uzasadniającą pojawienie się ruchu wiecznego,

a więc i życia. Ruch wieczny nie jest utożsamiany

a więc i życia. Ruch wieczny nie jest utożsamiany

z ewolucją, a z siłą sprawczą

z ewolucją, a z siłą sprawczą

Dla

Dla

Św. Tomasza z Akwinu

Św. Tomasza z Akwinu

pierwszy czynnik

pierwszy czynnik

ruchu to Bóg chrześcijański, a kreacja to

ruchu to Bóg chrześcijański, a kreacja to

nadanie bytowi aktu istnienia

nadanie bytowi aktu istnienia

background image

Różne ujęcia kreacji

PLATON (427 – 347 p.n.e.)

PLATON (427 – 347 p.n.e.)

Wg Platona kosmos czyli porządek powstał z chaosu

Wg Platona kosmos czyli porządek powstał z chaosu

dzięki

dzięki

Demiurgowi,

Demiurgowi,

stwórcy

stwórcy

platońskie rozumienie kreacji należy pojmować jako

platońskie rozumienie kreacji należy pojmować jako

porządkowanie chaosu

porządkowanie chaosu

świat idei jest prawdziwy, piękny i wieczny,

świat idei jest prawdziwy, piękny i wieczny,

zmiany zachodzą tylko w świecie zmysłów (iluzji)

zmiany zachodzą tylko w świecie zmysłów (iluzji)

ŚW. AUGUSTYN Z HIPPONY (354 – 430)

ŚW. AUGUSTYN Z HIPPONY (354 – 430)

ideę stworzenia umieścił w kontekście idei ewolucji-

ideę stworzenia umieścił w kontekście idei ewolucji-

powstanie i zanikanie bytów zachodzi w ramach

powstanie i zanikanie bytów zachodzi w ramach

działań Boga

działań Boga

akt stwórczy Boga obejmuje wszystko, co istnieje,

akt stwórczy Boga obejmuje wszystko, co istnieje,

nie ma niczego, co nie powstałoby z woli Stwórcy.

nie ma niczego, co nie powstałoby z woli Stwórcy.

Bóg stworzył świat i ciągle go "napędza". Bez jego

Bóg stworzył świat i ciągle go "napędza". Bez jego

woli nic nie może istnieć

woli nic nie może istnieć

"Bez woli Boga nawet jeden listek nie spada z

"Bez woli Boga nawet jeden listek nie spada z

drzewa".

drzewa".

background image

Koncepcja statycznej
kreacji

KREACJONIZM-

KREACJONIZM-

wszystko co istnieje, ma twórczy początek,

wszystko co istnieje, ma twórczy początek,

pozostaje niezmienne i stabilne -przeciwieństwo ewolucjonizmu

pozostaje niezmienne i stabilne -przeciwieństwo ewolucjonizmu

(głoszącego zmienność i niestabilność Wszechświata)

(głoszącego zmienność i niestabilność Wszechświata)

KREACJA-

KREACJA-

(dla przyrodników) zjawisko przemiany jednych

(dla przyrodników) zjawisko przemiany jednych

cząsteczek elementarnych w drugie, podstawowa własność

cząsteczek elementarnych w drugie, podstawowa własność

przyrody

przyrody

Kreacjonizm można rozumieć różnorako, w zależności od

Kreacjonizm można rozumieć różnorako, w zależności od

kontekstu, w którym funkcjonuje ta idea. Najogólniej,

kontekstu, w którym funkcjonuje ta idea. Najogólniej,

kreacjonizm to pogląd dotyczący stwórczego pojawienia się

kreacjonizm to pogląd dotyczący stwórczego pojawienia się

świata i życia na Ziemi oraz zasad ich istnienia i funkcjonowania

świata i życia na Ziemi oraz zasad ich istnienia i funkcjonowania

background image

Statyczność życia i

Statyczność życia i

kreacjonizm

kreacjonizm

W BIOLOGII

W BIOLOGII

powstanie życia na Ziemi to akt twórczy, nie podlega zmianom i

powstanie życia na Ziemi to akt twórczy, nie podlega zmianom i

procesom ewolucyjnym

procesom ewolucyjnym

liczba i postać gatunków jest niezmienna (istnieją tylko gatunki,

liczba i postać gatunków jest niezmienna (istnieją tylko gatunki,

które zostały na początku stworzone i nie podlegają one żadnym

które zostały na początku stworzone i nie podlegają one żadnym

zmianom ewolucyjnym )

zmianom ewolucyjnym )

W RELIGIOZNAWSTWIE

W RELIGIOZNAWSTWIE

świat został stworzony przez bóstwo jako gotowa całość i jest

świat został stworzony przez bóstwo jako gotowa całość i jest

wynikiem zamierzonego celu stwórcy, a miejsce człowieka na

wynikiem zamierzonego celu stwórcy, a miejsce człowieka na

drabinie życia jest określone

drabinie życia jest określone

W RELIGII CHRZEŚCIJAŃSKIEJ

W RELIGII CHRZEŚCIJAŃSKIEJ

uznaje się dogmat wiary, że Bóg stworzył świat z niczego (

uznaje się dogmat wiary, że Bóg stworzył świat z niczego (

ex

ex

nihilo

nihilo

) umiejscawiając na nim człowieka

) umiejscawiając na nim człowieka

background image

Podział kreacjonizmu

Podział kreacjonizmu

KREACJONIZM TRADYCYJNY (KLASYCZNY)

KREACJONIZM TRADYCYJNY (KLASYCZNY)

reprezentowany m.in. przez św. Tomasza, według którego kreacja

reprezentowany m.in. przez św. Tomasza, według którego kreacja

to swoista zasada powstawania świata, który pozostaje dalej w

to swoista zasada powstawania świata, który pozostaje dalej w

niezmienionej formie

niezmienionej formie

istnienie bytów polega na ich nieustannym stwarzaniu

istnienie bytów polega na ich nieustannym stwarzaniu

Bóg tworzył duże grupy organizmów etapami, a ostatnim takim

Bóg tworzył duże grupy organizmów etapami, a ostatnim takim

etapem było stworzenie człowieka

etapem było stworzenie człowieka

KREACJONIZM MŁODEJ ZIEMI

KREACJONIZM MŁODEJ ZIEMI

Ziemia ma 6-10 tys lat, a Bóg stworzył świat i życie w ciągu 6 dni

Ziemia ma 6-10 tys lat, a Bóg stworzył świat i życie w ciągu 6 dni

KREACJONIZM STAREJ ZIEMI

KREACJONIZM STAREJ ZIEMI

traktuje biblijny opis metaforycznie, pozostaje częściowo w

traktuje biblijny opis metaforycznie, pozostaje częściowo w

zgodzie z naukami przyrodniczymi

zgodzie z naukami przyrodniczymi

KREACJONIZM EWOLUCYJNY

KREACJONIZM EWOLUCYJNY

Bóg stworzył życie, które naturalnie wyewoluowało w

Bóg stworzył życie, które naturalnie wyewoluowało w

zamierzonym przez niego kierunku lub kierował procesem

zamierzonym przez niego kierunku lub kierował procesem

ewolucji, aż do powstania człowieka

ewolucji, aż do powstania człowieka

background image

Współczesna

kreacjonistyczna

interpretacja

zjawisk

biologicznych

background image

Kreacjoniści w wyjaśnianiu

zjawiska homol

ogii

Obecnie kreacjoniści kładą nacisk na wspólny projekt

zastosowany w świecie

przyrody ożywionej i jedność planu organizacyjnego

typów roślin i zwierząt.

Homologia (oraz konwergencja) jest wynikiem

aktywności Stwórcy

Homologiczne struktury występują w niespokrewnionych

organizmach, stanowiąc wspólne i stałe rozwiązania

służące określonej strategii przetrwania.

Podobieństwa pomiędzy strukturami nie są przyczyny

historycznej (tj. wyewoluowały u wspólnego przodka

danej grupy, by następnie zostać odziedziczone przez

wywodzące się od niego organizmy).

Podobieństwa są przyczyny funkcjonalnej (wynik

wspólnego projektu).

Te same komponenty, te same elementy architektury

i mechanizmy konstrukcyjne, mogą być użyte w

odmiennych projektach

background image

Kreacjonizm broni tezy o niezmienności gatunków w rozumieniu

"gatunku naturalnego", a nie gatunku w rozumieniu obecnej

systematyki

"gatunek" nie może przechodzić jeden w drugi

Według twierdzeń współczesnej kreacjonistycznej typologii

"gatunek naturalny" (baramin) to wachlarz możliwych aktualizacji

form fenotypowych w "gatunku naturalnym" (ekotyp, ekomorf)

Różne te formy są przybierane w ramach gatunku, ale w

odmiennych warunkach środowiska

Jako przykład kreacjoniści podają psowate, obejmujące

tak zróżnicowane formy, jak wilki, szakale, kojoty, lisy i psy

domowe.

Dla kreacjonistów nie istnieją dowody na gruncie paleontologii,

mówiące, że miały miejsce ewolucyjne transformacje pomiędzy

"gatunkami naturalnymi"

Również genetyka potwierdza, że zakres zmienności "gatunku

naturalnego" jest ograniczony i nie może przekroczyć pewnych

niezmiennych barier

Definicja „gatunku naturalnego”

Definicja „gatunku naturalnego”

background image

Dobór naturalny

Kreacjonizm akceptuje działanie doboru naturalnego

Odrzuca tezę, że dobór naturalny odpowiada

za większe strukturalne i funkcjonalne transformacje
pomiędzy organizmami

Jest w przyrodzie siłą przeciwdziałającą większym
transformacjom.

Przykładem są zjawiska obserwowane podczas hodowli. W
doborze sztucznym możliwe jest uzyskanie z danego gatunku
szeregu odmian (znacznie) różniących się od siebie, gdzie
niektóre z nich nie są zdolne do przeżycia w naturze

background image

Dobór naturalny

„Genetyczne uszlachetnienie” odmiany zazwyczaj

odbywa się kosztem innych funkcji

"uszlachetnione" odmiany:

- są biologicznie słabsze niż odmiany dzikie

- są mniej zdolne do życia w warunkach naturalnych

- stają się zależne od człowieka

- wymagają specjalnych warunków środowiska

- wymagają ochrony przed krzyżowaniem się

(zapewnienie izolacji)

Bez w/w wymagań odmiany najbardziej

wyspecjalizowane szybko giną, a

pozostałe

powracają

do stanu sprzed udomowienia.

Gdy odmiana dziczeje, wyselekcjonowane przez

hodowców poszczególne cechy "rozpływają się" w

populacji

Dobór naturalny jest w przyrodzie siłą zachowawczą,

zapobiegającą pojawianiu się znacznie zmienionych

form

background image

Różne stanowiska kreacjonizmu

wobec mutacji:

- negacja jakichkolwiek mutacji korzystnych

- przyznanie, że zdarzają się mutacje pozwalające

organizmowi zachować homeostazę w

zmienionym środowisku

- dopuszczenie możliwości celowych zmian

genomu przyspieszających adaptację

losowe mutacje w materiale genetycznym nie

mogą być źródłem ewolucyjnych innowacji

Mutacje

background image

Mutacje

Argumenty kreacjonistów:

Losowe zmiany w jakimś mechanizmie czy kodzie

źródłowym nie doprowadzą nigdy do ulepszenia

produktu

Są zwykle szkodliwe lub rzadziej neutralne

Mutacje są bardzo negatywnym czynnikiem, utrudniającym

organizmom utrzymywać rozmaite funkcje

W przypadku mutacji dających korzyść przystosowawczą –

mutacje te są korzystne, ponieważ chronią istniejące funkcje, a

nie, ponieważ stwarzają nowe funkcje lub organy. Często wiążą

się z upośledzeniem żywotności populacji, które mają szansę

konkurować z populacjami niezmutowanymi tylko w

wyjątkowych

warunkach (np. silnej presji selekcyjnej wytworzonej przez

antybiotyk).

background image

Zapis kopalny

Według kreacjonistów zapis kopalny nie stoi w sprzeczności

z założeniami kreacjonizmu

Zapis kopalny ujawnia dwa fakty:

1. Stazę.
Większość gatunków w zapisie kopalnym nie ujawnia żadnej

kierunkowej przemiany podczas swego pobytu na Ziemi

(staza). Wyglądają one niemal tak samo, w momencie gdy

się w zapisie kopalnym pojawiają, jak i wówczas, gdy

znikają. Zmiany morfologiczne mają zazwyczaj ograniczony

charakter i pozbawione są kierunku.

2. Nagłe pojawianie się.

Na żadnym obszarze geograficznym zapis kopalny nie

ujawnia stopniowego powstawania gatunków w wyniku

stałych, wolnych przekształceń swoich przodków. Zjawiają

się one nagle i całkowicie ukształtowane, trwają jakiś czas,

po czym znikają równie raptownie i zagadkowo, jak się

pojawiły.

background image

Religia katolicka wobec
ewolucji

W dokumencie "Kościół wobec ewolucji" wydanym przez
Radę Naukową Episkopatu Polski w listopadzie 2006,

biskupi
przywołują słowa Jana Pawła II z 1996 roku: "Nowe

zdobycze
nauki każą nam uznać, że teoria ewolucji jest czymś więcej
niż hipotezą"
. Krytykują też przedstawicieli "fideistycznego
kreacjonizmu, którzy interpretują dosłownie biblijne
opowiadanie o stworzeniu świata (...) i na tej podstawie
kwestionują nauczanie o ewolucji w szkole"
. Uznają też, że
"fundamentalistyczny kreacjonizm nie jest zgodny z nauką
katolicką”.

background image

Dziękuję za uwagę

Dziękuję za uwagę


Document Outline


Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Ewolucja czy kreacja, # EWOLUCJA ŚWIATA I CZŁOWIEKA #
EWOLUCJA CZY ŚWIAT STWORZONY PRZEZ BOGA
ćw 4 [ genom chloroplastowy ] bez tła
Tranzystory cz23 WERSJA DO WYDRUKU BEZ TŁA
Czwarty wykład 2014 bez tła
Pierwszy wyklad 2014 bez tła
SPRAWDŹ SWÓJ MÓZG czy PRZECZYTA TO BEZ PROBLEMU
Tranzystory cz7 WERSJA DO WYDRUKU BEZ TŁA
Temat czy można żyć bez powietrza, ekologia
SMED współczesne bez tła
22 lata życia bez miłości Bożej(1), Szatan, egzorcyzmy, okultyzm, zagrożenia
Drugi wykład 2014 bez tła
EWOLUCJA Czy istnieją dusze roślin i zwierząt a jeśli tak to skąd się one biorą
Czy można żyć bez kobiety(1), Nauki o rodzinie, kobiecość, męskość, małżeństwo
Czwarty wykład cd 2014 bez tła
Metodyka wpajania dzieciom bezpiecznych zachowan bez tla
Jak korzystac z zycia bez stresu Od spietego do luzaka w 100 dni jakozy
kod do zegara bez tła

więcej podobnych podstron