Organizacja

laboratoriów badania

żywności i pasz

Prof. dr hab. Bolesław Wojtoń

Państwowy Instytut Weterynaryjny - Państwowy Instytut

Badawczy w Puławach

Organizacja laboratoriów

• Odpowiedzialność producenta i władz w

zakresie bezpieczeństwa żywności łączy

się z potrzebą badań laboratoryjnych,

niezbędnych do ciągłego monitorowania

poziomu zagrożeń i szacowania ryzyka.

• Zgodnie z Rozp.Nr 882/2002 badania

laboratoryjne żywności i pasz wykonują:

• laboratoria urzędowe (OL),
• krajowe laboratoria referencyjne (NRL)
• wspólnotowe laboratoria referencyjne

(CRL)

Organizacja laboratoriów

• Laboratoria urzędowe zgodnie z

art. 12 Rozp. 882/2002 wyznacza

właściwy organ.

• Wyznaczone laboratorium jest

uprawnione do wykonywania

badań próbek żywności i pasz

pobranych w trakcie

kontroli

urzędowych.

Organizacja laboratoriów

• Właściwe władze mogą wyznaczyć jedynie te

laboratoria, które posiadają akredytowane

systemy zapewnienia jakości badań zgodne z

normami:

• EN ISO/IEC 17025 „Ogólne zasady dotyczące

kompetencji laboratoriów badawczych

i wzorcujących.

• EN 45002 „Ogólne kryteria dla oceny

laboratoriów badawczych.

• EN 45003 „System akredytacyjny

laboratoriów wzorcujących i badawczych.

Wymagania ogólne dotyczące działania i

uznawania”

Organizacja laboratoriów

• Laboratorium urzędowe

zobowiązane jest do stosowania

urzędowych metod badawczych

określonych przepisami UE, a w

przypadku braku takich, innych

metod o międzynarodowym uznaniu.

• Właściwy organ może anulować

wyznaczenie laboratorium, jeśli nie

są spełniane wymagania odnośnie

metod badawczych i akredytacji.

Organizacja laboratoriów

• Właściwy organ może anulować

wyznaczenie laboratorium, jeśli
nie są spełniane wymagania
odnośnie metod badawczych i
akredytacji

Organizacja laboratoriów

• Dla potrzeb Inspekcji Weterynaryjnej

urzędowe badania przeprowadzają:

• Zakłady higieny weterynaryjnej WIW,
• Inne laboratoria weterynaryjne

wchodzące w skład WIW,

• Krajowe laboratoria referencyjne w

rozumieniu przepisów UE,

• W uzasadnionych przypadkach inne

laboratoria zatwierdzone przez GLW.

Organizacja laboratoriów

• Zgodnie z Ustawą z dnia 25, 08,

2006 r. - o bezpieczeństwie
żywności i żywienia (art. 78),
urzędowe badania żywności
wykonują:

• Laboratoria Państwowej Inspekcji

Sanitarnej,

• Laboratoria

referencyjne PIS

Organizacja laboratoriów

• Zgodnie z art. 33 Rozp. 882/2004 każde

państwo UE powołuje krajowe laboratoria

referencyjne (NRL) których zadaniem jest:

• współpraca z wspólnotowymi laboratoriami

referencyjnymi (CRL) w dziedzinie swoich

kompetencji,

• koordynacja działań laboratoriów

urzędowych w zakresie wykonywanych

analiz,

• organizacja

testów porównawczych,

• cd

Organizacja laboratoriów

• rozpowszechnianie informacji z

laboratoriów wspólnotowych do
właściwych organów i
laboratoriów urzędowych,

• wspieranie naukowe, techniczne

właściwych organów w zakresie
skoordynowanych programów kontroli,

• wykonywanie dodatkowych zadań

powierzonych zgodnie z
obowiązującymi procedurami

Organizacja laboratoriów

• krajowe laboratoria referencyjne

podlegają akredytacji w podobnym
zakresie jak laboratoria urzędowe.

• ponadto nazwy i adresy tych

laboratoriów powinny być
przekazane Komisji, krajom
członkowskim i
właściwym laboratoriom
wspólnotowym

Organizacja laboratoriów

• Wspólnotowe laboratoria referencyjne

(CRL) zgodnie z art. 32 Rozp. 882/2004

mają powierzone następujące zadania:

• przekazywanie krajowym laboratoriom

referencyjnym szczegółowych danych

dotyczących metod analitycznych,

łącznie z metodami referencyjnymi,

• koordynowanie stosowania przez krajowe

laboratoria referencyjne metod

badawczych, w szczególności poprzez

organizowanie testów porównawczych.

Organizacja laboratoriów

• koordynowanie w zakresie swoich

kompetencji, praktycznych rozwiązań
niezbędnych w celu stosowania nowych
metod analitycznych oraz powiadamianie
NRL o postępach w tej dziedzinie,

• prowadzenie wstępnych

i zaawansowanych kursów
szkoleniowych na rzecz pracowników NRL
oraz ekspertów z krajów rozwijających
się.

Organizacja laboratoriów

• zapewnienie naukowego i

technicznego wsparcia Komisji, w

szczególności technicznego, w

przypadkach kiedy państwa

członkowskie kwestionują wyniki

analiz,

• współpraca z laboratoriami

odpowiedzialnymi za

dokonywanie analiz pasz i

żywności w państwach trzecich.

Organizacja laboratoriów

• Wspólnotowe

laboratoria
referencyjne
podlegają
obowiązkowi
akredytacji,
podobnie jak
laboratoria
urzędowe i
krajowe
referencyjne.

Organizacja laboratoriów

• Oprócz badań urzędowych żywności i pasz,

niezbędne są także badania laboratoryjne dla

potrzeb HACCP, sterowania jakością, kontroli

jakości, skuteczności mycia i dezynfekcji itp.,

• Badania takie mogą być wykonywane przez

inne laboratoria zakładowe,

międzyzakładowe i inne, posiadające

kompetencje potwierdzone w miarę

możliwości akredytacją.

• Laboratoria te nie muszą spełniać kryteriów

laboratoriów urzędowych.

• cd

Organizacja laboratoriów

• Mogą na przykład stosować

alternatywne metody badań w
stosunku do metod
obowiązujących,

• Jest ważne aby metody te były

wiarygodne i zaspokajały
potrzeby klientów

•

Dziękuję za uwagę