MEDYCYNA

MEDYCYNA

RATUNKOWA -

RATUNKOWA -

NOWA DYSCYPLINA

NOWA DYSCYPLINA

KLINICZNA W POLSCE

KLINICZNA W POLSCE

Katedra i Klinika Medycyny

Katedra i Klinika Medycyny

Ratunkowej

Ratunkowej

Wydziału Lekarskiego w Zabrzu

Wydziału Lekarskiego w Zabrzu

Śląskiej Akademii Medycznej w

Śląskiej Akademii Medycznej w

Katowicach

Katowicach

Kierownik: dr hab. med. Krystyn

Kierownik: dr hab. med. Krystyn

Sosada

Sosada

MEDYCYNA

RATUNKOWA

zajmuje się natychmiastowym

podejmowaniem

i prowadzeniem

leczenia w stanach nagłego

zagrożenia życia u dorosłych i

dzieci

niezależnie od przyczyny

3

OBSZAR DZIAŁANIA

MEDYCYNY

RATUNKOWEJ

• nowa dyscyplina kliniczna
• nowa specjalizacja lekarska
• nowy przedmiot dla studentów AM
• kształcenie podyplomowe lekarzy
• kształcenie ratowników medycznych
• kształcenie pielęgniarek ratunkowych
• szkolenie strażaków, policji, kierowców

itp. z udzielania pierwszej

pomocy

• powszechna edukacja

4

Udzielenie pierwszej pomocy

ratującej życie przez świadka

zdarzenia ma podstawowe znaczenie

dla przeżycia ofiary nagłego

zatrzymania oddychania

5

Świadkowie zdarzenia podejmują

resuscytację średnio w 25%

przypadków

Ponad 50% poszkodowanych

przeżywa na miejscu

zdarzenia w przypadku podjęcia

resuscytacji oddechowo-krążeniowej

przez świadków

6

W 1966r. Narodowa Akademia Nauk USA

opublikowała dokument p.t. „Śmierć i

kalectwo w wypadkach -

niedoceniana choroba współczesności”

Wnioski zawarte w dokumencie:

• brak kompetencji zespołów medycznych

na miejscu zdarzenia

• niewystarczające wyposażenie w sprzęt
ratowniczy

• konieczność szerszej edukacji
społeczeństwa

w zakresie udzielania pierwszej pomocy

7

W 1966r. Kongres Stanów

Zjednoczonych uchwalił

Narodowy Dokument ds.

Bezpieczeństwa Drogowego,

który umożliwił rozwój

systemu ratownictwa

medycznego

8

DLACZEGO NALEŻY

ZMIENIĆ ISTNIEJĄCY

SYSTEM RATOWNICTWA

W POLSCE?

• Umieralność z powodu obrażeń

ciała w Polsce jest

3-krotnie

większa niż w

krajach UE

• 60% zgonów okołowypadkowych

następuje w okresie
przedszpitalnym

9

DLACZEGO NALEŻY ZMIENIĆ

ISTNIEJĄCY SYSTEM

RATOWNICTWA W POLSCE?

• zbyt dużo interwencji Pogotowia

Ratunkowego w zachorowaniach

nie zagrażających życiu

• kalectwo pourazowe dotyczy co

czwartego poszkodowanego

• straty ekonomiczne z tytułu wypadków

- około 2,7% PKB

10

Według opinii Europejskiej Rady

Resuscytacji na podstawie analizy

700 000 zgonów w miejscu zdarzenia

do uratowania było

40%

zmarłych

W Polsce w wypadkach ginie rocznie

około

6000

osób,

a rannych

zostaje ok.

40 000

11

W roku 1999 Ministerstwo

Zdrowia rozpoczęło

wdrażanie programu

„Zintegrowane

Ratownictwo Medyczne”

12

INTEGRACJA

zasadniczy element zmian

• zewnętrzna

- w obrębie systemu

ratowniczego, czyli koordynacja z
innymi służbami

• wewnętrzna

- czyli usprawnienie

mechanizmów pomocy medycznej

14

CELE PROGRAMU
„ZINTEGROWANE

RATOWNICTWO MEDYCZNE”

• zintegrowanie wszystkich podmiotów

ratownictwa w

jeden system

• wspólna lub kompatybilna sieć

łączności

• wspólne procedury ratownicze

• kompatybilny sprzęt medyczny

JEDNOSTKI SYSTEMU

„PAŃSTWOWE

RATOWNICTWO

MEDYCZNE”

Centrum Powiadamiania

Ratunkowego (CPR)

Zespół Ratownictwa Medycznego

(ZRM)

Szpitalny Oddział Ratunkowy (SOR)

CENTRUM

POWIADAMIANIA

RATUNKOWEGO (CPR)

Zintegrowane stanowisko
dyspozytorskie działające w
ramach powiatowego centrum
ratownictwa i reagowania
kryzysowego

17

CENTRUM

POWIADAMIANIA

RATUNKOWEGO (CPR)

zadania

• przyjmuje powiadomienia o stanie nagłego

zagrożenia życia lub zdrowia

• ustala priorytety działań i dysponuje

jednostkami systemu

• koordynuje medyczne działania ratownicze

• monitoruje i analizuje przebieg działań

ratowniczych

CENTRUM POWIADAMIANIA

RATUNKOWEGO

•

jeden CPR na jeden powiat

• zasięg działania CPR
obejmujący więcej
niż jeden powiat możliwy tylko
na podstawie porozumienia
zatwierdzonego przez wojewodę
• obszar działania CPR nie może
wykraczać poza granice
województwa

Dyżur pełnią

dyspozytor medyczny

dyspozytor PSP

lekarz koordynator

medyczny

CENTRUM POWIADAMIANIA
RATUNKOWEGO

21

KP PSP Żywiec

KM PSP Bielsko Biała

KP PSP Pszczyna

UM Katowice

KM PSP Sosnowiec

KM PSP Siemianowice Śl.

KM PSP Dąbrowa G.

KP PSP Będzin

KM PSP Częstochowa

JRG Ustroń

KP PSP Racibórz

KM PSP Rybnik

KM PSP Ruda Śl.

KM PSP Świętochłowice

UM Gliwice

KP PSP Tarnowskie Góry

JRG Lubliniec

KP PSP Kłobuck

CENTRA POWIADAMIANIA

RATUNKOWEGO

ZESPÓŁ RATOWNICTWA

MEDYCZNEGO

odpowiednio wyposażony

ambulans

i

wykwalifikowany personel

medyczny

ZESPÓŁ

RATOWNICTWA

MEDYCZNEGO

Medyczne działania ratownicze
w zespołach
ratownictwa medycznego
podejmują:

• Lekarz ratunkowy
• Pielęgniarka ratunkowa
• Ratownik medyczny

Średni czas dojazdu ambulansu

8 minut w aglomeracji

15 minut poza aglomeracją

Maksymalny czas dojazdu nie dłuższy niż

20 minut w aglomeracji

30 minut poza aglomeracją

29

szpitalny oddział ratunkowy

szpitalny oddział ratunkowy

jest samodzielną jednostką

jest samodzielną jednostką

szpitala

szpitala

SZPITALNY ODDZIAŁ

RATUNKOWY

30

STOPNIE

STOPNIE

REFERENCYJNOŚCI

REFERENCYJNOŚCI

ODDZIAŁÓW

ODDZIAŁÓW

RATUNKOWYCH

RATUNKOWYCH

• Szpitalny Oddział Ratunkowy

szczebla podstawowego (I



) - przy

szpitalu rejonowym, powiatowym

• Szpitalny Oddział Ratunkowy

szczebla regionalnego (II



) -

przy szpitalu akademickim,
wojewódzkim

31

SZPITALNY ODDZIAŁ

SZPITALNY ODDZIAŁ

RATUNKOWY

RATUNKOWY

SZCZEBLA

SZCZEBLA

PODSTAWOWEGO

PODSTAWOWEGO

• zabezpiecza populację
100.000 - 300.000 mieszkańców

• zabezpiecza obszar w promieniu

10 - 15 km

32

SZPITALNY ODDZIAŁ

RATUNKOWY

SZCZEBLA REGIONALNEGO

• obejmuje populację 1 - 2 mln

mieszkańców

• koordynuje działanie 4-8

oddziałów ratunkowych I

33

SOR POWINIEN BYĆ

ZLOKALIZOWANY PRZY

SZPITALU POSIADAJĄCYM

W STRUKTURZE:

• Oddział chirurgii ogólnej
• Oddział chirurgii urazowej
• Oddział anestezjologii i intensywnej

terapii

• Oddział chorób wewnętrznych
• Pracownię diagnostyki

radiologicznej

• Laboratorium diagnostyczne

35

Struktura organizacyjna

Szpitalnego Oddziału

Ratunkowego szczebla

podstawowego

•

Obszar segregacji i przyjęć

• Obszar resuscytacyjno-zabiegowy
• Obszar obserwacji i budzeń
• Obszar intensywnej terapii
• Obszar ambulatoryjno-
konsultacyjny

• Obszar diagnostyczno-
laboratoryjny

• Zaplecze administracyjno-
gospodarcze

SZPITALNY ODDZIAŁ

RATUNKOWY

1.

obszar segregacji i przyjęć

2.

obszar resuscytacyjno-zabiegowy

3.

obszar obserwacji i budzeń

4.

obszar intensywnej terapii

5.

obszar ambulatoryjno-konsultacyjny

6.

obszar diagnostyczno-laboratoryjny

7.

zaplecze administracyjno-gospodarcze

37

OBSZAR SEGREGACJI I

PRZYJĘĆ

A.Triage

Priorytet I czerwony < 1
minuta

Priorytet II żółty < 15
minut

Priorytet III zielony < 40
minut

OBSZAR INTENSYWNEJ

TERAPII

4-6 łóżek ze standardowym

wyposażeniem dla intensywnej

terapii

Zadania
• Krótkoterminowa intensywna
terapia
• Zabiegi ratunkowe
• Przygotowanie do dalszych
etapów leczenia

44

PERSONEL SZPITALNEGO

ODDZIAŁU RATUNKOWEGO

• ordynator-specjalista medycyny

ratunkowej - w okresie
przejściowym lekarz specjalista
dyscypliny pokrewnej

• co najmniej 4 lekarzy specjalistów

lub specjalizujących
się w medycynie ratunkowej

• personel średni specjalizujący

się w medycynie
ratunkowej

46

FUNKCJONOWANIE SYSTEMU

PRM

CENTRUM POWIADAMIANIA

RATUNKOWEGO

ZDARZENI
E

dyspozycja

ZESPÓŁ

RATOWNICTWA

MEDYCZNEGO

STRAŻ
POŻARNA

POLICJA

INNE
PODMIOTY
SYSTEMU ZRM

Telefon
112

SO
R

USTAWA

USTAWA

O PAŃSTWOWYM

O PAŃSTWOWYM

RATOWNICTWIE MEDYCZNYM

RATOWNICTWIE MEDYCZNYM

Ustawa o Państwowym

Ratownictwie Medycznym

została podpisana przez

Prezydenta RP

20 września 2001r.

Art. 5.

„Każdy kto zauważy osobę lub osoby
będące w stanie
nagłego zagrożenia życia lub
zdrowia,

obowiązany

jest w miarę

posiadanych możliwości:
- do niezwłocznego udzielenia
pierwszej pomocy
- do niezwłocznego zawiadomienia
centrum
powiadamiania ratunkowego”

Art. 13.

„Osoba podejmująca medyczne

działania ratownicze oraz

osoba

udzielająca pierwszej pomocy

korzysta z ochrony przewidzianej

w kodeksie karnym dla

funkcjonariuszy publicznych”

Art. 6

.

Kierujący medycznymi działaniami

ratowniczymi, a także osoba udzielająca

pierwszej pomocy lub

podejmująca medyczne działania

ratownicze,

może poświęcić dobra

osobiste innej osoby, inne niż życie lub

zdrowie, a także dobra majątkowe

w

zakresie, w jakim jest to niezbędne

dla ratowania życia lub

zdrowia osoby w stanie nagłego

zagrożenia

Świadczenia zdrowotne

przedszpitalne

są

finansowane z budżetu państwa z
części pozostającej w dyspozycji
właściwego wojewody na
podstawie umów zawieranych
z dysponentami jednostek (...)

ROZDZIAŁ IV

ZASADY FINANSOWANIA

SYSTEMU

Art. 34.pkt 4

Koszt udzielenia świadczenia

zdrowotnego w ramach

medycznych działań

ratowniczych, z wyjątkiem

świadczeń zdrowotnych

udzielanych osobom

nieubezpieczonym oraz kosztów

transportu i udzielania świadczeń

zdrowotnych na miejscu

zdarzenia i w środku transportu

ponosi właściwa Kasa Chorych

TELEFON

TELEFON

RATUNKOW

RATUNKOW

Y

Y

112

112

57