Dyssypacja energii i opór bocznicy sieci
Dyssypacja energii i opór bocznicy sieci
wentylacyjnej
wentylacyjnej
Dyssypacja energii w oporze miejscowym
Dyssypacja energii w oporze miejscowym
(lokalnym)
(lokalnym)
Opór miejscowy (lokalny)
Opór miejscowy (lokalny)
Praca techniczna i spiętrzenie całkowitej energii
Praca techniczna i spiętrzenie całkowitej energii
wentylatora
wentylatora
Franciszek Rosiek
Instytut Górnictwa
Politechniki Wrocławskiej
Wentylacja i
Wentylacja i
pożary I
pożary I
Wykład 3b
Wykład 3b
Dyssypacja energii w bocznicy projektowanej
Dyssypacja energii w bocznicy projektowanej
Dyssypacja energii i opór bocznicy sieci
Dyssypacja energii i opór bocznicy sieci
wentylacyjnej
wentylacyjnej
Dyssypacja energii w bocznicy projektowanej
Dyssypacja energii w bocznicy projektowanej
Dyssypacja energii w bocznicy projektowanej
Dyssypacja energii i opór bocznicy sieci
Dyssypacja energii i opór bocznicy sieci
wentylacyjnej
wentylacyjnej
Według H. Darcy jednostkowa elementarna praca tarcia jest
równa
(23)
Wiedząc, że
(24)
oraz
(25)
otrzymamy:
(26)
e
f
f
D
ds
w
dl
2
2
B
A
D
e
4
A
V
w
2
3
3
2
8
8
V
A
BL
ds
A
V
B
l
f
s
s
f
f
w
d
Dyssypacja energii w bocznicy projektowanej
Dyssypacja energii w bocznicy projektowanej
Dyssypacja energii i opór bocznicy sieci
Dyssypacja energii i opór bocznicy sieci
wentylacyjnej
wentylacyjnej
Wyrażenie
nazywamy oporem aerodynamicznym
wyrobiska i
oznaczamy przez , przy czym [R] = m
-4
.
(27)
Dyssypacja energii w wyrobisku (bocznicy)
(28)
Można także wykorzystać inny wzór na prędkość powietrza w
wyrobisku
(29)
3
8 A
BL
f
R
3
8 A
BL
R
f
2
V
R
l
f
n
n
V
w
A
n
n
V
A
w
Dyssypacja energii w bocznicy projektowanej
Dyssypacja energii w bocznicy projektowanej
Dyssypacja energii i opór bocznicy sieci
Dyssypacja energii i opór bocznicy sieci
wentylacyjnej
wentylacyjnej
Po wprowadzeniu go do równania H. Darcy (23) otrzymamy:
(30)
Po scałkowaniu analogicznie jak w równaniu (26) uzyskuje się
(31)
przy czym wyznaczona dyssypacja energii ma wymiar J/kg, a
opór m
-4
.
Gęstość średnią wyznacza się jako średnią arytmetyczną
(32)
ds
A
V
B
dl
n
n
f
3
2
2
8
2
2
2
3
2
8
n
m
n
n
m
n
f
V
R
V
A
BL
l
w
d
m
5
.
0
Dyssypacja energii w bocznicy projektowanej
Dyssypacja energii w bocznicy projektowanej
Dyssypacja energii i opór bocznicy sieci
Dyssypacja energii i opór bocznicy sieci
wentylacyjnej
wentylacyjnej
Dyssypację energii odniesioną do 1 m
3
powietrza można
wyznaczyć ze wzoru:
(33)
Wiedząc, że
- opór właściwy w kg/m
7
,
(34)
- opór normalny w kg/m
7
(35)
Wzór (33) przyjmie postać:
(36)
2
3
8
n
f
n
m
n
f
m
v
f
V
A
BL
l
l
f
R
3
8
A
BL
f
n
fn
R
3
8 A
BL
f
n
m
n
2
2
n
n
f
n
f
m
n
v
f
V
R
V
R
l
Dyssypacja energii w bocznicy projektowanej
Dyssypacja energii w bocznicy projektowanej
Dyssypacja energii i opór bocznicy sieci
Dyssypacja energii i opór bocznicy sieci
wentylacyjnej
wentylacyjnej
Przeliczanie jednostek oporu
[mmH
2
O]
(37)
(38)
gdzie
- opór w miurgach
(39)
2
001
.
0
n
f
v
f
V
m
l
f
m
R
0082
.
0
f
m
3
4
10
10
A
BL
m
f
f
Dyssypacja energii w bocznicy
Dyssypacja energii w bocznicy
istniejącej
istniejącej
Dyssypacja energii i opór bocznicy sieci
Dyssypacja energii i opór bocznicy sieci
wentylacyjnej
wentylacyjnej
Dyssypacja energii w bocznicy istniejącej
Dla wyprowadzenia wzoru na dyssypację energii w bocznicy
istniejącej wychodzimy z równania ruchu (15) w postaci:
Przekształcając następnie równanie politropy do postaci:
(40)
(41)
0
2
1
2
f
dl
gdz
dw
vdp
d
w
d
w
n
d
d
n
v
v
p
p
n
v
p
pv
ln
ln
d
n
d
n
d
d
n
v
p
p
v
v
p
pv
1
Dyssypacja energii w bocznicy
Dyssypacja energii w bocznicy
istniejącej
istniejącej
Dyssypacja energii i opór bocznicy sieci
Dyssypacja energii i opór bocznicy sieci
wentylacyjnej
wentylacyjnej
Uwzględniając w równaniu ruchu powietrza zależność (41) i
całkując
otrzymamy:
(42)
Po scałkowaniu uzyskuje się wzór na dyssypację energii w
bocznicy w postaci:
(43)
gdzie:
- dyssypacja energii w bocznicy istniejącej, J/kg,
- wykładnik politropy.
0
2
1
2
1
f
w
w
z
z
n
p
p
d
d
l
w
d
dz
g
dp
p
p
v
w
d
w
d
w
d
d
w
d
w
d
n
w
d
w
d
f
z
z
g
w
w
p
p
p
p
n
nv
l
2
2
1
2
1
1
f
l
n
Dyssypacja energii w oporze miejscowym (istniejącym)
Dyssypacja energii w oporze miejscowym (istniejącym)
Dyssypacja energii w oporze miejscowym (lokalnym)
Dyssypacja energii w oporze miejscowym (lokalnym)
.
.
Opór
Opór
miejscowy (lokalny
miejscowy (lokalny
)
Dyssypacja energii w oporze miejscowym
(istniejącym)
Wychodzimy z równania ruchu w postaci:
(44)
Przyjmujemy, że:
i
otrzymujemy:
(45)
gdzie
[ ] = J/kg.
0
2
1
1
2
ds
s
s
l
ds
s
s
l
ds
dl
ds
dz
g
ds
w
d
ds
dp
wn
d
t
l
f
f
0
ds
dl
f
0
ds
s
s
l
wn
d
t
d
w
d
w
d
w
m
f
z
z
g
w
w
p
p
l
2
2
2
1
1
fv
l
Dyssypacja energii w oporze miejscowym (istniejącym)
Dyssypacja energii w oporze miejscowym (istniejącym)
Dyssypacja energii w oporze miejscowym (lokalnym)
Dyssypacja energii w oporze miejscowym (lokalnym)
.
.
Opór
Opór
miejscowy (lokalny
miejscowy (lokalny
)
Przyjmując, że
oraz
otrzymamy:
(48)
lub
(49)
Wzory (4649) pozwalają wyznaczyć dyssypację energii na
oporze miejscowym (lokalnym) w bocznicy istniejącej, dla
której możemy dokonać pomiarów stosownych parametrów.
w
d
z
z
w
d
w
w
w
d
m
f
p
p
l
1
w
d
m
n
fv
p
p
l
Dyssypacja energii w oporze miejscowym (projektowanym)
Dyssypacja energii w oporze miejscowym (projektowanym)
Dyssypacja energii w oporze miejscowym (lokalnym)
Dyssypacja energii w oporze miejscowym (lokalnym)
.
.
Opór
Opór
miejscowy (lokalny
miejscowy (lokalny
)
Dyssypację energii w oporze miejscowym wyznacza się ze
wzoru:
(50)
przy czym
[ ]= m
2
/s
2
*kg/kg = J/kg.
Wiedząc, że
równanie (50) przyjmie postać:
(51)
2
2
w
l
f
f
l
A
V
w
V
Aw
n
n
n
n
2
2
2
2
2
2
n
l
n
n
n
f
V
R
V
A
l
Dyssypacja energii w oporze miejscowym (projektowanym)
Dyssypacja energii w oporze miejscowym (projektowanym)
Dyssypacja energii w oporze miejscowym (projektowanym)
Dyssypacja energii w oporze miejscowym (lokalnym)
Dyssypacja energii w oporze miejscowym (lokalnym)
.
.
Opór
Opór
miejscowy (lokalny
miejscowy (lokalny
)
gdzie:
- dyssypacja energii w oporze miejscowym, J/kg,
- opór miejscowy (lokalny) aerodynamiczny, m
-4
,
przy czym
(52)
- liczba oporu miejscowego (lokalnego).
f
l
l
R
2
2A
R
l
Dyssypacja energii w oporze miejscowym i opór miejscowy
Dyssypacja energii w oporze miejscowym i opór miejscowy
(projektowany)
(projektowany)
Dyssypacja energii w oporze miejscowym (lokalnym)
Dyssypacja energii w oporze miejscowym (lokalnym)
.
.
Opór
Opór
miejscowy (lokalny
miejscowy (lokalny
)
Równanie (51) w odniesieniu do 1 m
3
powietrza przyjmie
postać:
(53)
(54)
gdzie:
- opór miejscowy właściwy, kg/m
7
.
Liczby oporu miejscowego dla najczęściej występujących w
kopalniach oporów miejscowych przedstawiono w tabeli XXI.1.
2
2
2
2
2
2
2
2
n
l
n
n
n
n
n
n
v
f
V
R
V
A
V
A
l
2
2A
R
n
f
f
R
Liczby oporu miejscowego
Liczby oporu miejscowego
Dyssypacja energii w oporze miejscowym (lokalnym)
Dyssypacja energii w oporze miejscowym (lokalnym)
.
.
Opór
Opór
miejscowy (lokalny
miejscowy (lokalny
)
Liczby oporu miejscowego
Liczby oporu miejscowego
Dyssypacja energii w oporze miejscowym (lokalnym)
Dyssypacja energii w oporze miejscowym (lokalnym)
.
.
Opór
Opór
miejscowy (lokalny
miejscowy (lokalny
)
Praca techniczna i spiętrzenie całkowitej energii
Praca techniczna i spiętrzenie całkowitej energii
wentylatora
wentylatora
Bilans energii w
Bilans energii w
wentylator
wentylator
ze
ze
Wentylator - niechłodzona przepływowa maszyna robocza.
Praca techniczna i spiętrzenie całkowitej energii
Praca techniczna i spiętrzenie całkowitej energii
wentylatora
wentylatora
Bilans energii
Bilans energii
w
w
wentylator
wentylator
ze
ze
Praca techniczna i spiętrzenie całkowitej energii
Praca techniczna i spiętrzenie całkowitej energii
wentylatora
wentylatora
P
P
raca techniczna doprowadzana do wentylatora
raca techniczna doprowadzana do wentylatora
Praca techniczna i spiętrzenie całkowitej energii
Praca techniczna i spiętrzenie całkowitej energii
wentylatora
wentylatora
P
P
raca techniczna doprowadzana do wentylatora
raca techniczna doprowadzana do wentylatora
Dla wyprowadzenia wzoru na pracę techniczną doprowadzoną
do wentylatora można wyjść z bilansu energii sporządzonego
dla wentylatora.
Bilans energii ma postać:
(55)
Można go zapisać również w postaci:
(56)
rw
id
rd
e
l
e
r
wn
id
de
ds
s
s
l
Praca techniczna i spiętrzenie całkowitej energii
Praca techniczna i spiętrzenie całkowitej energii
wentylatora
wentylatora
P
P
raca techniczna doprowadzana do wentylatora
raca techniczna doprowadzana do wentylatora
Wiedząc, że
(5)
oraz
(4)
równanie (56) przyjmie postać:
(57)
Zgodnie z I zasadą termodynamiki
(8)
wn
f
td
d
i
q
l
l
gdz
dw
dh
de
r
2
2
1
gdz
dw
dh
ds
s
s
q
l
wn
wn
f
td
2
2
1
vdp
dh
dq
dq
dq
f
c
Praca techniczna i spiętrzenie całkowitej energii
Praca techniczna i spiętrzenie całkowitej energii
wentylatora
wentylatora
P
P
raca techniczna doprowadzana do wentylator
raca techniczna doprowadzana do wentylator
a
a
Dla wentylatora będącego niechłodzoną maszyną roboczą
można przyjąć, że
(58)
Wobec tego równanie (8) przyjmie postać:
(59)
Wstawiając zależność (59) do równania (57) otrzymamy:
(60)
0
dq
vdp
dh
ds
s
s
q
wn
wn
f
gdz
dw
vdp
ds
s
s
l
wn
td
2
2
1
Praca techniczna i spiętrzenie całkowitej energii
Praca techniczna i spiętrzenie całkowitej energii
wentylatora
wentylatora
P
P
raca techniczna doprowadzana do wentylatora
raca techniczna doprowadzana do wentylatora
Całkując
(61)
otrzymamy równanie na jednostkową pracę techniczną
doprowadzaną do
wentylatora
(62)
Jeśli przyjmiemy założenie upraszczające, że
równanie (62) przyjmie postać:
(63)
dz
g
w
d
dp
v
ds
s
s
l
w
d
w
d
w
d
w
d
z
z
w
w
p
p
m
s
s
wn
td
2
2
1
d
w
d
w
d
w
m
td
z
z
g
w
w
p
p
v
l
2
2
2
1
0
dz
z
z
w
d
2
2
2
1
d
w
d
w
m
td
w
w
p
p
v
l
Praca techniczna i spiętrzenie całkowitej energii
Praca techniczna i spiętrzenie całkowitej energii
wentylatora
wentylatora
P
P
raca techniczna doprowadzana do wentylatora
raca techniczna doprowadzana do wentylatora
Przyjmując ponadto, że
zależność (63) uzyska po przekształceniach postać:
(64)
Wiedząc, że
(65)
równanie (64) przyjmie postać:
(66)
(67)
n
m
v
1
n
m
2
2
2
1
2
1
1
d
n
d
w
n
w
n
td
w
p
w
p
l
2
2
1
w
p
p
c
n
c
d
c
w
c
n
td
p
p
p
l
1
n
c
td
p
l
Praca techniczna i spiętrzenie całkowitej energii
Praca techniczna i spiętrzenie całkowitej energii
wentylatora
wentylatora
P
P
raca techniczna doprowadzana do wentylatora
raca techniczna doprowadzana do wentylatora
Jednostkową pracę techniczną doprowadzaną do wentylatora
odniesioną do 1 m
3
powietrza można wyznaczyć w oparciu o
wzór (62)
(68)
Uwzględniając zależność (65) otrzymamy
(69)
gdzie:
- praca techniczna doprowadzona do
wentylatora, J/m
3
,
- spiętrzenie całkowite wentylatora, Pa,
- Średnia objętość właściwa między przekrojami
(d) i (w)
wentylatora, m
3
/kg.
d
w
d
w
d
w
m
m
td
m
v
td
z
z
g
w
w
p
p
l
l
2
2
2
1
1
d
w
m
c
v
td
z
z
g
p
l
v
td
l
c
p
m
v
Praca techniczna i spiętrzenie całkowitej energii
Praca techniczna i spiętrzenie całkowitej energii
wentylatora
wentylatora
Charakterystyka wentylatora
Charakterystyka wentylatora
Charakterystykę spiętrzenia wentylatora przedstawia się
najczęściej graficznie jako funkcję
(70)
Jeśli temperatura przepływającego przez wentylator powietrza
(lub gazów) zmienia się w szerokim zakresie temperatur (np.
do kilkuset °C), to wygodniej jest korzystać z tej
charakterystyki w postaci:
(71)
Wtedy charakterystyki wykonane dla różnych gęstości
powietrza, zgodnie z zależnością
(72)
sprowadzają się do jednej krzywej.
- ciśnienie wyrównane o zmiany ciśnienia na
powierzchni, Pa.
V
f
p
c
c
p
V
f
©
©
c
c
p
p
p
Praca techniczna i spiętrzenie całkowitej energii
Praca techniczna i spiętrzenie całkowitej energii
wentylatora
wentylatora
Charakterystyka wentylatora
Charakterystyka wentylatora
Praca techniczna i spiętrzenie całkowitej energii
Praca techniczna i spiętrzenie całkowitej energii
wentylatora
wentylatora
Charakterystyka wentylatora
Charakterystyka wentylatora
Praca techniczna i spiętrzenie całkowitej energii
Praca techniczna i spiętrzenie całkowitej energii
wentylatora
wentylatora
Charakterystyka wentylatora
Charakterystyka wentylatora
Praca techniczna i spiętrzenie całkowitej energii
Praca techniczna i spiętrzenie całkowitej energii
wentylatora
wentylatora
Charakterystyka wentylatora
Charakterystyka wentylatora