Metody uprawy roślin

(wg kryterium środowiska rozwoju systemu

korzeniowego roślin)

1. glebowe,

2. hydroponiczne,

3. podłożowe,

lub inny podział:

1. Kultury glebowe

2. Kultury

bezglebowe

hydroponiki aeroponiki

kultury

podłożowe

Schemat układu sił jakie musi pokonać roślina
w celu pobrania wody i składników
mineralnych

Podłoża

1. organiczne (np. torfy),

2. mineralne (np. piasek, perlit),

3. syntetyczne (gąbki poliuretanowe),

4. mieszane (różne komponenty).

Materiały organiczne pochodzenia naturalnego
stosowane jako podłoża:

- torfy,
- węgiel brunatny,
- odpady obróbki drewna (trociny, wióra, kora),
- słoma,
- inne materiały odpadowe np. z obróbki
włókien organicznych, tytoniu, kakao itp.

Cechy dobrego podłoża

1. sterylność,

2. dobre właściwości fizyczne i chemiczne,

3. duża pojemność sorpcyjna,

4. powolny stopień rozkładu,

5. standardowość.

Przy pełnym nasyceniu wodą, podłoże uniwersalne

zawiera (w % objętościowych):

-

substancji stałej 10-20,

-

powietrza 30-40,

-

wody ogółem 40-50,

-

wody dostępnej 20-30,

-

poj. sorpcyjna >120 me/dm

3

-

zaw. substancji. organicznej >50% wagowych w
s.m.

Zasady przygotowania podłoża organicznego

1. Uzupełnienie makro- i mikroskładników.

2. Uregulowanie odczynu (pH).

3. Dokładne mieszanie.

4. Nawilżenie.

Ad 1. N, P, K, Mg, Ca oraz Fe, Mn, Cu, Zn, B,

Mo.

Ad 2. CaCO

3

- w oparciu o krzywą neutralizacji.

Torf

C

N

K

2

O

P

2

O

5

CaO

Wysoki
Przejściowy
Niski

57,0
57,2
54,2

1,60
1,95
2,88

0,08
0,10
0,10

0,11
0,13
0,16

0,52
1,38
2,95

Skład torfu w przeliczeniu na suchą masę (%)

Dawki makroelementów pokarmowych przy
przygotowywaniu substratów organicznych

Gatunek

Dawka makroelementów (N +

P

2

O

5

+ K

2

O + MgO) w kg/1m

3

podłoża

Substrat

pod

wysiew

Substrat

do prod.

rozsad

Substrat

do

upraw

pod

osłonami

Sałata, kalarepa,

rzodkiewka,

rzodkiew

Ogórek, pomidor,

papryka, kalafior

Kapusta głowiasta,

seler, cebula, por

0,7

0,7

0,7-1,2

0,7

0,7-1,2

1,2-1,7

0,7-1,2

∼ 1,2

---

Węgiel brunatny

Przydatny jako podłoże uprawowe:

- z przewagą cząstek ziemistych o średnicy do 5 mm,
- udział kawałków o średnicy >40 mm do 10 %
objętości.

Węgiel brunatny zawiera (w suchej masie):

10-20%- popiołu

80-90%- substancji organicznej, w której

30-40%- stanowią frakcje humusowe (ekstrahowane
kwasami mineralnymi i amoniakiem).

Kompost korowy

Kora rozdrobniona na kawałki wielkości do 4 cm,
kompostować z dodatkiem:

- nawozów azotowych (3 kg/m

3

- mocznik lub 1,5-2

kg/m

3

saletra amonowa),

- biologicznie aktywnych substancji (do 15%
objętości).

Kompostowanie trwa 3-4 miesiące (co 2-3 tygodnie
przerobienie).

Przygotowując podłoże należy:

- oznaczyć pH i koncentrację soli oraz N-NO

3

i N-

NH

4

,

- odkwasić i uzupełnić makro- i mikroskładniki.

Trociny

Z drzew liściastych zawierają substancje fitotoksyczne,
dlatego można je stosować jako:

- dodatek do podłoży mieszanych (10-20% objętości),
- po krótkotrwałym przekompostowaniu,
- po kilkumiesięcznym składowaniu na wolnym
powietrzu.

Przygotowanie podłoża z trocin wymaga podobnego
postępowania jak z torfem. Nawet przy optymalnym pH,
wskazany jest dodatek około 3 kg CaCO

3

/m

3

trocin.

Uwaga na zbiałczanie azotu

Słoma

Przydatna: pszenna, żytnia, rzepakowa, z roślin
baldaszkowatych- tzw. słoma twarda.

Nieprzydatna: owsiana, jęczmienna- zbyt miękka.

W słomie mogą występować:

- pozostałości herbicydów (wykonać test),
- zarodniki grzybów z rodzaju Fusarium, Phytium,
Sclerotinia (stosować zapobiegawcze opryskiwanie).

Najlepiej wykorzystywać słomę jako podłoże
grzewcze po sprasowaniu w bele, stosując 6-10 kg
słomy/roślinę przy wczesnych uprawach lub 3-6 kg
słomy/roślinę przy późniejszych terminach uprawy

Preparowanie słomy z dodatkiem na 100 kg s.
m.

N- 0,8-1,0 kg
P- 0,03-0,04 kg
K- 0,05-0,06 kg
Mg- 0,02-0,04 kg
Mikroelementów
(cz. B MIS) 100 g

lub

Fosforan amonu 0,8 kg
Saletra potasowa 0,8 kg
Saletra wapniowa 0,8 kg
Siarczan magnezu 0,3 kg
Zestaw mikroelementów

0,1 kg

Podłoża mineralne

1. Piasek gruboziarnisty.

2. Żwir.

3. Grysy skał.

4. Mika, lawa wulkaniczna.

5. Perlit, keramzyt, wermikulit.

6. Żużel wielkopiecowy.

7. Grysy z ceramiki.

8. Wełna mineralna (grodan, flormin-

multibloki, doniczki, maty).

Cechy podłoży mineralnych

1. Mała pojemność wodna i sorpcyjna –(stały dopływ

pożywki).

2. Słabe działanie buforujące.

Powinny:

-

trwale zapewniać odpowiednie warunki wodne,
powietrzne, cieplne,

-

być wolne od czynników chorobotwórczych,

-

w najmniejszym stopniu wpływać na odczyn
pożywki, stężenie i stosunek składników
pokarmowych.

Podłoża mieszane

Przykładowo:

kompost- użyźnia,

glina- spoistość i poj. sorpcyjna,

torf- pojemność wodna, sorpcyjna i napowietrzenie,

piasek- rozluźnia.

W stosunku: 2 : 2 : 1 : 1- do siewu

2 : 2 : 2 : 1- do pikowania

10
cm