Wykład 1-2

Proces transportowy

dotyczy

przemieszczania ładunków (ludzi, towarów,

informacji) z miejsc ich nadania do miejsc

odbioru

Proces ten jest realizowany przez ustalony system transportowy
przy użyciu wybranych typów środków transportowych,
jak na przykład samochodów, wagonów kolejowych, samolotów,
statków, rurociągów, tasmociagów, wind itp..

Opis systemu transportowego

Ujęcie systemowe

System jest to wyodrębniony z otoczenia zbiór

elementów materialnych lub abstrakcyjnych mających

wzajemne powiązania wewnętrzne i rozważanych z

pewnego punktu widzenia jako całość.

J. Kurnal, 1982

Ujęcie cybernetyczne

System jest to wyodrębniony fragment rzeczywistości

rozważany jako transformator otrzymanych bodźców

na wysyłane reakcje.

W.R. Ashby, 1963

Opis systemu transportowego

System -

wyodrębniony

•realnie z otoczenia
(fizyczny);

•tylko myślowo
(konceptualny).

Teoria systemów

L. Bertalaffy, 1985

System:



otwarty (dokonujący wymiany z otoczeniem)



zamknięty.

Opis systemu transportowego

System transportowy jest wyodrębnioną z

rzeczywistości całością realizującą proces

transportowy.

System transportowy
można różnicować (dzielić):

gałęziowo;

terytorialnie;

obiektowo.

Elementy systemu
transportowego:

infrastruktura
transportowa;

środki transportu;

kadry;

regulacje.

Sieć transportową można przedstawić w postaci grafu

G=(W;Ł)

dla którego

W jest zbiorem wierzchołków grafu, odpowiadającym węzłom

sieci transportowej, natomiast

Ł jest zbiorem łuków grafu, przy czym

liczebność zbioru

Ł jest równa liczbie

Opis formalny

Systemem transportowym

nazywamy zbiór elementów oraz zbiór relacji

zachodzących pomiędzy tymi elementami i zbiór

procesów, które przetwarzają strumień ładunków i

pasażerów określany popytem na usługi transportowe w

strumień wyjścia z tego systemu.

ST=(W;Ł;PT)

Opis formalny

Schemat blokowy

wywodzi się z informatyki, gdzie został zastosowany do tworzenia

algorytmów programów komputerowych

•ma również zastosowanie w teorii procesów;

Jest narzędziem graficznym ułatwiającym

•identyfikację istniejącego procesu

• zaprojektowanie/przebudowę procesu

• przedstawienie działań wyróżnionych w procesie, z zachowaniem zasad

– logiczności
– uporządkowania
– wystarczalności opisu
– czytelności

Opis formalny

Aby identyfikacja procesu i jego zapis przebiegały bez zakłóceń
warto
postępować w następującej kolejności
  1: określić jaki proces ma być poddany analizie i zbudować zespół
specjalistów z
zakresu tego procesu
– np.: proces transportowy
   2: określić początek i koniec analizowanego procesu
– np.: początek to wystawnie zlecenia wydania z magazynu, a koniec w
momencie
rozładowania towaru u klienta
   3: zidentyfikować główne czynności i punkty decyzyjne procesu, przy
zachowaniu
jednolitego poziomu szczegółowości
– przeprowadzić burzę mózgów w celu wyodrębnienia czynności
   4: uporządkować chronologicznie zidentyfikowane czynności i zapisać
je w postaci graficznej
– kolejność realizacji czynności może być określona również z
wykorzystaniem burzy mózgów
   5: zbyt skomplikowane procesy należy podzielić na części
   6: ocenić czytelność, jednoznaczność i logikę zapisu

Piotr Sawicki

Schemat blokowy operuje językiem

graficznym, którym można wyrazić



wejście i wyjście do/z procesu (początek i koniec)



kolejność czynności / działań



równoczesność (równoległość) działań



alternatywne omijanie niektórych działań, w zależności

od decyzji

występowanie

–

ładunków/pasażerów

–

środków transportu

–

przemieszczania ładunku w toku

kierunek przepływu ładunku

kierunek przepływu informacyjnego

Procesem transportowym

nazywamy zbiór wyspecjalizowanych skorelowanych

czynności (wzajemnie ze sobą powiązanych),

występujących w określonej kolejności czasowej,

powodujących przemieszczanie ładunków z miejsc

produkcji do miejsc konsumpcji i pasażerów z

punktu początkowego podróży do punktu jej końca.

Opis formalny

Rodzaje procesów transportowych:

bezpośredni

bezpośredni – jest to taki proces, którym ładunek z miejsca produkcji do
miejsca konsumpcji i pasażerów z punktu początkowego podróży do
punktu końca podróży przemieszcza się jednym środkiem transportu
jednej gałęzi transportu.

kombinowany

kombinowany – proces, w którym ładunek z punktu produkcji do punktu
konsumpcji i pasażerów z punktu początkowego podróży do punktu
końca podróży przemieszcza się dwoma i więcej środkami transportu z
dwóch i więcej gałęzi transportu.

łamany

łamany – proces, w którym ładunek z punktu produkcji do punktu
konsumpcji i pasażer z punktu początkowego podróży do punktu końca
podróży przemieszczany jest dwoma i więcej środkami transportu jednej
gałęzi transportu.

Samochodowym procesem przewozowym

– nazywamy zbiór wyspecjalizowanych czynności wzajemnie ze sobą
powiązanych, występujących w określonej kolejności czasowej, którego
zadaniem jest przewóz pasażerów z punktu początków podróży do punktów
końca podróży i/lub ładunków z punktu nadania do punktu przeznaczenia
przy czynnym zaangażowaniu samochodowych środków przewozowych.

Lotniczym/

wodnym

procesem przewozowym

–

nazywamy zbiór wyspecjalizowanych czynności wzajemnie ze sobą

powiązanych, występujących w określonej kolejności czasowej,

którego

zadaniem

jest

przewóz

osób

i/lub

ładunków

którego

zadaniem

jest

przewóz

osób

i/lub

ładunków

lotniczego/

wodnego

portu nadania do lotniczego/

wodnego

portu

przeznaczenia przy czynnym zaangażowaniu lotniczych/

pływających

środków transportowych.

ISTOTA TRANSPORTU INTERMODALNEGO

Definicja zawarta w konwencji o międzynarodowym transporcie

intermodalnym towarów z 1980r. :

„Międzynarodowy transport intermodalny oznacza

przewóz towarów przy użyciu co najmniej dwóch

różnych gałęzi transportu na podstawie umowy o

przewóz intermodalny z miejsca położonego w jednym

kraju, gdzie towar przejął w pieczę operator transportu

intermodalnego do oznaczonego miejsca przeznaczenia

położonego w innym kraju”.

RODZAJE PRZEWOZÓW INTERMODALNYCH

Transport intermodalny - można

podzielić ze względu na:
   - zasięg, (przewozy krajowe, międzynarodowe, kontynentalne,
międzykontynentalne);
   - rodzaj użytych jednostek transportowych: (przewozy kontenerów,
naczep,
         nadwozi   wymiennych, samochodów ciężarowych , pojemników
specjalistycznych);
   - charakter użytych środków transportowych , (przewozy szynowo –
drogowe,
         szynowo – drogowo – morskie, szynowo – drogowo – lotnicze, szynowo –
         drogowo – rzeczne);
   - ze względu na sposób i charakter organizacji, (przewozy
operatorskie i
          konwencjonalne).

wyszczególnić trzy podstawowe rodzaje:

- przewozy kontenerowe;
- przewozy szynowo – drogowe;
- przewozy lądowo – promowe.

1. Bezpośredni - proces, w którym pasażer i/lub ładunek ze

śródlądowego/morskiego portu nadani do śródlądowego/morskiego portu
przeznaczenia przewożony jest jednym pływającym środkiem transportu.

2. Pośredni - proces, w którym ładunek ze śródlądowego/morskiego portu

nadania do śródlądowego/morskiego portu przeznaczenia przewożony jest
jednym śródlądowym/morskim środkiem przewozowym, ale w dwóch i
więcej zestawach żeglugowych. Śródlądowy zestaw żeglugowy to np. dwie
barki i pchacz.

3. Łamany - proces, w którym pasażer ze śródlądowego/morskiego portu

początku podróży do śródlądowego/morskiego portu końca podróży i/lub
ładunek ze śródlądowego/morskiego portu nadania do
śródlądowego/morskiego portu przeznaczenia przewożony jest dwoma i
więcej pływającymi środkami przewozowymi.

Proces przewozu ładunków w transporcie wodnym.

I. Faza czynności odprawy początkowej – port nadania

Czynności odprawy technicznej

- podstawienie środka przewozowego na stanowisko obsługi przy nabrzeży lub dalbie w

stanie próżnym lub częściowo ładownym

- załadunek; - zabezpieczenie ładunku;

- odbicie ŚŚP od nabrzeża lub dalby; - płynięcie po basenach i kanałach portowych

- wypłynięcie z portu nadania

Odprawa handlowa

- zgłoszenie usługi przewozowej; - potwierdzenie realizacji usługi przewozowej

- dostarczenie ładunku; - sprawdzenie stanu technicznego ładunku

-przyjęcie ładunku do przewozu; - zawarcie umowy o przewóz

II. Faza przemieszczania – sieć dróg wodnych żeglugowych

III. Faza czynności pośrednich –port pośredni

IV. Faza czynności odprawy końcowej

Czynności odprawy technicznej:

- wpłynięcie ŚP do portu przeznaczenia; - płynięcie po kanałach i basenach portu

- cumowanie na stanowisku obsługowym

- wyładunek

- obsługa techniczna ŚP

Odprawa handlowa

- sprawdzanie stanu technicznego ładunku; - wydanie ładunku

- rozwiązanie umowy o przewóz

Fazy wodnego procesu przewozowego ładunku

MODELOWANIE PROCESÓW TRANSPORTOWYCH

Modele systemu transportowego – elementy modelu, struktura, potoki
ruchu.

Modele rozłożenia potoków w sieci transportowej – koszty przewozu,
kongestia ruchu, rozłożenie potoków o minimalnym koszcie i rozłożenie
równowagi, model liniowy i nieliniowy.

Modele otoczenia systemu transportowego – zapotrzebowanie na przewóz
i jego podział.

Modele rozwoju systemu transportowego – dobór środków do zadań,
związek z wymiarowaniem wyposażenia.

Modele procesu transportowego – dynamika procesu, struktura sieci faz
procesu, trajektorie realizacji procesu, symulacja procesów
transportowych.

Document Outline