Leki w fizjoterapii



Zasadnicze działanie leków zależy od ich stężenia we krwi

i tkankach .Jest ono na ogol proporcjonalne do ilości leku

wprowadzonego do organizmu tj. dawki leku. Najczęściej

leki stosujemy w dawkach jednorazowych PRO DOSI oraz

w dawkach dobowych PRO DIE . dawka dobowa jest suma

dawek jednorazowych PRO DOSI zastosowanych w ciągu

doby. Liczba dawek podawanych w ciągu doby może być

różna . Są leki podawane choremu np. 3 razy wciągu doby

, są też leki które podajemy częściej. Szczególna uwagę

należy zwrócić na utrzymanie stałego aktywnego stężenia

leku we krwi dla leków takich jak antybiotyki ,

sulfonamidy o przedłużonym działaniu, dawkowanie

powinno uwzględnić dawkę dobową –stosować w dzień i

w nocy, należy dokładnie ustalić dawkę jednorazową,

odstęp czasu w jakim ma być podana, i jak długo chory

ma lek przyjmować .

Możemy wyrożnic

następujące rodzaje

dawek leków:



-dawka progowa –minimalna- DOSIS MINIMA

określa najmniejszą ilość środka wywołującego

już pewne reakcje ze strony organizmu. Dawka

minimalna bywa nazywana też dawką

subterapeutyczną



-dawka lecznicza –DOSIS THERAPEUTICA

wywołuje wyraźne zmiany w czynności

narządów, charakteryzujące się pobudzeniem

lub zahamowaniem ich czynności fizjologicznych



-dawka maxymalna DOSIS MAXIMA to

największa dawka lecznicza jaką można podać

choremu.



Zostało również wprowadzone pojęcie

dawki uderzeniowej, są to dawki leku

większe od leczniczej zazwyczaj 2-

krotnie i podawane w początkowym

okresie leczenia dla uzyskania

szybszego stężenia aktywnego leku

we krwi. Następne podawane

choremu dawki są to dawki

podtrzymujące.



Istnieje pojecie tzw. dawki toksycznej DOSIS

TOXICA. Są to większe ilości leku wywołujące

zaburzenia czynności organizmu w granicach

patologicznych – działanie trujące .



DOSIS LETALIS –dawka śmiertelna to

najmniejsza ilość leku, która poraża ważne

dla życia czynności organizmu – oddychanie ,

czynność serca –powodując śmierć.



Należy pamiętać ze wszystkie dawki

maxymalne leków zostały określone na ogół

w odniesieniu do osób dojrzałych, płci

męskiej, o masie ciała około 70 kg.

WCHŁANIANIE PRZEZ

SKÓRĘ



Aby lek wywarł działanie ogólne musi ulec

wchłonięciu w miejsca podania.

Stosowanie leków w rożnych postaciach na

powierzchnie skóry ma najczęściej

działanie miejscowe, do krwi leki te

wchłaniają się w stopniu nieznacznym.

Przez skórę leki wchłaniają się dwiema

drogami



- przez naskórek – TRANSEPIDERMALNIE



- przez torebki włosa, gruczole potowe i

łojowe - TRANSFOLIKULARNIE



Naskórek jest mało przenikliwy dla leków ze względu na

swoją grubość –odległość od powierzchni naskórka do

naczyń włosowatych wynosi 0,2-04mm , oraz budowę

anatomiczną. Skóra ludzi rożni się zarówno pod

względem anatomicznym jak i fizjologicznym. Różni się

barwą, wilgotnością, grubością itp., różnią się tez

intensywnością reagowania na ból, ciepło, światło ,

czynniki mechaniczne, chemiczne , elektryczne . Skóra

każdego człowieka ma indywidualne piętno – linie

papilarne . Szybkość wchłaniania leków przez skórę

zależy od rodzaju leku, stężenia, ph roztworu oraz

miejsca zastosowania tzn. leki które zastosujemy w

miejscach pokrytych cienką , delikatną skórą, dobrze

ukrwioną np. skóra powiek , skóra pod pachami –

wchłaniają się szybciej i w większym stopniu niż na

skórze pokrytej grubym, zrogowaciałym naskórkiem .



Zwiększenie wchłaniania leków równocześnie stosowanych

na skórę ułatwiają substancje o właściwościach

keratolitycznych np., kwas salicylowy oraz

dimetylosulfotlenek ( DMSO). Podobne działanie wykazują

detergenty. Substancje te jako dodatki mają za zadanie w

sposób odwracalny zmienić strukturę warstwy rogowej

naskórka . Do związków przyspieszających wchłanianie

można zaliczyć etanol , kwas olejowy, glikol propylenowy ,

alkilometylosulfotlenki , ozon. Związki te są bardzo często

dodawane jako składniki maści , kremów czy też żeli. Są to

tzw. PROMOTORY WCHŁANIANIA



Aby maść lub inna postać leku zastosowana zewnętrznie

wywarła określony skutek substancja lecznicza zawarta w

tej postaci odbywa wędrówkę w kilku etapach. Najpierw

następuje uwalnianie w obrębie nałożonej warstwy od

części zewnętrznej do graniczącej ze skórą , a następnie

przenikanie przez naskórek .



- w przypadku gdy substancja lecznicza

pozostaje w najbardziej powierzchniowych

warstwach skóry mamy do czynienia z

adsorpcja leku na powierzchni skory i

działaniem miejscowym



-jeżeli substancja lecznicza przenika przez

naskórek do skory właściwej bez udziału

systemu naczyniowego to mówi się o jej

penetracji



-z chwila gdy substancja lecznicza osiąga

naczynia krwionośne i nastąpi wchłonięcie do

krwi lub chłonki mamy do czynienia z resorpcja



Istnieją tzw. TRANSDERMALNE SYSTEMY

TERAPEUTYCZNE –TTS – podawanie leków

przez skórę – ma on postać plastra kilku

warstwowego, który nalepiamy na

powierzchnie skory najczęściej za uchem, na

pośladku na klatce piersiowej. Tą drogą mogą

być podawane leki które są rozkładane w

przewodzie pokarmowym lub takie które

ulegają szybkiemu metabolizmowi w

wątrobie. Leki podane przez skórę trafią

bezpośrednio do krwioobiegu .

Document Outline