BIOFIZYKA wykład 4
Biomechanika układu
krążenia
Podstawowa czynność układu krążenia to
UTRZYMANIE PRZEPŁYWU KRWI tzn.
wprawienie jej w ruch pod wpływem różnicy
ciśnień
Funkcje:
• Transportuje substraty i 0
2
do wszystkich komórek ciała
• Odbiera z tkanek CO
2
i inne produkty przemiany materii
• Reguluje skórny przepływ krwi w kończynach w celu
zwiększenia lub zmniejszenia wymiany ciepła z
otoczeniem.
•
Transportuje hormony
• Uczestniczy w reakcjach immunologicznych
Elementy składowe układu krążenia:
SERCE – siła napędowa układu
krążenia
TĘTNICE – naczynia zaopatrujące
organizm
MIKROKRĄŻENIE – łącznie z
włośniczkami, służy jako rejon
wymiany
ŻYŁY – stanowią zbiorniki krwi
powracającej do serca
Q =SV
x
HR
Q - objetość minutowa serca
SV – objętość wyrzutowa serca
HR – częstość skurczów/min
Zatem w spoczynku Q = 5l/min
HEMODYNAMIKA – zajmuje się
czynnikami decydującymi o
przepływie i ciśnieniu krwi
Przepływ krwi odbywa się
zawsze od miejsca o wyższym
ciśnieniu do wartości niższych
(∆p)
Całkowita energia w danym
punkcie jest równa sumie Energii
potencjalnej (ciśnienie) i
kinetycznej
Energia kinetyczna
stanowi
energię nadającą określonej masie
krwi (m) prędkość (v)
Na energie potencjalną składa się
ciśnienie hydrostatyczne (P
h
),
które jest wynikiem działania siły
ciążenia na układ wypełniony
płynem. Ciężar płynu stanowi
źródło określonej siły, która jest
proporcjonalna do wysokości słupa
cieczy.
P
h
=δ
x
h
x
g
U człowieka leżącego na plecach efekt
hydrostatyczny nie ma znaczenia, ponieważ
cały układ znajduje się na jednym poziomie.
W pozycji stojącej efekt hydrostatyczny
powoduje przemieszczenie płynów do
dolnych partii ciała i zmniejszenie ilości krwi
powracającej do serca
BRAK mechanizmów kompensacyjnych -
omdlenie
Przepływ – (Q, litr/min) jest
określony objętością płynu
przepływającego w jednostce
czasu
Q jest równy iloczynowi pola przekroju
naczynia i prędkości przepływu krwi w
tym miejscu naczynia
Układ tętniczy – odpowiada za
utrzymanie ciągłego przepływu krwi
mimo impulsowo pracującej pompy –
serca
Układ żylny – funkcja pojemnościowa,
gromadzenie znacznej części krążącej
krwi
Całkowity przepływ przez ściany
naczynia odbywa się dzięki
sile filtracji
Jest to wypadkowa
ciśnienia
tętniczego krwi oraz ciśnienia
osmotycznego (stężenie białek w
osoczu)
Całkowity obwodowy opór naczyniowy
∆p/Q
Czynniki wpływające na opór
naczyniowy
- promień naczynia
- lepkość krwi ( hematokryt)
Objętość i ciśnienie krwi
tętniczej
Objętość krwi tętniczej oznacza ilość krwi w
układzie tętniczym. 10-15% całkowitej
objętości krwi.
Objętość krwi tętniczej jest jednym z
czynników determinujących ciśnienie
tętnicze krwi
Czynniki podnoszące ciśnienie tętnicze
krwi
-
Przyspieszenie rytmu serca
- wzrost obwodowego oporu naczyniowego
- wzrost objętości wyrzutowej serca
- wzrost współczynnika sprężystości
Ciśnienie skurczowe – najwyższe
ciśnienie w układzie tętniczym
osiągane podczas wyrzutu
komorowego (120 mmHg)
Ciśnienie rozkurczowe – najniższa
wartość ciśnienia w układzie tętniczym
w fazie poprzedzającej początek
wyrzutu komorowego (80 mmHg)
Czynność mechaniczna serca
1. Skurcz przedsionków
2. Izometryczny skurcz komór
3. Izotoniczny skurcz komór
4. Izometryczny rozkurcz komór
5. Napełnianie komór