Zatrucia pokarmowe,

Zatrucia pokarmowe,

inwazje pasożytnicze

inwazje pasożytnicze

Klinika Chorób Zakaźnych

Uniwersytetu Medycznego w Łodzi

Biegunki

Biegunki



W przewodzie pokarmowym następuje

resorpcja i wydzielanie płynów.



W ciągu doby przechodzi przez

przewód pokarmowy 9-10 litrów

płynu, wydala się z przwidłowym

stolcem 100-200ml.



8,5 litra zostaje wchłoniętych w jelicie

cienkim, około 1 litra w jelicie grubym

Biegunka

- to oddawanie co najmniej 3

luźnych stolców w ciągu doby

lub
jednego stolca z domieszką śluzu, krwi,

ropy

.

Biegunka ostra-

do 14 dni

Biegunka przewlekła

– powyżej 14 dni

Biegunki w chorobach zakaźnych

Biegunki w chorobach zakaźnych



Etiologia

-bakteryjna
-wirusowa
-grzybicza
-pasożytnicza

Mechanizm działania patogenów

Mechanizm działania patogenów

Wytwarzanie toksyn:
-Neurotoksyny: Clostridium botulinum,

Staphylococcus aureus, Bacillus cereus

-Enterotoksyny: Vibrio cholerae, inne

przecinkowce, E.Coli, Salmonella,

Klebsiella, Clostrudium perfringens,

Shigella dysenteriae, B.cereus

-Cytotoksyny: Shigella, C.perfringens,

Vibrio parahaemoliticus, S.aureus,

Clostridium difficile, E.coli

Mechanizm działania patogenów

Mechanizm działania patogenów



Zdolność do wiązania się z błoną

śluzową i jej kolonizacji: E.coli ETEC



Zdolność do niszczenia komórek

błony śluzowej: Shigella, Entamoeba

histolytica

Biegunki bakteryjne

Biegunki bakteryjne



Przeniesienie bakterii od chorego



Zjedzenie pokarmów zawierających

bakterie



Zjedzenie pokarmów zawierających

jady bakteryjne

Gram ujemne pałeczki

Gram ujemne pałeczki

jelitowe

jelitowe

Escherichia coli
Salmonella
Shigella
Campylobacter
Vibrio cholerae
Yersinia
Pseudomonas aeruginosa

E.coli przyczyną bakteryjnego

E.coli przyczyną bakteryjnego

zapalenia żołądka i jelit

zapalenia żołądka i jelit

(biegunka podróżnych)

(biegunka podróżnych)



Szczepy enterotoksyczne ETEC



Szczepy enteropatogenne EPEC



Szczepy enteroinwazyjne EIEC



Szczepy enterokrwotoczne EHEC
(zespół hemolityczno-uremiczny
HUS)

Salmonellozy niedurowe

Salmonellozy niedurowe

Ostra choroba biegunkowa
2300 serotypów
10 serotypów stanowi 2/3 bakterii

chorobotwórczych

3/5 chorób jest wywołane przez:
S.typhimurium
S.enteritidis
S.heidelberg
S.newport

S.enteritidis – najczęstrzy serotyp,

S.enteritidis – najczęstrzy serotyp,

przyczyna pandemii zwierzęcej z

przyczyna pandemii zwierzęcej z

zakażonymi jajami kurzymi

zakażonymi jajami kurzymi

Wiele zwierząt domowych stanowi rezerwuar

Objawy kliniczne:

gorączka, biegunka

kurczowe bóle brzucha

Rozpoznanie:

posiew kału

obecność leukocytów w kale

Leczenie:

uzupełnienie płynów i elektrolitów

antybiotyki ampicylina
cefalosporyny III generacji
chinolony

Czerwonka Bakteryjna

Czerwonka Bakteryjna

Dysenteria bacillaris

Dysenteria bacillaris

Shigella dysenteriae, Shigella flexneri,

Shigella Boydi, Shigella sonnei

Epidemiologia:

140 mln zachorowań rocznie

600 tyś zgonów u dzieci  5 lat

Objawy:

biegunka z domieszką krwi

silne parcia
kurczowe bóle brzucha

Czerwonka Bakteryjna cd.

Czerwonka Bakteryjna cd.

Diagnostyka:

badanie endoskopowe - zmiany

krwotoczne, ogniskowe owrzodzenia

posiew bakterii z kału

Leczenie:

wyrównanie gospodarki wodno-

elektrolitowej

leki zapierające
Biseptol, Ampicylina, Fluorochnolony

Zapobieganie:

brak szczepionki

Cholera

Cholera

Ostra choroba biegunkowa doprowadzająca

do postępującego odwodnienia i śmierci

Etiologia:

Vibrio cholera odpowiedzialny

jest za 7 pandemii, 140 serogrup,
2 biotypy: Klasyczny i ElTor

Drogi zakażenia:

woda i żywność

zanieczyszczona bakterią

Cholera cd.

Cholera cd.

7 pandemia – pierwsza związana z ElTor

rozpoczęła się

w

1961

roku – Indonezja

Lata 70-te

Afryka, obozy w Rwandzie

1995 r

- Rumunia, wybrzeże Morza Czarnego

1991r

- Ameryka Łacińska 400 000 zachorowań

1994r

– ponad milion zachorowań

1992r

- Madras, nowy szczep Vibrio cholerae 100

000 zachorowań

1994r

- Pakistan, Nepal, Chiny, Tajlandia, Malaje

szczep nazwano V. Cholerae 0139 Bengal

(nowy antygen somatyczny O)

1993r

- szczep 0139 Bengal wyparł szczep ElTor

1994r

- szczep ElTor odzyskał dominację w

Bangladeszu

Cholera cd.

Cholera cd.

Patogeneza:

rola toksyn (toksyna choleryczna)

Objawy:

wodnista biegunka, wymioty, wstrząs

hipowolemiczny kurcze mięśniowe

Badania biochemiczne:

podwyższony hematokryt,

leukocytoza, wzrost stężenia mocznika i kreatyniny,
spadek dwuwęglanów

Rozpoznanie:

Objawy kliniczne, obecność bakterii w kale

Leczenie:

Szybkie uzupełnienie płynów i elektrolitów p.o.

Zwiększona podaż sodu – 90 mmol/l

W zaawansowanym odwodnieniu płyny podaje się i.v.

płyn Ringera zawierający mleczany

Całkowity niedobór płynów powinien być uzupełniany przez

pierwsze 4 godziny, połowa w trakcie pierwszej godziny

Campylobacter

Campylobacter

Campylobacter jejuni 80-90% chorób

Campylobacter jejuni 80-90% chorób

Campylobacter coli

Campylobacter coli

Drobnoustroje obecne w przewodzie pokarmowym ptactwa

domowego, bydła, owiec i świń

Zakażenie przez spożycie:

Niedogotowanego mięsa

Surowego mleka

Ciężki przebieg u osób z hipogammaglobulinemią

Objawy:

biegunka, kurczowe bóle brzucha, gorączka

Powikłania:

bakteremia, zapalenie pęcherzyka żółciowego

Rozpoznanie:

posiew kału

Leczenie:

uzupełnienie niedoborów wodno-elektrolitowych

Antybiotyki: Erytromycyna 4x250mg
chinolony, makrolidy

Jersinioza

Jersinioza

Yersinia enterocolitica

Yersinia enterocolitica

Serotypy: 03, 09 –Europa

Serotypy: 03, 09 –Europa

08 – Ameryka północna

08 – Ameryka północna

Rezerwuar:

Świnia, zwierzęta domowe, gryzonie

Dzieci:

ostre zapalenie jelit, gorączka, biegunka ze

śluzem i krwią

Dorośli:

zapalenie węzłów chłonnych krezkowych,

jelita krętego,gorączka, duża leukocytoza

PRZYPOMINA ZAPALENIE WYROSTKA

ROBACZKOWEGO I OBJAWY ”OSTREGO BRZUCHA”

Yersinia pseudotuberculosis

Yersinia pseudotuberculosis

Zapalenie węzłów chłonnych krezkowych,

przerzutowe ogniska zakażenia

PRZYPOMINA CHOROBĘ CROHNA LUB

ZAPALENIE WYROSTKA

ROBACZKOWEGO

Rozpoznanie:

posiew kału, badania

serologiczne

Leczenie:

fluorochinolony, aminoglikozydy,

cefalosporyny III generacji, tetracykliny

Rotawirusy

Rotawirusy

rodzina: Reoviridae RNA

rodzina: Reoviridae RNA

Występuje na całym świecie

Sezonowość:

chłodne miesiące zimowe, w tropiku

występuje

przez cały rok

Chorują niemowlęta i małe dzieci
Wirus zakaża i zabija komórki szczytów kosmków jelita

cienkiego

Biegunka:

osmotyczna

Rozpoznanie:

antygen rotawirusowy w kale, PCR

Leczenie:

uzupełnienie niedoborów wodno-

elektrolitowych

Zapobieganie:

Szczepionka (Atenuowany wirus)

Szczepienia niemowląt 6, 10,14 tydzień

Wirus Norvalk

Wirus Norvalk

Zapalenie żołądkowo – jelitowe

Okres wylęgania:

18 – 72 godziny

Objawy:

kurczowe bóle brzucha,

wymioty, biegunka
bóle głowy i mięśni

Rozpoznanie:

Test ELISA, PCR

Leczenie:

Nawodnienie doustne( ewentualnie

dożylnie)

Zakażenia grzybicze

Zakażenia grzybicze

Kandydoza – drożdżyca



Candida albicans



Candida tropicalis



Candida parapsilosis



Candida guilliermondi



Candida glabrata



Candida crusei

Zarażenia pasożytnicze

Zarażenia pasożytnicze

Pierwotniaki

– organizmy

jednokomórkowe

Robaki

– organizmy wielokomórkowe

Pierwotniaki

Pierwotniaki

Giardia lamblia intestinalis

Giardia lamblia intestinalis

Powszechnie występują w strefie

klimatu

umiarkowanego.

Droga zakażenia –

fekalno–oralna

Źródło zakażenia –

człowiek nosiciel, dzikie

zwierzęta

Pasożyt zamieszkuje jelito cienkie

Występuje jako trofozoit i cysta

Pierwotniaki cd.

Pierwotniaki cd.

Badanie mikroskopowe próbki stolca
Treść z dwunastnicy
Badanie serologiczne
Enterotest

Leczenie: Metronidazol

Furazolidon u dzieci
Tynidazol

Pełzakowica

Pełzakowica

Pełzak czerwonki Entamoeba

Pełzak czerwonki Entamoeba

histolytica

histolytica

Źródła zakażenia:

człowiek wydalający cysty pasożyta

Wrota zakażenia:

przewód pokarmowy

Okres wylęgania:

od 8 dni do miesiąca

Powszechna wrażliwość na zakażenie
Zachorowania 40 –50 mln rocznie, 40 tyś – 110 tyś

zgonów

Postać jelitowa, postać pozajelitowa

Leczenie swoiste:

Dioksanid,

Paromomycyna (postać jelitowa)

Metronidazol, Dehydroemetyna (postać pozajelitowa)

Obowiązek zgłoszenia, rejestracji i leczenia

Robaki pasożytnicze

Robaki pasożytnicze

Robaki obłe:

Glista ludzka zasiedla jelito cienkie

Występowanie powszechne

Drogi zarażenia:

jaja pasożyta połknięte wraz

warzywami lub wodą

Objawy kliniczne:

•

Przejściowe śródmiąższowe zapalenie płuc

•

Nudności i wymioty

Diagnostyka laboratoryjna:

•

Obecność jaj w kale

•

Badanie radiologiczne –kontrastowe

Leczenie: Pirantel, Mebendazol

Robaki płaskie (tasiemce)

Robaki płaskie (tasiemce)



Tasiemiec nieuzbrojony (bydło)



Tasiemiec uzbrojony (świnie)



Tasiemiec bąblowcowy



Bruzdogłowiec szeroki