Plan badania położniczego
• Ciąża
• krowa 277 – 290 dni (280)
• owca 150 dni
• koza 150 dni
• świnia 114 dni (104 – 120)
• Poród – wydalenie płodu z dróg rodnych
dzięki skurczom mm. macicy
•
• Mechanizm porodu
• Zwiastuny porodu
• Okresy porodu
• Indukcja porodu(Pg, glukokortykoidy)
PLAN BADANIA
I. WYWIAD – DANE O RODZĄCEJ
SAMICY
1.wiek
2.pierwiastka czy wieloródka
3. przebieg poprzednic porodów
4.data krycia (ostatnie/skuteczne)
5.przebieg ciąży do chwili obecnej
6. czas trwania i dotychczasowy przebieg
porodu(niepokój, parcia, wody płodowe, charakter
wypływu)
7.dotychczasowa pomoc porodowa
II. OGÓLNE BADANIE RODZĄCEJ
SAMICY
1. wiek, stan odżywienia, kondycja
2.stan ogólny samicy – skrócone badanie kliniczne
(temp., tętno, oddechy, widoczne błony śluzowe,
węzły chłonne), stan powłok brzusznych,
wyczuwalność płodów, inne objawy
III. SZCZEGÓŁOWE BADANIE
POŁOŻNICZE
A. Zewnętrzne
1.
oglądanie zewn. narządów płciowych, więzadeł
szerokich miednicy, wymienia (obrzęk sromu, siara
świadczą o zbliżającym się porodzie)(estrogeny,
relaksyna)
2.
rodzaj i ilość wypływu z dróg rodnych, obecność
błon płodowych, części płodów lub innych tworów
3.
stosunek wielkości widzialnych części płodu do
wymiarów i stopnia przygotowania zewn. dróg
rodnych samicy
B. Wewnętrzne
1.
wielkość pochwy, stan jej ścian ze szczególnym
uwzględnieniem śluzówki (ciągłość, wilgotność, elastyczność)
2.
przygotowanie szyjki macicy i przyszyjkowej części macicy
(stopień rozwarcia, uszkodzenia, zmiany w ułożeniu – skręt)
3.
błony płodowe (grubość i charakter), wody płodowe (ilość i
charakter) – zmiana zabarwienia, zmętnienie, obecność
strzępków, cuchnące wody – obumarcie i rozkład gnilny
4.
płód
Położenie (situs), ułożenie (habitus), postawa (positio) –
szukamy głowy, kończyn, klatki piersiowej, grzbietu,
brzucha
Wielkość (względnie – dróg rodnych
bezwzględnie – za duży bez względu na wielkość
dróg rodnych np. krowy pokryte buhajem rasy
mięsnej
Żywotność płodu
IV. WYBÓR METODY ROZWIĄZANIA
PORODU
1.
sterowanie akcją porodową (hormony)
2.
pociąganie na siłę (pętla porodowa - trzoda)
3.
korekcja ułożenia, położenia i postawy
4.
cesarskie cięcie
5.
fetotomia
V. BADANIE POPORODOWE
A. wewnętrzne
Kontrola stanu narządu rodnego (części płodu/drugi
płód, łożysko, zaleganie wód płodowych, uszkodzenie
dróg rodnych, stopień zwijania się macicy)
B.zewnętrzne
Kontrola stanu ogólnego samicy
VI. USTALENIE DALSZEGO
POSTĘPOWANIA
CZĘSTOTLIWOŚĆ WYSTĘPOWANIA
CIĘŻKICH PORODÓW U SAMIC
ZWIERZĄT GOSPODARSKICH
– Krowa 3 – 7%
– Owca ok. 3%
– Koza ok. 3%
– Locha ok. 2 – 3%
ZASADNICZE PRZYCZYNY CIĘŻKICH
PORODÓW
• KROWA – niestosunek między wielkością
płodu a przestronnością dróg rodnych
• MAŁE PRZEŻUWACZE – wklinowanie
bliźniąt w drogi rodne
• ŚWINIE – wklinowanie płodów w drogi
rodne
PRZESZKODY PORODOWE
– Ze strony matki
– Ze strony płodu
ZE STRONY MATKI
NIENORMALNE BÓLE PORODOWE
• Za słabe bóle porodowe
– Pierwotne osłabienie bólów porodowych
– Wtórne osłabienie bólów porodowych
• Za silne bóle porodowe
• Stany spastyczne macicy
ZE STRONY MATKI
WĄSKOŚĆ DRÓG RODNYCH
– Wąskość pochwy i sromu
– Wąskość kanału szyjki
– Wąskość miednicy (względna i
bezwzględna)
Zaburzenia porodowe wskutek
nieprawidłowych błon i wód
płodowych
•
Przedwczesne pęknięcie pęcherza płodowego
•
Suchość dróg rodnych
ZE STRONY PŁODU
•
Zbyt duży płód (względnie, bezwzględnie)
•
Obumarły płód
•
Nieprawidłowe położenia
•
Nieprawidłowe postawy
•
Nieprawidłowe ułożenia
POŁOŻENIE
• Położenie proste
– główkowe
– pośladkowe
• Położenie skośne
– główkowe
– pośladkowe
• Położenie poprzeczne
– poziome (brzuszkowe, grzbietowe)
– pionowe (brzuszkowe, grzbietowe)
POSTAWA
– Górna
– Boczna
–
– Dolna (w okresie rozwierania parcia i
ruchy własne płodu powodują jego
rotację)
UŁOŻENIE
Nieprawidłowości dotyczące:
• główki
– zawinięcie główki na bok: lewy/prawy
– opadnięcie główki na przedpiersie z
nastawieniem:
czołowym/potylicznym/karkowym
– zawiniecie główki na grzbiet
– skręt główki
UŁOŻENIE
Nieprawidłowości dotyczące:
• kończyn przednich
(przy położeniu prostym
główkowym)
– zagięcie kończyn w stawach pęcinowych
– zagięcie kończyn w stawach
nadgarstowych
– zagięcie kończyn w stawach łokciowych
– zagięcie kończyn w stawach barkowych
– nagłówkowe ułożenie kończyn przednich
UŁOŻENIE
Nieprawidłowości dotyczące:
• kończyn tylnych
(przy położeniu prostym
pośladkowym)
–
Zagięcie kończyn w stawach skokowych
–
Zagięci kończyn w stawach biodrowych (zazwyczaj
obustronne)
• ogona
(przy położeniu prostym pośladkowym)
NASTĘPSTWA CIĘŻKIEGO
PORODU
•
Uszkodzenie krocza
–
Całkowite
–
Częściowe
•
Rany pochwy i sromu
–
Cięte
–
Gniecione, z martwicą
•
Uszkodzenia szyjki macicy
•
Krwawienia i krwiaki
NASTĘPSTWA CIĘŻKIEGO
PORODU c.d.
•
Zmiany położenia pęcherza moczowego z jego
uszkodzeniem
•
Wypadnięcie prostnicy
•
Uszkodzenie kanału kostnego
•
Przepukliny
•
Wypadnięcie pochwy i macicy