Zamiana sygnału
chemicznego na elektryczny
w błonie postsynaptycznej
1. Model działania synapsy
typu chemicznego na
przykładzie nerwowo
mięśniowego
• Poprzez
synapsę
nerwowo
mięśniową
następuje
przekazanie
sygnału
elektrycznego
z
motoneuronu
do mięśnia.
W błonie presynaptycznej znajdują się napięciowo zależne
kanały wapniowe typu N, a także (w kolbkach synaptycznych)
neurotransmiter – acetylocholina. Do jej egzocytozy dochodzi
w tzw. strefach aktywnych, skąd przedostaje się do szczeliny
synaptycznej. Błona postsynaptyczna zawiera pofałdowania
synaptyczne, na krawędziach których zgrupowane są
receptory acetylocholiny (AChR).
POTENCJAŁ
CZYNNOŚCIOWY
AKTYWACJA
KANAŁÓW
WAPNIOWYCH
TYPU N
Ca
2+
EGZOCYTOZA
ACETYLOCHOLINY
BŁONA PRESYNAPTYCZNA
P
R
Z
E
S
T
R
Z
E
Ń
S
Y
N
A
P
T
YC
Z
N
A
ACETYLOCHOLINA
RECEPTOR
KATIONOWO –
SELEKTYWNY
KANAŁ AChR
aktywacja
DEPOLARYZACJA
BŁONY
POSTSYNAPTYCZNEJ
ZMIANA POTENCJAŁU
BŁONY KOMÓRKI
Synapsa chemiczna, choć
„wolniejsza” od elektrycznej
jest w stanie wzmocnić
docierający sygnał prądowy.
2. Typy synaps
Synapsa pobudzająca
Pobudza komórkę do
generowania potencjału
czynnościowego
Mediatory:
-acetylocholina;
-noradrenalina;
-dopamina;
-serotonina.
*EPSP – pobudzający potencjał
postsynaptyczny
Synapsa hamująca
Hamuje pobudzenie,
powoduje hiperpolaryzację
błony komórkowej.
Mediatory:
-kwas gamma-
aminomasłowy (GABA);
-glicyna
*IPSP – hamujący potencjał
postsynaptyczny
3. Sumowanie sygnałów
• Czasowe – kilka
następujących po
sobie potencjałów
postsynaptycznych
może doprowadzić
do depolaryzacji
błony.
• Przestrzenne – w
obecności wielu
połączeń
synaptycznych na
komórce, stan jej
potencjału jest
wypadkową
transmitowanych
sygnałów
elektrycznych.