Kultura Masowa
Kultura:
Całokształt duchowego i materialnego dorobku
społeczeństwa. Bywa utożsamiana z cywilizacją.
Istotna rola komunikacji.
Tworzona i podtrzymywana kolektywnie.
Otwarta na ekspresję.
Systematyczne wzorce - uwarunkowane historycznie.
Dynamiczna i zmienna.
Komunikowalna w czasie i przestrzeni.
Kultura masowa:
(mass culture) dominująca w
społeczeństwie masowym z jego masową
produkcją i konsumpcją; jej istotnym
elementem jest publiczność mediów
masowych. Charakteryzuje się
homogenicznością wytworów kultury i
wzorców korzystania z nich. Pojecie k.m.
spotyka się z krytyką od chwili pojawienia
się w latach 30. XX w. Funkcjonuje w tych
kręgach społeczeństwa, które nie
uczestniczą w kulturze wysokiej.
Kultura masowa:
Film,
Radio,
Telewizja,
Masowa prasa,
Wielonakładowe wydawnictwa
książkowe,
Muzyka popularna.
Kryteria kultury masowej:
Uniformizacja,
Kryterium ilości,
Standaryzacja,
Sformalizowanie komunikacji,
Umasowienie publiczności,
Komercjalizacja.
Charakterystyka kultury
masowej:
sformalizowanie i urzeczywistnienie dróg
przekazywania informacji,
zastąpienie bezpośredniego audytorium przez
publiczność masową,
utrata kontaktu z odbiorcami,
heterogeniczna, masowa i rozproszona publiczność,
kultura stała się towarem wytworzonym z pomocą
wyspecjalizowanych instytucji i rozpowszechnianym
przez wyspecjalizowany system dystrybucji.
Społeczeństwo masowe:
Społeczeństwo
masowe, typ
współczesnego
społeczeństwa biernych
odbiorców, rządzonego
przez zbiurokratyzowane
struktury władzy,
zdominowanego przez
komercyjną kulturę
masową.
Społeczeństwo masowe:
Przeciwstawiane społeczeństwu tradycyjnemu; ze
względu na daleko posunięta urbanizację, wysoką
gęstość zaludnienia i wielki wpływ środków
masowego przekazu,
Deindywidualizacja członków,
Rutynizacja i alienacja pracy,
Brak wpływu religii na życie społeczne,
Brakiem silnych i wyraźnie postrzeganych wartości
moralno – etycznych,
Słaby rozwój stosunków i relacji międzyludzkich,
Rozwinięta kultura masowa,
Duża podatność na manipulacje.
Geneza rozwoju kultury
masowej:
rewolucja przemysłowa XVIII w
rewolucja demograficzna (wzorem obu –
Anglia)
nowy rytm pracy, który reguluje tempo życia
Alfabetyzacja wśród mas robotniczych
industrializm niszczący kulturę ludową
nowe środki komunikacji
psychologiczne skutki zmechanizowanego
procesu pracy
alienacja
Powstanie kultury masowej:
1. teoria związana z
przedrewolucyjna praktyka
proletariatu (związana z teorią
marksistowską).
2. teoria mówiąca o związku rozwoju
kultury masowej z pojawieniem się
środków masowego przekazu.
Kształtowanie upodobań
masowych
gust indywidualny stał
się nieekonomiczny
aprobata grupy i
wspólność upodobań
zastępują autorytet i
indywidualne moralne
oraz estetyczne osądy i
standardy
Producenci dążą do
zaspokojenia
dominującej przeciętnej
gustów, którą poprzez
reklamę starają się jak
najbardziej zbliżyć do
średniej przeciętnej
Fetysze popkultury:
Co to jest fetysz?
FETYSZ- (Według słownika języka
polskiego) w religiach pierwotnych
przedmiot naturalny, np. kamień,
drzewo lub wytworzony, np. figurka,
któremu przypisywano magiczną
moc, przedmiot kultu, bóstwo.
W popkulturze fetyszami
są: sława, młodość, sukces,
piękno.
Fetyszami stają się również
pewne przedmioty, których
posiadanie czyni nas
„lepszymi”
Żywotność materialnych
fetyszy jest krótka i
uzależniona od atrakcyjnej
kampanii reklamowej.
Fetysze popkultury:
Wiek XX i XXI to czas gadżetów. To na
nich, obok tzw. celebrities, czyli
gwiazd muzyki i ekranu, opiera się
dzisiejsza kultura masowa.
Kultowość przedmiotów
codziennego użytku blednie przy
współczesnym kulcie elektroniki.
Współczesną kulturę
charakteryzuje tempo.
Przedmioty, podobnie jak
informacja, żyją bardzo krótko.
Współczesne gadżety żyją po kilka
lat. Ich kultowość jest w dużej
mierze efektem dobrej kampanii
reklamowej i dość szybko wygasa.
Współczesnych gadżetów nie
otacza już legenda
charakteryzująca kultowe
przedmioty poprzedniego wieku.
Ikona:
(gr. eikon – obraz, podobizna) znak opierający się
na względnym podobieństwie do tego, co jest
oznaczane – wyglądający lub brzmiący tak samo
lub podobnie do tego, co oznacza. Za sprawą
fotografii, technik zapisu dźwięku oraz mediów
masowych w XX i XXI w. ludzie stykają się z coraz
większą liczbą ikon.
Idol – bardzo popularny artysta, sportowiec lub
inna osoba publiczna, niekiedy otoczona przez
swoich miłośników swoistym kultem.
Ikony kultury:
Rzeczywiste.
Fikcyjne.
Ernesto Che Guevara jako
ikona popkultury:
to czytelna ikona nie tylko
dla lewicy z całego świata.
Jego wizerunek stał się już
częścią kultury masowej i
dlatego tak chętnie sięgają
po niego również twórcy
reklam
Niemal wszystkie reklamy z
Che odwołują się do jednego
tylko wizerunku kubańskiego
bohatera, który znamy ze
zdjęcia Alberto Kordy
Właściwie wszędzie można kupić
mnóstwo gadżetów z Guevarą -
od Szwecji po RPA i od Chin po
USA. T-shirty, torby, szturmówki,
naszywki, kubki, puzderka,
papierośnice, zapalniczki,
medaliki idą jak woda.
Ale wizerunek Che to nie tylko
polityka. Różne marki
przywołują go dla zobrazowania
rozmaitych atrybutów,
wywołania odmiennych
skojarzeń, podkreślenia innych
wartości. Są np. perfumy „Che
Guevara”; w tym przypadku
sięgnięto po El Commendante
jako symbol męskości. Ale bywa
on też wykorzystywany jako
romantyczny buntownik albo
ktoś dumny i niezależny
zarazem. Osoba z błyskiem w
oku, szalony idealista albo wręcz
bóg na ziemi.
Bardzo często uosabia rewolucję,
czyli ideę szybkiej zmiany
zapowiadanej przez markę. W tej
roli np. przywoływały go już
aparaty Leica, a ostatnio - na
naszym gruncie - należące do
Agory radio Roxy FM. Polscy
lewicowcy już zdążyli
zaprotestować w tej sprawie…
Che w roli personifikacji
„rewolucyjnych przemian” (na
lepsze - rzecz jasna) najczęściej
wykorzystywany bywa przez
pizzerie.
W ogóle nawiązania do niego nie
muszą być z górnej półki; często
mają całkiem przyziemny
charakter. Do rangi znaczących
symboli zresztą urastać mogą
nawet poszczególne z atrybutów
Che - np. gwiazdka na czapce czy
cygaro
Z drugiej strony czasem całkiem Che
świadomie bywa przywoływany jako
ikona pop-kultury na kształt Elvisa
Presleya czy Marilyn Monroe. Jego
wizerunek bywa świadomie cytowany
jako rozpoznawalny symbol. To
mrugnięcie oka do odbiorcy, przekaz w
rodzaju: „Ta sława też jest po naszej
stronie!”. To sygnał, że marka jest na
czasie, a równocześnie wyluzowana.
Podkreśla tę swobodę nie tylko
odwołanie do postaci kontrowersyjnej z
historycznego czy politycznego punktu
widzenia, ale też sposób jego
przedstawiania. Wizerunek El
Commendante bywa przekształcany
lub osadzany w całkiem nowych
kontekstach.
Che stał się ikoną pop-kultury, trudno protestować przeciw
marketingowemu wykorzystaniu jego wizerunku w myśl „czystości
doktryny”. Tym bardziej teraz, w 40. rocznicę śmierci Ernesto
Guevary, gdy znów robi się o nim głośniej. Warto pamiętać, że przy
poprzedniej takiej rocznicy - 10 lat temu - protesty na nic się zdały,
a swoisty pop-kulturowy kult Che właśnie wtedy nabrał
prawdziwego rozmachu.
Reklama
Jest komercjalną
propagandą kultury
masowej
Źródłem pozytywnych
emocji i skojarzeń , jakie
u widzów pragną wywołać
reklamy telewizyjne może
być wiele różnorodnych
czynników. Jednym z
najważniejszych jest
piękno
„Kryterium piękna do
jakiego odwołują się
twórcy , ma charakter
popularny. Zgodnie z nim
piękne jest to , co podoba
się przeciętnemu , mało
estetycznie wyrobionemu
widzowi .”
Amerykanizacja kultury:
wpływ amerykańskich. cech,
zwyczajów, stylu życia i wzorów
działań społecznych wywierany
na uczestników kultur
nieamerykańskich,
proces jednokierunkowy, w
którym amerykańskie. wzory i
treści kulturowe są
rozpowszechniane głównie za
pomocą globalnych sieci mediów,
prywatyzacja i urynkowienie
komunikacji, komercjalizacja,
reklamizacja, dominacja kultury
wizualnej ekspresji,
Zagrożenia:
Zanik kultury narodowej.
Zanik tożsamości grup społecznych.
Odrzucenie wzorców kulturowo społecznych i
moralnych ukształtowanych przez lata na rzecz
przystępnej kultury amerykańskiej.
Zanik kultury ludowej.
Amerykańska kultura masowa postrzegana jest jako
nośnik wszystkiego co najgorsze w kulturze masowej.
Odrzucenie sztuki wysokiej.
Kosmopolityzm.
„ Dla chwili obecnej charakterystyczne jest to , że umysły
przeciętne i banalne , wiedząc o swojej przeciętności i
banalności, mają czelność domagać się prawa do bycia
przeciętnymi i banalnymi i do narzucania tych cech wszystkim
innym .
W Ameryce Północnej powiada się : być innym to być
nieprzyzwoitym . Masa miażdży na swojej drodze wszystko to ,
co jest inne , indywidualne , szczególne i wybrane.”
„jest to kultura niska, trywialna, która unieważnia zarówno
głębokie rzeczywiste dramaty, jak proste, spontaniczne
przyjemności, ponieważ te rzeczywiste dramaty byłyby zbyt
rzeczywiste, a przyjemności zbyt żywe, aby zyskać (…)
narkotyczną akceptację kultury masowej i stać się towarem,
który ona sprzedaje jako substytut niepewnej i
nieprzewidywalnej radości, tragedii, dowcipu, zmienności,
oryginalności i piękna rzeczywistego życia.”
„dynamiczna, rewolucyjna siła łamiąca stare bariery klasy,
tradycji, smaku (…) miesza i układa wszystko razem tworząc to,
co można nazwać kulturą zhomogenizowaną.”
Uniformizacja:
1. ZACHOWANIE (podporządkowaniu się całych tysięcy ludzi
tej samej wersji kultury obyczajowej, zaszczepianej przez
środki masowego przekazu - film, czy telewizję, a nawet
poradnik savoir-vivre'u drukowany w gazetach i
tygodnikach),
2. STANDARYZACJA TREŚCI (powtarzaniu tych samych form,
trzymanie się tych samych rozwiązań powtarzanych w
nieskończoność, jak np. western czyli film, który z
niewielkimi odmianami powtarza ciągle tą samą w istocie
historię),
3. BIERNOŚĆ ODBIORCÓW (nastawionych tylko na
komercję, nie mających żadnego wpływu na przekazy,
których są widzem czy czytelnikiem).
Pozytywne skutki:
Utożsamianie się widzów z bohaterami
filmów amerykańskich - jeśli niosą ze
sobą pozytywne wzorce.
Powstanie społeczeństwa
konsumpcyjnego, co za tym idzie
wzrost konsumpcji, rozwój gospodarki.
Różnorodność, która może przyczynić
się do powstania czegoś nowego.