Ś

Ś

wiatłolecznictwo

wiatłolecznictwo

Światłolecznictwo to dział

Światłolecznictwo to dział

fizykoterapii, metoda leczenia

fizykoterapii, metoda leczenia

Światłem wykorzystująca jego

Światłem wykorzystująca jego

naturalne (helioterapia) lub

naturalne (helioterapia) lub

sztuczne źródła (aktynoterapia),

sztuczne źródła (aktynoterapia),

emitujące głównie promienie

emitujące głównie promienie

podczerwone (sollux),

podczerwone (sollux),

nadfioletowe (lampa kwarcowa)

nadfioletowe (lampa kwarcowa)

lub skojarzone światło obu typów

lub skojarzone światło obu typów

promieniowania.

promieniowania.



Podstawowym kryterium,

Podstawowym kryterium,

według którego dzielimy

według którego dzielimy

promieniowanie jest długość

promieniowanie jest długość

fali.

fali.

Ponieważ światłolecznictwo korzysta ze

Ponieważ światłolecznictwo korzysta ze

ściśle określonych rodzajów

ściśle określonych rodzajów

promieniowania w tym miejscu

promieniowania w tym miejscu

zostaną omówione tylko interesujące

zostaną omówione tylko interesujące

nas zakresy tego promieniowania.

nas zakresy tego promieniowania.

Właściwości fizyczne i biologiczne

Właściwości fizyczne i biologiczne

promieniowania elektromagnetycznego

promieniowania elektromagnetycznego



Promieniowanie podczerwone (IR – infra-red)

Promieniowanie podczerwone (IR – infra-red)

jest

jest

promieniowaniem niewidzialnym,

promieniowaniem niewidzialnym,

umiejscowionym w widmie promieniowania

umiejscowionym w widmie promieniowania

elektromagnetycznego, miedzy czerwienią widma

elektromagnetycznego, miedzy czerwienią widma

światła widzialnego a mikrofalami. Jest ono

światła widzialnego a mikrofalami. Jest ono

emitowane przez rozgrzane ciała. W leczeniu

emitowane przez rozgrzane ciała. W leczeniu

wykorzystuje się promieniowanie podczerwone o

wykorzystuje się promieniowanie podczerwone o

długości fali 770-15000 nm.

długości fali 770-15000 nm.



Promieniowanie widzialne znajduje się w paśmie

Promieniowanie widzialne znajduje się w paśmie

400-760 nm, wywołując u ludzi i zwierząt

400-760 nm, wywołując u ludzi i zwierząt

wrażenia świetlne. W widmie promieniowania

wrażenia świetlne. W widmie promieniowania

elektromagnetycznego jest ono umiejscowione

elektromagnetycznego jest ono umiejscowione

pomiędzy nadfioletem a podczerwienią.

pomiędzy nadfioletem a podczerwienią.



Promieniowanie nadfioletowe (UV – ultra-violet)

Promieniowanie nadfioletowe (UV – ultra-violet)

to, podobnie jak promieniowanie podczerwone,

to, podobnie jak promieniowanie podczerwone,

promieniowanie niewidzialne o długości fali 400-

promieniowanie niewidzialne o długości fali 400-

100 nm. W widmie promieniowania

100 nm. W widmie promieniowania

elektromagnetycznego jest umiejscowione zaraz

elektromagnetycznego jest umiejscowione zaraz

za obszarem fioletu widma widzialnego. W

za obszarem fioletu widma widzialnego. W

lecznictwie wykorzystuje się promieniowanie

lecznictwie wykorzystuje się promieniowanie

nadfioletowe o długości fali 380-200 nm.

nadfioletowe o długości fali 380-200 nm.

Wszystkie te rodzaje promieniowania

Wszystkie te rodzaje promieniowania

elektromagnetycznego powstają w wyniku zmian

elektromagnetycznego powstają w wyniku zmian

zachodzących w atomach lub drobinach

zachodzących w atomach lub drobinach

emitującego je ciała. Promieniowanie rozchodzi

emitującego je ciała. Promieniowanie rozchodzi

się w postaci oddzielnych porcji energii –

się w postaci oddzielnych porcji energii –

kwantów, zwanych też fotonami.

kwantów, zwanych też fotonami.

Promieniowanie elektromagnetyczne

Promieniowanie elektromagnetyczne

padając na granice miedzy dwoma

padając na granice miedzy dwoma

ośrodkami ulega:

ośrodkami ulega:



odbiciu, które jest wprost proporcjonalne

odbiciu, które jest wprost proporcjonalne

do stopnia gładkości powierzchni, na która

do stopnia gładkości powierzchni, na która

pada. Z kolei gładkość powierzchni zależy

pada. Z kolei gładkość powierzchni zależy

od jej składu chemicznego i właściwości

od jej składu chemicznego i właściwości

optycznych;

optycznych;



pochłanianiu od stopnia pochłaniania

pochłanianiu od stopnia pochłaniania

zależą wszelkie reakcje fotochemiczne i

zależą wszelkie reakcje fotochemiczne i

biologiczne zachodzące w tkankach

biologiczne zachodzące w tkankach

pochłaniających to promieniowanie;

pochłaniających to promieniowanie;



załamaniu, które występuje przy ukośnym

załamaniu, które występuje przy ukośnym

przejściu promieniowania przez granice

przejściu promieniowania przez granice

ośrodków o różnej gęstości;

ośrodków o różnej gęstości;



-ugięciu (dyfrakcji) jeżeli

-ugięciu (dyfrakcji) jeżeli

promieniowanie elektromagnetyczne

promieniowanie elektromagnetyczne

natrafi na swojej drodze na szczelinę

natrafi na swojej drodze na szczelinę

lub przeszkodę nieco mniejsza niż

lub przeszkodę nieco mniejsza niż

długość fali. Wówczas krawędzie tej

długość fali. Wówczas krawędzie tej

przeszkody staja się źródłem

przeszkody staja się źródłem

promieniowania rozchodzącego się w

promieniowania rozchodzącego się w

kierunku różnym od kierunku

kierunku różnym od kierunku

promieniowania padającego;

promieniowania padającego;



-rozproszeniu, które jest odwrotnie

-rozproszeniu, które jest odwrotnie

proporcjonalne do gładkości

proporcjonalne do gładkości

powierzchni, na która pada.

powierzchni, na która pada.

Widmo promieniowania słonecznego w swej

Widmo promieniowania słonecznego w swej

drodze do ziemi ulega zmianie w zależności

drodze do ziemi ulega zmianie w zależności

od:

od:

-pory roku i dnia

-pory roku i dnia

W różnych porach roku i dnia zmienia się

W różnych porach roku i dnia zmienia się

skład promieniowania słonecznego, co jest

skład promieniowania słonecznego, co jest

związane z katem padania. Im mniejszy

związane z katem padania. Im mniejszy

jest kat padania promieni słonecznych tym

jest kat padania promieni słonecznych tym

bardziej musza one przebijać się przez

bardziej musza one przebijać się przez

grubsze warstwy atmosfery. Z kolei w

grubsze warstwy atmosfery. Z kolei w

godzinach rannych i popołudniowych ilość

godzinach rannych i popołudniowych ilość

promieniowania ultrafioletowego jest

promieniowania ultrafioletowego jest

niewielka, największa, gdy słonce jest w

niewielka, największa, gdy słonce jest w

zenicie,

zenicie,

-wysokości nad poziomem morza

-wysokości nad poziomem morza

Na większych wysokościach ilość

Na większych wysokościach ilość

promieniowania ultrafioletowego jest

promieniowania ultrafioletowego jest

wyższa, co jest związane głównie z

wyższa, co jest związane głównie z

czystością i przejrzystością powietrza,

czystością i przejrzystością powietrza,

-pozycji na ziemi

-pozycji na ziemi

Zachmurzenia, a także zanieczyszczenia

Zachmurzenia, a także zanieczyszczenia

powietrza (od zawartości w powietrzu pary

powietrza (od zawartości w powietrzu pary

wodnej i pyłów),

wodnej i pyłów),

-siły odbicia (nad morzem, na śniegu)

-siły odbicia (nad morzem, na śniegu)

Promieniowanie słoneczne pochłonięte przez

Promieniowanie słoneczne pochłonięte przez

skórę wywołuje w niej odczyny miejscowe.

skórę wywołuje w niej odczyny miejscowe.

Są one wynikiem oddziaływania na skórę,

Są one wynikiem oddziaływania na skórę,

zarówno promieniowania podczerwonego,

zarówno promieniowania podczerwonego,

jak i ultrafioletowego. Na odczyn

jak i ultrafioletowego. Na odczyn

miejscowy występujący w skórze składa

miejscowy występujący w skórze składa

się rumień cieplny (wpływ działania

się rumień cieplny (wpływ działania

podczerwonych promieni słonecznych) i

podczerwonych promieni słonecznych) i

rumień fotochemiczny (wywołany

rumień fotochemiczny (wywołany

działaniem słonecznych promieni UV).

działaniem słonecznych promieni UV).

Emisje promieniowania podczerwonego

Emisje promieniowania podczerwonego

odbieramy jako uczucie ciepła a ultrafiolet

odbieramy jako uczucie ciepła a ultrafiolet

jest odpowiedzialny za złożony proces

jest odpowiedzialny za złożony proces

brązowienia skóry i cała gamę procesów

brązowienia skóry i cała gamę procesów

fotochemicznych i fotobiologicznych.

fotochemicznych i fotobiologicznych.

Światło słoneczne oddziałuje

Światło słoneczne oddziałuje

korzystnie na organizm w wyniku

korzystnie na organizm w wyniku

zachodzących w nim odczynów

zachodzących w nim odczynów

ogólnych. Wpływ światła słonecznego

ogólnych. Wpływ światła słonecznego

polega miedzy innymi na wzmożeniu

polega miedzy innymi na wzmożeniu

przemiany materii, pobudzeniu

przemiany materii, pobudzeniu

mechanizmów krwiotwórczych,

mechanizmów krwiotwórczych,

zwiększeniu odporności organizmu

zwiększeniu odporności organizmu

na zakażenia, pobudzającym wpływie

na zakażenia, pobudzającym wpływie

na gruczoły wydzielania

na gruczoły wydzielania

wewnętrznego, działaniu

wewnętrznego, działaniu

odczulającym oraz

odczulającym oraz

przeciwkrzywiczym

przeciwkrzywiczym

Nie należy jednak zapominać, że światło

Nie należy jednak zapominać, że światło

słoneczne może wywołać niekorzystne

słoneczne może wywołać niekorzystne

odczyny

odczyny

.

.

Będą one występować w przypadku

Będą one występować w przypadku

niewłaściwego dawkowania, a co za

niewłaściwego dawkowania, a co za

tym idzie w przypadku pochłonięcia

tym idzie w przypadku pochłonięcia

zbyt dużej ilości energii

zbyt dużej ilości energii

promieniowania. Objawiają się

promieniowania. Objawiają się

nadmiernym rumieniem

nadmiernym rumieniem

fotochemicznym, uczuciem ogólnego

fotochemicznym, uczuciem ogólnego

rozbicia, bólami głowy, gorączka a

rozbicia, bólami głowy, gorączka a

nawet poparzeniami.

nawet poparzeniami.

Helioterapie stosuje się w

Helioterapie stosuje się w

leczeniu:

leczeniu:



- gruźlicy kostno-stawowej

- gruźlicy kostno-stawowej



- gruźlicy dróg moczowych,

- gruźlicy dróg moczowych,



- gruźlicy węzłów chłonnych,

- gruźlicy węzłów chłonnych,



- przewlekłych stanów zapalnych stawów

- przewlekłych stanów zapalnych stawów



- przewlekłych nieżytów dróg

- przewlekłych nieżytów dróg

oddechowych

oddechowych



- łuszczycy

- łuszczycy



- czyraczności

- czyraczności



- trądzika pospolitego

- trądzika pospolitego



- zaburzeń wzrostu kości u dzieci.

- zaburzeń wzrostu kości u dzieci.

Przeciwwskazaniem do

Przeciwwskazaniem do

stosowania kąpieli słonecznych

stosowania kąpieli słonecznych

jest:

jest:



- gruźlica płuc,

- gruźlica płuc,



- niewydolność krążenia,

- niewydolność krążenia,



- choroba nowotworowa,

- choroba nowotworowa,



- skłonność do krwawień z narządów

- skłonność do krwawień z narządów

wewnętrznych,

wewnętrznych,



- nadczynność tarczycy

- nadczynność tarczycy



- zaawansowana miażdżyca.

- zaawansowana miażdżyca.

Aktynoterapia

Aktynoterapia

Aktynoterapia określa się

Aktynoterapia określa się

wykorzystanie do celów leczniczych

wykorzystanie do celów leczniczych

sztucznych źródeł promieniowania

sztucznych źródeł promieniowania

świetlnego (sollux, lampy kwarcowe,

świetlnego (sollux, lampy kwarcowe,

laser).

laser).

Promieniowanie podczerwone

Promieniowanie podczerwone

dzieli sie na:

dzieli sie na:



- Promieniowanie krótkofalowe (IR-A),

- Promieniowanie krótkofalowe (IR-A),

tzw. bliskie, o długości fali 770-1500

tzw. bliskie, o długości fali 770-1500

nm .

nm .



- promieniowanie średniofalowe (IR-

- promieniowanie średniofalowe (IR-

B) o długości fali 1500-4000 nm .

B) o długości fali 1500-4000 nm .



- promieniowanie długofalowe (IR-C),

- promieniowanie długofalowe (IR-C),

tzw. dalekie, o długości fali 4000-

tzw. dalekie, o długości fali 4000-

15000 nm.

15000 nm.

Skutki wywołane w tkankach przez

Skutki wywołane w tkankach przez

promieniowanie elektromagnetyczne, tym

promieniowanie elektromagnetyczne, tym

samym przez promieniowanie

samym przez promieniowanie

podczerwone, zależą od ilości pochłoniętej

podczerwone, zależą od ilości pochłoniętej

energii. Zgodnie z prawem Grotthusa-

energii. Zgodnie z prawem Grotthusa-

Drapera, tylko ta ilość energii, która

Drapera, tylko ta ilość energii, która

zostanie pochłonięta (a nie ta, która pada),

zostanie pochłonięta (a nie ta, która pada),

wywoła odczyn. Działanie biologiczne

wywoła odczyn. Działanie biologiczne

promieniowania IR polega na ich wpływie

promieniowania IR polega na ich wpływie

cieplnym na tkanki. Pochłonięta przez te

cieplnym na tkanki. Pochłonięta przez te

tkanki energia promieniowania zwiększa

tkanki energia promieniowania zwiększa

energie kinetyczna ich cząsteczek a co za

energie kinetyczna ich cząsteczek a co za

tym idzie podnosi temperaturę tkanek.

tym idzie podnosi temperaturę tkanek.

Szybkość podnoszenia się ciepłoty tkanek

Szybkość podnoszenia się ciepłoty tkanek

jest wprost proporcjonalna do szybkości, z

jest wprost proporcjonalna do szybkości, z

jaka energia jest pochłaniana.

jaka energia jest pochłaniana.

Woda posiada dużą zdolność

Woda posiada dużą zdolność

pochłaniania, a ponieważ tkanki

pochłaniania, a ponieważ tkanki

zawierają wodę (60-70%), również

zawierają wodę (60-70%), również

posiadają dużą zdolność

posiadają dużą zdolność

pochłaniania. Tak wiec pojemność

pochłaniania. Tak wiec pojemność

cieplna tkanek jest duża, ale nie

cieplna tkanek jest duża, ale nie

należy zapominać, że i układ

należy zapominać, że i układ

naczyniowy odgrywa dużą role w

naczyniowy odgrywa dużą role w

przenoszeniu i przewodzeniu ciepła.

przenoszeniu i przewodzeniu ciepła.

Zapobiega on wytwarzaniu dużej

Zapobiega on wytwarzaniu dużej

różnicy ciepłoty w różnych częściach

różnicy ciepłoty w różnych częściach

ciała.

ciała.

Przenikanie i pochłanianie

Przenikanie i pochłanianie

promieniowania

promieniowania

podczerwonego

podczerwonego

Padające na skórę promieniowanie

Padające na skórę promieniowanie

podczerwone zostaje od niej odbite

podczerwone zostaje od niej odbite

(w 1/3) oraz pochłonięte (w 2/3).

(w 1/3) oraz pochłonięte (w 2/3).

Przenikanie i pochłanianie

Przenikanie i pochłanianie

promieniowania podczerwonego

promieniowania podczerwonego

zależy od długości fali.

zależy od długości fali.



Promienie podczerwone krótkofalowe (IR-

Promienie podczerwone krótkofalowe (IR-

A

A

), mimo iż posiadają zdolność przenikania

), mimo iż posiadają zdolność przenikania

do 30 mm (aż do tkanki podskórnej), to

do 30 mm (aż do tkanki podskórnej), to

jednak pochłaniane są głównie w warstwie

jednak pochłaniane są głównie w warstwie

do 10 mm, skutkiem czego ulega ona

do 10 mm, skutkiem czego ulega ona

silniejszemu przegrzaniu. Ten rodzaj

silniejszemu przegrzaniu. Ten rodzaj

promieniowania przenika przez skórę do

promieniowania przenika przez skórę do

warstw tkanki podskórnej, bogato

warstw tkanki podskórnej, bogato

unaczynionej, a jeżeli warstwa tłuszczowa

unaczynionej, a jeżeli warstwa tłuszczowa

nie jest zbyt gruba, wówczas dochodzi

nie jest zbyt gruba, wówczas dochodzi

nawet do mięśni. Przegrzanie nie wywołuje

nawet do mięśni. Przegrzanie nie wywołuje

uczucia pieczenia ponieważ krew

uczucia pieczenia ponieważ krew

pochłania ciepło i przenosi je do warstw

pochłania ciepło i przenosi je do warstw

głębiej położonych, podnosząc ciepłotę

głębiej położonych, podnosząc ciepłotę

tkanek.

tkanek.



Promieniowanie podczerwone długofalowe

Promieniowanie podczerwone długofalowe

(IR-C)

(IR-C)

nie przenika zbyt głęboko. Ogólna

nie przenika zbyt głęboko. Ogólna

granica to 3mm a najwyższa granica

granica to 3mm a najwyższa granica

przenikalności to 10mm. Tak wiec

przenikalności to 10mm. Tak wiec

przenikalność ogranicza się praktycznie

przenikalność ogranicza się praktycznie

tylko do naskórka. Wynika stad, że

tylko do naskórka. Wynika stad, że

powierzchnia skóry pochłania je w

powierzchnia skóry pochłania je w

znacznym stopniu, przez co może ulegać

znacznym stopniu, przez co może ulegać

silniejszemu przegrzaniu. Ciepło jest

silniejszemu przegrzaniu. Ciepło jest

częściowo przewodzone do tkanek głębiej

częściowo przewodzone do tkanek głębiej

położonych a częściowo występuje utrata

położonych a częściowo występuje utrata

tegoż ciepła do otaczającego skórę

tegoż ciepła do otaczającego skórę

otoczenia (powietrza).

otoczenia (powietrza).



Skutki działania promieniowania

Skutki działania promieniowania

podczerwonego na organizm zależą od

podczerwonego na organizm zależą od

wielu czynników obejmujących miedzy

wielu czynników obejmujących miedzy

innymi cechy samego promieniowania czy

innymi cechy samego promieniowania czy

cechy reaktywności organizmu. Duże

cechy reaktywności organizmu. Duże

znaczenie ma widmo promieniowania,

znaczenie ma widmo promieniowania,

energia fotonów, odległość od naświetlanej

energia fotonów, odległość od naświetlanej

skóry, jak i wielkość naświetlanej

skóry, jak i wielkość naświetlanej

powierzchni. Reakcja organizmu zależy

powierzchni. Reakcja organizmu zależy

również od stanu skóry, jej wilgotności,

również od stanu skóry, jej wilgotności,

grubości tkanki podskórnej oraz stanu

grubości tkanki podskórnej oraz stanu

układu krwionośnego i chłonnego.

układu krwionośnego i chłonnego.

Występujące skutki biologiczne są reakcja

Występujące skutki biologiczne są reakcja

na wywoływanie fizjologicznych odruchów

na wywoływanie fizjologicznych odruchów

układu naczyniowego skóry (organizm

układu naczyniowego skóry (organizm

dąży do zachowania homeostazy cieplnej).

dąży do zachowania homeostazy cieplnej).

Wpływ biologiczny promieniowania

Wpływ biologiczny promieniowania

podczerwonego polega na działaniu ciepła,

podczerwonego polega na działaniu ciepła,

które powoduje miedzy innymi:

które powoduje miedzy innymi:



-poprawę ukrwienia skóry i zwiększenie

-poprawę ukrwienia skóry i zwiększenie

wydzielania potu;

wydzielania potu;



-rozszerzenie naczyń włosowatych skóry a co za

-rozszerzenie naczyń włosowatych skóry a co za

tym idzie zwiększony przepływ przez tkanki krwi

tym idzie zwiększony przepływ przez tkanki krwi

tętniczej;

tętniczej;



-reakcje ze strony naczyń głębiej położonych

-reakcje ze strony naczyń głębiej położonych

zgodnie z prawem Dastre-Morata. Prawo to mówi,

zgodnie z prawem Dastre-Morata. Prawo to mówi,

iż “bodźce termiczne (zimno lub ciepło) działając

iż “bodźce termiczne (zimno lub ciepło) działając

na duże powierzchnie skóry, powodują przeciwne

na duże powierzchnie skóry, powodują przeciwne

do naczyń skóry zachowanie się dużych naczyń

do naczyń skóry zachowanie się dużych naczyń

klatki piersiowej i jamy brzusznej. Naczynia nerek,

klatki piersiowej i jamy brzusznej. Naczynia nerek,

śledziony i mózgu wykazują odczyn taki sam, jak

śledziony i mózgu wykazują odczyn taki sam, jak

naczynia skóry.”;

naczynia skóry.”;



-pobudzenie procesów

-pobudzenie procesów

metabolicznych;

metabolicznych;



-działanie przeciwbólowe poprzez

-działanie przeciwbólowe poprzez

podwyższenie progu bólu;

podwyższenie progu bólu;



-zmniejszenie napięcia mięśni.

-zmniejszenie napięcia mięśni.

Odczyn organizmu na promieniowanie

Odczyn organizmu na promieniowanie

podczerwone może być miejscowy

podczerwone może być miejscowy

lub ogólny.

lub ogólny.



Odczyn miejscowy, jak wskazuje

Odczyn miejscowy, jak wskazuje

sama nazwa, występuje w skórze, w

sama nazwa, występuje w skórze, w

miejscu jej napromieniowania, ale

miejscu jej napromieniowania, ale

swym zasięgiem obejmuje

swym zasięgiem obejmuje

sąsiadujące z nim okolice. Polega on

sąsiadujące z nim okolice. Polega on

na rozszerzeniu naczyń krwionośnych

na rozszerzeniu naczyń krwionośnych

skóry, co będzie powodować jej

skóry, co będzie powodować jej

zaczerwienienie. Objaw ten określa

zaczerwienienie. Objaw ten określa

się mianem rumienia cieplnego.

się mianem rumienia cieplnego.

Rumień cieplny wykazuje kilka

Rumień cieplny wykazuje kilka

charakterystycznych cech, dzięki

charakterystycznych cech, dzięki

którym można odróżnić go od

którym można odróżnić go od

rumienia fotochemicznego

rumienia fotochemicznego

(promieniowanie UV).

(promieniowanie UV).

Występuje on w trakcie naświetlania,

Występuje on w trakcie naświetlania,

jego nasilenie wzrasta w miarę

jego nasilenie wzrasta w miarę

upływu czasu oddziaływania

upływu czasu oddziaływania

promieniowania podczerwonego.

promieniowania podczerwonego.

Zaczerwienienie skóry jest plamiste,

Zaczerwienienie skóry jest plamiste,

nierównomierne, co jest wynikiem

nierównomierne, co jest wynikiem

rozszerzania się głębiej położonych

rozszerzania się głębiej położonych

naczyń krwionośnych skóry. Zanika

naczyń krwionośnych skóry. Zanika

po pewnym czasie (około 1-2 godzin)

po pewnym czasie (około 1-2 godzin)

od zakończenia naświetlania.

od zakończenia naświetlania.

Ogólne wskazania do

Ogólne wskazania do

stosowania promieniowania

stosowania promieniowania

podczerwonego

podczerwonego



-przewlekłych i podostrych procesach

-przewlekłych i podostrych procesach

zapalnych i reumatycznych stawów

zapalnych i reumatycznych stawów

oraz części miękkich kończyn;

oraz części miękkich kończyn;



-przewlekłych i podostrych stanach

-przewlekłych i podostrych stanach

zapalnych jamy nosowej, zatok

zapalnych jamy nosowej, zatok

przynosowych, ucha zewnętrznego i

przynosowych, ucha zewnętrznego i

stawów żuchwy;

stawów żuchwy;



-nerwobólach oraz zespołach

-nerwobólach oraz zespołach

bólowych; O stanach po

bólowych; O stanach po



zapaleniu bakteryjnym, odmrożeniu i

zapaleniu bakteryjnym, odmrożeniu i

uszkodzeniu promieniami rtg lub UV;

uszkodzeniu promieniami rtg lub UV;

O chorobach naczyń krwionośnych i

O chorobach naczyń krwionośnych i

obwodowych np. choroba Reynaud;

obwodowych np. choroba Reynaud;



-naciekach i ropniach tkanek

-naciekach i ropniach tkanek

miękkich, naciekach po zbyt płytko

miękkich, naciekach po zbyt płytko

podanych zastrzykach;

podanych zastrzykach;



-jako zabieg przygotowawczy przed

-jako zabieg przygotowawczy przed

masażem, kinezyterapią i niektórymi

masażem, kinezyterapią i niektórymi

zabiegami z zakresu

zabiegami z zakresu

elektrolecznictwa, jak np.

elektrolecznictwa, jak np.

jontoforezą.

jontoforezą.

Ogólne przeciwwskazania do

Ogólne przeciwwskazania do

stosowania promieniowania

stosowania promieniowania

podczerwonego

podczerwonego



-nieodwracalne uszkodzenia skóry i naczyń

-nieodwracalne uszkodzenia skóry i naczyń

(zmiany troficzne, miażdżyca tętnic) oraz

(zmiany troficzne, miażdżyca tętnic) oraz

obrzęki;

obrzęki;



-zaburzenia czucia;

-zaburzenia czucia;



-świeże urazy grożące krwawieniem oraz

-świeże urazy grożące krwawieniem oraz

choroby zakrzepowe (np. zakrzepowe

choroby zakrzepowe (np. zakrzepowe

zapalenie żył);

zapalenie żył);



-choroby nowotworowe;

-choroby nowotworowe;



-starość (miażdżyca oraz niewydolność

-starość (miażdżyca oraz niewydolność

krążenia są bezwzględnym

krążenia są bezwzględnym

przeciwwskazaniem);

przeciwwskazaniem);



-nadciśnienie tętnicze od II stopnia

-nadciśnienie tętnicze od II stopnia

wg WHO;

wg WHO;



-okres ciąży;

-okres ciąży;



-miesiączka;

-miesiączka;



-stany podgorączkowe i gorączka;

-stany podgorączkowe i gorączka;



-niewydolność mięśnia sercowego,

-niewydolność mięśnia sercowego,

stan po zawale, wady serca;

stan po zawale, wady serca;



-choroby nerek;

-choroby nerek;



-ostre stany zapalne jajników,

-ostre stany zapalne jajników,

wyrostka robaczkowego, pęcherzyka

wyrostka robaczkowego, pęcherzyka

żółciowego.

żółciowego.

Promieniowanie nadfioletowe

Promieniowanie nadfioletowe



Częściej jest zwane promieniowaniem

Częściej jest zwane promieniowaniem

ultrafioletowym. Ze względu na

ultrafioletowym. Ze względu na

zróżnicowane działanie biologiczne,

zróżnicowane działanie biologiczne,

promieniowanie ultrafioletowe dzieli

promieniowanie ultrafioletowe dzieli

się na:

się na:



- UV-A, tzw. długofalowe o długości

- UV-A, tzw. długofalowe o długości

fali 400-315 nm

fali 400-315 nm



- UV-B, tzw. średniofalowe o długości

- UV-B, tzw. średniofalowe o długości

fali 315-280 nm

fali 315-280 nm



- UV-C, tzw. krótkofalowe o długości

- UV-C, tzw. krótkofalowe o długości

fali 280-200 nm.

fali 280-200 nm.

Przenikanie promieniowania krótkofalowego

Przenikanie promieniowania krótkofalowego

jest małe i wynosi 0,1-0,5mm, tak wiec jest

jest małe i wynosi 0,1-0,5mm, tak wiec jest

pochłaniane przez warstwę naskórka. Z

pochłaniane przez warstwę naskórka. Z

kolei promieniowanie długofalowe przenika

kolei promieniowanie długofalowe przenika

głębiej, do warstwy 0,5-2mm. Jak widać

głębiej, do warstwy 0,5-2mm. Jak widać

przenikliwość wzrasta wprost

przenikliwość wzrasta wprost

proporcjonalnie do długości fali.

proporcjonalnie do długości fali.

Promienie ultrafioletowe są pochłaniane

Promienie ultrafioletowe są pochłaniane

przez warstwę naskórka w 20%, przez

przez warstwę naskórka w 20%, przez

warstwę skóry w 50%, a pozostała cześć

warstwę skóry w 50%, a pozostała cześć

promieniowania ulega odbiciu. Ilość

promieniowania ulega odbiciu. Ilość

promieniowania odbitego od powierzchni

promieniowania odbitego od powierzchni

skóry zależy od kata padania promieni,

skóry zależy od kata padania promieni,

stanu skóry oraz od długości fali.

stanu skóry oraz od długości fali.

Promienie ultrafioletowe są

Promienie ultrafioletowe są

pochłaniane przez protoplazmę

pochłaniane przez protoplazmę

komórek a skutkiem ich działania są

komórek a skutkiem ich działania są

odczyny fotochemiczne i biologiczne.

odczyny fotochemiczne i biologiczne.

Wielkość odczynu zależy, zgodnie z

Wielkość odczynu zależy, zgodnie z

prawem Grotthusa-Drapera, od ilości

prawem Grotthusa-Drapera, od ilości

pochłoniętej energii. Biologiczne

pochłoniętej energii. Biologiczne

działanie promieniowania UV jest

działanie promieniowania UV jest

następstwem jego działania

następstwem jego działania

fotochemicznego.

fotochemicznego.

Pod wpływem promieni UV w tkankach

Pod wpływem promieni UV w tkankach

i ich elementach zdolnych do

i ich elementach zdolnych do

absorpcji (np. w karotenie, kwasach

absorpcji (np. w karotenie, kwasach

nukleinowych, histydynie, tyrozynie,

nukleinowych, histydynie, tyrozynie,

lipoproteinach, melaninie,

lipoproteinach, melaninie,

hemoglobinie), zachodzą różne

hemoglobinie), zachodzą różne

reakcje chemiczne, takie jak synteza,

reakcje chemiczne, takie jak synteza,

utlenianie, redukcja lub rozpad. Są

utlenianie, redukcja lub rozpad. Są

one przyczyna występowania

one przyczyna występowania

odczynu fotochemicznego, tworzenia

odczynu fotochemicznego, tworzenia

pigmentu czy wytwarzania witaminy

pigmentu czy wytwarzania witaminy

D.

D.

Odczyn fotochemiczny zwany również

Odczyn fotochemiczny zwany również

rumieniem fotochemicznym, to odczyn

rumieniem fotochemicznym, to odczyn

skóry, objawiający się jej zaczerwienieniem

skóry, objawiający się jej zaczerwienieniem

w wyniku rozszerzenia naczyń

w wyniku rozszerzenia naczyń

krwionośnych. Rumień fotochemiczny

krwionośnych. Rumień fotochemiczny

powstaje w dwóch etapach:

powstaje w dwóch etapach:

W wyniku pochłonięcia energii

W wyniku pochłonięcia energii

promieniowania UV przez białko komórek

promieniowania UV przez białko komórek

warstwy kolczystej naskórka, dochodzi do

warstwy kolczystej naskórka, dochodzi do

jego denaturyzacji, czego następstwem

jego denaturyzacji, czego następstwem

jest uszkodzenie tych komórek. Z

jest uszkodzenie tych komórek. Z

uszkodzonych komórek wydzielają się

uszkodzonych komórek wydzielają się

związki histaminopodobne, które

związki histaminopodobne, które

przenikają do skóry właściwej gdzie

przenikają do skóry właściwej gdzie

powodują rozszerzenie naczyń

powodują rozszerzenie naczyń

włosowatych.

włosowatych.

Przy właściwym dawkowaniu promieni UV

Przy właściwym dawkowaniu promieni UV

nie występują żadne niepożądane skutki,

nie występują żadne niepożądane skutki,

ale w sytuacji przedawkowania pojawia się

ale w sytuacji przedawkowania pojawia się

przebarwienie, natomiast przy znacznym

przebarwienie, natomiast przy znacznym

przedawkowaniu może dojść do powstania

przedawkowaniu może dojść do powstania

pęcherzy śródskórnych i podskórnych oraz

pęcherzy śródskórnych i podskórnych oraz

nadżerek. Następstwem rumienia jest

nadżerek. Następstwem rumienia jest

zwiększenie przepuszczalności naczyń, co

zwiększenie przepuszczalności naczyń, co

powoduje przejście osocza do przestrzeni

powoduje przejście osocza do przestrzeni

miedzykomórkowych naskórka i skóry

miedzykomórkowych naskórka i skóry

właściwej, a to z kolei powoduje obrzęki.

właściwej, a to z kolei powoduje obrzęki.



W przypadku nagromadzenia się płynu

W przypadku nagromadzenia się płynu

przesiękowego miedzy warstwami

przesiękowego miedzy warstwami

naskórka powstają pęcherze wypełnione

naskórka powstają pęcherze wypełnione

płynem surowiczym. Innym następstwem

płynem surowiczym. Innym następstwem

jest złuszczenie naskórka.

jest złuszczenie naskórka.



Przy częstych kontaktach z promieniami

Przy częstych kontaktach z promieniami

UV, powstają znaczne zgrubienia warstwy

UV, powstają znaczne zgrubienia warstwy

rogowej naskórka (hyperkeratoza), które

rogowej naskórka (hyperkeratoza), które

bardzo często są punktem wyjścia

bardzo często są punktem wyjścia

nowotworów skóry.

nowotworów skóry.



Rumień fotochemiczny cechuje się

Rumień fotochemiczny cechuje się

okresem utajenia (1-6 godzin po

okresem utajenia (1-6 godzin po

zadziałaniu promieniowania), narastania i

zadziałaniu promieniowania), narastania i

szczytu (6-24 godzin) oraz okresem zaniku

szczytu (6-24 godzin) oraz okresem zaniku

(po słabych dawkach kilka godzin a po

(po słabych dawkach kilka godzin a po

dużych może to być nawet kilka dni). Jest

dużych może to być nawet kilka dni). Jest

on jednolity, równomierny i ściśle

on jednolity, równomierny i ściśle

ograniczony do naświetlanej powierzchni

ograniczony do naświetlanej powierzchni

skóry

skóry

Na stopień odczynu fotochemicznego

Na stopień odczynu fotochemicznego

wpływają takie czynniki jak

wpływają takie czynniki jak



- długość fali promieniowania

- długość fali promieniowania

ultrafioletowego

ultrafioletowego



- natężenie źródła promieniowania

- natężenie źródła promieniowania



- czas naświetlania

- czas naświetlania



- odległość pomiędzy powierzchnia

- odległość pomiędzy powierzchnia

naświetlana a źródłem promieniowania

naświetlana a źródłem promieniowania



- kat padania promieni na powierzchnie

- kat padania promieni na powierzchnie

naświetlana

naświetlana



- wrażliwość skóry w miejscu naświetlanym

- wrażliwość skóry w miejscu naświetlanym

oraz indywidualna wrażliwość pacjenta.

oraz indywidualna wrażliwość pacjenta.

Do czynników

Do czynników

współdziałających zaliczamy

współdziałających zaliczamy



-porę roku,

-porę roku,



-wiek pacjenta,

-wiek pacjenta,



-przebyte choroby i leki, które

-przebyte choroby i leki, które

pacjent zażywa bądź zażywał.

pacjent zażywa bądź zażywał.

Tworzenie pigmentu

Tworzenie pigmentu

W skórze poddanej napromieniowaniu,

W skórze poddanej napromieniowaniu,

zwłaszcza promieniami UV-B, dochodzi do

zwłaszcza promieniami UV-B, dochodzi do

pigmentacji (brunatne przebarwienia).

pigmentacji (brunatne przebarwienia).

Pigmentacja skóry zależy od gromadzenia

Pigmentacja skóry zależy od gromadzenia

się barwnika melaniny w warstwie

się barwnika melaniny w warstwie

podstawowej naskórka, dawki promieni UV

podstawowej naskórka, dawki promieni UV

oraz długości ich fali.

oraz długości ich fali.

Największe właściwości wytwarzania

Największe właściwości wytwarzania

pigmentu posiada wiązka B. Pigment

pigmentu posiada wiązka B. Pigment

powstaje znajdujących melanoblastach,

powstaje znajdujących melanoblastach,

komórkach znajdujących się w naskórku.

komórkach znajdujących się w naskórku.

Wytwarzanie witaminy D

Wytwarzanie witaminy D

Skóra bierze czynny udział w syntezie

Skóra bierze czynny udział w syntezie

steroli. Substratem witaminy D jest

steroli. Substratem witaminy D jest

7-dehydrocholesterol. Promienie UV-B

7-dehydrocholesterol. Promienie UV-B

powodują jego przemianę w

powodują jego przemianę w

cholekalcyferol (witamina D3), który

cholekalcyferol (witamina D3), który

podlega dalszemu metabolizmowi w

podlega dalszemu metabolizmowi w

wątrobie i nerkach.

wątrobie i nerkach.

Wpływ promieniowania

Wpływ promieniowania

ultrafioletowego na organizm

ultrafioletowego na organizm



Wpływ promieni UV na skór

Wpływ promieni UV na skór

ę.

ę.

Skóra staje się lepiej unaczyniona,

Skóra staje się lepiej unaczyniona,

odżywiona, staje się elastyczna, sprężysta,

odżywiona, staje się elastyczna, sprężysta,

zwiększa się odporność skóry na

zwiększa się odporność skóry na

zakażenia, odczyn rumieniowy zwiększa

zakażenia, odczyn rumieniowy zwiększa

dopływ leukocytów do skóry, w związku z

dopływ leukocytów do skóry, w związku z

czym owrzodzenia, ubytki skóry goja się

czym owrzodzenia, ubytki skóry goja się

stosunkowo szybko poprzez pobudzenie

stosunkowo szybko poprzez pobudzenie

ziarninowania. Ale w tym miejscu należy

ziarninowania. Ale w tym miejscu należy

pamiętać, iż nadmiar światła UV powoduje

pamiętać, iż nadmiar światła UV powoduje

wysychanie skóry, jej zgrubienie, pękanie

wysychanie skóry, jej zgrubienie, pękanie

a przy szczególnie długim działaniu może

a przy szczególnie długim działaniu może

dojść do tworzenia nowotworów skóry.

dojść do tworzenia nowotworów skóry.

Działanie bakteriobójcze i bakteriostatyczne.

Działanie bakteriobójcze i bakteriostatyczne.

Promieniowanie ultrafioletowe wykazuje właściwości

Promieniowanie ultrafioletowe wykazuje właściwości

bakteriobójcze (zwłaszcza wiązka C) i

bakteriobójcze (zwłaszcza wiązka C) i

bakteriostatyczne, które powodują zahamowanie

bakteriostatyczne, które powodują zahamowanie

podziału komórek bakterii, zarówno na podłożu

podziału komórek bakterii, zarówno na podłożu

sztucznym, jak i żywym (np. prątek gruźlicy,

sztucznym, jak i żywym (np. prątek gruźlicy,

paciorkowce, maczugowiec błonicy, pałeczka

paciorkowce, maczugowiec błonicy, pałeczka

okrężnicy). Promienie UV działają również na

okrężnicy). Promienie UV działają również na

wirusy (półpasiec), grzybice skórne, drożdżaki i

wirusy (półpasiec), grzybice skórne, drożdżaki i

pleśniowce. To bakteriobójcze działanie

pleśniowce. To bakteriobójcze działanie

promieniowania tłumaczy się uszkodzeniem

promieniowania tłumaczy się uszkodzeniem

struktury białek bakterii przez powstające

struktury białek bakterii przez powstające

bezpośrednio w komórce reakcje biochemiczne,

bezpośrednio w komórce reakcje biochemiczne,

które równocześnie mogą prowadzić do

które równocześnie mogą prowadzić do

zahamowania wzrostu i podziału bakterii, a także

zahamowania wzrostu i podziału bakterii, a także

blokada syntezy DNA, jak również powstawaniem

blokada syntezy DNA, jak również powstawaniem

w procesie utleniania pod wpływem promieni UV

w procesie utleniania pod wpływem promieni UV

substancji toksycznych dla bakterii.

substancji toksycznych dla bakterii.

Wpływ na szpik kostny

Wpływ na szpik kostny

Promienie UV posiadają właściwości

Promienie UV posiadają właściwości

stymulujące produkcje erytrocytów,

stymulujące produkcje erytrocytów,

hemoglobiny, okresowo zwiększają ilość

hemoglobiny, okresowo zwiększają ilość

płytek krwi. W leczeniu promieniowaniem

płytek krwi. W leczeniu promieniowaniem

UV anemii wtórnej w licznych badaniach

UV anemii wtórnej w licznych badaniach

stwierdzono poprawę stanu krwi. Przy

stwierdzono poprawę stanu krwi. Przy

prawidłowej ilości erytrocytów nie ulegają

prawidłowej ilości erytrocytów nie ulegają

one zwiększeniu natomiast gdy ich liczba

one zwiększeniu natomiast gdy ich liczba

jest obniżona wówczas po naświetlaniu

jest obniżona wówczas po naświetlaniu

następuje wzrost ilości erytrocytów. Należy

następuje wzrost ilości erytrocytów. Należy

pamiętać, że u ludzi starszych

pamiętać, że u ludzi starszych

naświetlanie promieniami UV może

naświetlanie promieniami UV może

doprowadzić do powstania ryzyka

doprowadzić do powstania ryzyka

zakrzepicy.

zakrzepicy.

Wpływ na gruczoły wewn

Wpływ na gruczoły wewn

ę

ę

trznego

trznego

wydzielania.

wydzielania.

Promienie UV zwiększają produkcje

Promienie UV zwiększają produkcje

hormonów takich gruczołów jak

hormonów takich gruczołów jak

przysadka mózgowa, tarczyca,

przysadka mózgowa, tarczyca,

nadnercza, trzustka i jajniki. O Wpływ

nadnercza, trzustka i jajniki. O Wpływ

na układ nerwowy.

na układ nerwowy.

Przy właściwym dawkowaniu

Przy właściwym dawkowaniu

obserwuje się korzystny wpływ na

obserwuje się korzystny wpływ na

stan psychiczny (uspokojenie,

stan psychiczny (uspokojenie,

powraca sen i stabilność układu

powraca sen i stabilność układu

nerwowego).

nerwowego).

Wpływ na przemian

Wpływ na przemian

ę

ę

materii.

materii.

Po naświetlaniu następuje

Po naświetlaniu następuje

przyspieszenie ogólnej przemiany

przyspieszenie ogólnej przemiany

materii. Poziom cholesterolu

materii. Poziom cholesterolu

wyraźnie spada w surowicy krwi

wyraźnie spada w surowicy krwi

(miażdżyca jest przeciwwskazaniem).

(miażdżyca jest przeciwwskazaniem).

Wpływ na gospodark

Wpływ na gospodark

ę

ę

mineraln

mineraln

a

a

ustroju

ustroju

Promienie UV wytwarzają w skórze witaminę

Promienie UV wytwarzają w skórze witaminę

D2 i D3, które przechodząc do układu

D2 i D3, które przechodząc do układu

krążenia, zwiększają przyswojenie wapnia i

krążenia, zwiększają przyswojenie wapnia i

fosforu z przewodu pokarmowego oraz

fosforu z przewodu pokarmowego oraz

utrzymują ich prawidłowy poziom we krwi,

utrzymują ich prawidłowy poziom we krwi,

zabezpieczając kości przed odwapnieniem.

zabezpieczając kości przed odwapnieniem.

Stad wynika zastosowanie promieniowania

Stad wynika zastosowanie promieniowania

ultrafioletowego w leczeniu krzywicy,

ultrafioletowego w leczeniu krzywicy,

tężyczki, złe zrastających się złamań,

tężyczki, złe zrastających się złamań,

złamań samoistnych, gruźlicy kości,

złamań samoistnych, gruźlicy kości,

próchnicy. Naświetlania ogólne powodują

próchnicy. Naświetlania ogólne powodują

okresowo obniżenie ciśnienia krwi

okresowo obniżenie ciśnienia krwi

(nadciśnienie jest przeciwwskazaniem,

(nadciśnienie jest przeciwwskazaniem,

ponieważ pod wpływem naświetlania

ponieważ pod wpływem naświetlania

występuje duże obciążenie mięśnia

występuje duże obciążenie mięśnia

sercowego i może dojść do zapaści).

sercowego i może dojść do zapaści).

Wpływ na układ oddechowy

Wpływ na układ oddechowy

.

.

Promieniowanie ultrafioletowe

Promieniowanie ultrafioletowe

zwiększa możliwości wykorzystania

zwiększa możliwości wykorzystania

tlenu.

tlenu.

Wskazania do stosowania

Wskazania do stosowania

promieniowania

promieniowania

ultrafioletowego

ultrafioletowego



- chorobach uszu,

- chorobach uszu,



- nosa, gardła,

- nosa, gardła,



- nawracających anginach,

- nawracających anginach,



- alergicznych nieżytach nosa,

- alergicznych nieżytach nosa,



- przewlekłych zapaleniach oskrzeli;

- przewlekłych zapaleniach oskrzeli;



- krzywicy;

- krzywicy;



- gośćcu tkanek miękkich, a wiec powięzi,

- gośćcu tkanek miękkich, a wiec powięzi,

więzadeł, czy mięśni w najbliższym

więzadeł, czy mięśni w najbliższym

sąsiedztwie stawów;

sąsiedztwie stawów;



- mialgiach;

- mialgiach;



- neuralgiach;

- neuralgiach;



- stanach po półpaścu;

- stanach po półpaścu;



- trudno gojących się ranach;

- trudno gojących się ranach;



- trądziku pospolitym;

- trądziku pospolitym;



- wyłysieniu plackowatym;

- wyłysieniu plackowatym;



- utrudnionym zroście kości;

- utrudnionym zroście kości;



- niedoczynności gruczołów wewnętrznego

- niedoczynności gruczołów wewnętrznego

wydzielania, jak tarczyca, jajniki.

wydzielania, jak tarczyca, jajniki.



- wszystkich anemiach z wyjątkiem

- wszystkich anemiach z wyjątkiem

złośliwych – niski poziom żelaza we krwi,

złośliwych – niski poziom żelaza we krwi,

zmniejszona ilość hemoglobiny i

zmniejszona ilość hemoglobiny i

erytrocytów;

erytrocytów;



- chorobach gośćcowych (wskazaniem

- chorobach gośćcowych (wskazaniem

będą wszystkie destrukcyjne i

będą wszystkie destrukcyjne i

zwyrodnieniowe formy gośćca,

zwyrodnieniowe formy gośćca,

przeciwwskazaniem ostre zapalenie

przeciwwskazaniem ostre zapalenie

stawów);

stawów);



- ZZSK;

- ZZSK;

Przeciwwskazania do

Przeciwwskazania do

naświetlania promieniami

naświetlania promieniami

ultrafioletowymi

ultrafioletowymi



-nowotwory złośliwe narządów

-nowotwory złośliwe narządów

wewnętrznych;

wewnętrznych;



-zaawansowana miażdżyca;

-zaawansowana miażdżyca;



-stany gorączkowe bez względu na

-stany gorączkowe bez względu na

pochodzenie;

pochodzenie;



-osoby powyżej 70 roku życia;

-osoby powyżej 70 roku życia;



-fotosensybilizacja, obojętnie czym

-fotosensybilizacja, obojętnie czym

jest spowodowana;

jest spowodowana;



-nadczynność tarczycy;

-nadczynność tarczycy;



-cukrzyca wieku średniego i

-cukrzyca wieku średniego i

starczego;

starczego;



-choroby psychiczne przebiegające z

-choroby psychiczne przebiegające z

nadmierna pobudliwością;

nadmierna pobudliwością;



-padaczka;

-padaczka;



-niewydolność mięśnia sercowego;

-niewydolność mięśnia sercowego;



-wodobrzusze;

-wodobrzusze;



-choroby nerek.

-choroby nerek.

U NOWORODKÓW

U NOWORODKÓW

Wskazaniem do fototerapii jest

Wskazaniem do fototerapii jest

podwyższony poziom bilirubiny w

podwyższony poziom bilirubiny w

surowicy krwi noworodka, czyli

surowicy krwi noworodka, czyli

żółtaczka.

żółtaczka.

Fototerapia polega na naświetlaniu

Fototerapia polega na naświetlaniu

noworodka światłem niebieskim,

noworodka światłem niebieskim,

które przyspiesza rozkład bilirubiny i

które przyspiesza rozkład bilirubiny i

usuniecie jej z organizmu dziecka.

usuniecie jej z organizmu dziecka.

Czas dziennego naświetlania określa

Czas dziennego naświetlania określa

lekarz neonatolog. Jest on ściśle

lekarz neonatolog. Jest on ściśle

zależny od tego jaki jest poziom

zależny od tego jaki jest poziom

bilirubiny w surowicy krwi dziecka,

bilirubiny w surowicy krwi dziecka,

czyli od stopnia nasilenia żółtaczki.

czyli od stopnia nasilenia żółtaczki.

Może to być kilka, kilkanaście godzin

Może to być kilka, kilkanaście godzin

dziennie a nawet może to być

dziennie a nawet może to być

fototerapia ciągła.

fototerapia ciągła.

Podobnie jak liczba godzin fototerapii

Podobnie jak liczba godzin fototerapii

tak również ilość dni jest ściśle

tak również ilość dni jest ściśle

związana z wynikami badań.

związana z wynikami badań.

Podczas naświetlania obowiązuje kilka

Podczas naświetlania obowiązuje kilka

zasad, którymi należy się kierować.

zasad, którymi należy się kierować.

Za dopilnowanie tych zasad

Za dopilnowanie tych zasad

odpowiedzialna jest położna, ale

odpowiedzialna jest położna, ale

ponieważ każda mama interesuje się

ponieważ każda mama interesuje się

fitoterapią swojego dziecka dlatego

fitoterapią swojego dziecka dlatego

dobrze jest abyś i Ty poznała te

dobrze jest abyś i Ty poznała te

zasady. Oto one:

zasady. Oto one:



-przed rozpoczęciem naświetlania

-przed rozpoczęciem naświetlania

należy przewinąć i nakarmić dziecko,

należy przewinąć i nakarmić dziecko,

aby było spokojne;

aby było spokojne;



-ważne jest żeby Twoje dziecko miało

-ważne jest żeby Twoje dziecko miało

zasłonięte oczy (opaska) i narządy

zasłonięte oczy (opaska) i narządy

płciowe (pieluszka);

płciowe (pieluszka);



-w czasie naświetlania dobrze jest

-w czasie naświetlania dobrze jest

poić dziecko ( np. GLUKOZA), gdyż

poić dziecko ( np. GLUKOZA), gdyż

pojenie i karmienie dziecka wzmaga

pojenie i karmienie dziecka wzmaga

procesy rozpadu bilirubiny;

procesy rozpadu bilirubiny;



-bardzo ważną rzeczą jest szczególne

-bardzo ważną rzeczą jest szczególne

zwrócenie uwagi na stan czystości

zwrócenie uwagi na stan czystości

skóry dziecka.

skóry dziecka.



Noworodek podczas naświetlania

Noworodek podczas naświetlania

poci się intensywniej, może wystąpić

poci się intensywniej, może wystąpić

rozluźnienie stolca dlatego ważne

rozluźnienie stolca dlatego ważne

jest aby dziecko nie leżało z pełna

jest aby dziecko nie leżało z pełna

pieluszka tylko jak najszybciej zostało

pieluszka tylko jak najszybciej zostało

umyte i przewinięte.

umyte i przewinięte.