1
PRODUKT KRAJOWY
BRUTTO
a
PRODUKT NARODOWY
BRUTTO
prof. dr hab. Zofia
Wysokińska
Uniwersytet
Łódzki
2
• Produkt krajowy brutto
(PKB-Gross
Domestic Product-GDP) jest miarą produkcji wytworzonej
przez czynniki wytwórcze zlokalizowane na terytorium
danego kraju, niezależnie od tego, kto jest ich właścicielem.
• Wartość dodana
jest to przyrost wartości dóbr w wyniku
określonego procesu produkcji.
• Dobra finalne
to dobra nabyte przez ostatecznego
użytkownika.
• Są to albo
dobra konsumpcyjne
nabyte przez gospodarstwa
domowe, albo
dobra kapitałowe
(
inwestycyjne-
np. maszyny)
nabyte przez przedsiębiorstwa do dalszej produkcji.
• Dobra pośrednie
to dobra częściowo przetworzone, które
stanowią nakład w procesie produkcji w innych
przedsiębiorstwach, gdzie są zużywane.
Definicje
PKB=Y
Y=K
( konsumpcja)+
O
(oszczędności)
Przy braku państwa i jego wydatków oraz przy braku
wymiany z zagranicą I=O
Inwestycje
-
zakupy nowych dóbr kapitałowych przez
przedsiębiorstwa
Oszczędności
-to ta część dochodu, która nie została
wydana na zakup dóbr i usług
Zapasy
- są to dobra trzymane na potrzeby przyszłej
produkcji lub sprzedaży
PKB w cenach rynkowych
= wydatki na dobra
finalne= K+I+G (wydatki państwa)
PKB w cenach bazowych
={K+I+G}-T
e
(podatki pośrednie)
PKB w gospodarce otwartej
Y=K+I+G+EXP
(eksport) –IMP (import) -T
e
3
Produkt Narodowy Brutto
Produkt Narodowy Brutto (PNB)
jest miernikiem całkowitych dochodów
osiąganych przez obywateli danego
kraju
niezależnie od miejsca (kraju)
świadczenia usług przez czynniki
produkcji.
PNB jest równy PKB skorygowanemu o
dochody netto z tytułu własności
zagranicą
czyli dochody z tytułu czynszów, zyski, dochód
z pracy na własny rachunek, wynagrodzeń i płac uzyskiwanych
zagranicą)
(np. z tytułu własności czynników produkcji:
ziemi, kapitału zainwestowanemu lub
ulokowanemu w banku itp.)
4
Dochód Narodowy
Amortyzacja,
czyli zużycie kapitału
trwałego, jest miarą szybkości
zmniejszania się wartości istniejącego
zasobu kapitału w danym okresie,
będącego wynikiem jego fizycznego lub
ekonomicznego zużycia.
Dochód Narodowy jest to Produkt
Narodowy Netto
wytworzony w
gospodarce.
Oblicza się go przez
odjęcie amortyzacji
od PNB w cenach bazowych.
5
REALNY PNB
– LUB INACZEJ PNB W CENACH
STAŁYCH-KORYGUJE NOMINALNY PNB O SKUTKI
INFLACJI I WYRAŻA GO W CENACH ISTNIEJĄCYCH W
PEWNYM OKRESIE , NAJCZĘŚCIEJ OKREŚLANYM
JAKO ROK BAZOWY LUB ROK PODSTAWOWY
WSKAŹNIK ODZWIERCIEDLAJĄCY ZMIANY CEN
WSZYSTKICH DÓBR
(KONSUMPCYJNYCH, INWESTYCYJNYCH,
WYDATKÓW PAŃSTWA I EKSPORTU NETTO)
NAZYWAMY
DEFLATOREM PNB
PKB LUB PNB
PER CAPITA-
PKB LUB PNB NA 1
MIESZKAŃCA
NOMINALNY PNB
mierzy się w cenach
bieżących, tj. takich, które istniały w okresie,
gdy osiągano składające się na PNB dochody
6
7
8