Wstęp
Prezentacja została podzielona
na kilka części. W pierwszej
postanowiłem przedstawić
sylwetki poetów tworzących w
latach 1945-2005, w drugiej
natomiast zamieściłem ich
twórczość. Mam nadzieję, iż
nawigacja po tej prezentacji
nie będzie kłopotliwa i łatwo
czytelnik uzyska dostęp do
potrzebnych mu informacji.
Przyciski „Przewróć kartkę” to
odnośniki do następnego bądź
poprzedniego slajdu. Każdy
podkreślony napis przenosi
czytelnika na inną podstronę
Spis alfabetyczny
Zacznij podróż
Wiersze
Podziękowania
Koniec
Spis alfabetyczny
Zofia Badura
Stanisław Barańczak
Stanisław Bereś
Miron Białoszewski
Jan Brzechwa
Wojciech Bąk
Elżbieta Cichla-Czarniawska
Leszek Długosz
Marta Fox
Wojciech Gawłowski
Stanisław Grochowiak
Jerzy Harasymowicz
Zbigniew Herbert
Lothar Herbst
Jarosław Iwaszkiewicz
Marian Jachimowicz
Jerzy Roman Jaglarz
Jacek Kaczmarski
Ludwik Jerzy Kern
Mira Kuś
Jerzy Kwiatkowski
Dariusz Tomasz Lebio
Stanisław Jerzy Lec
Jan Lechoń
Ewa Lipska
Sławomir Mateusz
Leszek Mech
Artur Międzyrzecki
Czesław Miłosz
Tadeusz Nowak
Beata Obertyńska
Agnieszka Osiecka
Bogdan Ostromęcki
Hanna Ożogowska
Janusz Pasierb
Andrzej Poniedzielski
Halina Poświatowska
Tadeusz Różewicz
Edward Stachura
Jan Sztaudynger
Zofia Badura
Zofia Badura (urodzona 15 maja 1954 w Opolu), polska poetka.
Debiutowała w 1971 wierszami: "Czarownice", "Poezja", "Szczęście dla dziewcząt
nieładnych" drukowanymi w Kalendarzu Opolskim, w którym ogłaszała utwory
poetyckie, także w latach następnych. Za właściwy debiut uważa się wiersze: "Palcem
dotykam okładek...", "To już tyle lat..." ogłoszone w 1983 w miesięczniku "Nowy
Wyraz". Wiersze, recenzje i utwory publicystyczne drukowała w: "Poezji", "Odrze",
"Nowym Wyrazie", "Opolu", "Studencie", "Przeglądzie Kulturalnym", "Nowym
Medyku", "Kierunkach", "Sztandarze Młodych", "Itd", "Radarze", "Na przełaj" oraz w
antologiach.
•
Twórczość
•
1976 Most
•
1981 Zabawa dopiero się zaczyna
•
1982 Zimne powietrze
•
1984 Wszystko będzie darowane
•
1985 Ostatnie rzędy nie słyszą
Stanisław Barańczak
Stanisław Barańczak - (ur. 13 listopada 1946 w Poznaniu). Poeta, krytyk literacki, tłumacz poezji.
Używał pseudonimu Barbara Stawiczak. Brat pisarki Małgorzaty Musierowicz.
Nagrody
1972 - nagroda Pióra za poezje
1972 - nagroda im. Kościelskich
1980 - nagroda im. Jurzykowskiego
1990 - nagroda PEN Clubu za przekłady
1991 - nagroda miasta Poznania
1999 - nagroda literacka Nike za tom
"Chirurgiczna precyzja"
Twórczość
1968 "Korekta twarzy"
1970 "Jednym tchem"
1971 "Nieufni i zadufani. Romantyzm i klasycyzm w młodej
poezji lat sześćdziesiątych"
1972 "Dziennik poranny. Wiersze 1967-1971"
1973 "Ironia i harmonia. Szkice o najnowszej literaturze
polskiej"
1974 "Język poetycki Mirona Białoszewskiego"
1977 "Ja wiem, że to niesłuszne. Wiersze z lat 1975-1976"
1978 "Sztuczne oddychanie"
1979 "Etyka i poetyka. Szkice"
1980 "Knebel i słowo. O literaturze krajowej w latach
siedemdziesiątych"
1980 "Tryptyk z betonu, zmęczenia i śniegu"
1981 "Wiersze prawie zebrane"
1981 "Książki najgorsze"
1981 "Dziennik poranny. Poezje 1967-1981"
1981 "Bo tylko ten świat bólu..."
1983 "Czytelnik ubezwłasnowolniony. Perswazje w
masowej kulturze literackiej"
1984 "Uciekinier z Utopii. O poezji Zbigniewa
Herberta"
1986 "Atlantyda i inne wiersze z lat 1981-1985"
1988 "Przed i po. Szkice o poezji krajowej przełomu
lat siedemdziesiątych i osiemdziesiątych"
1988 "Widokówka z tego świata i inne rymy z lat
1986-1988"
1990 "Tablica z Macondo, albo osiemnaście prób
wytłumaczenia sobie i innym po co i dlaczego się
pisze"
1991 "Biografioły"
1991 "159 wierszy. 1968-1988"
1994 "Podróż zimowa"
1996 "Poezja i duch"
1998 "Chirurgiczna precyzja"
Stanisław Bereś
Stanisław Bereś (urodzony 4 maja 1950 we Wrocławiu) - polski poeta, krytyk literacki,
tłumacz i historyk literatury. Jego specjalnością jest literatura polska lat 30. i 40. XX
wieku. Autor m.in. wywiadów ze wsółczesnymi pisarzami polskimi, np. ze
Stanisławem Lemem.
Stanisław Bereś wydał tomiki poezji takie jak: Już tylko sen (1990), Wybór
niezobowiązujący (1983).
Miron Białoszewski
Miron Białoszewski (30 lipca 1922 – 17 czerwca 1983) polski poeta, prozaik,
dramatopisarz i aktor teatralny. Białoszewski urodził się w Warszawie. W okresie
okupacji zdał maturę na tajnych kompletach po czym rozpoczął studia polonistyczne
na tajnym Uniwersytecie Warszawskim. Po kapitulacji powstania warszawskiego
został wywieziony na roboty do Niemiec jednak udało mu się uciec z transportu. Po
zakończeniu wojny powrócił do Warszawy, gdzie kontynuował studia, a także
pracował. Początkowo zatrudnił się na poczcie, potem pracował jako dziennikarz w
Kurierze Codziennym i Wieczorze. Współpracował także z redakcjami czasopism
dziecięcych i młodzieżowych, dla których pisał wiersze i piosenki.
Debiutował w Życiu literackim w roku 1955, a pierwszy tomik jego wierszy, Obroty rzeczy
ukazał się rok później.
• Tomy wierszy i prozy
• Rozkurz (1980),
• Stara proza i nowe wiersze (1984),
• Teatr Osobny (1973),
• Obmapywanie Europy. Aaameryka. Ostatnie wiersze (1988 – pośmiertnie)
Jan Brzechwa
Jan Brzechwa (ur. 15 sierpnia 1900 w Żmerynce na Podolu, zm. 2 lipca 1966 w Warszawie),
polski poeta, autor wielu znanych bajek i wierszy dla dzieci, m. in. Pan Kleks, Pchła
Szachrajka; także satyrycznych tekstów dla dorosłych, przekładów z języka rosyjskiego,
m. in. utworów A. Puszkina, S. Jesienina, W. Majakowskiego). Zaprzyjaźniony z grafikiem
Janem Marcinem Szancerem, autorem licznych ilustracji do jego tekstów. W latach
pięćdziesiątych autor wierszy propagandowych gloryfikujących partię i ustrój
socjalistyczny (np. "Marsz", "Głos Ameryki") w latach późniejszych nie angażował się w
twórczość polityczną, uchodził za biernego kontestatora ustroju.
Nazwisko Brzechwa to literacki pseudonim (prawdziwe nazwisko Lesman). Ukończył Wydział
Prawa Uniwersytetu Warszawskiego. Z zawodu adwokat, w latach 1924–1939 radca
prawny ZAIKS. Specjalista w dziedzinie prawa autorskiego. Debiutował w 1920 pod
pseudonimem Szer-Szeń jako satyryk. W 1926 ogłosił tom poezji Oblicza zmyślone.
Pierwszy tomik wierszy dla dzieci – Tańcowała igła z nitką wydał w 1937. W swoich
utworach literackich niejednokrotnie wypowiadał się pozytywnie o komunizmie w Polsce,
prowadził satyry w stosunku do działaczy antykomunistycznych
Twórczość
1926 – Oblicza zmyślone
1937 – Tańcowała igła z nitką
1938 – Kaczka Dziwaczka
1946 – Akademia Pana Kleksa
1946 – Ptasie plotki
1946 – Pan Drops i jego trupa
1948 – Na wyspach Bergamutach
1948 – Opowiedział dzięcioł sowie
1948 – Przygody rycerza Szaławiły
1951 – Uczymy się chodzić
1953 – Teatr Pietruszki
1953 – Wagary
1957 – Magik
1958 – Wyssane z nogi
1958 – Sto bajek
1961 – Podróże pana Kleksa
1964 – Śmiechu warte
1965 – Od baśni do baśni
1965 – Tryumf pana Kleksa
Wojciech Bąk
Wojciech Bąk (ur. 23 kwietnia 1907 w Ostrowie, zm. 30 kwietnia 1961 w Poznaniu) - pisarz,
prozaik i poeta, tworzący głównie w ramach liryki religijnej.
Oskarżany a antysemityzm, po wojnie miał obsesję osaczenia żydowskiego, jednak po pogromie
kieleckim kierowany przezeń poznański oddział ZLP wystosował stanowczy protest w tej
sprawie.
Pod koniec życia zmienił wyznanie z katolickiego na ewangelickie.
Poezja
Brzemię niebieskie 1934
Śpiewna samotność 1936
Monologi anielskie 1938
Piąta ewangelia 1946
Syn ziemi 1946
Dłonie z wiatru 1948
Modlitewnik 1956
Poezje 1958
Zastygłe chwile 1958
Szkice 1960
Psalmy Dawidowe 1979
Pieśni brewiarza rzymskiego 1979
W Samotności 1997 - antologia, red. Roman Bąk
Elżbieta Cichla-Czarniawska
Elżbieta Cichla-Czarniawska (ur. 1935 w Łodzi) – polska poetka i powieściopisarka. W 1957
ukończyła filologię polską na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim, a w 1977 uzyskała stopień
naukowy doktora na Uniwersytecie Łódzkim. Po ukończeniu studiów pracowała w Bibliotece im.
H. Łopacińskiego w Lublinie, a następnie w szkolnictwie częstochowskim. Od 1983 mieszka w
Lublinie.
Poezje (wydane zbiorki):
Wielkie małe głody, Instytut Wydawniczy PAX, Warszawa 1968
Spojrzenia w półobrocie, Instytut Wydawniczy PAX, Warszawa 1970
Krążenie wzajemne, Instytut Wydawniczy PAX, Warszawa 1974
Motywy codzienne, Instytut Wydawniczy PAX, Warszawa 1978
Ucieczka lądów, Wydawnictwo Lubelskie, Lublin 1985
Terytoria Jego Wysokości, nakładem autorki, Lublin 1992
Zielony żartopis, nakładem autorki, Lublin 1993
Wiersze wybrane, Norbertinum, Lublin 1995
Piękna skończoność, Polihymnia, Lublin 1997
Zamurowana dziupla, Norbertinum, Lublin 1997
Zabawa w chowanego, Polihymnia, Lublin 1998
Niewyśpiewana serenada, Norbertinum, Lublin 2002
Wydarzenia pozorne i niepozorne, Norbertinum, Lublin 2004
Leszek Długosz
Leszek Długosz (urodzony 18 czerwca 1941 w Zaklikowie na
Lubelszczyźnie), aktor, literat, kompozytor jeden z najbardziej
znanych polskich śpiewających poetów.
W roku 1964 ukończył studia polonistyczne na Uniwersytecie
Jagiellońskim, a w latach 1964-1966 studiował na wydziale
aktorskim na PWST w Krakowie. Zadebiutował w roku 1964 w
teatrzyku piosenki UJ "Hefajstos". W 1965 roku związał się z
krakowskim kabaretem "Piwnica pod Baranami", gdzie uchodził
za jednego z z największych artystów w zespole. Pierwszy
tomik poezji - "Lekcje rytmiki" wydał w 1973 roku. Z Piwnicą
rozstał się w 1978 roku i od tego czasu Leszek Długosz
występuje przeważnie samodzielnie. Rok później przebywał na
stypendium we Francji, co zaowocowało wydaniem płyty w
całości w języku francuskim. Wydał do tej pory kilkanaście
tomików poezji - najnowszy o tytule "Piwnica idzie do góry".
Oprócz działalności estradowej i literackiej publikuje również swoje
felietony w "Czasie krakowskim" i "Rzeczpospolitej".
Zrealizował również w TVP cykl poświęcony poezji "Literatura
według Długosza".
W roku 1982 Leszek Długosz otrzymał nagrodę artystyczną Miasta
Krakowa za osiągnięcia w dziedzinie piosenki poetyckiej.
Najsłynniejsze utwory:
"Jaka szkoda" - sł.S. Baliński,
muz.L.Długosz
"Berlin 1913" - sł.J. Tuwim,
muz.L.Długosz
"Dzień w kolorze śliwkowym" –
sł. i muz. L.Długosz
"Nie ma nas" - sł. i muz.
L.Długosz
"Nasze ognisko" - sł. i muz.
L.Długosz
"Pod Baranami też już dzisiaj
inny czas" – sł. i muz. L.Długosz
Marta Fox
Marta Fox (ur. 1 stycznia 1952 w Siemianowicach Śląskich) - poetka, powieściopisarka i eseistka polska.
Marta Fox zadebiutowała w 1989 opublikowanym w piśmie "TAK i
NIE" opowiadaniem Gra, za które otrzymała Grand Prix w Konkursie
Literatury Miłosnej w Lubinie. Jej wiersze tłumaczono na niemiecki,
angielski i hiszpański. Na III Górnośląskim Festiwalu Kameralistyki
prezentowała spektakl poetycki Zapłakać czerwonym deszczem,
do muzyki Bogdana Mizerskiego.
Tematem twórczości prozatorskiej Marty
Fox są problemy dzieci i młodzieży,
związane głównie z dojrzewaniem
emocjonalnym. Autorka odmalowuje
postacie bohaterów i środowisk w jakim
się obracają (między innymi rodzinnym i
szkolnym) z dużym znawstwem
współczesnych realiów. Dotyczy to
zwłaszcza języka, ale także np. używania
komputera (elektroniczny dziennik czy
korespondencja przez pocztę
elektroniczną). Od klasycznej literatury dla
młodzieży (np. twórczości Małgorzaty
Musierowicz) wyróżnia ją wyraźnie
naszkicowana tematyka erotyki i seksu,
traktowanych jako istotna część ludzkiego
doświadczenia.
Bibliografia
Kapelusz zawsze zdejmuję ostatni (proza i poezja, 1992)
Batoniki Always miękkie jak deszczówka (powieść, 1994)
Agaton-Gagaton: jak pięknie być sobą (powieść, 1994)
Chcę być chłopcem jak mój ojciec (poezje, 1994)
Wielkie ciężarówki wyjeżdżają z morza (powieść, 1996)
Magda.doc (powieść, 1996)
Paulina.doc (powieść, 1997)
Zdarzyć się mogło. Zdarzyć się musiało.
Z Wisławą Szymborską spotkanie w wierszu (1996)
Firma Agaton-Gagaton: wypróbuj bez szorowania (powieść, 1998)
Ogrodnicy północy, poetów portret potrójny (1998)
Nie jestem która wszystko zniesie (poezje, 1999)
cykl minipowieści Pierwsza miłość (1999):
Listy spod kapelusza (felietony, 2002)
Kochać (poezje, 2001)
Czerwień raz jeszcze daje czerwień (2001)
Niebo z widokiem na niebo (2003)
Wojciech Gawłowski
Wojciech Gawłowski (ur. 20.12.1953 w Ostrowie Wielkopolskim) - poeta, laureat
medalu im. Stanisława Barańczaka. W twórczości podejmuje wątki historiozoficzne,
etyczne, wanitatywne, zawiera nawiązania do rodzinnego miasta.
Absolwent Liceum im. Reymonta w Ostrowie oraz Wydziału Prawa UAM w Poznaniu. Po
studiach zamieszkały w Ostrowie.
Debiutował w roku 1977. Pierwszy tomik poezji, Błędnik równowagi, wydany został w roku
1978 w serii Pokolenie, które wstępuje. Otrzymał za niego medal im. Stanisława
Barańczaka za najlepszy debiut roku. Publikował w czasopismach literackich: Nowy
Wyraz, Życie Literackie, Odgłosy, Integracja, Nurt.
Wydał 7 tomików poezji:
Błędnik równowagi, Warszawa 1978,
Przypisy do przepowiedni, Kalisz 1985,
Błędna losowa, Poznań 1985,
Prowincja zimowego zmierzchu, Ostrów Wielkopolski 1993,
Zapach gasnącej świecy, Bydgoszcz 2000,
Podania, życiorysy, legendy i baśnie, Sopot 2000,
Głosy, obrazy i sny, Poznań 2003.
Stanisław Grochowiak
Stanisław Grochowiak (ur. 24 stycznia 1934 w Lesznie, zm. 2 września 1976 w
Warszawie) – polski poeta, dramatopisarz i publicysta.
Grochowiak zapisał się w polskiej powojennej poezji jako twórca, który poszukiwał nowych
form ekspresji poetyckiej i przeciwstawił się tradycyjnej interpretacji "piękna". Był
klasyfikowany jako poeta reprezentujący nurt turpistyczny (od łac. turpis - brzydki). W
późniejszym okresie swojej twórczości skłaniał się klasyczności i zgodzie na reguły dnia
codziennego (bunt nie przemija, bunt się ustatecznia).
Zmarł z powodu powikłań choroby alkoholowej.
Ważniejsze dzieła :
Ballada Rycerska (1956)
Menuet z pogrzebaczem (1958)
Rozbieranie do snu (1959)
Agresty (1963)
Kanon (1965)
Totentanz in Polen (1969)poemat
Nie było lata (1969)
Polowanie na cietrzewie (1972)
Bilard (1975)
Haiku-Images (1975)
Allende (1974)poemat
Wiersze nieznane i rozproszone (1996)
Jerzy Harasymowicz
Jerzy Harasymowicz (1933-1999), polski poeta.
Jego twórczość charakteryzowała się "przesyceniem"
opisów, co czyniło wymyślone przez niego mitologie
niezwykle szczegółowymi i sprawiającymi wrażenie
realnych. Interesował się kulturą Łemków oraz
słowiańsko-chrześcijańską, do których to
zainteresowań często odnosił się w swoich utworach.
Harasymowicz był pisarzem płodnym, umierając zostawił
po sobie 56 tomów wierszy, sprzedanych łącznie w
liczbie ponad 700.000 egzemplarzy.
Jego prochy rozsypano nad bieszczadzkimi połoninami, a
symboliczny grób stanowi pomnik w kształcie bramy
na Przełęczy Wyżnej.
Zbigniew Herbert
Zbigniew Herbert (urodzony 29 października 1924 we Lwowie - zmarł 28 lipca 1998 w Warszawie), polski
poeta, eseista, dramatopisarz, autor słuchowisk.
Poezja
Debiutem poetyckim Herberta były, opublikowane bez jego zgody na łamach „Dziś i Jutro”, trzy wiersze: Napis,
Pożegnanie września i Złoty środek (nr 37 z 1950 r.). Do 1955 r. pozostawał poza głównym nurtem życia
literackiego ogłaszając nieliczne utwory w ”Tygodniku Powszechnym”. Nie mając szans na własny tomik,
zdecydował się na opublikowanie 22 wierszy w wydanej przez PAX antologii młodej poezji katolickiej
...każdej chwili wybierać muszę... (Warszawa 1954). Szerszej publiczności został zaprezentowany dopiero
w słynnej Prapremierze pięciu poetów (obok Herberta byli to: Miron Białoszewski, Bohdan Drozdowski,
Stanisław Czycz, Jerzy Harasymowicz) na łamach „Życia Literackiego” (nr 51 z grudnia 1955). W 1956
ukazał się jego debiutancki tomik: Struna światła. Zaledwie rok później tom kolejny – Hermes, pies i
gwiazda. Spóźniony debiut sprawił, że Herbert, biograficznie należący to tego samego pokolenia co
Krzysztof Kamil Baczyński czy Tadeusz Różewicz, łączony był z pokoleniem „Współczesności”, które weszło
do życia literackiego na fali odwilży w 1956 r. Dwa kolejne tomy, Studium przedmiotu i Napis, ukazały się
w latach 1961 i 1969. W 1974 r. wchodzi przebojem do literatury polskiej tytułowy bohater kolejnego tomu
– Pan Cogito. Postać Pana Cogito nie opuściła poezji Herberta w kolejnych tomach. Poeta zawsze lubił
posługiwać się liryką roli, wielostopniową ironią – teraz wprowadzony na stałe bohater stał się elementem
tej skomplikowanej gry między autorem a czytelnikiem. W 1983 r. wydał Herbert w Instytucie Literackim w
Paryżu tom kolejny, pod znamiennym tytułem Raport z oblężonego Miasta i inne wiersze.
Przedrukowywały go w kraju w całości i w części drugoobiegowe oficyny. Miasto z tytułowego wiersza na
najwyższym poziomie uogólnienia może być odczytane jako metafora wszystkich wartości, które warte są
obrony, na planie historycznym - to ponadczasowy symbol wolności, synonim republiki znajdującej się w
stanie permanentnego oblężenia, wreszcie, na poziomie najbardziej konkretnym, jest także (i są ku
takiemu odczytaniu bezpośrednie w tekście przesłanki) figurą Polski stanu wojennego. Także w Paryżu
ukazuje się kolejny tom – Elegia na odejście (1990). W 1992 r. zaś, już w Polsce, Rovigo (Wrocław).
Wreszcie, na kilka miesięcy przed śmiercią autora, wychodzi tom ostatni – Epilog burzy.
Zbigniew Herbert – Cd.
Tworzywem poezji Herberta, na co od razu zwróciła uwagę krytyka, są bardzo często mitologiczne
opowieści, starożytni bohaterowie i dzieła sztuki. Nie pełnią jednak one roli martwych elementów
literackiej konwencji. Herbert świadomie próbuje odrzucić wszystkie kulturowe nawarstwienia (o
ile taki zabieg w ogóle jest możliwy) i dotrzeć do pierwowzorów, stanąć oko w oko z antycznymi
bohaterami, uczynić z nich postaci żywe i konkretne. Mocą wyobraźni stawia czytelnika twarzą w
twarz z Kaligulą, Klaudiuszem czy Damastesem. Przeszłość nie jest bowiem czymś odległym i
zamkniętym. Ożywiane postaci i zdarzenia pozwalają podjąć próbę zrozumienia historii, a zatem
zrozumienia i chwili obecnej. Nieustannie oceniamy współczesność przymierzając ją do
przeszłości i nieustannie weryfikujemy naszą wiedzę o przeszłości przymierzając ją do
doświadczeń współczesnego człowieka.
Trudno odczytać z poezji Herberta ślady jakiejś spójnej koncepcji historiozoficznej. Przeciwnie – jest
wiele cytatów, które świadczą o wyraźnej niechęci do systemów, które wyjaśniają wszystko,
tłumaczą rozwój wydarzeń nieuchronną logiką dziejów. To, co da się o historii powiedzieć, wynika
tylko z prostej obserwacji – że jest ona (a przynajmniej była do tej pory) terenem panoszenia się
zła, któremu wiecznie przeciwstawia się garstka niezłomnych. I na tym właśnie polega zadanie –
by po stanąć po stronie tej garstki. Wydaje się to współcześnie trudniejsze, niż kiedykolwiek
przedtem. Nie ze względu na większe niebezpieczeństwo – obecnie bohaterom grozi głównie
śmieszność. Współczesny świat zdaje się zatracać kontury, pojęcia przestają być jednoznaczne,
wartości się dewaluują. Wielkie słowa rażą patosem, heroiczne gesty wywołują pełen politowania
uśmiech. Nawet zło zatraca wyrazistość, wsiąka w codzienność, powszednieje. Dlatego
szczególnie ciężko z nim walczyć. Staje się wszechobecne, ale zarazem trudne do określenia, do
zidentyfikowania. Jego najsilniejszą bronią jest to, że można zwątpić w jego istnienie, a w
konsekwencji i w sensowność walki z nim.
W późniejszych utworach mniej jest deklaracji takiej pogańskiej w swej istocie siły, coraz wyraźniej
za to artykułowana jest potrzeba pojednania. I choć wydaje się, że reprezentowaną przez część
krytyków opinię o pustym niebie Pana Cogito (za tytułem pracy Pawła Lisieckiego), trudno będzie
obronić w świetle wierszy z Epilogu burzy (choć i na tle wcześniejszych utworów była ona
dyskusyjna), to nie da się również wskazać poetyckiego świadectwa, że takie pełne, przynoszące
ukojenie pojednanie nastąpiło.
Zbigniew Herbert - poezja
Tomy poetyckie
Struna światła, Warszawa 1956. (Czytelnik)
Hermes, pies i gwiazda, Warszawa 1957. (Czytelnik)
Studium przedmiotu, Warszawa 1961. (Czytelnik)
Napis, Warszawa 1969. (Czytelnik)
Pan Cogito, Warszawa 1974. (Czytelnik)
Raport z oblężonego Miasta i inne wiersze, Paryż 1983. (Instytut Literacki)
Elegia na odejście, Paryż 1990. (Instytut Literacki)
Rovigo, Wrocław 1992. (Wydawnictwo Dolnośląskie)
Epilog burzy, Wrocław 1998. (Wydawnictwo Dolnośląskie)
Pośmiertnie - bez zgody spadkobierczyń praw autorskich:
Podwójny oddech. Prawdziwa historia nieskończonej miłości. Wiersze dotąd
niepublikowane, Gdynia 1999. (Małgorzata Marchlewska Wydawnictwo)
Lothar Herbst
•
Lothar Herbst (ur. 27 lipca 1940, zm. 2000) to polski poeta, były działacz związanej
z Solidarnością i Solidarnością Walczącą antykomunistycznej opozycji oraz do roku
2000 naczelny redaktor Radia Wrocław.
•
Lothar Herbst, urodzony w niemieckiej rodzinie, mieszkał w latach 1945-1962 w
Wałbrzychu. W latach 1962-1967 studiował on na Wydziale Filologii Polskiej
Uniwersytetu Wrocławskiego. Pracę doktorską obronił w roku 1975.
•
W latach 1980-1981 był redaktorem tygodnika "Solidarność Dolnośląska", w latach
1983-1985 - wydawanego w podziemiu literackiego kwartalnika "Obecność". Kolejne
lata spędził na leczeniu w Niemczech, gdzie był jednym z przedstawicieli Solidarności.
•
W grudniu 1989 został współzałożycielem Towarzystwa im. Edyty Stein we Wrocławiu.
•
W 1990 roku został naczelnym redaktorem Radia Wrocław, w roku 1993 prezesem
zarządu tej rozgłośni.
Jarosław Iwaszkiewicz
Jarosław Iwaszkiewicz, pseudonim Eleuter (ur. 20 lutego 1894, zm. 2 marca 1980) –
polski pisarz. Współtwórca grupy poetyckiej Skamander, współpracownik Wiadomości
Literackich, redaktor Twórczości. W latach 1945-46, 1947-49 i 1959-80 pełnił funkcję
prezesa Związku Literatów Polskich. Przed wojną pracował w Ministerstwie Spraw
Zagranicznych, po wojnie poseł na Sejm, przewodniczący Polskiego Komitetu
Obrońców Pokoju.
Iwaszkiewicz uprawiał wiele gatunków literackich; do jego najważniejszych dzieł należą:
wiersze: Powrót do Europy, Xenie i elegie, Mapa pogody;
opowiadania: Panny z Wilka, Matka Joanna od Aniołów, Brzezina, Sérenité
powieści: Czerwone tarcze, Sława i chwała;
dramaty: Lato w Nohant;
libretto operowe: Król Roger;
listy, wspomnienia: Listy z Ostrowa
biografie muzyków, szkice, przekłady.
Niektóre z jego opowiadań zostały przeniesione na ekran m.in. przez Andrzeja Wajdę i
Jerzego Kawalerowicza.
Za swoją działalność literacką i polityczną otrzymał wiele nagród i odznaczeń.
Muzeum życia i twórczości Jarosława Iwaszkiewicza znajduje się we wsi Stawisko. Jego
grób znajduje się w miejscowości Brwinów pod Warszawą.
Marian Jachimowicz
Marian Jachimowicz(ur. 12 maja 1906 - zm. 1999) -
polski poeta, tłumacz i malarz. Jego debiutancki tom
poetycki „Ścieżką konieczną” ukazał się w 1957 roku.
Poezja: "Ścieżką konieczną"(1957),"Chcę
zbliżyć"(1959),"W czas chłodu"(1960),"Żelazne
studnie"(1962),"Na dnie powietrza"(1963),"Ponad
widzianym"(1967),"Gaje tańczą"(1969),"Wiersze
wybrane","Dom pięciu słońc"(1974),"W słońcu
zagłębia"[wybór](1980)
Proza wspomnieniowa:"Mój Paryż nad Dunajem"(1991)
Jerzy Roman Jaglarz
Jerzy Roman Jaglarz (1939-1988), urodzony w Wadowicach, studiował polonistykę na
krakowskiej WSP.
Poeta, prozaik i dziennikarz, pracował w zakładowych rozgłośniach otrzymując nagrody za
słuchowiska i reportaże. Był autorem wielu znakomitych programów kabaretowych, a
także współtwórcą i prezesem grupy literackiej "Nadskawie". W latach 1982-1984 był
zastępcą redaktora naczelnego Beskidzkiej Oficyny Wydawniczej w Bielsku - Białej i
działał w wadowickiej Oficynie Wydawniczej.
Członek Związku Literatów Polskich. Współautor "Opowieści o Wadowicach" (1983), wydał
tomiki wierszy: "Plamy na wyobraźni" (1980), "Do najważniejszej list otwarty" (1982),
"Pierścień z kaboszonem" (1982). "Rekolekcje szydercy" (1984). Nagła śmierć
przerwała zaawansowane prace nad słownikiem bibliograficznym Ziemi Wadowickiej.
Jacek Kaczmarski
Jacek Kaczmarski (urodzony 22 marca 1957 roku w Warszawie, zmarł
10 kwietnia 2004 r. w Gdańsku), polski bard, poeta i prozaik. Znany
głównie dzięki piosenkom o tematyce historycznej (Rejtan, czyli
raport ambasadora, Sen Katarzyny II) i społeczno-politycznej (Mury,
Obława, Nasza klasa). Był twórcą niezwykle płodnym, zarówno pod
względem ilości utworów, jak i ich objętości tekstowej.
Biograficznie wciągnięty w tryby historii najnowszej, powszechnie
kojarzony jest z etosem pierwszej Solidarności - okresem kiedy jego
liryka, rozpowszechniana w nieoficjalnych wydawnictwach,
funkcjonowała jako głos antykomunistycznej opozycji.
Jacek Kaczmarski – poeta na wskroś współczesny – w warstwie formalnej
czerpał z klasycznych systemów wersyfikacyjnych oraz podkreślał
wyrazistość brzmieniową rymem – stosując te schematy nie jako cel
sam w sobie, ale jako element uwidoczniający wymowę i konotacje
utworu. Posługuje się zarówno wierszem sylabotonicznym, gdzie stała
liczba sylab i regularność stóp precyzyjnie wyznacza ramy wiersza
(np. Włóczędzy), ale też łamie konwencję tam, gdzie nieregularność
stanowi walor semantyczny – dodaje dynamiki i koresponduje z
treścią wiersza (np. Kołysanka dla Kleopatry), a niekiedy dochodzi
wręcz do wiersza wolnego (Zbigniewowi Herbertowi, Tren
spadkobierców). W wielu utworach, dodatkowo, przyjęta konwencja
ma za zadanie osadzić wiersz w „cudzej" stylistyce poetyckiej, co
najczęściej wiąże się także z wydobyciem najistotniejszych motywów
tematycznych i stanowi rodzaj gry poetyckiej, pastiszu a niekiedy
hołdu poecie. W takiej roli stosuje Kaczmarski strofę
mickiewiczowską, modernistyczną stylistykę Brunona Jasieńskiego,
czy charakterystyczną frazę Norwida bądź Herberta.
Najbardziej znane
utwory
•
•Epitafium dla
Włodzimierza
Wysockiego
•Mury
•Źródło
•
Ludwik Jerzy Kern
Ludwik Jerzy Kern (urodzony 29 grudnia 1921 w Łodzi), polski poeta, satyryk, a także
dziennikarz i autor piosenek. Debiutował w 1938 r. jako poeta w Ilustrowanym
Kurierze Codziennym. W latach 1948-2002 członek zespołu redakcyjnego tygodnika
Przekrój
.
Mira Kuś
Mira Kuś (ur. 30 grudnia 1958 w Gorlicach), polska poetka, dziennikarka, członkini
Stowarzyszenia Pisarzy Polskich.
Ukończyła fizykę na Uniwersytecie Jagiellońskim. Publikowała m.in. w paryskiej
"Kulturze", "Zeszytach Literackich", "Odrze", "Znaku", "Więzi", "NaGłosie", "Dekadzie
Literackiej". Przekłady jej wierszy ukazują się w prasie zagranicznej, głównie w
Niemczech i USA, a także w Szwecji, Bułgarii i Słowenii oraz zostały zamieszczone w
paru zachodnich (Niemcy, USA, Szwecja) wyborach poetów polskich oraz poetów
Europy Środkowej i Wschodniej (USA).
Wydała pięć(sześć) zbiorów wierszy:
(*"Wiersze", Kraków 1978,samizdat w sześciu numerowanych
egzemplarzach,okładka:prof.Krystyna Wróblewska)
Gdzieś jest ta oaza (Wydawnictwo Literackie, Kraków)
Natura daje mi tajemne znaki (Warszawa)
Rajski pejzaż (Baran i Suszczyński, Kraków)
Przekłady z zieleni (Plus, Kraków)
O, niebotyczna góro garów (Kraków)
Publikuje również opowiadania i bajki dla dzieci (m.in. w podręcznikach szkolnych).
Jest laureatką wielu konkursów, zdobyła m.in. I nagrodę w Ogólnopolskim Konkursie
Poetyckim "O Jaszczurowy Laur" (Kraków, 1976), I nagrodę w Ogólnopolskim
Konkursie Satyrycznym Trzeciego Programu Polskiego Radia (ogłoszonym przez
programy "Powtórka z rozrywki" i "60 minut na godzinę"), wyróżnienie w III
Ogólnopolskim Konkursie im. Czesława Janczarskiego (twórczość dla dzieci).
.
Jerzy Kwiatkowski
Jerzy Kwiatkowski (ur. 3 czerwca 1927 w Warszawie, zm. 30 grudnia 1986 w Krakowie).
Uczestnik powstania warszawskiego. Studiował po wojnie polonistykę i doktoryzował
się na Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie. W latach pięćdziesiątych był
zatrudniony w Pracowni Bibliograficznej Instytucie Badań Literackich Polskiej
Akademii Nauk, w latach 1955-1958 kierował działem literatury współczesnej w
Wydawnictwie Literackim. Od 1958 do śmierci pracował ponownie w IBL, tym razem
jako badacz literatury XX wieku. W latach 1976-1978 oraz 1983-1984 wykładał na
uniwersytecie w Clermont-Ferrand.
Badania Kwiatkowskiego skupiły się przede wszystkim na poezji XX wieku – od Leopolda
Staffa do Stanisława Barańczaka. Otrzymał kilka nagród, między innymi Fundacji im.
Kościelskich w Genewie (1969) oraz Nagroda im. Kazimierza Wyki (1980).
Twórczość
1960 "Szkice do portretów"
1964 "Klucze do wyobraźni"
1966 "U podstaw liryki Leopolda Staffa"
1967 "Poezje bez granic"
1969 "Remont pegazów"
1972 "Świat poetycki Juliana Przybosia"
1975 "Poezja Jarosława Iwaszkiewicza na tle dwudziestolecia międzywojennego"
"Dwudziestolecie międzywojenne"
Dariusz Tomasz Lebioda
Dariusz Tomasz Lebioda (ur. 23 kwietnia 1958 r. w Bydgoszczy) - polski poeta i krytyk.
Poezja
Samobójcy spod wielkiego wozu, Warszawa 1980 [Nagroda w konkursie Pokolenie, które
wstępuje, Warszawa 1980]; Maria, Bydgoszcz 1982; Najnowszy testament, Bydgoszcz
1983 [Nagroda Imienia Andrzeja Bursy, Kraków 1984]; Na chwilę przed końcem świata,
Warszawa 1988; Pole umierającej kraski, Kraków 1988 [Nagroda Imienia Klemensa
Janickiego, Bydgoszcz 1988; Nagroda Artystyczna Młodych Imienia Stanisława
Wyspiańskiego, Warszawa 1989] Piloci ultrafioletowych dali, Bydgoszcz 1990 [Nagroda w
konkursie miesięcznika „Fantastyka”]; Płacz, moje pokolenie. Wiersze wybrane,
Bydgoszcz 1990 [Nagroda Za Najlepszą Książkę Poetycką Roku, Poznań 1990]; Czarna
kałuża, Bydgoszcz 1993; Kraina jaskółki, Bydgoszcz 1995; Poemat o gwiezdnym chłopcu,
Bydgoszcz 1996; Krew jednorożca. Wiersze symboliczne, Bydgoszcz 1997; Czarny
jedwab, Bydgoszcz 1999; Tren nowego czasu. Wiersze mistyczne 1979–1999, Bydgoszcz
1999; Cmentarz niebieskich aniołów. Wiersze generacyjne 1980–1999, Bydgoszcz 2000;
Black Silk / Czarny jedwab, na ang. przeł. A. Szyper i S. H. Barkan, Nowy Jork / Kraków
2000; Wiersze o miłości i śmierci, Poznań 2001; Black Silk / Czarny jedwab, na ang. przeł.
S. H. Barkan i A. Szyper, wyd. II, Nowy Jork / Kraków 2002 [Symboliczna Nagroda Imienia
Ryszarda Milczewskiego–Bruna w Dziedzinie Poezji, Poznań 2002]; Череп Картезія,
Вибрані вірші 1980 – 2001, przeł. na ukraiński Н. І. Поклад, С. О. Шевченко, Kijów
2002 Descartova lebka, przeł. na czeski L. Martinek, Opava 2003; Czaszka Kartezjusza,
Warszawa 2003 [Nagroda Światowego Dnia Poezji – UNESCO/”Poezja Dzisiaj”, Warszawa
2003]; Kartezijeva lubanja. Izabrane pjesme 1980 – 2000, na chorwacki przeł. Jadranka
Nemeth–Jajić, Split 2004.
Stanisław Jerzy Lec
Stanisław Jerzy Lec, pierwotne nazwisko de Tusch-Letz (urodzony 6 marca 1909 we
Lwowie - zmarł 7 maja 1966), polski poeta, satyryk i aforysta.
W okresie międzywojennym związany z ruchem lewicowym . W czasie wojny jeniec obozu
hitlerowskiego w Tarnopolu, z którego udaje mu się uciec.
Autor cykli aforyzmów "Myśli nieuczesane" (1957) i "Myśli nieuczesane nowe" (1964).
Jan Lechoń
Leszek Serafinowicz, pseudonim Jan Lechoń (ur. 13 czerwca 1899 w Warszawie, zm. 8
czerwca 1956 w Nowym Jorku był poetą, krytykiem literackim i teatralnym,
współtwórca grupy poetyckiej Skamander.
Studiował polonistykę na Uniwersytecie Warszawskim. Był współzałożycielem grupy
poetyckiej "Skamander", to on wymyślił jej nazwę, wygłosił także słowo wstępne na
pierwszym jej występie 6 grudnia 1919. Należał do Związku Zawodowego Literatów
Polskich, był sekretarzem generalnym PEN Clubu. W 1925 otrzymał nagrodę Polskiego
Towarzystwa Wydawców Książek, a w 1935 Złoty Wawrzyn PAL.
W latach 1930-39 był attaché kulturalnym ambasady polskiej w Paryżu, po klęsce Francji
wyjechał do Brazylii, a później do Stanów Zjednoczonych gdzie zamieszkał w Nowym
Jorku. Współpracował i redagował wiele periodyków polonijnych. Zmarł śmiercią
samobójczą.
Dzieła wybrane
1920 - Karmazynowy poemat
1924 - Srebrne i czarne
Ewa Lipska
Ewa Lipska (ur. 8 października 1945 w Krakowie) – polska poetka i literatka. Debiutowała
w 1961 wierszami Krakowska noc, Smutek, Van Gogh w "Gazecie Krakowskiej". Po
zdaniu matury w 1963 studiowała malarstwo na Akademii Sztuk Pięknych. Od 1964
zamieszczała utwory poetyckie w "Życiu Literackim" i "Dzienniku Polskim". Od 1968
należała do Związku Literatów Polskich (do rozwiązania Związku w 1983).
Publikacje
Wiersze, 1967
Drugi zbiór wierszy, 1970
Trzeci zbiór wierszy, 1972
Czwarty zbiór wierszy, 1974
Piąty zbiór wierszy, 1978
Żywa śmierć, 1979
Nie o śmierć tutaj chodzi, lecz o biały kordonek, 1982
Przechowalnia ciemności, 1985
Wakacje mizantropa, 1993
Stypendyści czasu, 1994
Ludzie dla początkujących, 1996
1999, 2001
Sklepy zoologiczne, 2002
Uwaga, stopień, 2002
Sekwens, 2003
Ja, 2003
Wiersze do piosenek. Serca na rowerach, 2004
Gdzie indziej, 2005
Sławomir Mateusz
Sławomir Matusz, pseud. Barnaba, Barnaba Szczęsny (ur. 5 grudnia 1963 w Sosnowcu),
poeta (eseje, szkice, wiersze), krytyk literacki, dziennikarz, grafik i animator
komputerowy.
Debiutował w 1981 na łamach "Wiadomości Katowickich". W latach 1992-1995 komisarz
Mysłowickich Tygodni Poezji. Od 1996 prowadzi nieformalną "Prywatną Szkołę Pisania"
wspomagającą przyszłych pisarzy, jest też członkiem Górnośląskiego Towarzystwa
Literackiego.
Laureat wielu nagród:
1983 - nagroda w Turnieju Jednego Wiersza w Tychach
1984 - II nagroda w Ogólnopolskim Turnieju Poetyckim o Laur Remedium
wyróżnienia w Turniejach Jednego Wiersza (Mysłowickiego Tygodnia Poezji i Klubu
Literackiego przy MPB w Sosnowcu)
1994 - nagroda Wojewody Katowickiego w dziedzinie literatury (za tomik Podtrzymanie,
podniesienie i całą dotychczasową twórczość)
1995-1997 przyznany przez mieszkańców Jaworzna tytuł "Człowieka roku"
Ogłosił wiele publikacji w prasie, współautor przekładów. Jego twórczość tłumaczona była
na wiele języków. Sylwetka poety znalazła się w słowniku bibliograficznym Pisarze i
badacze literatury w Zagłębiu Dąbrowskim.
Leszek Mech
Leszek Mech (1933, Grodno - 25 lipca 2004, Toronto, Kanada), scenarzysta filmów
animowanych, poeta i prozaik, dziennikarz.
Studiował w Wyższej Szkole Pedagogicznej w Katowicach. Wieloletni współpracownik (od
1962) Studia Filmów Rysunkowych w Bielsku Białej, w latach 1962-1971 kierownik
literacki Studia; był współautorem scenariuszy około 300 filmów animowanych, m.in.
serii o Bolku i Lolku, także animowanych filmów pełnometrażowych (Wielka podróż
Bolka i Lolka, Błekitny rycerzyk). Pracował także w redakcjach tygodnika "Kronika" w
Bielsku oraz dziennika "Trybuna Robotnicza" w Katowicach.
Rozpoczynał swoją pracę jako autor scenariuszy filmów dla dorosłych, m.in. Noworoczna
Noc według Jeremiego Przybory w reżyserii Jerzego Zitzmana.
Autor serii książek dla dzieci Bolek i Lolek poznają świat:
Oriniko
Złote miasto Inków
Grobowiec faraona
Łowcy bizonów
W puszczy Kanady
Zwierzęta Serengeti
W pustyni Gobi
Yeti
Poławiacze pereł
W stepach Australii
Artur Międzyrzecki
Artur Międzyrzecki (1922 Warszawa - 1996) - poeta, tłumacz literatury francuskiej i
anglosaskiej; działacz polityczny.
W latach 1940 - 1942 przebywał w ZSRR, następnie w Polskich Siłach Zbrojnych na
Zachodzie (brał udział w walkach o Monte Cassino).
W latach pięćdziesiątych autor prokomunistycznych wierszy propagandowych (np. Wiersz
o śmierci Stalina).
W latach siedemdziesiątych uczestniczył w pracach Centrum Dialogu (Editions du
Dialogue) Księży Pallotynów w Paryżu (dyrektor ks. Józef Sadzik).
Bibliografia
Namiot z Kanady. Tel Awiw 1944.
Strony przydrożne. Paryż 1949.
Piękne zmęczenia 1962
Zamówienia 1968
Złota papuga 1970
Dialogi i sąsiedztwa 1970
Wybór wierszy. Warszawa 1971.
Poezje wybrane. Warszawa 1980.
Wojna nerwów 1983
Koniec gry. Warszawa 1987.
Wiersze dawne i nowe. Warszawa 1992.
To samo miasto, ta sama miłość. Warszawa 1992.
Rzeka czarownic. Wiersze 1944-1944. Warszawa 1994.
U progu XXI wieku. Kraków 1996.
Nieskończona przejrzystość. Kraków 1999.
Czesław Miłosz
Czesław Miłosz, herbu Lubicz (ur. 30 czerwca
1911 w Szetejniach na Litwie, zm. 14 sierpnia
2004 w Krakowie), polski i litewski poeta, laureat
literackiej nagrody Nobla w 1980 roku
Wiersze Czesława Miłosza są głęboko intelektualne, a metafory jakich używa – sugestywne. Jego
twórczość z lat 30, przed II wojną światową jest przesycona katastrofizmem. Dominuje w niej
rozmach, metaforyczność, rytmiczność, wizje apokalipsy.
Wiersze pisane podczas wojny nie mają już w sobie tyle patosu. Są znacznie mniej ozdobne.
Poeta stawia na komunikatywność wiersza – na zrozumiałość zawartych w nim treści
filozoficznych i intelektualnych. Część z tych wierszy poświęca Miłosz okupowanej Warszawie, w
której spędził prawie cały okres wojny ("Miasto", "Błądząc"). W twórczości Miłosza przypadającej
na okres wojny da się również zauważyć świadome odchodzenie od tematyki wojennej.
Znajdziemy wiersze opisujące zwykłe piękno świata, który – mogłoby się wydawać – nigdy nie
zaznał wojny. Tak jest w wierszach "Piosenka pasterska", czy "Świat – poema naiwne" z 1943
roku.
Po wojnie poeta podjął tematykę bardziej filozoficzną. Szczególnie upodobał sobie formę
traktatu. W wydanym w tomie "Światło dzienne" "Traktacie moralnym" piętnuje zanik wartości,
krytykuje brak moralności i wskazuje na to, co, jego zdaniem, należałoby zmienić w ludzkiej
mentalności. W 1957 roku napisał "Traktat poetycki" pokazujący polską historię, kulturę i
mentalność ludzi z czasów Młodej Polski. W tomie "Druga przestrzeń" (2002 r.) znalazł się traktat
teologiczny, w którym Miłosz rozważa problem tajemnicy wiary.
Dzieła Czesława Miłosza
Kompozycja (1930)
Podróż (1930)
Poemat o czasie zastygłym
(1933)
Trzy zimy (1936)
Obrachunki
Wiersze (1940)
Pieśń niepodległa (1942)
Ocalenie (1945)
Traktat moralny (1947)
Zniewolony umysł (1953)
Zdobycie władzy (1953)
Światło dzienne (1953)
Dolina Issy (1955)
Traktat poetycki (1957)
Rodzinna Europa (1958)
Kontynenty (1958)
Człowiek wśród skorpionów
(1961)
Król Popiel i inne wiersze
(1961)
Gucio zaczarowany (1965)
Widzenia nad zatoką San
Francisco (1969)
Miasto bez imienia (1969)
Prywatne obowiązki (1972)
Gdzie słońce wschodzi i kiedy
zapada (1974)
Ziemia Ulro (1977)
Ogród nauk (1979)
Hymn o perle (1982)
Nieobjęta ziemio (1984)
Kroniki (1987)
Dalsze okolice (1991)
Zaczynając od moich ulic (1985)
Metafizyczna pauza (1989)
Poszukiwanie ojczyzny (1991)
Rok myśliwego (1991)
Na brzegu rzeki (1994)
Szukanie ojczyzny (1992)
Historia literatury polskiej
(1993)
Legendy nowoczesności (1996)
Życie na wyspach (1997)
Piesek przydrożny (1997)
Abecadło Miłosza (1997)
Inne abecadło (1998)
Zaraz po wojnie (1998)
Wyprawa w dwudziestolecie
(1999)
To (2000) – tomik poetycki
O podróżach w czasie (2004)
Tadeusz Nowak
Tadeusz Nowak (ur. 11 listopada 1930 roku w Sikorzycach koło Dąbrowy Tarnowskiej -
zm. 10 sierpnia 1991) - polski poeta i pisarz.
Absolwent filologii polskiej na Uniwersytecie Jagiellońskim. W 1948 opublikował pierwszy
wiersz w tygodniku „Vici”. W 1956 wydał pierwszy tomik poezji "Uczę się mówić".
Oprócz poezji zajmował się także prozą, czego przykłądem są zbiory opowiadań
"Pacierze i paciorki", czy "Takie większe wesele".
Uważany jest za jednego z najwybitniejszych powojennych pisarzy tzw. nurtu literatury
chłopskiej.
Wybrana bibliografia
"Uczę się mówić"
"Prorocy już odchodzę"
"Psalmy na użytek domowy'
"Kolędy stręczyciela"
"Obcoplemienna ballada"
"Ziarenko trawy"
"W jutrzni"
"Takie większe wesele"
"A jak królem, a jak katem będziesz"
"Pacierze i paciorki"
Beata Obertyńska
Beata Obertyńska (ur. 21 maja 1898 w Storożce koło Skolego, zm. 21 maja 1980 w
Londynie), poetka polska.
Była córką Maryli z Młodnickich Wolskiej (poetki młodopolskiej, córki Wandy Monne -
narzeczonej Artura Grottgera) i przemysłowca Wacława Wolskiego. W młodości związana
ze środowiskiem artystycznym Medyki Pawlikowskich. Studiowała w Państwowym
Instytucie Sztuki Teatralnej. Występowała na scenach lwowskich. Debiutowała w 1924 w
"Słowie Polskim".
W 1946 w Rzymie pod pseudonimem Marta Rudzka opublikowała pamiętnik W domu niewoli.
Po wojnie osiedliła się w Londynie. Publikowała w "Dzienniku Polskim", "Dzienniku
Żołnierza", "Orle Białym", "Polsce Walczącej", "Ochotniczce", "Wiadomościach", "Życiu",
"Przeglądzie Polskim". Otrzymała wiele nagród literackich, m.in. nagrodę londyńskiego
"Przeglądu Powszechnego" (1967), nagrodę fundacji Lanckorońskich (1972), nagrodę
Stowarzyszenia Polskich Kombatantów (1972), nagrodę Jurzykowskich (1974).
W Polsce ukazały się:
Wspomnienia (wspólnie ze wspomnieniami matki Maryli Wolskiej Quodlibet, 1974)
Wiersze wybrane (1983)
Grudki kadzidła (1986)
Skrząca libella (1991)
W domu niewoli (1992)
Skarb Eulenburga (1993)
Liryki najpiękniejsze (1999)
Przewróć kartkę
Agnieszka Osiecka
Agnieszka Osiecka (ur. 9 października 1936 w Warszawie, zm. 7 marca 1997 w Warszawie),
polska poetka, autorka tekstów piosenek. Zajmowała się również twórczością
prozatorską, spektaklami teatralnymi i telewizyjnymi, oraz pracą dziennikarską.
Studiowała na Uniwersytecie Warszawskim oraz w Wyższej Szkole Teatralnej i Filmowej w
Łodzi w latach 1957-1961 . Od 1954 roku związana była z STS-em (Studenckim Teatrem
Satyryków), zasiadając w jego radzie artystycznej.
W latach 1954-57 publikowała swoje teksty, eseje i reportaże w "Głosie Wybrzeża", "Nowej
Kulturze", "Sztandarze Młodych" i "Po prostu". Później pisała również w "Literaturze",
"Kulturze" i "Polsce".
Tworzyła teksty dla takich artystów jak:
Maryla Rodowicz
Kalina Jędrusik
Magda Umer
Seweryn Krajewski
Anna Szałapak
Krystyna Janda
Skaldowie
Zmarła w wyniku choroby nowotworowej.
Przewróć kartkę
Bogdan Ostromęcki
Bogdan Ostromęcki (1911-1979), polski poeta, eseista. Przed wojną ukończył studia
prawnicze, w czasie okupacji studiował na tajnym uniwersytecie filologię polską.
Żołnierz Armii Krajowej. Od 1949 redaktor w dziale literackim Polskiego Radia, od
1958 kierownik redakcji audycji poetyckich. Debiutował w 1939 jako poeta w prasie.
Opublikował cenione zbiory poetyckie, m.in.: Popiół niepodległy (1947), Wędrowcy czasu
(1958), Ptaki u słonych źródeł (1965), Cedr (1979). Szkice literackie w: Lirnicy,
trubadurzy i tyrteje (1973), Laury i piołuny (1974). Także m.in. Wybór wierszy (1972),
Poezje wybrane (1975), Twój głos na każdej drodze (1977) oraz utwory dla dzieci i
słuchowiska radiowe.
Przewróć kartkę
Hanna Ożogowska
Hanna Ożogowska (ur. 20 lipca 1904 r. - zm. 27 maja 1995 r.) - prozaik, poetka i
tłumaczka literatury rosyjskiej.
Ukończyła Instytut Pedagogiki Specjalnej i Wydział Pedagogiczny Wolnej Wszechnicy
Polskiej. Debiutowała w 1932 r. na łamach tygodnika "Płomyk" jako autorka utworów
dla dzieci. Do 1951 r. pracowała w szkolnictwie średnim w Łodzi. Po wojnie była
dyrektorką Liceum Pedagogicznego dla Wychowawczyń Przedszkoli w Łodzi. Od 1952
do 1969 r. była redaktorem naczelnym "Płomyka".
Twórczość
1950 O ślimaku, co pierogów z serem
szukał
1950 Uczniowie III klasy
1951 Na Karolewskiej
1952 Swoimi słowami
1953 Nową drogą przez nowy most
1955 W Marcelkowej klasie
1955 Bajka o kłosku pszenicy
1957 Malowany wózek
1957 Marcinkowe wierszyki
1957 Złota kula
1959 Tajemnica zielonej pieczęci
1960 O królewnie, która bała się, że jej
korona z głowy spadnie
1960 Chłopak na opak czyli Z pamiętnika
pechowego Jacka
1961 Dziewczyna i chłopak czyli Heca na
czternaście fajerek
1963 Raz, gdy chciałem być szlachetny
1964 Ucho od śledzia
1968 Głowa na tranzystorach
1971 Koleżanki
1972 Za minutę pierwsza miłość
1980 Przygody Scyzoryka
1983 Entliczki pentliczki
1987 Lusterko dla każdej dziewczyny
1989 Druga klasa - fajna klasa!
Przewróć kartkę
Janusz Pasierb
Janusz Stanisław Pasierb (7 stycznia 1929 - 15 grudnia
1993), polski ksiądz katolicki, poeta i eseista, historyk i
znawca sztuki i kultury.
Poezja
Kategoria przestrzeni (Warszawa 1978)
Rzeczy ostatnie i inne wiersze (Londyn 1980)
Zdejmowanie pieczęci (Warszawa 1982)
Wiersze religijne (Poznań 1983)
Czarna skrzynka (Warszawa 1985)
Koziorożec (Warszawa 1988)
Wiersze wybrane (Warszawa 1988)
Doświadczanie ziemi (Kraków 1989)
Morze, obłok i kamień (Kraków 1992)
Ten i tamten brzeg (Warszawa 1993)
Puste Łąki (Warszawa 1994)
Butelka lejdejska (Warszawa 1995)
Po walce z aniołem (Warszawa 1996)
Przewróć kartkę
Andrzej Poniedzielski
Andrzej Poniedzielski (ur. 4 lipca 1954 w Kielcach), polski poeta, bard, konferansjer,
związany również ze środowiskiem kabaretowym; mąż piosenkarki Elżbiety Adamiak.
Skończył studia na Wydziale Elektrycznym Politechniki Świętokrzyskiej w Kielcach,
otrzymując tytuł magistra inżyniera. Obecnie mieszka w Łodzi.
Napisał wiele piosenek dla Elżbiety Adamiak. Pisał również dla Maryli Rodowicz, Anny
Marii Jopek, Grzegorza Turnaua, Lory Szafran, grupy "Pod Budą" i Doroty Stalińskiej.
Przewróć kartkę
Halina Poświatowska
Halina Poświatowska (ur. 9 maja 1935 w Częstochowie, zm. 11 października 1967 w
Warszawie), poetka polska, jedna z najważniejszych postaci polskiej literatury
powojennej.
Urodziła się w Częstochowie jako Helena Myga. Kształciła się w gimnazjum "Nauka i
Praca", a po jego zamknięciu w żeńskim Liceum im. Juliusza Słowackiego w
Częstochowie. Z powodu choroby serca większość swojego życia spędziła w
szpitalach i sanatoriach, gdzie też poznała swojego przyszłego męża Adolfa Ryszarda
Poświatowskiego , którego poślubiła w Częstochowie 30 kwietnia 1954. Po dwóch
latach małżeństwa, w wieku 21 lat, została wdową. W 1958 r. Poświatowska przeszła
skomplikowaną operację serca w Stanach Zjednoczonych. Została 3 lata i studiowała
w Smith College w Northampton. Po powrocie do Polski podjęła studia filozoficzne na
Uniwersytecie Jagiellońskim. Z Krakowem związane są ostatnie lata jej życia,
pracowała wówczas na uniwersytecie. W 1967 stan jej zdrowia był na tyle
niepokojący, że podjęto decyzję o kolejnej operacji serca. W osiem dni po
przeprowadzonym w Warszawie zabiegu zmarła - miała zaledwie 32 lata.
Przewróć kartkę
Tadeusz Różewicz
Tadeusz Różewicz (urodzony 9 października 1921 w Radomsku) - polski poeta,
dramaturg, prozaik. Od 1945 student historii sztuki na Uniwersytecie Jagiellońskim.
Oficjalnie zadebiutował tomem Niepokój (1947). Poezja Różewicza wyraża tragizm
osamotnionej jednostki, zagubionej w powojennym świecie zdominowanym przez
widmo masowej śmierci, okrucieństwa, obojętności i cywilizacyjnego uniformizmu.
Bohater jego wierszy jest osobowością zagrożoną dezintegracją i powszechnym
chaosem. W 1991 Różewiczowi nadano tytuł Honorowego Obywatela Miasta
Radomska, został laureatem Nagrody Literackiej im. Władysława Reymonta "za
twórczość całego życia" za roku 1999. Od lat mieszka we Wrocławiu.
Twórczość
Niepokój (1947)
Czerwona rękawiczka (1948)
Równina
Poemat otwarty
Formy (1958)
Nic w płaszczu Prospera (1962)
Płaskorzeźba
Zawsze fragment
Przewróć kartkę
Edward Stachura
Edward Stachura (właściwie Edward Jerzy Stachura, dla przyjaciół Sted) - (ur. 18 sierpnia
1937 - zm. 24 lipca 1979) polski poeta, pisarz, pieśniarz i wędrowiec (outsider)
zaliczany do grona poetów przeklętych.
Krytyka, wbrew samemu Stachurze, łączyła jego życie z twórczością. Pomiędzy
wykreowanym bohaterem a realnym pisarzem stawiano znak równości. Konsekwencją
takiego postępowania były nieporozumienia w interpretacjach jego tekstów. W tę
pułapkę autobiografizmu wpadło wielu czytelników, ponieważ nad prawdę słowa
przedkładali dociekania na ile realia książkowe miały pokrycie w rzeczywistości.
Dzieła chronologicznie
Edward Stachura w amfiteatrzeJeden dzień (opowiadania, 1962)
Dużo ognia (tomik poezji, 1963)
Falując na wietrze (opowiadania, 1966)
Przystepuje do ciebie (tomik poezji, 1968)
Po ogrodzie niech hula szarańcza (tomik poezji, 1968)
Cała jaskrawość (powieść, 1969)
Siekierezada (powieść, 1971)
Wszystko jest poezja (proza, 1975)
Kropka nad ypsilonem (wiersz, 1975)
Się (proza, 1977)
Missa pagana (tomik wierszy, 1978)
Fabula rasa (proza, 1979)
Przewróć kartkę
Jan Sztaudynger
Jan Izydor Sztaudynger (urodzony 28 kwietnia 1904 - zmarł 12 września 1970 w
Krakowie), polski poeta i satyryk.
Debiutował tomikiem wierszy „Dom mój” w 1925 roku. Studiował polonistykę na
Uniwersytecie Jagiellońskim. Członek grupy literacko-artystycznej Helion. W latach 1928-
1935 nauczyciel szkół średnich, organizator i teoretyk teatrów lalkowych, autor prac:
Marionetki (1938)
Teatr lalek w Polsce (1961).
W 1937-1939 pracownik Kuratorium Szkolnego w Poznaniu i wykładowca na Uniwersytecie
Poznańskim. Po wojnie do 1954 w Łodzi, w 1950-1954 redaktor czasopisma Teatr Lalek,
w 1954-1970 mieszkał w Zakopanem.
Zbiory wierszy, m.in.:
Dom mój (1926)
Kantyczki śnieżne (1934)
Strofy wrocławskie (1947)
Poezje wybrane (1974).
Liczne i popularne zbiory satyr oraz fraszek, np.: Piórka (1954), Krakowskie piórka (1956),
Śmiesznoty (1968), pośmiertnie wydano Piórka znalezione (1974). Także utwory dla
dzieci, wspomnienia Szczęściarz z datą wczorajszą (1974).
Tłumaczył również z literatury niemieckiej (m.in. Johanna Wolfganga Goethego).
Przewróć kartkę
Wisława Szymborska
Wisława Szymborska (urodzona 2 lipca 1923) polska poetka, eseistka i krytyk literacki,
a także tłumaczka literatury francuskiej.
Laureatka Nagrody Nobla w dziedzinie literatury za rok 1996.
Najważniejsze dzieła Wisławy Szymborskiej:
Pytania zadawane sobie (1954)
Wołanie do Yeti (1957)
Sól (1962)
101 wierszy (1966)
Sto pociech (1967)
Wiersze wybrane (1967)
Poezje wybrane (1967)
Wszelki wypadek (1972)
Wielka liczba (1976)
Ludzie na moście (1986)
Poezje: Poems (edycja dwujęzyczna polsko-angielska) (1989)
Lektury nadobowiązkowe (1992)
Koniec i początek (1993)
Widok z ziarnkiem piasku (1996)
Sto wierszy - sto pociech (1997)
Chwila (2002)
Przewróć kartkę
Antoni Słonimski
Antoni Słonimski (1895 - 1976) - znany polski poeta, felietonista, dramatopisarz,
satyryk, krytyk teatralny i działacz społeczny.
Ważniejsze dzieła:
Sonety (1918)
Parada (1920)
Godzina poezji (1923)
Z dalekiej podróży (1926)
Okno bez krat (1935)
Alarm 1940)
Wiek klęski (1945)
Nowe wiersze (1959)
Wiersze 1958-1963 (1963)
138 wierszy (1973)
Przewróć kartkę
Grzegorz Turnau
Grzegorz Turnau (urodzony 31 lipca 1967 w Krakowie), polski wokalista, pianista,
kompozytor, poeta. Wykonawca tzw. poezji śpiewanej.
Płyty solowe
Naprawdę nie dzieje się nic - 1991 r. wydana ponownie w 1994 r.
Pod światło - 1993 r.
Turnau w trójce - 1994 r.
To tu to tam - 1995 r.
Tutaj jestem - 1997 r.
Księżyc w misce - 1998 r.
Ultima - 1999 r.
Kawałek cienia - 2000 r. - złota kolekcja
Nawet - 2002 r.
Cafe Sułtan - 2004 r.
Przewróć kartkę
Ks. Jan Twardowski
Ks. Jan Twardowski (ur. 1 czerwca 1915) – ksiądz, poeta, przedstawiciel współczesnej
liryki religijnej.
W 1938r. ukazał się pierwszy tomik jego wierszy. W czasie II wojny światowej był
żołnierzem AK, uczestniczył w Powstaniu Warszawskim. Po wojnie skończył studia
polonistyczne i otrzymał święcenia kapłańskie. Zajął się uczeniem religii w szkole
specjalnej.
TWÓRCZOŚĆ:
Aniele Boży, Anioł, Anioł poważny i niepoważne pytania, Antologia, Bałem się, Baranku
Wielkanocny, Bez kaplicy, Bez nas, Bezdomna, Bliscy i oddaleni, Boję się Twojej
miłości, Boże, Bóg, Było, Co nam jeszcze zostało, Co zostało we mnie, Czekanie,
Dlaczego, Długo, Dobro i zło, Do moich uczniów, Do Pani Doktór, Drzewa niewierzące,
Ile, Jak długo, Jest ...., Jest miłość trudna, Jeśli miłość, Kiedy mówisz, Który stwarzasz
jagody, List do Matki Boskiej, Matka Boska Staroświecka, Między gołębiem a
ornitologią, Mrówko ważko biedronko, Na szpilce, Naucz się dziwić, Nie mogę trafić,
Nie tylko my, Nie tylko o czaplach, Nielogiczne, Niecierpliwa, O Miłości bez serca, O
spacerze po cmentarzu wojskowym, O uśmiechu w kościele, Oda do rozpaczy, Patyki i
patyczki, Poczekaj, Powązki, Przepiórka, Rachunek dla dorosłego, Różne samotości,
Serce, Spieszmy się, Spojrzał, Suplikacje, Śpieszmy się, To nieprawda że szczęście, W
niebie, Zeszyt w kratkę
Przewróć kartkę
Wojciech Wencel
Wojciech Wencel (ur. 16 lutego 1972 w Gdańsku) - polski
poeta, eseista i krytyk literacki.
Książki poetyckie
"Wiersze" (Towarzystwo "Ogród Ksiąg", Warszawa 1995)
"Oda na dzień św. Cecylii" (Marabut, Gdańsk 1997)
"Oda chorej duszy" (bibLioteka, Kraków-Warszawa 2000)
"Ziemia Święta" (Wydawnictwo Literackie, Kraków 2002)
"Wiersze zebrane" (Fronda - Apostolicum, Warszawa-Ząbki
2003)
Przewróć kartkę
Rafał Wojaczek
Rafał Wojaczek (6 grudnia 1945 - 11 maja 1971) – legendarny wrocławski poeta
współczesny, buntownik, prowokator, skandalista. Należy do grupy tak zwanych
poetów przeklętych, kaskaderów literatury, dla których życie i twórczość stały się
jednością.
Był alkoholikiem, notorycznym samobójcą (zabił się, po nieudanej próbie podcięcia żył),
leczył się przez pewien czas w szpitalu psychiatrycznym.
Jego twórczość cechuje się niezwykłym kunsztem poetyckim, Wojaczek to poeta
niezmiernie sprawny i biegły w kwestiach formalnych.
Zbiory wierszy:
Sezon (1969)
Inna bajka (1970)
Wydane pośmiertnie:
Którego nie było (1972)
Nie skończona krucjata (1972)
Utwory zebrane (1976)
Poezje wybrane (1983)
List do nieznanego poety (1985)
Przewróć kartkę
Adam Zagajewski
Adam Zagajewski (ur. 1945 we Lwowie) - poeta, eseista, prozaik, tłumacz. Związany z
poetyckim ruchem Nowej Fali w Krakowie. Wywodzi się z programu krakowskiej grupy
"Teraz". Wykładowca amerykańskiego uniwersytetu w Houston. Od 1981 roku
mieszkał w Paryżu, a od 2002 roku na stałe w Krakowie. Członek redakcji "Zeszytów
Literackich". Laureat nagrody Vilenica w 1996 roku i Nagrody Adenauera w 2002 r.
Poezja:
Komunikat. Kraków, 1972. (debiut literacki)
Sklepy mięsne. Kraków, 1975. (ukształtowanie poetyki nowofalowej)
List. Oda do wielości. Paryż, 1983.
Jechać do Lwowa. Londyn, 1985.
Płótno. Paryż, "Zeszyty Literackie", 1990.
Ziemia ognista. Poznań, 1994.
Trzej aniołowie. Kraków, 1998.
Pragnienie. Kraków, 1999.
Powrót. Kraków, 2003.
Przewróć kartkę
Poezja
W tym dziale zamieściłem
wybrane dzieła poetów, o
których można w poprzednim
rozdziale przeczytać.
Zapraszam do zapoznania się
z nimi.
Przewróć kartkę
Zofia Badura, Stanisław
Barańczak
Zofia Badura
***
Tłusta pielęgniarka chciała pisać
wiersze i jej praktyczna
siostra, i kierownik klubu.
Wszyscy.
Nie było w tym nic
śmiesznego. Tłukąc ramionami
wzbijaliśmy się w powietrze
jedno po drugim.
Na górze płacono honoraria.
Policzki płonęły jak po uderzeniu.
Sięgaliśmy prędko po papierosy.
Zbierało nam się na uroczysty
szloch: tak, panie redaktorze,
wiersze były naprawdę
życiem i to już
przepisanym na czysto!
Kiedyś po latach
"Kiedyś po latach, Historia przyzna nam rację."
Ale Historia niczego nie przyzna,
nie przyzna
się do niczego, Historia nie odezwie się już
ani słowem, Historia
leży pod półtora metrem piasku albo
gliny,
pod skórą Historii zgęstniała w sińce
krerw
z wolna przemieszcza się w dół, zgodnie z
prawem
ciążenia,
w oczach Historii jest pustka i nad wybitymi
zębami
nawet nie drgną jej na zawsze
zaciśnięte,
na zawsze uciszone, na zawsze
osiemnastoletnie
wargi
Przewróć kartkę
Miron Białoszewski, Jan
Brzechwa
"Stara modystka komunistka
polska żydówka zwierza"
Tak nie lubię wierszy,
a tu mi się śni,
że czytam swój wiersz
nowy,
taki wiersz:
"Mogę to zjeść,
Mogę tego nie jeść.
Może być gęsia szyja bez nadzienia,
Może być z nadzieniem,
z czymś tam przypiekanym
z czekoladą.
To mój ostatni żydowski luksus
Ale czy powinnam zjeść?"
Ćwikła
Brzechwa Jan
Raz buraczek nieboraczek
Zaczerwienił się jak raczek:
"Toż gałgaństwo jest niezwykłe,
Żeby robić ze mnie ćwikłę
I ucierać razem z chrzanem.
Nie, to wprost jest niesłychane!"
Na to chrzan, choć był utarty,
Z gniewu zgorzkniał nie na żarty
I powiedział w irytacji:
"Nie rozumiem, z jakiej racji
Jakiś burak za pięć groszy
Przy mnie tutaj się panoszy!„
Burak swoje, a chrzan swoje,
Zaperzyli się oboje,
Nie wiadomo, kto ma rację,
A tu czas już na kolację,
Więc przy stole goście siedli
I do mięsa ćwikłę zjedli.
Nie ma chrzanu ni buraka.
Ot - i cała bajka taka.
Przewróć kartkę
Zbigniew Herbert
Zbigniew Herbert - Chciałbym opisać
Chciałbym opisać najprostsze wzruszenie
radość lub smutek
ale nie tak jak robią to inni
sięgając po promienie deszczu albo słońca
chciałbym opisać światło
które we mnie się rodzi
ale wiem że nie jest ono podobne
do żadnej gwiazdy
bo jest nie tak jasne
nie tak czyste
i niepewne
chciałbym opisać męstwo
nie ciągnąc za sobą zakurzonego lwa
a także niepokój
nie potrząsając szklanką pełną wody
inaczej mówiąc
oddam wszystkie przenośnie
za jeden wyraz
wyłuskany z piersi jak żebro
za jedno słowo
które mieści się
w granicach mojej skóry
ale nie jest to widać możliwe
i aby powiedzieć - kocham
biegam jak szalony
zrywając naręcza ptaków
i tkliwość moja
która nie jest przecież w wody
prosi wodę o twarz
i gniew różny od ognia
pożycza od niego
wielomównego języka
tak się miesza
tak się miesza
we mnie
to co siwi panowie
podzielili raz na zawsze
i powiedzieli
to jest podmiot
a to przedmiot
zasypiamy
z jedną ręką pod głową
a z drugą w kopcu planet
a stopy opuszczają nas
i smakują ziemię
małymi korzonkami
które rano
odrywamy boleśnie
Przewróć kartkę
Jacek Kaczmarski
Jacek Kaczmarski - "Obława„
Skulony w jakiejś ciemnej jamie smaczniem sobie spał
I spały wilczki dwa, zupełnie ślepe jeszcze
Wtem stary wilk przewodnik, co życie dobrze znał
Łeb podniósł, warknął głucho, aż mną szarpnęły dreszcze
Poczułem wokół siebie nienawistną woń
Woń, która burzy wszelki spokój, zrywa wszystkie sny
Z daleka ktoś, gdzieś krzyknął krótki rozkaz: goń!
I z czterech stron wypadły na nas cztery gończe psy!
Obława, obława na młode wilki obława
Te dzikie zapalczywe, w gęstym lesie wychowane
Krąg śniegu wydeptany, w tym kręgu plama krwawa
I ciała wilcze kłami gończych psów szarpane!
Ten, który na mnie rzucił się, niewiele szczęścia miał
Bo wpadł prosto mi na kły i krew trysnęła z rany
Gdym teraz ile w łapach sił przed siebie prosto gnał
Ujrzałem młode wilczki na strzępy rozszarpane
Zginęły ślepe ufne tak, puszyste kłębki dwa
Bezradne na tym świecie złym nie wiedząc, kto je zdławił
I zginie wilk-przewodnik, choć życie dobrze zna
Bo z trzema na raz walczy psami i z ran trzech naraz
krwawi
Obława...
Wypadłem na otwartą przestrzeń pianą z pyska tocząc
Lecz tutaj też ze wszystkich stron zła mnie otacza woń
A myśliwemu, co mnie dojrzał już się śmieją oczy
I ręka pewna niezawodna podnosi w górę broń
Rzucam się w bok i na oślep gnam, aż ziemia spod łap
pryska
I wtedy pada pierwszy strzał, co kark mi rozszarpuje
Biegnę, słyszę jak on klnie, krew mi płynie z pyska
On strzela po raz drugi, lecz teraz już pudłuje
Obława...
Wyrwałem się z obławy tej, schowałem w jakiś las
Lecz ile szczęścia miałem każdy mi to przyzna
Leżałem w śniegu jak nie żywy długi, długi czas
Po strzale zaś na zawsze mi została krwawa blizna
Lecz nie skończyła się obława i nie śpią gończe psy
I giną ciągle wilki młode na całym Bożym świecie
Nie dajcie zedrzeć z siebie skór, brońcie się i wy
O, bracia wilcy brońcie się nim wszyscy wyginiecie
Obława...
Przewróć kartkę
Jacek Kaczmarski
Nasza klasa
Co się stało z naszą klasą? Pyta Adam w Tel-Avivie
Ciężko sprostać takim czasom, ciężko w ogóle żyć uczciwie
Co się stało z naszą klasą? Wojtek w Szwecji w porno-klubie
Pisze: dobrze mi tu płacą za to, co i tak wszak lubię (x2)
Kaśka z Piotrkiem są w Kanadzie, bo tam mają perpektywy
Staszek w Stanach sobie radzi, Paweł do Paryża przywykł
Gośka z Przemkiem ledwie przędą - w maju będzie trzeci bachor
Próżno skarżą się urzędom, że też chcieliby na zachód
Za to Magda jest w Madrycie i wychodzi za Hiszpana
Maciek w grudniu stracił życie, gdy chodzili po mieszkaniach
Janusz, ten co zawiść budził, że go każda fala niesie
Jest chirurgiem - leczy ludzi, ale brat mu się powiesił
Marek siedzi za odmowę, bo nie strzelał do Michała
A ja piszę ich histrorię - i to już jest klasa cała
Jeszcze Filip - fizyk w Moskwie, dziś nagrody różne zbiera
Jeździ kiedy chce do Polski, był przyjęty przez premiera
Odnalazłem klasę całą na wygnaniu, w kraju, w grobie
Ale coś się pozmieniało: każdy sobie żywot skrobie
Odnalazłem całę klasę wyrośniętą i dojrzałą
Rozdrapałem młodość naszą, lecz za bardzo nie bolało
Już nie chłopcy, lecz mężczyźni. Już kobiety, nie dziewczyny
Młodość szybko się zabliźni, nie ma w tym niczyjej winy
Wszyscy są odpowiedzialni, wszyscy mają w życiu cele
Wszyscy w miarę są normalni, ale przecież to niewiele
Nie wiem sam, co mi się marzy, jaka z gwiazd nade mną świeci
Gdy wśród tych nieobcych twarzy szukam ciągle twarzy dzieci
Czemu wciąż przez ramię zerkam, choć nie woła nikt: Kolego!
Że ktoś ze mną zagra w berka, lub przynajmniej w chowanego
Własne pędy, własne liście zapuszczamy każdy sobie
I korzenie oczywiście na wygnaniu, w kraju, w grobie
W dół, na boki, wzwyż, ku słońcu, na stracenie, w prawo, w lewo
Kto pamięta, że to w końcu jedno i to samo drzewo...
Jedno i to samo drzewo...
Przewróć kartkę
Czesław Miłosz
Piosenka o końcu świata
W dzień końca świata
Pszczoła krąży nad kwiatem nasturcji,
Rybak naprawia błyszczącą sieć.
Skaczą w morzu wesołe delfiny,
Młode wróble czepiają się rynny
I wąż ma złotą skórę, jak powinien mieć.
W dzień końca świata
Kobiety idą polem pod parasolkami,
Pijak zasypia na brzegu trawnika,
Nawołują na ulicy sprzedawcy warzywa
I łódka z żółtym żaglem do wyspy podpływa,
Dźwięk skrzypiec w powietrzu trwa
I noc gwiaździstą odmyka.
A którzy czekali błyskawic i gromów,
Są zawiedzeni.
A którzy czekali znaków i archanielskich trąb,
Nie wierzą, że staje się już.
Dopóki słońce i księżyc są w górze,
Dopóki trzmiel nawiedza różę,
Dopóki dzieci różowe się rodzą,
Nikt nie wierzy, że staje się już.
Tylko siwy staruszek, który byłby prorokiem,
Ale nie jest prorokiem, bo ma inne zajęcie,
Powiada przewiązując pomidory:
Innego końca świata nie będzie,
Innego końca świata nie będzie.
Tak mało
Tak mało powiedziałem.
Krótkie dni.
Krótkie dni,
Krótkie noce,
Krótkie lata.
Tak mało powiedziałem,
Nie zdążyłem.
Serce moje zmęczyło się
Zachwytem,
Rozpaczą,
Gorliwością,
Nadzieją.
Paszcza lewiatana
Zamykała się na mnie.
Nagi leżałem na brzegach
Bezludnych wysp.
Porwał mnie w otchłań ze sobą
Biały wieloryb świata.
I teraz nie wiem
Co było prawdziwe.
Przewróć kartkę
Wisława Szymborska
Fotografia z 11 września
Skoczyli z płonących pięter w dół
- jeden, dwóch, jeszcze kilku
wyżej, niżej.
Fotografia powstrzymała ich przy życiu,
a teraz przechowuje
nad ziemią ku ziemi.
Każdy to jeszcze całość
z osobistą twarzą
i krwią dobrze ukrytą.
Jest dosyć czasu,
żeby rozwiały się włosy,
a z kieszeni wypadły
klucze, drobne pieniądze.
Są ciągle jeszcze w zasięgu powietrza,
w obrębie miejsc,
które się właśnie otwarły.
Tylko dwie rzeczy mogę dla nich zrobić
- opisać ten lot
i nie dodawać ostatniego zdania.
Przewróć kartkę
Temat: Koniec
Prezentacja ta powstała, gdyż dostałem takie zadanie. Ale to nie była
tylko praca. Raz jeszcze mogłem przypomnieć sobie cudowne,
wzruszające utwory Jacka Kaczmarskiego, dzieciństwo i wiersze
Jana Brzechwy, poznać piękno Miłosza, inteligencję Szymborskiej,
niezwykłość Herberta. Poznałem też olbrzymią różnorodność w
nowoczesnej poezji polskiej. Dziękuje Pani.
Źródła:
pl.wikipedia.org
I wiele małych stron w wielkich zasobach internetu
13.06.2005r
Koniec