Nieswoiste choroby

Nieswoiste choroby

jelit

jelit

(Choroba Leśniowskiego – Cohna ,

(Choroba Leśniowskiego – Cohna ,

Wrzodziejące zapalenie

Wrzodziejące zapalenie

jelita grubego

jelita grubego

, Kolagenowe zapalenie jelit ,,Choroba

, Kolagenowe zapalenie jelit ,,Choroba

Behçeta , Niedokrwienne zapalenia jelita, grubego)

Behçeta , Niedokrwienne zapalenia jelita, grubego)

Skubis Dominik

Skubis Dominik

Skubis Radosław

Skubis Radosław

Nieswoiste Zapalenia Jelit -

Nieswoiste Zapalenia Jelit -

(NZJ)

(NZJ)



Należą do chorób przewlekłych o niejasnej

Należą do chorób przewlekłych o niejasnej

etiologii i zaliczane są do chorób

etiologii i zaliczane są do chorób

autoimmunologicznych. stanowią one

autoimmunologicznych. stanowią one

niejednorodną grupę chorób przewodu

niejednorodną grupę chorób przewodu

pokarmowego, w której mieszczą się:

pokarmowego, w której mieszczą się:

choroba Leśniowskiego-Crohna, wrzodziejące

choroba Leśniowskiego-Crohna, wrzodziejące

zapalenie jelita grubego, kolagenowe

zapalenie jelita grubego, kolagenowe

zapalenie jelit, kwasochłonne zapalenie jelit

zapalenie jelit, kwasochłonne zapalenie jelit

oraz łagodniejsze niespecyficzne zapalenie

oraz łagodniejsze niespecyficzne zapalenie

jelita grubego i inne rzadsze zespoły

jelita grubego i inne rzadsze zespoły

chorobowe, Np. choroba Behceta.

chorobowe, Np. choroba Behceta.

Choroba Leśniowskiego-

Choroba Leśniowskiego-

Crohna

Crohna



Zapalna choroba jelita o niewyjaśnionej

Zapalna choroba jelita o niewyjaśnionej

etiologii, zaliczana do grupy nieswoistych

etiologii, zaliczana do grupy nieswoistych

zapaleń jelit (IBD). Opisana została po

zapaleń jelit (IBD). Opisana została po

raz pierwszy przez polskiego lekarza

raz pierwszy przez polskiego lekarza

Antoniego Leśniowskiego w 1904 roku,

Antoniego Leśniowskiego w 1904 roku,

dokładniejszego opisu dostarczył Burrill

dokładniejszego opisu dostarczył Burrill

Bernard Crohn ze współpracownikami w

Bernard Crohn ze współpracownikami w

1932 roku. Stąd też znana jest

1932 roku. Stąd też znana jest

powszechnie w innych krajach jako

powszechnie w innych krajach jako

choroba Crohna

choroba Crohna

.

.

Choroba Leśniowskiego-

Choroba Leśniowskiego-

Crohna

Crohna

Jest to przewlekły, nieswoisty proces

Jest to przewlekły, nieswoisty proces

zapalny ściany przewodu pokarmowego.

zapalny ściany przewodu pokarmowego.

Może dotyczyć każdego jego odcinka,

Może dotyczyć każdego jego odcinka,

lecz najczęściej lokalizuje się w końcowej

lecz najczęściej lokalizuje się w końcowej

części jelita cienkiego oraz początkowej

części jelita cienkiego oraz początkowej

jelita grubego. Z tego względu dawniej

jelita grubego. Z tego względu dawniej

określane także jako

określane także jako

ileitis terminalis

ileitis terminalis

.

.

Etiologia tego schorzenia nie jest znana i

Etiologia tego schorzenia nie jest znana i

nieznana jest również skuteczna metoda

nieznana jest również skuteczna metoda

wyleczenia

wyleczenia

Choroba Leśniowskiego-

Choroba Leśniowskiego-

Crohna

Crohna

Początek choroby często jest

Początek choroby często jest

niecharakterystyczny, o powolnym

niecharakterystyczny, o powolnym

przebiegu, niekiedy jednak ostry, o

przebiegu, niekiedy jednak ostry, o

dramatycznym przebiegu, z

dramatycznym przebiegu, z

powstawaniem toksycznego rozdęcia

powstawaniem toksycznego rozdęcia

okrężnicy (łac.

okrężnicy (łac.

megacolon toxicum

megacolon toxicum

)

)

OBJAWY :

OBJAWY :

Główne objawy, mogące wskazywać na

Główne objawy, mogące wskazywać na

chorobę

chorobę

Leśniowskiego-Crohna, dotyczą

Leśniowskiego-Crohna, dotyczą

przewodu

przewodu

pokarmowego:

pokarmowego:



przewlekła biegunka (zwykle bez krwi), czasem

przewlekła biegunka (zwykle bez krwi), czasem

nocna. W poważnych przypadkach może istnieć

nocna. W poważnych przypadkach może istnieć

potrzeba oddania ponad 20 stolców na dzień;

potrzeba oddania ponad 20 stolców na dzień;



bóle brzucha (często prawe podbrzusze);

bóle brzucha (często prawe podbrzusze);



niedrożność jelit;

niedrożność jelit;



guzowaty opór w jamie brzusznej;

guzowaty opór w jamie brzusznej;



zmiany okołoodbytniczne (szczelina, przetoka,

zmiany okołoodbytniczne (szczelina, przetoka,

ropień).

ropień).

OBJAWY cd.:

OBJAWY cd.:



Oprócz tego mogą występować

Oprócz tego mogą występować

gorączka, spadek masy ciała

gorączka, spadek masy ciała

(wyniszczenie), zahamowanie

(wyniszczenie), zahamowanie

wzrostu (u dzieci), osłabienie i

wzrostu (u dzieci), osłabienie i

męczliwość.

męczliwość.

Rzadziej występujące

Rzadziej występujące

objawy pozajelitowe:

objawy pozajelitowe:



skórne – rumień guzowaty (łac.

skórne – rumień guzowaty (łac.

erythema nodosum

erythema nodosum

), piodermia

), piodermia

zgorzelinowa,

zgorzelinowa,



stawowe,

stawowe,



oczne –

oczne –

zapalenie nadtwardówki

zapalenie nadtwardówki

lub

lub

zapalenie rogówki i spojówki

zapalenie rogówki i spojówki

,

,

zapalenie błony naczyniowej oka

zapalenie błony naczyniowej oka

.

.

Diagnostyka

Diagnostyka

:

:



kolonoskopia połączona z pobraniem

kolonoskopia połączona z pobraniem

materiału do badania histopatologicznego

materiału do badania histopatologicznego



wlew kontrastowy jelita grubego

wlew kontrastowy jelita grubego



pasaż jelitowy

pasaż jelitowy



badania laboratoryjne: podwyższenie OB,

badania laboratoryjne: podwyższenie OB,

niedokrwistość, CRP- również do kontroli

niedokrwistość, CRP- również do kontroli

aktywności choroby

aktywności choroby



badanie w kierunku przeciwciał ANCA

badanie w kierunku przeciwciał ANCA

(przeciwciała przeciw cytoplazmie

(przeciwciała przeciw cytoplazmie

neutrofilów) i ASCA, które pozwalają na

neutrofilów) i ASCA, które pozwalają na

rozpoznanie chorób zapalnych jelit oraz

rozpoznanie chorób zapalnych jelit oraz

różnicowanie z colitis ulcerosa

różnicowanie z colitis ulcerosa

Diagnostyka

Diagnostyka

cd.

cd.

:

:

W diagnostyce różnicowej

W diagnostyce różnicowej

choroby Leśniowskiego i Crohna

choroby Leśniowskiego i Crohna

należy uwzględnić:

należy uwzględnić:



colitis ulcerosa (Wrzodziejące

colitis ulcerosa (Wrzodziejące

zapalenie jelita grubego),szczególnie

zapalenie jelita grubego),szczególnie

gdy tylko zmiany w jelicie grubym

gdy tylko zmiany w jelicie grubym



gruźlicę jelit.

gruźlicę jelit.

Leczenie :

Leczenie :

Nieznane jest leczenie przyczynowe.

Nieznane jest leczenie przyczynowe.

Celem leczenia jest doprowadzenie do

Celem leczenia jest doprowadzenie do

remisji objawów oraz poprawa jakości

remisji objawów oraz poprawa jakości

życia chorego i zapobieganie

życia chorego i zapobieganie

ewentualnym powikłaniom.

ewentualnym powikłaniom.

Farmakologiczne leczenie zachowawcze

Farmakologiczne leczenie zachowawcze

polega na przewlekłym podawaniu

polega na przewlekłym podawaniu

sulfasalazyny lub mesalazyny, które

sulfasalazyny lub mesalazyny, które

działają przeciwzapalnie i hamują rozwój

działają przeciwzapalnie i hamują rozwój

bakterii.

bakterii.

Leczenie cd.:

Leczenie cd.:



W zaostrzeniach stosuje się kortykosteroidy w

W zaostrzeniach stosuje się kortykosteroidy w

dawkach równoważnych 30–60 mg prednizonu

dawkach równoważnych 30–60 mg prednizonu

na dobę. W opornych przypadkach używa się

na dobę. W opornych przypadkach używa się

niekiedy leków o działaniu

niekiedy leków o działaniu

immunosupresyjnym Np. azatiopryna (50–100

immunosupresyjnym Np. azatiopryna (50–100

mg/d) oraz wlewy dożylne dużych dawek

mg/d) oraz wlewy dożylne dużych dawek

metronidazolu (1–1,4 g/d). W terapii,

metronidazolu (1–1,4 g/d). W terapii,

szczególnie w przebiegu choroby z obecnością

szczególnie w przebiegu choroby z obecnością

przetok, stosuje się także monoklonalne

przetok, stosuje się także monoklonalne

przeciwciała przeciw TNF-α – infliksimab i

przeciwciała przeciw TNF-α – infliksimab i

adalimumab. Prowadzone są też badania

adalimumab. Prowadzone są też badania

kliniczne dotyczące stosowania w terapii

kliniczne dotyczące stosowania w terapii

choroby Leśniowskiego-Crohna innych leków

choroby Leśniowskiego-Crohna innych leków

biologicznych – Np. certolizumabu pegol.

biologicznych – Np. certolizumabu pegol.

Leczenie cd.:

Leczenie cd.:

Leczenie chirurgiczne. Usunięcie zajętego

Leczenie chirurgiczne. Usunięcie zajętego

fragmentu nie leczy choroby; uważa się,

fragmentu nie leczy choroby; uważa się,

że konieczność reoperacji zachodzi w

że konieczność reoperacji zachodzi w

około 50% przypadków. Zabiegi

około 50% przypadków. Zabiegi

stosowane są w celu zapobiegania lub

stosowane są w celu zapobiegania lub

usunięcia powikłań. Sprowadzają się do

usunięcia powikłań. Sprowadzają się do

poszerzania plastycznego powstałych

poszerzania plastycznego powstałych

zwężeń lub ewentualnej ich resekcji,

zwężeń lub ewentualnej ich resekcji,

likwidowania przetok, tamowania

likwidowania przetok, tamowania

krwawienia, usuwania niedrożności

krwawienia, usuwania niedrożności

Powikłania :

Powikłania :



zmiany okołoodbytniczne

zmiany okołoodbytniczne



rak jelita grubego (rzadziej niż w colitis

rak jelita grubego (rzadziej niż w colitis

ulcerosa)

ulcerosa)



perforacja jelita z tworzeniem ropni

perforacja jelita z tworzeniem ropni



niedokrwistość

niedokrwistość



niedobory pokarmowe

niedobory pokarmowe



osteoporoza

osteoporoza



kamica żółciowa

kamica żółciowa



kamica nerkowa

kamica nerkowa



przetoki jelitowo-jelitowe, jelitowo-

przetoki jelitowo-jelitowe, jelitowo-

pęcherzowe, jelitowo-pochwowe

pęcherzowe, jelitowo-pochwowe

Osoby z grupy wysokiego ryzyka zachorowania

Osoby z grupy wysokiego ryzyka zachorowania

na raka jelita grubego, to te które mają

na raka jelita grubego, to te które mają

genetyczne lub dziedziczne predyspozycje do

genetyczne lub dziedziczne predyspozycje do

jego powstania, oraz pacjenci z zapalną chorobą

jego powstania, oraz pacjenci z zapalną chorobą

jelit. Pacjenci z chorobą Leśniowskiego-Crohna

jelit. Pacjenci z chorobą Leśniowskiego-Crohna

mają 5,6 razy zwiększone ryzyko zachorowania

mają 5,6 razy zwiększone ryzyko zachorowania

na raka jelita grubego w stosunku do populacji

na raka jelita grubego w stosunku do populacji

ogólnej (w przypadku wrzodziejącego zapalenia

ogólnej (w przypadku wrzodziejącego zapalenia

jelita grubego ryzyko jest większe). W

jelita grubego ryzyko jest większe). W

porównaniu do populacji ogólnej rak jelita

porównaniu do populacji ogólnej rak jelita

grubego w chorobie Leśniowskiego-Crohna

grubego w chorobie Leśniowskiego-Crohna

występuje w młodszym wieku.

występuje w młodszym wieku.

Częściej lokalizuje się w prawej części okrężnicy

Częściej lokalizuje się w prawej części okrężnicy

i częściej jest wieloogniskowy. Szczególnie

i częściej jest wieloogniskowy. Szczególnie

narażone na możliwość powstania raka są

narażone na możliwość powstania raka są

miejsca zwężeń i przetok. Choroba

miejsca zwężeń i przetok. Choroba

Leśniowskiego-Cohna wymaga poświęcenia

Leśniowskiego-Cohna wymaga poświęcenia

uwagi ryzyku raka, aczkolwiek nie został

uwagi ryzyku raka, aczkolwiek nie został

wypracowany program najbardziej efektywnej

wypracowany program najbardziej efektywnej

kontroli. Zaleca się program umiarkowanego

kontroli. Zaleca się program umiarkowanego

nadzoru nad chorymi, taki jaki stosuje się dla

nadzoru nad chorymi, taki jaki stosuje się dla

wrzodziejącego zapalenia jelita grubego

wrzodziejącego zapalenia jelita grubego

ograniczonego do lewej strony okrężnicy, z

ograniczonego do lewej strony okrężnicy, z

kontrolą endoskopową co 1–2 lata po 15 latach

kontrolą endoskopową co 1–2 lata po 15 latach

trwania choroby.

trwania choroby.







Choroba Crohna w endoskopii może

Choroba Crohna w endoskopii może

przypominać wrzodziejące zapalenie jelita

przypominać wrzodziejące zapalenie jelita

grubego. Ten obraz kolonoskopowy w

grubego. Ten obraz kolonoskopowy w

chorobie Crohna ukazuje szeroko

chorobie Crohna ukazuje szeroko

rozprzestrzenioną utratę architektury

rozprzestrzenioną utratę architektury

śluzówki esicy, jej kruchość oraz oraz

śluzówki esicy, jej kruchość oraz oraz

przesięk na ścianie.

przesięk na ścianie.



Endoskopowy obraz zapalenia

Endoskopowy obraz zapalenia

jelita w chorobie Crohna

jelita w chorobie Crohna

ukazujący głębokie owrzodzenie

ukazujący głębokie owrzodzenie

Niedokrwienne zapalenia

Niedokrwienne zapalenia

jelita grubego

jelita grubego

Choroba jelita grubego

Choroba jelita grubego

spowodowana niedostatecznym

spowodowana niedostatecznym

dopływem krwi do jego ściany.

dopływem krwi do jego ściany.

Szczególnie narażone na

Szczególnie narażone na

niedokrwienie są:

niedokrwienie są:



okolica zagięcia śledzionowego

okolica zagięcia śledzionowego



zstępnica

zstępnica



górna część odbytnicy

górna część odbytnicy

Czynniki sprzyjające

Czynniki sprzyjające

wystąpieniu niedokrwienia:

wystąpieniu niedokrwienia:



choroby zapalne naczyń

choroby zapalne naczyń



wstrząs

wstrząs



świeży zawał

świeży zawał



niewydolność serca

niewydolność serca



zator

zator



posocznica

posocznica



stany nadkrzepliwości

stany nadkrzepliwości



doustne środki antykoncepcyjne

doustne środki antykoncepcyjne



glikozydy naparstnicy

glikozydy naparstnicy



leki hipotensyjne

leki hipotensyjne



środki obkurczające naczynia

środki obkurczające naczynia



operacje tętniaków aorty brzusznej

operacje tętniaków aorty brzusznej



brzuszno-kroczowa resekcja odbytnicy

brzuszno-kroczowa resekcja odbytnicy



zwężenie okrężnicy

zwężenie okrężnicy

Objawy :

Objawy :

Większość przypadków ma przebieg

Większość przypadków ma przebieg

podostry

podostry

:

:



krwawienie jelitowe

krwawienie jelitowe



niekiedy bliznowate zwężenia jako

niekiedy bliznowate zwężenia jako

powikłanie

powikłanie

W 10% przypadków –

W 10% przypadków –

przebieg ostry:

przebieg ostry:



nagły ból brzucha – przeważnie w

nagły ból brzucha – przeważnie w

lewej połowie brzucha

lewej połowie brzucha



krwotok jelitowy

krwotok jelitowy



gorączka

gorączka



leukocytoza

leukocytoza



w krótkim czasie może dojść do

w krótkim czasie może dojść do

martwicy jelita z perforacją i

martwicy jelita z perforacją i

rozlanym zapaleniem otrzewnej

rozlanym zapaleniem otrzewnej

Diagnozowanie :

Diagnozowanie :

Wlew doodbytniczy i kolonoskopia są we

Wlew doodbytniczy i kolonoskopia są we

wczesnej fazie choroby przeciwwskazane.

wczesnej fazie choroby przeciwwskazane.

Można je przeprowadzić dopiero po

Można je przeprowadzić dopiero po

ustabilizowaniu się stanu chorego.

ustabilizowaniu się stanu chorego.



rtg

rtg

– typowe "odciski kciuka" widoczne w

– typowe "odciski kciuka" widoczne w

zajętym odcinku jelita grubego po

zajętym odcinku jelita grubego po

podaniu kontrastu

podaniu kontrastu



endoskopia – obrzęk i zmiany

endoskopia – obrzęk i zmiany

krwotoczne, niekiedy owrzodzenia błony

krwotoczne, niekiedy owrzodzenia błony

śluzowej

śluzowej

Leczenie:

Leczenie:

1) Przejściowe niedokrwienie:

1) Przejściowe niedokrwienie:



hospitalizacja i obserwacja chorego

hospitalizacja i obserwacja chorego

Leczenie cd.:

Leczenie cd.:

2) Niedokrwienie

2) Niedokrwienie

niepełnościenne:

niepełnościenne:



płyny

płyny



antybiotyki

antybiotyki



objawowe niedokrwienie wymaga

objawowe niedokrwienie wymaga

korekty chirurgicznej w trybie

korekty chirurgicznej w trybie

planowym

planowym

Leczenie cd.:

Leczenie cd.:

3) Zgorzel jelita:

3) Zgorzel jelita:



resekcja martwego odcinka jelita w

resekcja martwego odcinka jelita w

trybie pilnym

trybie pilnym



wytworzenie kolostomii

wytworzenie kolostomii

Wrzodziejące zapalenie

Wrzodziejące zapalenie

jelita grubego (wzjg)

jelita grubego (wzjg)

(Colitis ulcerosa)

(Colitis ulcerosa)

Wzjg to przewlekłe nieswoiste zapalenie jelita

Wzjg to przewlekłe nieswoiste zapalenie jelita

grubego, występujące najczęściej w odbytnicy,

grubego, występujące najczęściej w odbytnicy,

mogące się szerzyć w sposób ciągły, na jego dalsze

mogące się szerzyć w sposób ciągły, na jego dalsze

odcinki. W przebiegu procesu zapalnego zawsze

odcinki. W przebiegu procesu zapalnego zawsze

zajęta jest odbytnica , w 50-54% odbytnica i esica a

zajęta jest odbytnica , w 50-54% odbytnica i esica a

w 20% całe jelito grube. W nielicznych przypadkach

w 20% całe jelito grube. W nielicznych przypadkach

zmiany mogą objąć końcowy odcinek jelita

zmiany mogą objąć końcowy odcinek jelita

cienkiego. Stan zapalny jelita grubego ograniczony

cienkiego. Stan zapalny jelita grubego ograniczony

jest z reguły jedynie do błony śluzowej, zaś

jest z reguły jedynie do błony śluzowej, zaś

pozostałe warstwy ściany jelita  (mięśniówka i błona

pozostałe warstwy ściany jelita  (mięśniówka i błona

surowicza) pozostają niezmienione.  Choroba

surowicza) pozostają niezmienione.  Choroba

przebiega najczęściej w postaci ostrych rzutów

przebiega najczęściej w postaci ostrych rzutów

przedzielonych okresami remisji. Przyczyny 

przedzielonych okresami remisji. Przyczyny 

kolejnych nawrotów pozostają nieznane.

kolejnych nawrotów pozostają nieznane.



Endoskopowy obraz wrzodziejącego

Endoskopowy obraz wrzodziejącego

zapalenia jelita ukazujący utratę

zapalenia jelita ukazujący utratę

układu naczyniowego esicy,

układu naczyniowego esicy,

ziarnistości oraz miejscową kruchość

ziarnistości oraz miejscową kruchość

śluzówki

śluzówki

Dużą rolę  przypisuje się stresom

Dużą rolę  przypisuje się stresom

psychicznym, zmianom w sposobie

psychicznym, zmianom w sposobie

odżywiania,  stosowaniu leków

odżywiania,  stosowaniu leków

przeciwbólowych (zwłaszcza niesteroidowych

przeciwbólowych (zwłaszcza niesteroidowych

leków przeciwzapalnych), zakażeniom

leków przeciwzapalnych), zakażeniom

pokarmowym oraz infekcjom  innych

pokarmowym oraz infekcjom  innych

narządów. Zarówno początek choroby, jak i

narządów. Zarówno początek choroby, jak i

przebieg  następnych zaostrzeń może

przebieg  następnych zaostrzeń może

charakteryzować się różnym nasileniem

charakteryzować się różnym nasileniem

objawów od postaci łagodnej do ciężkiej o

objawów od postaci łagodnej do ciężkiej o

piorunującym przebiegu.

piorunującym przebiegu.

Objawy:

Objawy:



Pierwszymi, a zarazem najczęstszymi objawami

Pierwszymi, a zarazem najczęstszymi objawami

są biegunka z domieszką śluzu i krwi w kale.

są biegunka z domieszką śluzu i krwi w kale.

Pojawiać się mogą się również   kurczowe bóle

Pojawiać się mogą się również   kurczowe bóle

brzucha oraz uczucie parcia na stolec

brzucha oraz uczucie parcia na stolec

spowodowane zaburzeniami motoryki przewodu

spowodowane zaburzeniami motoryki przewodu

pokarmowego (przyspieszona perystaltyka,

pokarmowego (przyspieszona perystaltyka,

nadmierna kurczliwość jelita grubego)

nadmierna kurczliwość jelita grubego)



Bóle zlokalizowane są najczęściej w podbrzuszu

Bóle zlokalizowane są najczęściej w podbrzuszu

lub okolicy lewego dołu biodrowego i

lub okolicy lewego dołu biodrowego i

towarzyszy im parcie na stolec pojawiające się

towarzyszy im parcie na stolec pojawiające się

tuż przed wypróżnieniem.

tuż przed wypróżnieniem.



Łagodna postać choroby charakteryzuje się

Łagodna postać choroby charakteryzuje się

dobrą reakcją na leczenie i dotyczy ponad 

dobrą reakcją na leczenie i dotyczy ponad 

50% pacjentów. Stan ogólny większości

50% pacjentów. Stan ogólny większości

pacjentów jest dobry, zwykle nie towarzyszą

pacjentów jest dobry, zwykle nie towarzyszą

jej objawy ogólne, takie jak: gorączka,

jej objawy ogólne, takie jak: gorączka,

utrata masy ciała, hypoalbuminemia

utrata masy ciała, hypoalbuminemia



Stan zapalny ograniczony jest do

Stan zapalny ograniczony jest do

końcowego odcinka jelita grubego

końcowego odcinka jelita grubego



Oddanie stolca przynosi  na ogół wyraźną

Oddanie stolca przynosi  na ogół wyraźną

ulgę.

ulgę.



Pacjenci z łagodnym przebiegiem

Pacjenci z łagodnym przebiegiem

choroby i  zmianami ograniczonymi

choroby i  zmianami ograniczonymi

tylko do odbytnicy mogą mieć

tylko do odbytnicy mogą mieć

prawidłowy rytm wypróżnień, a

prawidłowy rytm wypróżnień, a

niekiedy nawet zaparcie. Jedynym

niekiedy nawet zaparcie. Jedynym

objawem choroby jest wówczas

objawem choroby jest wówczas

obecność krwi w stolcu.

obecność krwi w stolcu.



W umiarkowanej postaci choroby (ok. 30%

W umiarkowanej postaci choroby (ok. 30%

pacjentów) charakterystycznymi objawami

pacjentów) charakterystycznymi objawami

klinicznymi są poza  krwistą biegunką i

klinicznymi są poza  krwistą biegunką i

kurczowymi bólami brzucha, nagłe parcie na

kurczowymi bólami brzucha, nagłe parcie na

stolec,   tkliwość uciskowa jamy brzusznej.

stolec,   tkliwość uciskowa jamy brzusznej.

Towarzyszą im często objawy ogólne takie jak

Towarzyszą im często objawy ogólne takie jak

brak apetytu, utrata masy ciała, stany

brak apetytu, utrata masy ciała, stany

podgorączkowe, umiarkowana niedokrwistość

podgorączkowe, umiarkowana niedokrwistość

z niedoboru żelaza, podwyższone OB (odczyn

z niedoboru żelaza, podwyższone OB (odczyn

Biernackiego - przyspieszenie opadania

Biernackiego - przyspieszenie opadania

krwinek czerwonych)

krwinek czerwonych)



Ciężka postać choroby występuje u ok. 10%

Ciężka postać choroby występuje u ok. 10%

pacjentów charakteryzuje się nasileniem

pacjentów charakteryzuje się nasileniem

powyższych objawów. . W aktywnym zapaleniu

powyższych objawów. . W aktywnym zapaleniu

całej okrężnicy krwawienie jest znaczne, a

całej okrężnicy krwawienie jest znaczne, a

liczba stolców może dochodzić do 20 /dobę. Na

liczba stolców może dochodzić do 20 /dobę. Na

skutek utraty krwi pogłębia się niedokrwistość.

skutek utraty krwi pogłębia się niedokrwistość.

Pojawią się również   podwyższona leukocytoza

Pojawią się również   podwyższona leukocytoza

(wzrost liczby krwinek białych),

(wzrost liczby krwinek białych),

hypoalbuminemia,  utrata masy ciała,

hypoalbuminemia,  utrata masy ciała,

osłabienie, odwodnienia, przyspieszone "bicie"

osłabienie, odwodnienia, przyspieszone "bicie"

serca, obniżenie stężeń sodu, potasu.

serca, obniżenie stężeń sodu, potasu.



U pacjentów  z ciężką postacią wzjg. mogą 

U pacjentów  z ciężką postacią wzjg. mogą 

wystąpić zagrażające życiu powikłania -

wystąpić zagrażające życiu powikłania -

masywne  krwawienie,  megacolon toxicum

masywne  krwawienie,  megacolon toxicum

(toksyczne zapalenie  - rozstrzenie okrężnicy)

(toksyczne zapalenie  - rozstrzenie okrężnicy)

lub perforacja jelita.

lub perforacja jelita.



W przebiegu choroby mogą pojawiać się

W przebiegu choroby mogą pojawiać się

różne objawy  powikłań jelitowych i/lub

różne objawy  powikłań jelitowych i/lub

pozajelitowych.

pozajelitowych.



Należy zwrócić uwagę, że u dzieci dość

Należy zwrócić uwagę, że u dzieci dość

często dochodzi do  zajęcia rozleglejszych

często dochodzi do  zajęcia rozleglejszych

odcinków jelita grubego i częściej też niż u

odcinków jelita grubego i częściej też niż u

ludzi dorosłych zachodzi konieczność

ludzi dorosłych zachodzi konieczność

przeprowadzenia zabiegu totalnej kolektomii.

przeprowadzenia zabiegu totalnej kolektomii.

Kolagenowe zapalenie

Kolagenowe zapalenie

jelit

jelit



Mikroskopowe zapalenie jelita grubego

Mikroskopowe zapalenie jelita grubego

należy do grupy nieswoistych chorób

należy do grupy nieswoistych chorób

zapalnych o łagodnym przebiegu, do

zapalnych o łagodnym przebiegu, do

której zalicza się dwie postacie –

której zalicza się dwie postacie –

kolagenową i limfocytową.

kolagenową i limfocytową.

Niedoszacowanie epidemiologiczne tego

Niedoszacowanie epidemiologiczne tego

rozpoznania wiąże się z podobieństwem

rozpoznania wiąże się z podobieństwem

klinicznym do biegunki czynnościowej

klinicznym do biegunki czynnościowej

bez weryfikacji histopatologicznej.

bez weryfikacji histopatologicznej.



Choroba ta charakteryzuje się

Choroba ta charakteryzuje się

obecnością mikroskopowych zmian

obecnością mikroskopowych zmian

w błonie śluzowej jelita grubego przy

w błonie śluzowej jelita grubego przy

prawidłowym obrazie

prawidłowym obrazie

endoskopowym i radiologicznym.

endoskopowym i radiologicznym.

Częstość występowania oceniana

Częstość występowania oceniana

jest – w zależności od źródeł – na 10

jest – w zależności od źródeł – na 10

do 20% pacjentów diagnozowanych z

do 20% pacjentów diagnozowanych z

powodu nawracającej biegunki.

powodu nawracającej biegunki.



Obie postacie charakteryzują się

Obie postacie charakteryzują się

podobnym przebiegiem klinicznym przy

podobnym przebiegiem klinicznym przy

odrębnych histopatologicznych

odrębnych histopatologicznych

kryteriach rozpoznania. W kolagenowym

kryteriach rozpoznania. W kolagenowym

zapaleniu główną zmianą jest

zapaleniu główną zmianą jest

podnabłonkowe pogrubienie kolagenu

podnabłonkowe pogrubienie kolagenu

(

(

przeważają kobiety w wieku > 60 lat), a

przeważają kobiety w wieku > 60 lat), a

w limfocytowym – znamienna

w limfocytowym – znamienna

limfocytoza śródnabłonkowa.

limfocytoza śródnabłonkowa.

Objawy:

Objawy:



wodnista biegunka- wypróżnienia

wodnista biegunka- wypróżnienia

obfite, ale rzadko dochodzi do

obfite, ale rzadko dochodzi do

odwodnienia

odwodnienia



kurczowy ból brzucha

kurczowy ból brzucha



wzdęcie

wzdęcie



zmniejszenie masy ciała

zmniejszenie masy ciała

Leczenie :

Leczenie :



Rozpoczyna się od prostych leków

Rozpoczyna się od prostych leków

przeciwbiegunkowych (np. loperamid),

przeciwbiegunkowych (np. loperamid),

pochodnych kwasu 5-aminosalicylowego,

pochodnych kwasu 5-aminosalicylowego,

cholestyraminy bądź soli bizmutu. W

cholestyraminy bądź soli bizmutu. W

przypadkach opornych dobre efekty

przypadkach opornych dobre efekty

uzyskiwane są za pomocą steroidoterapii

uzyskiwane są za pomocą steroidoterapii

(budezonid), a przy steroidoporności za

(budezonid), a przy steroidoporności za

pomocą leków immunosupresyjnych

pomocą leków immunosupresyjnych

(azatiopryna lub 6-merakptopuryna).

(azatiopryna lub 6-merakptopuryna).



Historia naturalna choroby nie

Historia naturalna choroby nie

wskazuje na zwiększenie ryzyka

wskazuje na zwiększenie ryzyka

nowotworowego w przewodzie

nowotworowego w przewodzie

pokarmowym w porównaniu z

pokarmowym w porównaniu z

populacją ogólną

populacją ogólną

Choroba Behçeta

Choroba Behçeta



Układowe zapalenie naczyń małych,

Układowe zapalenie naczyń małych,

średnich i dużych, które

średnich i dużych, które

współistnieje z bolesnymi

współistnieje z bolesnymi

owrzodzeniami skóry oraz błon

owrzodzeniami skóry oraz błon

śluzowych narządów płciowych i

śluzowych narządów płciowych i

jamy ustnej, a także z zajęciem

jamy ustnej, a także z zajęciem

procesem chorobowym różnych

procesem chorobowym różnych

narządów (stawy, oczy, układ

narządów (stawy, oczy, układ

nerwowy, przewód pokarmowy).

nerwowy, przewód pokarmowy).



Przyczyna choroby nie jest znana, choć bierze

Przyczyna choroby nie jest znana, choć bierze

się pod uwagę zaburzenia układu

się pod uwagę zaburzenia układu

immunologicznego, które prowadzą do zapalenia

immunologicznego, które prowadzą do zapalenia

naczyń. Choroba występuje najczęściej w Turcji

naczyń. Choroba występuje najczęściej w Turcji

(80 –370 przypadków/100 tys. mieszkańców/rok)

(80 –370 przypadków/100 tys. mieszkańców/rok)

i krajach Bliskiego Wschodu. W Europie i USA

i krajach Bliskiego Wschodu. W Europie i USA

jest to schorzenie zdecydowanie rzadsze,

jest to schorzenie zdecydowanie rzadsze,

stwierdza się 0,1-7,5 nowych przypadków na

stwierdza się 0,1-7,5 nowych przypadków na

100 tys. obywateli w ciągu roku. Chorują

100 tys. obywateli w ciągu roku. Chorują

najczęściej ludzie w 3. dekadzie życia a

najczęściej ludzie w 3. dekadzie życia a

zapadalność jest podobna u obu płci, poza

zapadalność jest podobna u obu płci, poza

krajami Środkowego Wschodu, gdzie choroba

krajami Środkowego Wschodu, gdzie choroba

dotyczy głównie mężczyzn.

dotyczy głównie mężczyzn.

Kryteria rozpoznania:

Kryteria rozpoznania:



bolesne afty w jamie ustnej

bolesne afty w jamie ustnej

(92-100%),

(92-100%),

pojawiające się co najmniej

pojawiające się co najmniej

3 razy w ciągu roku

3 razy w ciągu roku

Kryteria rozpoznania cd.:

Kryteria rozpoznania cd.:

Obecność co najmniej 2 z poniższych cech:

Obecność co najmniej 2 z poniższych cech:



owrzodzenia narządów płciowych (57-93%)

owrzodzenia narządów płciowych (57-93%)



zmiany dotyczące oczu (29-100%): zapalenie błony

zmiany dotyczące oczu (29-100%): zapalenie błony

naczyniowej oka lub zapalenie naczyń siatkówki oka

naczyniowej oka lub zapalenie naczyń siatkówki oka



zmiany skórne (38-99%) takie jak: rumień guzowaty,

zmiany skórne (38-99%) takie jak: rumień guzowaty,

zmiany pseudo-trądzikowe, wędrujące zapalenie żył

zmiany pseudo-trądzikowe, wędrujące zapalenie żył

powierzchownych skóry

powierzchownych skóry



patergia czyli powstanie zmian zapalnych dotyczących

patergia czyli powstanie zmian zapalnych dotyczących

skóry po jej niewielkim urazie

skóry po jej niewielkim urazie



zapalenie stawów bez obecności nadżerek (16-84%)

zapalenie stawów bez obecności nadżerek (16-84%)



zaburzenia ośrodkowego układu nerwowego – bóle głowy,

zaburzenia ośrodkowego układu nerwowego – bóle głowy,

zaburzony nastrój, uszkodzenie różnych struktur mózgu

zaburzony nastrój, uszkodzenie różnych struktur mózgu

(tzw. postać "neuro-Behçet")

(tzw. postać "neuro-Behçet")



zakrzepowe zapalenie żył głębokich

zakrzepowe zapalenie żył głębokich



zaburzenia układu pokarmowego – biegunka.

zaburzenia układu pokarmowego – biegunka.

LECZENIE :

LECZENIE :



Obecna terapia polega na łagodzeniu objawów

Obecna terapia polega na łagodzeniu objawów

chorobowych, zmniejszeniu stanu zapalnego oraz

chorobowych, zmniejszeniu stanu zapalnego oraz

kontroli układu odpornościowego pacjenta. W

kontroli układu odpornościowego pacjenta. W

leczeniu zmian skórnych wykorzystuje się

leczeniu zmian skórnych wykorzystuje się

glikokortykosteroidy, takrolimus, kolchicynę, dapson,

glikokortykosteroidy, takrolimus, kolchicynę, dapson,

antybiotyki, talidomid, interferon-α, metotreksat. W

antybiotyki, talidomid, interferon-α, metotreksat. W

terapii zmian narządowych stosuje się

terapii zmian narządowych stosuje się

glikokortykosteroidy, intereferon-α, cyklosporynę,

glikokortykosteroidy, intereferon-α, cyklosporynę,

azatioprynę, cyklofosfamid. W ostatnich latach

azatioprynę, cyklofosfamid. W ostatnich latach

wprowadza się do leczenia z dobrym skutkiem

wprowadza się do leczenia z dobrym skutkiem

nowoczesne leki biologiczne skierowane przeciwko

nowoczesne leki biologiczne skierowane przeciwko

TNF-α: infliksimab zatwierdzony do terapii zapalenia

TNF-α: infliksimab zatwierdzony do terapii zapalenia

błony naczyniowej oka czy etanercept w leczeniu

błony naczyniowej oka czy etanercept w leczeniu

zmian skórnych i śluzówkowych.

zmian skórnych i śluzówkowych.

Rokowanie

Rokowanie



Na ogół dobre, o ile nie dojdzie do

Na ogół dobre, o ile nie dojdzie do

zajęcia ośrodkowego układu

zajęcia ośrodkowego układu

nerwowego.

nerwowego.

Dziękujemy za uwagę

Dziękujemy za uwagę