BELGIA
BELGIA
Royaume
Royaume
de
de
Belgique
Belgique
Wiadomości ogólne
Wiadomości ogólne
Kraje sąsiadujące
Kraje sąsiadujące
Belgia na północy
graniczy
z Holandią (450
km), na wschodzie z
Niemcami (167 km),
na południowym-
wschodzie
z Luksemburgiem (1
48 km), na
zachodzie
z Francją (620 km)
Flaga i herb Belgii
Flaga i herb Belgii
Hymn
Hymn
•
Hymnem Królestwa Belgii jest ''Brabançonne'‘
(zwany Hymnem Brabanckim lub Hymnem
Wolności)
•
Legenda głosi, że słowa pieśni powstały we
wrześniu 1830 r., kiedy to młody
rewolucjonista, Alexandre Dechet odczytał ich
treść podczas spotkania w kawiarni l`Aigle d`Or
•
Melodię do hymnu w 1830 r. napisał François
van Campenhout
•
W 1860 r. premier Belgii Charles Rogier zmienił
słowa, łagodząc antyholenderskie akcenty
pieśni, a ostatecznie w 1921 r. przyjęto jej
czwartą zwrotkę jako hymn
Geografia
•
Najwyższy punkt: Signal de Botrange 695 m n.p.m.
•
Najniższy punkt: Morze Północne 0 m n.p.m.
•
Większą część powierzchni Belgii stanowią peryglacjalne i
aluwialne niziny; północna część - płaska, częściowo zabagniona
równina Flandrii (tzw. Belgia Niska), oddzielona od morza wałem
wydm oraz pagórkowata i piaszczysta kraina Kempen; środkowa
część (Belgia Średnia) - wysoczyzna Brabancji, zbudowana
głównie z glin i piasków trzeciorzędowych pokrytych lessem oraz
wzgórza Hainaut zbudowane z utworów glinianych;
•
Największe miasta: Bruksela (stolica), Liège,
•
Antwerpia, Gandawa, Charleroi, Brugia, Namur
•
Belgia leży w zlewisku Morza Północnego, prawie całe jej
terytorium należy do dorzecza rzek Skaldy i Mozy. Belgijskie
rzeki mają mały spadek, są połączone siecią kanałów i
wykorzystywane do żeglugi. We Flandrii znajduje się też gęsta
sieć kanałów odwadniających poldery.
Historia
Historia
•
Pierwotnie obszar dzisiejszej Belgii zamieszkany przez Celtów oraz celtycko-germański
lud Belgów.
•
Od I wieku p.n.e. tereny te znajdowały się we władaniu Rzymu
•
Od III wieku postępująca chrystianizacja
•
486 - obszar dzisiejszej Belgii stał się częścią państwa Franków
•
Traktat w Verdun 843 - Belgia podzielona pomiędzy Francję i Niemcy
•
XV w. - Belgia była częścią Burgundii, w 1477 została przejęta przez Austrię
•
1556-1714 - Belgia należała do Hiszpanii, a następnie znowu do Austrii (1714-
1794), Francji (1794-1814), a w okresie 1814-1830 była połączona z Holandią – Królestwo
Niderlandów
•
Za panowania Habsburgów w Niderlandach Południowych zaczęła kształtować się
belgijska świadomość narodowa - Przewrót Brabancki (1789).
•
1830 - Belgia stała się niezależnym państwem; niepodległość zdobyła w wyniku
powstania przeciwko dominacji holenderskiej (rewolucja belgijska)
•
I wojna światowa - Niemcy zaatakowały neutralną Belgię
•
Traktat wersalski - do Belgii przyłączono niemieckie okręgi Eupen i Malmedy
•
1940 - neutralna Belgia zaatakowana przez hitlerowskie Niemcy
•
Po II wś Belgia porzuciła neutralność i stała się członkiem NATO, a także została jednym
członków-założycieli Wspólnoty Europejskiej.
•
Z Holandią i Luksemburgiem Belgia stworzyła w roku 1948 unię celną, a 1960 unię
gospodarczą – powstał Benelux
•
1960 - niepodległość uzyskała największa kolonia tego państwa Kongo Belgijskie, a w
roku 1962 terytoria mandatowe Rwanda i Burundi
•
XX w - stopniowy podział na dwie strefy językowe: Flandrię (język niderlandzki) i
Walonię (język francuski). 1963 roku formalny podział Belgii na 3
regiony: Flandrię, Walonię i Region Stołeczny Brukseli
•
1993 - przekształcenie Belgii w państwo federalne z 3 regionami o szerokiej autonomii
•
2007 spór o dalszą reformę i większą samodzielność Flandrii przyczyną kłopotów ze
sformowaniem rządu
federalnego
Ludnosc
•
Skład etniczny: Belgowie – Flamandowie 58%, zamieszkujący
głównie północną część kraju (Antwerpię, Flandrię Zachodnią i
Wschodnią, Limburgię i północą Brabancję), Walonowie 31%,
mieszkający na południu: Hainut, Ličge, Namur, Luksemburg i
południową Brabancję), Włosi (3%), Marokańczycy (1%),
Francuzi (1%), Holendrzy (1%), Niemcy (1%), Turcy (0,6%).
Około 35 tys. mieszkańców stanowią Polacy mieszkający
głównie w Ličge, Charleroi, Brukseli oraz zagłębiu górniczym –
Kempen.
•
Wyznania: katolicy 90%, muzułmanie 1%, protestanci 0,4%,
bezwyznaniowcy 8%.
•
Niski przyrost naturalny — 0,1‰ (2006);
•
Przewaga kobiet nad mężczyznami (105 kobiet na 100
mężczyzn) i duży udział ludności w wieku poprodukcyjnym
(17% powyżej 65 lat); przeciętna długość trwania życia wynosi
75 lat dla mężczyzn i 82 lata dla kobiet.
Podział
administracyjny
•
Belgia jest federacją, a jej podział administracyjny odzwierciedla
złożoną strukturę etniczną, językową i kulturową tego kraju.
•
Belgia podzielona jest na trzy wspólnoty, trzy regiony oraz
cztery regiony językowe. Dwa z trzech regionów dzielą się dalej
na prowincje, po 5 w każdym. Trzeci region to region
stołeczny Brukseli Ponadto najniższym stopniem podziału
są gminy, których jest 589.
•
Cztery z tych pięciu podziałów mają określone granice
geograficzne: regiony, regiony językowe, prowincje i gminy.
•
Wspólnoty zostały powołane jako instytucje, w których
kompetencji leży dbanie o rozwój języka i kultury. Ale zgodnie z
prawem nie odnoszą się one do żadnej grupy ludności ani
terytorium. Z drugiej strony mają one wyznaczony dokładnie
obszar, na którym mogą legalnie działać: wspólnota flamandzka
na terenie Flandrii i w Brukseli, francuska - na większości obszaru
Walonii i w Brukseli, a niemieckojęzyczna - w niewielkiej części
prowincji Liège (Walonia), przy granicy z Niemcami.
•
Trzy
Trzy
regiony autonomiczne
regiony autonomiczne
Belgii:
Belgii:
•
Region Stołeczny Brukseli
Region Stołeczny Brukseli
•
Region Flamandzki
Region Flamandzki
•
Region Waloński
Region Waloński
•
Trzy
Trzy
wspólnoty
wspólnoty
:
:
•
francuska (
francuska (
Communauté Française
Communauté Française
),
),
•
flamandzka (
flamandzka (
Vlaamse Gemeenschap
Vlaamse Gemeenschap
),
),
•
niemieckojęzyczna (
niemieckojęzyczna (
Deutschsprachigen
Deutschsprachigen
Gemeinschaft
Gemeinschaft
).
).
•
Cztery
Cztery
regiony językowe
regiony językowe
:
:
•
region francuskojęzyczny (język waloński),
region francuskojęzyczny (język waloński),
•
region niderlandzkojęzyczny (język
region niderlandzkojęzyczny (język
flamandzki),
flamandzki),
•
dwujęzyczny region Brukseli,
dwujęzyczny region Brukseli,
•
region niemieckojęzyczny.
region niemieckojęzyczny.
•
Prowincje
Prowincje
Belgii:
Belgii:
•
Region Flamandzki:
Region Flamandzki:
–
Antwerpia (nid.
Antwerpia (nid.
Antwerpen
Antwerpen
, st. Antwerpia)
, st. Antwerpia)
–
Brabancja Flamandzka (nid.
Brabancja Flamandzka (nid.
Vlaams
Vlaams
Brabant
Brabant
, st. Leuven)
, st. Leuven)
–
Flandria Wschodnia (nid.
Flandria Wschodnia (nid.
Oost-
Oost-
Vlaanderen
Vlaanderen
, st. Gandawa)
, st. Gandawa)
–
Flandria Zachodnia (nid.
Flandria Zachodnia (nid.
West-
West-
Vlaanderen
Vlaanderen
, st. Brugia)
, st. Brugia)
–
Limburgia (nid.
Limburgia (nid.
Limburg
Limburg
, st. Hasselt)
, st. Hasselt)
•
Region Waloński:
Region Waloński:
–
Brabancja Walońska (fr.
Brabancja Walońska (fr.
Brabant-Walloon
Brabant-Walloon
,
,
st. Wavre)
st. Wavre)
–
Hainaut (fr.
Hainaut (fr.
Hainaut
Hainaut
, st. Mons)
, st. Mons)
–
Liège (fr.
Liège (fr.
Liège
Liège
, niem.
, niem.
Lüttich
Lüttich
, st. Liège)
, st. Liège)
–
Luksemburgia (fr.
Luksemburgia (fr.
Luxembourg
Luxembourg
, st. Arlon)
, st. Arlon)
–
Namur (fr.
Namur (fr.
Namur
Namur
, st. Namur)
, st. Namur)
•
Gospodarka
Gospodarka
•
Jeden z najlepiej rozwiniętych krajów Europy.
•
PKB - 254 mld euro (na 1 mieszkańca – 30 001 euro).
•
Podatki najwyższe w Europie, stanowią 47% PKB.
•
Wskaźnik Giniego (poziom rozpiętości w dochodach) wynosi 27.
•
Najwyższy na świecie eksport per capita.
•
Zadłużenie zmniejszone z 120% PKB w 1980 rok do obecnych 90% PKB.
•
Podstawą gospodarki jest wysoko rozwinięty przemysł oraz wysoko
towarowe rolnictwo.
•
Antwerpia jest największym w świecie ośrodkiem szlifowania diamentów.
•
Liczne atrakcyjne miejscowości turystyczne, między
innymi: Antwerpia, Bruksela, Gandawa, Brugia.
•
Belgia jest krajem o najgęstszej sieci kolejowej na świecie (3437 km).
Dużą rolę odgrywa także transport samochodowy (145,8 tys. km dróg w
tym większość asfaltowych) oraz transport śródlądowy.
Ustrój polityczny
Ustrój polityczny
•
Ustrój polityczny –
monarchia
konstytucyjna
•
Od 1993 państwo
federalne składające się
ze wspólnot i regionów;
•
Parlamentarno-
gabinetowy system
rządów
•
Głowa państwa – król
Albert II
•
Szef rządu – premier
Yves Leterme
Partie polityczne
•
Historia partii politycznych w Belgii:
•
1) 1830-1893: Okres konfrontacji monarchistów i liberałów.
•
2) 1893-1946: Okres umiarkowanej wielopartyjności.
•
3) 1946-1965: Okres dwupartyjności.
•
4) 1965 - nadal: Okres ekstremalnego pluralizmu.
•
Belgijskie partie polityczne:
•
Flamandzcy Liberałowie i Demokraci (Open Vlaamse liberale democraten, Open VLD)
•
Flamandzka Partia Demokratyczno-Chrześcijańska (Christen-demokratisch en Vlaams, CD&V)
•
Flamandzka Partia Ekologiczna (Groen!)
•
Flamandzka Partia Socjalistyczna (Socialistische Partij anders, SP.a.)
•
Frankofońska Partia Ekologiczna (Ecolo)
•
Frankofońska Partia Socjalistyczna (Parti Socialiste, PS)
•
Frankofońska Partia Społeczno-Chrześcijańska (Centre democrate-humaniste, CDH)
•
Front Narodowy (Front national, FN)
•
Interes Flamandzki (Vlaams Belang, VB)
•
Komitet dla Dalszej Polityki (Comité voor een Andere Politiek / Comité pour une Autre
Politique, CAP)
•
Ruch Reformatorski (Mouvement Réformateur, MR)
•
Spirit
•
Vivant
Polityka społeczna
•
Administrowana na szczeblu centralnym przez Państw. Biuro
Zabezpieczenia Społ., na szczeblu lokalnym — przez samorządowe
komisje pomocy społ.;
•
Wszystkie świadczenia są w całości finansowane z obowiązkowych
składek ubezpieczeniowych. Państwo finansuje jedynie systemy
świadczeń dla osób wymagających szczególnej pomocy
•
Zadania w zakresie ubezpieczeń są realizowane przez odpowiednie
kasy
•
Opieka medyczna jest skupiona wyłącznie w rękach prywatnych;
obowiązuje system umów na świadczenia usług leczn.; bezpłatne
jest leczenie chorób społ. i rehabilitacja oraz pobyt w szpitalu
w okresie porodu.
•
Polityka oświatowa - wszystkie grupy ludności, flamandzko-,
francusko- i niemieckojęzyczna, mają prawnie zagwarantowaną
autonomię polityki oświat.; na system oświat. składa się sieć szkół
gminnych, kośc. i prywatnych; obowiązkiem szkolnym są objęte
dzieci w wieku 6–16 lat.
Bruksela
•
Stolica Belgii, położona w centrum kraju nad rzeką
Senne
•
Wielki ośrodek gospodarczy, kulturalny i naukowy,
miasto oficjalnie dwujęzyczne (francuski i niderlandzki)
•
Główna siedziba Unii Europejskiej i Sekretariatu NATO
•
Brukselę określa się także jako region stołeczny
Bruksela, który skupia 19 innych i liczy około 1 mln.
mieszkańców
•
Miasto jest niezwykle bogate w muzea, zabytki,
wszelkie ośrodki kultury i rozrywki oraz piękne parki
Belgia w Unii
Europejskiej
•
data przystąpienia: 1957 r. (państwo założycielskie)
data przystąpienia: 1957 r. (państwo założycielskie)
•
miejsca w Parlamencie Europejskim: 22
miejsca w Parlamencie Europejskim: 22
•
głosy ważone w Radzie: 12
głosy ważone w Radzie: 12
•
miejsca w Komitecie Ekonomiczno - Społecznym: 12
miejsca w Komitecie Ekonomiczno - Społecznym: 12
•
miejsca w Komitecie Regionów: 12
miejsca w Komitecie Regionów: 12
•
Komisja Europejska:
Komisja Europejska:
Louis Michel
Louis Michel
(od 1 listopada
(od 1 listopada
2004 r.) - Komisarz ds. Rozwoju i Pomocy
2004 r.) - Komisarz ds. Rozwoju i Pomocy
Humanitarnej
Humanitarnej
•
Podlega mu DG ds. Rozwoju oraz Biuro Pomocy
Podlega mu DG ds. Rozwoju oraz Biuro Pomocy
Humanitarnej (ECHO).
Humanitarnej (ECHO).
•
- współpraca i pomoc w rozwoju
- współpraca i pomoc w rozwoju
- pomoc humanitarna
- pomoc humanitarna
Ciekawostki
•
Autostrady tego kraju są najgęstsze na świecie. Specjaliści z NASA obserwujacy z
kosmosu Belgie nazwali ja plątaniną świetlanych nitek- "Belgijskim okiem„
•
Kuchnia belgijska jest wysoko ceniona na świecie i powszechnie uważa się, że w
Europie ustępuje tylko wykwintnej kuchni francuskiej. Belgowie uważają siebie za
wynalazców frytek, które tu spożywa się z majonezem. Powszechnie jada się tu owoce
morza, zwłaszcza małże. Do dań bardziej wykwintnych należy gulasz wołowy
(carbonnade) oraz zając w piwie (lapin a la biere). Belgijskim smakołykiem znanym na
całym świecie jest wspaniała czekolada mieniąca się setkami smaków, kształtów i
rodzajów. W kraju tum spożywa się dość duże ilości piwa (niemal każdy jego rodzaj
podaje się w innej szklance) oraz wina.
•
Ze względu na małą powierzchnię kraju, bardzo popularnym sposobem poruszania się
jest rower. Jeśli więc wybieramy się do Belgii samochodem warto zabrać go ze sobą.
Nie ma również problemów z wypożyczeniem roweru - głównie na stacjach kolejowych.
•
Nieoficjalnym świętem w Belgii jest 8 lipca obchodzony jako dzień św. Medardusa,
znanego jako "święty od deszczu”. Tradycja mówi, że jeśli pada w to święto deszcz, to
będzie padał jeszcze przez najbliższe czterdzieści dni.
•
Belgia niechętnie przyjmuje imigrantów spoza Europy, a wobec przybyszów z Turcji,
Maroka czy Zairu wykazuje wręcz tendencje rasistowskie. Nieiwelim pocieszeniem
będzie fakt, że ujawniają się one także w stosunkach między rywalizującymi ze sobą
społecznociami belgijskimi.
Sławni ludzie pochodzący z
Belgii
•
Jacques Brel (kompozytor, piosenkarz i aktor)
•
Jean-Claude van Damme (światowej klasy aktor znany na
całym świecie)
•
Julio Cortázar (pisarz)
•
Audrey Hepburn (aktorka, modelka i działaczka
humanitarna)
•
Claude Lévi-Strauss (antropolog, socjolog i filozof)
•
Herkules Poirot (bohater powieści kryminalnych Agathy
Christie, detektyw)
Najsłynniejsze zabytki i
budowle Belgii
Pałac królewski
Waterloo
Pomnik Silviusa Brabo w
Antwerpii
Katedra św. Michała
Łuk Triumfalny
Łuk Triumfalny
Cinquantenaire
Cinquantenaire
Gmach Parlamentu
Gmach Parlamentu
Europejskiego
Europejskiego
Manekken Pis
Manekken Pis
Ratusz wBrukseli
Ratusz wBrukseli
Atomium
Atomium
Dziękujemy za uwagę
Dziękujemy za uwagę
Autorzy: Katarzyna Czajkowska i Marlena Górczewska
Bibliografia
•
Książki:
„Podróże marzeń – Belgia”, Biblioteka Gazety Wyborczej
„Belgia” – Ryszard i Wanda Koronowie
•
Internet:
http://pl.wikipedia.org/wiki/Belgia
http://www.belgia.net/
portalwiedzy.onet.pl/25210,haslo.html
skarby-swiata.pl/belgia/
europa.eu › ... › Kraje europejskie › Państwa
Członkowskie UE
http://www.interklasa.pl/portal/dokumenty/ue064/cieka
wostki.html