Faktura VAT
Małgorzata Hoffman
Joanna Trzaskalik
Podatek VAT
VAT
to podatek od towarów i usług, który
stanowi główne źródło dochodów budżetu
państwa
. Podatnik sam oblicza i wpłaca do
właściwego urzędu skarbowego podatek. Podatek
VAT stanowi, co do zasady, różnicę pomiędzy VAT
uzyskanym ze sprzedaży towarów klientom
(podatek należny) a VAT zapłaconym przy zakupie
towarów (podatek naliczony).
•
VAT jako powszechny podatek obrotowy
obciążający tzw. wartość dodaną na każdym etapie
produkcji i dystrybucji poszczególnych dóbr
(towarów i usług) w Polsce obowiązuje od 1993 r.
Od 1 maja 2004 r. jego kształt dostosowano do
wspólnego unijnego systemu podatku od wartości
dodanej.
Aby VAT nie stał się narzędziem utrudniającym
swobodny przepływ towarów w ramach UE, w
prawie wspólnotowym istnieją zasady
regulujące ten podatek. Najważniejsze z nich to:
neutralność – oznaczająca, że ciężar
ekonomiczny tego podatku
ponosi wyłącznie ostateczny konsument towaru lub usługi
, będący
końcowym ogniwem obrotu, gdyż na każdym etapie obrotu
podatnicy korzystają z prawa do odliczenia od podatku należnego
podatku zapłaconego przy nabyciu towarów i usług,
powszechność - występująca na dwóch płaszczyznach:
jako obciążenie podatkiem od towarów i usług każdego
etapu obrotu towarem lub usługą oraz obciążenie tym
podatkiem
możliwie szerokiego katalogu dóbr i usług,
zasada unikania podwójnego opodatkowania oraz braku
opodatkowania - oznacza dążenie do jednokrotnego
opodatkowania tej samej fazy obrotu,
zasada zachowania konkurencji - mająca na celu
zapewnienie podatnikom działającym w różnych
państwach członkowskich tych samych warunków
opodatkowania.
Co to jest faktura?
•
Dokument sprzedaży
wystawiany w
formie papierowej lub elektronicznej
zawierający
dane wymagane
ustawą
i przepisami wydanymi na jej
podstawie.
Kto może wystawiać?
Podatnik zarejestrowany dla celów podatku VAT jako
podatnik czynny, dokumentuje transakcje na rzecz innych
przedsiębiorców poprzez faktury VAT.
Podatnicy zwolnieni z VAT mogą wystawiać rachunki
uproszczone. Od 2013 r. faktury VAT mogą wystawiać
również zarejestrowani podatnicy VAT zwolnieni. Rachunki
uproszczone wystawiają podatnicy, którzy nie
zarejestrowali się dla celów VAT jako podatnicy zwolnieni z
VAT.
W przypadku transakcji wewnątrzwspólnotowej
dostawy nowego środka transportu podatnik
zawsze wystawi fakturę VAT.
Obowiązek wystawiania
faktur
•
W przypadku gdy faktura dotyczy sprzedaży
zarejestrowanej przy zastosowaniu
kasy
rejestrującej, do kopii faktury podatnik
obowiązany
jest
dołączyć
paragon
dokumentujący tę sprzedaż
. Nie dotyczy to
jednak sprzedaży dokumentowanej fakturą
emitowaną
przy
zastosowaniu
kasy
rejestrującej, w przypadkach gdy wartość
sprzedaży i kwota podatku należnego zostały
zarejestrowane
w
raporcie
fiskalnym
dobowym kasy.
•
W przypadku gdy faktura przesłana w formie
elektronicznej dotyczy sprzedaży
zarejestrowanej przy zastosowaniu kasy
rejestrującej, podatnik zostawia w
dokumentacji paragon dotyczący tej
sprzedaży z danymi identyfikującymi tę
fakturę.
Co powinna zawierać
faktura?
•
1) datę jej wystawienia;
•
2) kolejny numer, nadany w ramach jednej lub więcej
serii, który w sposób jednoznaczny identyfikuje
fakturę;
•
3) imiona i nazwiska lub nazwy podatnika i nabywcy
towarów lub usług oraz ich adresy;
•
4) numer, za pomocą którego podatnik jest
zidentyfikowany dla podatku, z zastrzeżeniem ust. 2
pkt 11 lit. a;
•
5) numer, za pomocą którego nabywca towarów lub
usług jest zidentyfikowany dla podatku lub podatku
od wartości dodanej, pod którym otrzymał on towary
lub usługi, z zastrzeżeniem ust. 2 pkt 11 lit. B;
•
6) datę dokonania lub zakończenia dostawy towarów
lub wykonania usługi, o ile taka data jest określona i
różni się od daty wystawienia faktury; w przypadku
sprzedaży o charakterze ciągłym podatnik może
podać na fakturze miesiąc i rok dokonania
sprzedaży;
•
7) nazwę (rodzaj) towaru lub usługi;
•
8) miarę i ilość (liczbę) dostarczonych towarów lub
zakres wykonanych usług;
•
9) cenę jednostkową towaru lub usługi bez kwoty
podatku (cenę jednostkową netto);
•
10) kwoty wszelkich rabatów, w tym za wcześniejsze
otrzymanie należności, o ile nie zostały one
uwzględnione w cenie jednostkowej netto;
•
11) wartość dostarczonych towarów lub wykonanych
usług, objętych transakcją, bez kwoty podatku
(wartość sprzedaży netto);
•
12) stawkę podatku;
•
13) sumę wartości sprzedaży netto z podziałem na
sprzedaż objętą poszczególnymi stawkami podatku i
sprzedaż zwolnioną od podatku;
•
14) kwotę podatku od sumy wartości sprzedaży
netto, z podziałem na kwoty dotyczące
poszczególnych stawek podatku;
•
15) kwotę należności ogółem.
•
W wewnątrzwspólnotowej dostawie towarów
faktura stwierdzająca tę dostawę powinna
zawierać numer podatnika dokonującego dostawy,
o którym mowa w art. 97 ust. 10 ustawy, oraz
właściwy i ważny numer
identyfikacyjny dla
transakcji wewnątrzwspólnotowych, nadany przez
państwo członkowskie właściwe dla nabywcy,
zawierający dwuliterowy kod stosowany dla
podatku od wartości dodanej.
•
Faktury wystawiane na rzecz osób fizycznych
nieprowadzących działalności gospodarczej oraz
osób fizycznych prowadzących działalność
gospodarczą w formie indywidualnych
gospodarstw rolnych mogą nie zawierać danych
dotyczących nabywcy.
•
Są to wszystkie wymagane dane na fakturze. Wg
powyższego wynika, ze podpis na fakturze VAT nie
jest potrzebny, pieczątka na fakturze nie jest
potrzebna, jednak księgowi często wolą aby
faktura zawierała podpis wystawcy.
Termin wystawiania
faktur
Fakturę wystawia się nie później niż:
•
siódmego dnia od dnia wydania towaru lub
wykonania usługi;
•
a gdy podatnik określa w fakturze wyłącznie
miesiąc i rok
dokonania sprzedaży (umowy o
charakterze ciągłym), fakturę wystawia się nie
później niż siódmego dnia od zakończenia
miesiąca, w którym dokonano sprzedaży.
(art.
19 pkt
KOREKTY
Dokumentami korygującymi są:
•
Faktura korygująca wystawiana przez
sprzedawcę
•
Nota korygująca wystawiana przez nabywcę
Faktura korygująca i nota korygująca mogą korygować
zarówno
treść faktury, jak i treść faktury korygującej.
Prawo nie reguluje terminu, w którym faktura powinna
zostać skorygowana. Należy to uczynić niezwłocznie po
ujawnieniu wady faktury, gdyż w razie kontroli
negatywne dla podatników skutki nieskorygowanej
faktury mogą być znaczące.
Faktura korygująca
•
Faktury korygujące wystawia się, gdy:
po wystawieniu faktury udzielono rabatów (podatnik
udzielający rabatu wystawia fakturę korygującą),
następuje zwrot sprzedawcy towarów oraz zwrot
nabywcy kwot nienależnych,
występuje zwrot nabywcy zaliczek, przedpłat, zadatków
lub rat, podlegających opodatkowaniu,
podwyższono cenę po wystawieniu faktury lub w razie
stwierdzenia pomyłki w cenie, stawce lub kwocie podatku
bądź w jakiejkolwiek innej pozycji faktury
Faktury korygujące powinny zawierać wyraz
"KOREKTA" albo wyrazy "FAKTURA KORYGUJĄCA".
Nota korygująca
•
Fakturę, nazwaną notą korygującą może wystawić
nabywca towaru lub usługi, który otrzymał fakturę lub
fakturę korygującą zawierającą pomyłki dotyczące
jakiejkolwiek informacji wiążącej się zwłaszcza ze
sprzedawcą lub nabywcą lub oznaczeniem towaru lub
usługi.
•
Nota korygująca jest przesyłana wystawcy faktury lub
faktury korygującej, wraz z kopią.
•
Jeżeli wystawca faktury lub faktury korygującej
akceptuje treść noty, potwierdza ją podpisem osoby
uprawnionej do wystawienia faktury lub faktury
korygującej.
•
Noty korygujące powinny zawierać wyrazy "NOTA
KORYGUJĄCA".
Co powinna zawierać FV
– zmiany w
2013r.
Nazwa Faktura
VAT
Nie musi wystąpić. Można pominąć ten element faktury; o ile
będzie zawierała wszystkie pozostałe elementy faktury –
traktuje się ją jak fakturę VAT.
Oznaczenie
oryginał - kopia
Nie należy oznaczać jako oryginał lub kopia na fakturach;
wystawić należy w dwóch egzemplarzach; przekazuje się jeden
z nich;
Wystawiający
faktury
•
Podatnicy VAT czynni,
•
Podatnicy VAT zwolnieni – mogą wystawiać faktury lub
rachunki uproszczone,
•
Podatnicy przy dokonywaniu wewnątrzwspólnotowej
dostawy nowych środków transportu,
•
danych wystawcy i kontrahenta nie można podawać jako
nazwy skrócone; nie będzie się stosowało skrótów typu
P.P.H.U., dopuszczalne jest posługiwanie się skrótami
wynikającycmi z innych ustaw, określającymi
podmiotowość, np. s.c., sp. z o.o.
Termin
wystawienia
faktury
•
Nie później niż 7 dnia od dnia wydania towaru lub
wykonania usługi,
•
Faktury miesięczne – nie później niż ostatniego dnia
miesiąca,
•
Faktury ciągłe – nie później niż 7 dnia miesiąca
następującego po danym miesiącu,
•
WDT – nie później niż 15 dnia miesiąca następnego po
miesiącu wydania lub przemieszczenia towaru,
•
świadczenie usług B2B z miejscem
opodatkowania poza
terytorium kraju
(na terytorium Wspólnoty), a także
stanowiących import usług
– fakturę wystawia się nie
później
niż 15 dnia miesiąca następującego po miesiącu, w
którym wykonano usługę.
Szczególny
obowiązek
podatkowy VAT
Obowiązują zasady dotychczasowe - nie później niż w dniu
powstania obowiązku podatkowego, w tym nie wcześniej
niż 30 dnia przed powstaniem tego obowiązku.
Daty na fakturze
•
Data wystawienia faktury
•
Data dokonania lub zakończenia dostawy towarów lub
wykonania usługi, o ile jest określona i różni się od daty
faktury (dotychczas była to data sprzedaży) – nie
dotyczy faktur zaliczkowych;
•
miesiąc i rok - dla sprzedaży ciągłej
Faktura zbiorcza
– miesięczna
Możliwa do wystawienia – faktura może dokumentować
kilka odrębnych dostaw towarów lub usług dokonanych w
trakcie miesiąca.
Rachunki
Mogą je wystawiać podatnicy zwolnieni z VAT podmiotowo;
Noty korygujące
•
Obowiązują – obowiązkowym jest posiadanie akceptacji
wystawcy faktury,
•
Brak obowiązku przesłania noty sprzedawcy towaru lub
usługi,
•
Brak obowiązku akceptacji noty poprzez podpis osoby
upoważnionej do odbioru faktury.
Faktury
korygujące
Obowiązują
Duplikat
Obowiązują
Mali podatnicy
VAT wybierający
rozliczenie
kasowe
•
Obowiązują - można je wystawiać, ale nie trzeba;
•
Nawet jeśli wystawiono - brak obowiązku ich
przechowywania z całą dokumentacją podatnika.
Faktura
wystawiona
przez nabywcę
w imieniu
dostawcy
•
Wystawia się w przypadku zniszczenia lub zaginięcia u
wystawcy lub nabywcy,
•
Wystawiać może zarówno sprzedawca, jak i nabywca.
Inne rodzaje faktur
•
Faktura VAT marża
•
Faktura VAT RR
•
Faktura wewnętrzna
•
Faktura elektroniczna
Faktura VAT marża
•
Fakturę marża wystawiają ci podatnicy, dla
których podstawą opodatkowania jest marża.
Podatnicy rozliczający się w ten sposób nie mają
możliwości odliczenia VAT-u z faktur zakupu.
•
Którzy podatnicy mogą być opodatkowani w
opisany sposób? W przepisach wyróżnia się dwie
podstawowe grupy: podatnicy świadczący usługi
turystyczne oraz dokonujący dostaw towarów
używanych (np. samochodów), dział sztuki,
antyków i przedmiotów kolekcjonerskich.
Co powinna zawierać?
•
Na tej fakturze nie znajdziemy tych samych danych, co
na zwykłej FV. Podstawowa różnica to brak wartości
sprzedaży netto i stawki oraz kwoty podatku.
•
Nie znajdziemy też na niej ceny jednostkowej netto,
sumy wartości sprzedaży z podziałem na stawki, kwoty
podatku od sumy wartości sprzedaży netto z podziałem
na kwoty dotyczące poszczególnych stawek podatku.
Faktura marża musi być oznaczona napisem „faktura
marża” i numerem kolejnym dokumentu.
•
Tak samo jak zwykła faktura powinna zawierać imię,
nazwisko, nazwę, adres sprzedawcy i nabywcy, a także
ich numery NIP. Musi się na niej również znaleźć data
sprzedaży i wystawienia faktury. W części dotyczącej
towaru muszą się znaleźć: nazwa towaru/usługi,
jednostka miary, ilość sprzedanego towaru/usługi oraz
kwota należności (zawarty w niej jest podatek VAT) –
należy ją zapisać cyframi i koniecznie słownie.
•
Faktura marża jest równoznaczna z rachunkiem
wstawianym przez przedsiębiorców niebędących
płatnikami VAT.
Faktura RR
•
dokumentuje sprzedaż
produktów rolnych przez
rolników
, którzy są
zwolnieni z podatku
od towarów
i usług, gdy dokonują sprzedaży na rzecz czynnego
podatnika VAT. W odróżnieniu od zwykłej faktury, jest
ona wystawiana przez nabywcę, przy czym oryginał
jest przekazywany rolnikowi a kopia pozostaje u
nabywcy.
•
Na jej podstawie nabywca może odliczyć VAT naliczony
pod warunkiem, że zapłata za produkty rolne nastąpiła
do 14 dni od daty dostawy (chyba że na podstawie
odrębnej umowy nabywca i dostawca ustalili inaczej)
przelewem na konto.
Jeśli płatności dokonano
gotówką, nabywca nie może odliczyć VAT-u.
•
Faktura RR powinna być oznaczona napisem „faktura
VAT RR”, numerem kolejnym dokumentu i datą
sprzedaży i wystawienia faktury, a także zawierać
oświadczenie rolnika w brzmieniu:
"Oświadczam, że
jestem rolnikiem ryczałtowym zwolnionym od podatku
od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 3
ustawy o podatku od towarów i usług.".
Co powinna zawierać?
•
Na fakturze RR musi znaleźć się także imię, nazwisko,
nazwę, adres sprzedawcy i nabywcy, a także ich numery
NIP lub PESEL. Faktura RR powinna też zawierać serię i
numer dowodu osobistego rolnika, a także datę wydania i
organ wydający – dotyczy to sytuacji, gdy rolnik jest osobą
fizyczną. W części dotyczącej towaru – nazwy nabytych
produktów rolnych, jednostkę miary i ilość nabytych
produktów rolnych oraz oznaczenie klasy lub jakości tych
produktów, cenę jednostkową produktu rolnego (bez
kwoty zryczałtowanego zwrotu podatku), wartość
nabytych produktów rolnych ( również bez kwoty
zryczałtowanego zwrotu podatku), stawkę
zryczałtowanego zwrotu podatku 7% (po 1 stycznia 2014
roku będzie to 6,5%), kwotę zryczałtowanego zwrotu
podatku od wartości nabytych produktów rolnych, wartość
nabytych produktów rolnych wraz z kwotą
zryczałtowanego zwrotu podatku, kwotę należności
ogółem wraz z kwotą zryczałtowanego zwrotu podatku,
która musi być wyrażona cyframi i słownie.
•
Na podstawie faktury RR nabywca może odliczyć VAT
naliczony pod warunkiem, że zapłata za produkty rolne
nastąpiła do 14 dni od daty dostawy (chyba że na
podstawie odrębnej umowy nabywca i dostawca ustalili
inaczej) przelewem na konto. Jeśli płatności dokonano
gotówką, nabywca nie może odliczyć VAT-u.
Faktura wewnętrzna
•
To, co różni fakturę wewnętrzną od zwykłej faktury
VAT to przede wszystkim to,
że nie ma ona
odbiorcy.
Odbiorcą jest bowiem wystawca,
który
wystawia taką fakturę wyłącznie na własne
potrzeby i do własnej dokumentacji, w celu
wyliczenia podatku VAT.
•
Po co wystawia się faktury wewnętrzne? Wynika to
z przepisów. Faktury wewnętrzne są
niezbędne w
przypadku wewnątrzwspólnotowego nabycia
towarów,
dla których podatnikiem jest nabywca
oraz
w przypadku importu towarów.
Faktury takie
stosuje się także dla udokumentowania
zwróconych kwoty dotacji czy subwencji.
Faktura elektroniczna
•
Faktury można przesyłać w formie elektronicznej, w
dowolnym formacie elektronicznym, pod warunkiem
zapewnienia autentyczności pochodzenia, integralności
treści i czytelności faktury. Wcześniej wymienione
warunki można zapewnić za pomocą dowolnych
kontroli biznesowych, lub dzięki bezpiecznemu
podpisowi elektronicznemu czy też elektronicznej
wymianie danych (EDI) zgodnie z umową w sprawie
europejskiego modelu wymiany danych
elektronicznych.
•
Faktury te są przechowywane w podziale na okresy
rozliczeniowe w dowolny sposób zapewniający:
-autentyczność pochodzenia, integralność treści i
czytelność tych faktur
-łatwe ich odszukanie
-organowi podatkowemu lub organowi kontroli skarbowej
na żądanie bezzwłoczny dostęp do faktur
Podstawa prawna
1. Ustawa z dnia 11.03.2004 r. o podatku od towarów i usług
2. Ustawa z dnia 18.03.2011 r. o zmianie ustawy o podatku od
towarów i usług oraz ustawy – Prawo o miarach
3. Ustawa z dnia 16.12.2010r. o zmianie ustawy o podatku od
towarów i usług oraz ustawy o transporcie drogowym
4. Ustawa z dnia 7.11.2008r. o zmianie ustawy o podatku od
towarów i usług oraz niektórych innych usług
5. Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 4.04.2011r. w
sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od
towarów i usług
6. Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 28.03.2011r. w
sprawie zwrotu podatku niektórym podatnikom, wystawiania
faktur, sposobu ich przechowywania oraz listy towarów i
usług, do których nie mają zastosowania od podatku od
towarów i usług
7. Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 17.12.2010r. w
sprawie przesyłania faktur w formie elektronicznej, zasad ich
przechowywania oraz trybu udostępniania organowi kontroli
skarbowej
Podstawa prawna cd.
8. Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 27.12.2010r. w
sprawie odliczania i zwrotu kwot wydatkowanych na zakup
kas rejestrujących
9. Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 26.07.2010r w
sprawie zwolnień z obowiązku prowadzenia ewidencji przy
zastosowaniu kas rejestrujących
10. Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 28.11.2008r.
w sprawie kryteriów i warunków technicznych, którym
muszą odpowiadać kasy rejestrujące oraz warunków ich
stosowania
11. Dyrektywa 2010/45/UE Rady z dnia 13 lipca 2010r. w
sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej
Od dnia 1 stycznia 2013 r. wchodzą w życie zmiany
zarówno przepisów ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o
podatku od towarów i usług jak i aktów
wykonawczych wydanych na jej podstawie.
Dziękujemy za
uwagę!!! ;)