Wykład
Wykład
ZINTEGROWANE
ZINTEGROWANE
SYSTEMY
SYSTEMY
INFORMATYCZNE
INFORMATYCZNE
ZARZĄDZANIA
ZARZĄDZANIA
Ewolucja systemów
Ewolucja systemów
informatycznych
informatycznych
zarządzania
zarządzania
W dotychczasowym rozwoju
W dotychczasowym rozwoju
zastosowań systemów
zastosowań systemów
informatycznych wspomagających
informatycznych wspomagających
procesy zarządzania w
procesy zarządzania w
przedsiębiorstwie daje się
przedsiębiorstwie daje się
wyodrębnić podstawowe generacje
wyodrębnić podstawowe generacje
SIZ, ukazując ich ewolucyjny
SIZ, ukazując ich ewolucyjny
charakter:
charakter:
1. Systemy ewidencyjno-transakcyjne -
SET (ang. TPS -Transaction
Processing Systems),
2. Systemy informacyjno-decyzyjne -
SID (ang. MIS - Management
Information Systems),
3. Systemy wspomagania decyzji - SWD
(ang. DSS - Decision Support
Systems),
4. Systemy eksperckie - SE (ang. ES -
Expert Systems),
5. Systemy informowania kierownictwa
- SIK (ang. EIS - Executive Information
Systems), utożsamiane niekiedy z
systemami wspomagania kierownictwa
- SWK (ang. ESS - Executive Support
Systems),
6. Systemy sztucznej inteligencji - SSI
(ang. AIS - Artificial Intelligence
Systems), utożsamiane często z
systemami sieci neuronowych - SSN
(ang. ANN - Artificial Neuron
Networks),
7. Zintegrowane systemy
informatyczne ZSI (ang. IMIS -
Integrated Management Information
Systems).
Mówiąc o zintegrowanym systemie
informatycznym (ZSI) przedsiębiorstwa
należy mieć na uwadze modułowo
zorganizowany system informatyczny,
obsługujący wszystkie sfery jego
działalności, począwszy od marketingu i
planowania oraz zaopatrzenia, poprzez
techniczne przygotowanie produkcji i jej
sterowanie, dystrybucje, sprzedaż,
gospodarkę remontową, aż do prac
finansowo-księgowych i gospodarki
zasobami ludzkimi.
Systemy te pozwalają
urzeczywistniać ideę integracji
kompleksowych systemów
informatycznego wspomagania
procesów zarządzania w
przedsiębiorstwie z kompleksowymi
systemami komputerowego
wytwarzania (ang. CIM - Computer
Integrated Manufacturing).
Pozostaje to w ścisłym związku z
koncepcjami przedsiębiorstwa XXI wieku,
w których wszystkie zasoby danych,
procedury zarządzania, sterowanie i
regulacji procesami wytwórczymi będą
przetwarzane przy wsparciu technologii
informatycznej.
Wspomniana różnorodność
poszczególnych składników SIZ skłania
do rozpatrywania systemu jako struktury
zbudowanej z podstruktur, z których
każda będzie się charakteryzowała
jednorodnością wchodzących w jej skład
elementów.
Istnieje potrzeba wyodrębnienia takich
podstruktur według
zdefiniowanych
kryteriów:
- cele, funkcje i zadania systemu,
- dane i algorytmy ich przekształcania,
- techniczne środki przetwarzania
danych,
- przestrzenne rozmieszczenie
wymienionych składników.
Uwzględniając powyższe kryteria,
można w SIZ wyodrębnić następujące
podstruktury:
• funkcjonalną,
• informacyjną,
• organizacyjno-przestrzenną,
• techniczną.
Te trzy ostatnie określimy mianem struktury
Te trzy ostatnie określimy mianem struktury
realizacyjnej SIZ (por. rys.1)
realizacyjnej SIZ (por. rys.1)
struktura
funkcjonalna
SIZ
struktura realizacyjna SIZ
struktura
informacyj
na
struktura
organizacyjno-
przestrzenna
struktura
techniczn
a
Rys.1. Struktury SIZ
W praktyce najczęściej wyodrębnia się
uogólnione składniki struktury
funkcjonalnej SIZ (por. rys. 2).
Występują tutaj takie pojęcia, jak:
podsystem,
moduł,
jednostka funkcjonalna,
funkcja elementarna.
Przyporządkowując
poszczególnym
składnikom konkretne zadania i funkcje,
określając
powiązania
między
nimi,
nadając im odpowiednie nazwy, można się
podjąć
zdefiniowania
poszczególnych
składników
struktury
funkcjonalnej
systemu oraz sklasyfikowania relacji
występujących pomiędzy składnikami.
Rys. 2. Hierarchia w strukturze funkcjonalnej SIZ.
Waga struktury informacyjnej SIZ
polega na tym, że informacje w postaci
danych są przedmiotem przetwarzania,
przy czym muszą one być odpowiednio
ustrukturalizowane i uporządkowane,
stosownie do funkcji i zadań systemu,
charakteru podejmowanych decyzji,
struktury procesów technologicznych itd.
Na strukturę informacyjną SIZ składają
się:
zbiory danych wejściowych,
zbiory danych wyjściowych,
zbiory danych stałych
(przechowywanych),
algorytmy przekształcania danych
(technologia
przetwarzania
danych).
Szczególną uwagę należy zwrócić na
powiązania występujące między
elementami struktury funkcjonalnej i
informacyjnej. Na ogół powiązania te
występują na identycznych poziomach
hierarchii tych struktur i mają charakter
zasileń informacyjnych.
Struktura organizacyjno-przestrzenna
SIZ określa terytorialne rozmieszczenie
następujących składników systemu:
struktury funkcjonalnej
, czyli
podsystemów, modułów, funkcji
elementarnych.
Przesłankami rozproszenia składników
tej struktury są zazwyczaj:
- potrzeba przybliżenia miejsca realizacji
funkcji SIZ do
miejsca realizacji
funkcji systemu zarządzania,
- rozmieszczenie składników struktury
informacyjnej,
- wymagania zastosowanej technologii
przetwarzania
danych;
struktury informacyjnej
, czyli zbiorów
danych
wejściowych, zbiorów danych
wyjściowych, zbiorów danych stałych oraz
procedur przetwarzania, czyli
oprogramowania.
Przesłankami rozproszenia składników
struktury informacyjnej są zazwyczaj:
- potrzeba lokalizacji zbiorów danych
wejściowych w
pobliżu źródeł
powstawania informacji,
- konieczność lokalizacji zbiorów danych
wyjściowych w
miejscu ich użytkowania,
a więc realizacji funkcji systemu
zarządzania,
- potrzeba lokalizacji zbiorów danych stałych
w pobliżu
powstawania zbiorów danych
wejściowych aktualizujących oraz w
pobliżu wspomaganych przez
nie
składników struktury funkcjonalnej
(podsystemów),
struktury technicznej
, czyli środków
technicznych do zbierania danych, ich
przechowywania, przetwarzania i
udostępniania.
Przesłankami rozproszenia
składników struktury technicznej są:
- przestrzenne rozmieszczenie składników
struktury
funkcjonalnej,
- przestrzenne rozmieszczenie składników
struktury
informacyjnej
,
- właściwości środków telekomunikacji.
Składnikami struktury technicznej SIZ
są środki techniczne i oprogramowanie
systemowe. Strukturę środków
technicznych należy rozpatrywać na tle
struktury procesu przetwarzania danych.
Z tego punktu widzenia strukturę
techniczną tworzy zestaw środków
technicznych, realizujących następujące
działania:
• zbieranie i kompletowanie danych,
• zapisywanie danych na nośnikach
danych,
• przechowywanie zbiorów danych,
• prezentowanie danych,
• przekształcanie danych,
• udostępnianie danych,
• przesyłanie danych.
Omówione kwestie związane ze
strukturami SIZ mają decydujące
znaczenie na etapie praktycznej realizacji
systemu, zwłaszcza w odniesieniu do
specyfikowania realizowanych funkcji,
określania elementów składowych,
ustalania wykonawców za nich
odpowiedzialnych i bieżące nadzorowanie
wykonanych prac implementacyjnych.
Przedmiotem integracji w SIZ są jego
Przedmiotem integracji w SIZ są jego
elementy składowe, czyli funkcje
elementy składowe, czyli funkcje
użytkowe, dane, środki techniczne. Z
użytkowe, dane, środki techniczne. Z
tego względu można wyróżnić typy
tego względu można wyróżnić typy
integracji:
integracji:
projektową
projektową
- oznaczającą przyjęcie
- oznaczającą przyjęcie
ujednoliconych np. kodów, haseł,
ujednoliconych np. kodów, haseł,
klasyfikacji, nazw dokumentów w celu
klasyfikacji, nazw dokumentów w celu
pełnej unifikacji założeń analitycznych i
pełnej unifikacji założeń analitycznych i
projektowych SIZ,
projektowych SIZ,
techniczną
techniczną
- polegającą na stosowaniu dla
- polegającą na stosowaniu dla
potrzeb systemu komputerowego
potrzeb systemu komputerowego
współpracujących ze sobą elementów
współpracujących ze sobą elementów
sprzętu
sprzętu
i oprogramowania.
i oprogramowania.
organizacyjną
organizacyjną
- sprowadzającą się w
- sprowadzającą się w
swojej istocie do restrukturyzacji
swojej istocie do restrukturyzacji
przedsiębiorstwa pod kątem
przedsiębiorstwa pod kątem
optymalizacji przetwarzania danych
optymalizacji przetwarzania danych
wewnętrznych i zewnętrznych. Oznacza
wewnętrznych i zewnętrznych. Oznacza
to w praktyce koordynacje funkcji i celów
to w praktyce koordynacje funkcji i celów
poszczególnych poziomów systemu,
poszczególnych poziomów systemu,
kanałów przesyłania oraz identyfikację
kanałów przesyłania oraz identyfikację
źródeł informacji. Tego typu integracja
źródeł informacji. Tego typu integracja
może być wynikiem lub przyczyną
może być wynikiem lub przyczyną
procesu informatyzacji obiektu,
procesu informatyzacji obiektu,
Zakres i struktura
Zakres i struktura
zintegrowanego systemu
zintegrowanego systemu
informatycznego (ZIS)
informatycznego (ZIS)
Główne cechy zintegrowanego systemu
Główne cechy zintegrowanego systemu
informatycznego można ująć następująco:
informatycznego można ująć następująco:
kompleksowość funkcjonowania
kompleksowość funkcjonowania
-
-
obejmuje wszystkie sfery działalności
obejmuje wszystkie sfery działalności
techniczno-ekonomicznej
techniczno-ekonomicznej
przedsiębiorstwa, realizowana jest w
przedsiębiorstwa, realizowana jest w
ramach struktury funkcjonalnej;
ramach struktury funkcjonalnej;
integracja danych i procesów
integracja danych i procesów
- dotyczy
- dotyczy
wymiany danych, zarówno wewnątrz
wymiany danych, zarówno wewnątrz
obiektu (między modułami), jak i z jego
obiektu (między modułami), jak i z jego
otoczeniem (np. poprzez elektroniczną
otoczeniem (np. poprzez elektroniczną
wymianę danych - EDI), realizowana jest
wymianę danych - EDI), realizowana jest
w ramach struktury informacyjnej;
w ramach struktury informacyjnej;
elastyczność strukturalna i
elastyczność strukturalna i
funkcjonalna
funkcjonalna
- zapewnia maksymalne
- zapewnia maksymalne
dostosowanie rozwiązań sprzętowo-
dostosowanie rozwiązań sprzętowo-
programowych (realizowana w ramach
programowych (realizowana w ramach
struktury technicznej i struktury
struktury technicznej i struktury
funkcjonalnej) do potrzeb obiektu w
funkcjonalnej) do potrzeb obiektu w
chwili instalowania i uruchamiania
chwili instalowania i uruchamiania
systemu, jak również umożliwia
systemu, jak również umożliwia
dynamiczne jego dopasowanie przy
dynamiczne jego dopasowanie przy
zmiennych wymaganiach i potrzebach
zmiennych wymaganiach i potrzebach
generowanych przez otoczenie;
generowanych przez otoczenie;
otwartość
- gwarantuje zdolność
rozszerzania systemu o nowe
moduły, skalowalną
architekturę
(zazwyczaj klient-serwer) oraz
tworzenie połączeń z systemami
zewnętrznymi, np. z systemami
partnerów
rynkowych;
zaawansowanie merytoryczne
-
zapewnia pełne informatyczne
wspomaganie procesów informacyjno-
decyzyjnych, z wykorzystaniem
mechanizmów swobodnej ekstrakcji i
agregacji danych, wariantowania,
optymalizacji, prognozowania itp.,
oprócz tego gwarantuje ono praktyczne
o parcie systemu m.in. na koncepcjach
zarządzania logistycznego z dostawami
dokładnie na czas (ang. JiT - Just in
Time);
sterowanie
produkcją
zgodnie
ze
standardami
MRP
II
(ang.
Manufacturing Resource Planning) -
planowanie zasobów produkcyjnych, MRP
II Plus (ang. MRP - Money Resource
Planning - rozwinięcie MRP II o
procedury finansowe np. cash flow,
metoda ABC (ang. ABC - Activity Based
Costing);
kompleksowe
zarządzanie
jakością zgodnie z ideą TQM (ang. Total
Quality Management) oraz standardami
norm ISO 9000;
zaawansowanie technologiczne
-
gwarantuje zgodność z aktualnymi
standardami sprzętowo-programowymi z
możliwością przenoszenia go na nowe
platformy sprzętu
komputerowego,
systemów operacyjnych, mediów i
protokołów komunikacyjnych; oferuje
interfejs graficzny i wykorzystanie
zazwyczaj relacyjnej bazy danych (z uwagi
na łatwość tworzenia zapytań) z
zastosowaniem narzędzi
programistycznych czwartej generacji
itp.;
zgodność z polskimi przepisami
np. z
ustawą o rachunkowości - dotyczy w
szczególności zasad prowadzenia ksiąg
rachunkowych przy wykorzystaniu
technologii informatycznej, zasad
ustalania i raportowania wyników
finansowych obiektu gospodarczego,
zasad sporządzania sprawozdań
finansowych itp.;
System zintegrowany, realizujący
ideę systemu CIM w przedsiębiorstwie
produkcyjnym, stanowi w istocie
połączenie zautomatyzowanego
systemu produkcji z ogólnymi
funkcjami planowania, finansowania,
zaopatrzenia, zbytu, zarządzania
zasobami ludzkimi itp. (por. rys. 3),
przy czym jego składowe obejmują
następujące obszary:
gospodarczy system informacyjny
(ang. BIS - Business Information
System) realizowany jest przy
wykorzystaniu systemu MRP,
planowanie i zarządzanie produkcją
(operatywny plan produkcji, zasady
filozofii JiT itp.),
planowanie i zarządzanie zdolnościami
produkcyjnymi,
zarządzanie zaopatrzeniem, zapasami
i dostawami,
zarządzanie zasobami finansowymi i
ludzkimi,
komputerowe wspomaganie
projektowania (ang. CAD - Computer
Aided
Design),
komputerowe wspomaganie produkcji
(ang. CAM - Computer Aided
Manufacturing) - łączy w sobie
planowanie wykonanie produkcji,
projektowanie procesów produkcyjnych,
oprogramowanie obrabiarek sterowanych
numerycznie, robotów oraz innych
urządzeń i maszyn produkcyjnych oraz
pomocniczych,
elastyczne systemy produkcyjne (ang.
FMSs - Flexible Manufacturing
Systems) - obejmują obróbkę
mechaniczną, montaż, magazynowanie,
transport, podawanie materiałów i
prefabrykatów, procesy sterowania
produkcją, określanie kolejności
obróbki, harmonogramowanie,
planowanie i bilansowanie zdolności
produkcyjnych, sterowanie jakością w
czasie rzeczywistym, kontrolę jakości
metodami stykowymi i bezstykowymi.
CIM
CAD
CAM
FMSs
BIS
System MRP II
Rys. 3. Idea systemu CIM.
Koncepcja MRP II polega na
logicznej procedurze określania planów
produkcji na podstawie oszacowania
przyszłych potrzeb rynku wyrobów oraz
obliczania zapotrzebowania na składniki i
zdolności produkcyjne do wytworzenia
tych wyrobów w oparciu o ich strukturę.
Idea ta ma w założeniu umożliwić
kierownictwu obiektu gospodarczego
sprawne i szybkie reagowanie na potrzeby
klientów przy jednoczesnej redukcji
zapasów, dzięki planowaniu produkcji
określonych wyrobów i ich składników
dokładnie w wymaganej ilości oraz na
czas ich zapotrzebowania.
Przykładowe poziomy planowania w systemie
Przykładowe poziomy planowania w systemie
MRP II dla przedsiębiorstwa produkcyjnego
MRP II dla przedsiębiorstwa produkcyjnego
ukazano na rysunku 4.
ukazano na rysunku 4.
Podstawowe poziomy planowania w
Podstawowe poziomy planowania w
systemie MRP II można określić jako:
systemie MRP II można określić jako:
planowanie działalności gospodarczej,
planowanie działalności gospodarczej,
przychodów i sprzedaży,
przychodów i sprzedaży,
planowanie produkcji i sprzedaży (ang.
planowanie produkcji i sprzedaży (ang.
SOP -
SOP -
S
S
ales
ales
O
O
peration
peration
P
P
lanning),
lanning),
planowanie podstawowych
planowanie podstawowych
wyrobów lub zespołów - główny
wyrobów lub zespołów - główny
harmonogram
harmonogram
produkcji (ang.
produkcji (ang.
MPS -
MPS -
M
M
aster
aster
P
P
roduction
roduction
S
S
cheduling),
cheduling),
planowanie potrzeb materiałowych
(ang. MRP - Material Requirements
Planning),
planowanie i sterowanie produkcją
(ang. SFC - Shop Floor Control).
Rys. 4. Poziomy planowania w systemie MRP dla przedsiębiorstwa
produkcyjnego.
zarządzanie popytem
(prognozy i zamówienia
)
planowanie sprzedaży i
produkcji
planowanie
zapotrzebowania na zasoby
tworzenie głównego
harmonogramu produkcji
zgrubne planowanie
zdolności produkcyjnych
planowanie potrzeb
materiałowych
tworzenie głównego
harmonogramu produkcji
harmonogramowanie
montażu finalnego
zarządzanie warsztatem
produkcyjnym
planowanie prac na
stanowisku roboczym
zakup materiałów i
usług
Warunkiem determinującym wdrożenie
systemu MRP II jest możliwie pełne
pokrycie
procedurami
logistycznymi,
czyli przepływu materiałów i surowców
oraz odpowiednich danych przez obiekt
gospodarczy, od fazy dostaw surowców
do dystrybucji gotowych wyrobów.
Dopóki rozwiązanie informatyczne nie
obejmuje wszystkich wymaganych faz i
nie zamknie pętli sprzężeń zwrotnych
sterujących wszystkimi procesami nie
można mówić o systemie MRP II.
Jego potencjał opiera się bowiem na:
•
wewnętrznej integracji wokół
standardów struktur produktów,
operacji technologicznych i
logistycznych oraz przydziałów
odpowiednich
zasobów do operacji,
•
funkcjach sterującym sprzężeniem
zwrotnym dla
planowania potrzeb
materiałowych, planowania
zdolności produkcyjnych oraz innych
koniecznych zasobów.
Należy podkreślić, że standard MPR
II jest ekonomicznie uzasadniony przy
produkcji
wyrobów
powtarzalnych
o
wysokim
stopniu
złożoności,
wytwarzanych w wielu odmianach na
bazie wspólnego zbioru surowców i
półfabrykatów.
Zakłada on ponadto, że ekonomiczne
efekty jego wdrożenia przejawiają się w
wyniku redukcji zapasów (surowców,
produkcji w toku i wyrobów gotowych).
Ukazując ewolucję rozwiązań systemów
Ukazując ewolucję rozwiązań systemów
MRP warto wskazać tendencję
MRP warto wskazać tendencję
rozwojowe, uwzględniane już w
rozwojowe, uwzględniane już w
niektórych systemach
niektórych systemach
MRP (ang.
MRP (ang.
M
M
aterial
aterial
R
R
equirements
equirements
P
P
lanning) -
lanning) -
planowanie
planowanie
potrzeb materiałowych
potrzeb materiałowych
,
,
MRP II (ang.
MRP II (ang.
M
M
anufacturing
anufacturing
R
R
esource
esource
P
P
lanning) - planowanie zasobów produkcyjnych,
lanning) - planowanie zasobów produkcyjnych,
ERP (ang.
ERP (ang.
E
E
nterprise
nterprise
R
R
esource
esource
P
P
lanning) -
lanning) -
planowanie zasobów przedsiębiorstwa; system
planowanie zasobów przedsiębiorstwa; system
określany niekiedy jako MRP III (ang.
określany niekiedy jako MRP III (ang.
M
M
oney
oney
R
R
esource
esource
P
P
lanning) lub MRP II Plus, stanowi
lanning) lub MRP II Plus, stanowi
rozwinięcie systemu
rozwinięcie systemu
MRP II o procedury finansowe (rachunkowość
MRP II o procedury finansowe (rachunkowość
zarządcza, cash flow, rachunek kosztów
zarządcza, cash flow, rachunek kosztów
działania ABC),
działania ABC),
DEM (ang.
DEM (ang.
D
D
ynamic
ynamic
E
E
nterprise
nterprise
M
M
odelling) -
odelling) -
dynamiczne modelowanie przedsiębiorstwa.
dynamiczne modelowanie przedsiębiorstwa.
Praktyczne rozwiązania klasy ZSI
Praktyczne rozwiązania klasy ZSI
charakteryzują się bogatym zestawem
charakteryzują się bogatym zestawem
modułów, obejmujących pełen zakres
modułów, obejmujących pełen zakres
funkcjonowania obiektu gospodarczego.
funkcjonowania obiektu gospodarczego.
Dla typowego przedsiębiorstwa
Dla typowego przedsiębiorstwa
produkcyjnego może on wyglądać
produkcyjnego może on wyglądać
następująco:
następująco:
rejestr główny
rejestr główny
- utrzymuje dane finansowe
- utrzymuje dane finansowe
przedsiębiorstwa,
przedsiębiorstwa,
rejestr sprzedaży (należności)
rejestr sprzedaży (należności)
- obejmuje
- obejmuje
rejestr odbiorców, dane o wystawionych
rejestr odbiorców, dane o wystawionych
dokumentach sprzedaży i związanych z nimi
dokumentach sprzedaży i związanych z nimi
płatnościami,
płatnościami,
rejestr zakupów (zobowiązania)
rejestr zakupów (zobowiązania)
-
-
umożliwia
umożliwia
zarządzanie
zarządzanie
zobowiązaniami,
zobowiązaniami,
wynikającymi z
wynikającymi z
zakupów towarów i usług,
zakupów towarów i usług,
środki trwałe
środki trwałe
- obejmuje
- obejmuje
zarządzanie procesami
zarządzanie procesami
związanymi
związanymi
z finansową obsługą środków
z finansową obsługą środków
trwałych,
trwałych,
gospodarka materiałowa
gospodarka materiałowa
- obejmuje
- obejmuje
dane o
dane o
każdym materiale, surowcu,
każdym materiale, surowcu,
produkcie,
produkcie,
towarze, umożliwiając
towarze, umożliwiając
zarządzanie
zarządzanie
zasobami
zasobami
magazynowymi,
magazynowymi,
obsługa zakupów
- wspiera cykl zakupów
od zamawiania (włącznie z
ewentualnymi
kontraktami
długookresowymi i automatycznym
ponawianiem zamówień), przez przyjęcie
do magazynu, po rozliczenie dostawy z
fakturą,
obsługa sprzedaży
- wsparcie sprzedaży
od rejestracji
zamówień od klienta
(włącznie z ewentualnymi kontraktami
długookresowymi), przez dokumentację
magazynową po wystawienie
faktury
oraz obsługa zwrotów i reklamacji z
wystawieniem faktury korygującej,
planowanie ogólne działalności
włącznie z
planowaniem planów
produkcji, zakupów,
transportu,
potrzeb dystrybucyjnych i kontrolą
sieci
dystrybucyjnej,
zarządzanie bazą danych
produkcyjnych
- obejmuje bazę danych
o materiałach,
półproduktach,
produktach, metodach
wytwarzania,
stanowiskach roboczych,
operacjach i
narzędziach, umożliwiając tworzenie i
modyfikację specyfikacji
materiałowych i procesów
technologicznych,
wspomaganie produkcji
- zawiera
analizy zarządzania stanowiskami
roboczymi, strumienie
ich zadań
oraz zarządzanie zapasami w toku
produkcji, włącznie z kontrolą produkcji
o stanie realizacji zleceń, wydanych
materiałach i
obciążeniu stanowisk
roboczych obejmującą system jakości,
planowanie zdolności produkcyjnych
-
obejmuje
obliczanie obciążeń
każdego stanowiska pracy w
podziale
na okresy przy uwzględnianiu stanu
robót
w toku i zleceń, co umożliwia
korygowanie i
bilansowanie
zdolności produkcyjnych,
zarządzanie zasobami ludzkimi
,
elektroniczna wymiana danych
-
dotyczy wymiany danych również z
systemami partnerów rynkowych,
analizy i raporty informacji
-
możliwość analiz danych
wspomagających zarządzanie
przedsiębiorstwem (m.in. analizy
sprzedaży,
prognozowanie
popytu) oraz symulację
zdarzeń w
czasie rzeczywistym w oparciu o
bazę
danych.
zasoby
ludzkie
środki
trwałe
gospodarka
materiałow
a
obsługa
sprzedaży
marketi
ng
obszar sterowania produkcją
obszar finansowo-księgowy
koszty
wynagrodz
enia
koszty
amortyzac
ji
koszty
materiało
we
przychody ze
sprzedaży i
rozrachunki
wspomaganie
projektowania
planowanie
produkcji
zaopatrzenie
obszar przygotowania produkcji
Rys.7 Ideowa struktura funkcjonalna ZSI dla przedsiębiorstwa
produkcyjnego
system informowania kierownictwa
logistyka
zarządzanie materiałami
sprzedaż i dystrybucja
finanse
zarządzanie jakością
utrzymanie ruchu
zarządzanie produkcją
zasoby
ludzkie
płace
kadry
finansowanie inwestycji
kontroling
środki trwałe
zarządzanie finansami
Rys.8. Struktura funkcjonalna ZSI na przykładzie systemu R/3 (SAP)
logistyka
Zarządzanie
materiałami
Utrzymanie
ruchu
Zarządzanie
jakością
Sprzedaż i
dystrybucja
Zarządzani
e
produkcją
eksploata
cja
inwestycj
e
planowanie
produkcji
sprzedaż
produkcj
a
pomocnic
za
produkcj
a
podstawo
wa
usługi
odbiorcy
marketin
g
nowe
technolo
gie
wycena
technolo
gie
gospodark
a
magazyno
wa
zbyt
zaopatrze
nie
terminowość
dostaw
analiza
awarii
kontrola
materiało
wa
zasilanie
remonty
Rys. 9. Moduły logistyki na przykładzie systemu R/3 (SAP)
Spośród głównych korzyści
płynących ze stosowania systemów
zintegrowanych wymienia się najczęściej
wyższe jakościowo wspomaganie
procesów decyzyjnych poprzez:
wieloprzekrojowe i na różnych
poziomach zarządzanie oraz
informowanie kierownictwa
przedsiębiorstwa,
objęcie kanałami informacyjnymi
wszystkich kluczowych agend
przedsiębiorstwa (finanse, logistyka,
produkcja, zasoby ludzkie itp.),
podniesienie wiarygodności informacji
dzięki wprowadzeniu ich do
systemu
w miejscu powstawania,
kontrolowanie kosztów w oparciu o ich
pomiar w miejscu powstawania,
symulowanie budżetowe i analizy
finansowe, będące podstawą prognoz
zarówno krótko - jak i długoterminowych,
zarządzanie strumieniem materiałów,
surowców, półproduktów i usług w ramach
całego łańcucha logistycznego,
mechanizmy zapewniające
bezpieczeństwo zasobów danych (m.in.
dostęp tylko użytkowników uprawnionych,
okresowa archiwizacja itp.).
Należy dodać, że wymienione
systemy występują w ścisłej interakcji
z otoczeniem, co oznacza konieczność
hierarchicznego traktowania takiego
rozwiązania w odniesieniu do
podobnych rozwiązań u partnerów
rynkowych.
Systemy zintegrowane wymagają więc
Systemy zintegrowane wymagają więc
m.in.:
m.in.:
dysponowania wspólnym dla całego obiektu
dysponowania wspólnym dla całego obiektu
gospodarczego zasobem danych (najczęściej w
gospodarczego zasobem danych (najczęściej w
postaci bazy danych); oznacza to, że dane o
postaci bazy danych); oznacza to, że dane o
dowolnym zdarzeniu (obiekcie, zjawisku)
dowolnym zdarzeniu (obiekcie, zjawisku)
wprowadzane są do systemu tylko jeden raz i
wprowadzane są do systemu tylko jeden raz i
udostępnianie wszystkim procesom, które ich
udostępnianie wszystkim procesom, które ich
wymagają i są uprawnione do ich wykorzystania,
wymagają i są uprawnione do ich wykorzystania,
określenia jednolitego sposobu pozyskiwania,
określenia jednolitego sposobu pozyskiwania,
gromadzenia, wyszukiwania,
gromadzenia, wyszukiwania,
przetwarzania
przetwarzania
i
i
udostępniania gromadzonych danych
udostępniania gromadzonych danych
,
,
opracowania jednolitego sposobu prowadzenia
opracowania jednolitego sposobu prowadzenia
przez użytkownika dialogu (konwersacji) z
przez użytkownika dialogu (konwersacji) z
systemem,
systemem,
zapewnienia funkcjonowania
zapewnienia funkcjonowania
systemu w trybie
systemu w trybie
bezpośredniego
bezpośredniego
dostępu, co jest warunkiem
dostępu, co jest warunkiem
sine
sine
qua non
qua non
uzyskania należytego stopnia
uzyskania należytego stopnia
aktualizacji danych; integracja
aktualizacji danych; integracja
wszystkich
wszystkich
procesów w trybie
procesów w trybie
bezpośrednim pozwala na
bezpośrednim pozwala na
udostępnianie w odpowiednim czasie
udostępnianie w odpowiednim czasie
danych
danych
niezbędnych do ich realizacji
niezbędnych do ich realizacji
i obsługi,
i obsługi,
zastosowania jednolitej dla całego
przedsiębiorstwa metodyki i narzędzi
wdrażania, konserwacji i rozwoju
systemu.
Rys.10. ZSI a otoczenie przedsiębiorstwa.
Ideowy zakres systemu klasy ZSI ujęto na rysunku 10.
sieć rozległa
serwer
kontrahenta
serwer klienta
serwer dostawcy
serwer
przedsiębiorstwa
ZSI
sieć lokalna
stacja robocza
- 1
stacja robocza
- 2
stacja robocza
- 3
stacja robocza
- n
zakres
wspomagani
a
zarządzania
kompletność
wizji
BPC
S
Baan
IV
Oracle
Applications
iRenesa
ns
R/3
S
Rysunek 11. Ogólne porównanie właściwości wybranych ZSI.
Opracowano na podstawie: „Zintegrowane
systemy informatyczne zarządzania w
praktyce”, autor P. Adamczewski.
KONIEC
KONIEC