Ochrona Know – how –
polskie przepisy w
ustawie własności
przemysłowej.
Czym jest Know – how?
Termin Know – how pochodzi z języka
angielskiego. „Know” oznacza
wiedzieć, natomiast „How” jest
odpowiednikiem jak. Jest to definicja
określająca konkretną wiedzę
techniczną z danej dziedziny,
umiejętność wykonania lub
wyprodukowania czegoś,
kompetencję, biegłość.
Czym jest Know – how?
Nowe orzecznictwo opisujące Know how,
opisuje je jako zespół informacji poufnych,
istotnych i zidentyfikowanych we właściwej
formie. Termin „poufny” oznacza, że
przedmiot umowy nie jest powszechnie
dostępny i znany. Termin „istotny” oznacza,
że informacje są ważne i niebanalne, zaś
termin „zidentyfikowany” oznacza, że know –
how jest opisane lub utrwalone w taki sposób,
aby możliwe było sprawdzenie, że spełnia ono
kryterium poufności i istotności.
Know – how
przedsiębiorcy w
praktyce może być:
• Wypracowanym systemem standardów jakości
obsługi klientów
• Metodą zmniejszania kosztów produkcji danego
towaru
• Długoterminową strategią public relation wobec
danego klienta
• Bazą kontaktów do przedstawicieli klientów,
kontrahentów lub mediów zawierającą
charakterystyki poszczególnych osób, czy
wskazówki, co do sposobu kontaktowania się
• Oryginalnym systemem archiwizacji danych, czy
też zarządzania zamówieniami
Definicja prawna
Definicja przyjęta przez
Międzynarodową Izbę Handlową w
Paryżu jako Know – how określa
całokształt wiadomości, czyli fachowej
wiedzy oraz doświadczeń w zakresie
technologii i procesu produkcyjnego
dla określonego wyrobu.
Definicja prawna
W prawie europejskim definicja know-how
zawarta jest w Rozporządzeniu nr
772/2004 w sprawie stosowania art. 81
ust. 3 Traktatu do kategorii porozumień o
transferze technologii (Dz.U. L 123 z
27.4.2004, str. 11—17). Stanowi ona, iż
know - how to pakiet nieopatentowanych
informacji praktycznych, wynikających z
doświadczenia i badań.
Know – how w rozumieniu
polskiego prawa
Polskie prawo stanowi, że umowa know – how
upoważnia do korzystania z określonych praw
podmiotowych. Jedna ze stron mogąca być
przekazującym, dostawcą czy też
udzielającym zobowiązuje się stronie drugiej –
zamawiającemu czy też odbiorcy – przekazać
wiedzę techniczną lub organizacyjną, która
ma charakter poufny lub tajny, mogąca w
bezpośredni sposób zostać użyta w
działalności gospodarczej w zakresie jakim
opisuje umowa.
Cechy charakterystyczne
umowy Know – how
• Przedmiotem umowy jest obrót wiedzą
techniczną o poufnym charakterze
• Dotyczy jedynie dóbr niematerialnych
• Nie przenosi praw majątkowych
• W prawie polskim jest umową
nienazwaną, a w związku z tym
możliwość jej zawarcia wynika z
zasady swobody umów
Umowa Know – how
stanowi ochronę dla
poniższych dóbr:
• Nie opatentowane wynalazki
• Nie zarejestrowane wzory użytkowe
• Informacje techniczne dotyczące
stosowania patentów lub wzorów
użytkowych
• Doświadczenie administracyjne i
organizacyjne związane z własnością
przemysłową
Know – how w rozumieniu
polskiego prawa
W związku z powyższą charakterystyką
umowa ta może być uzupełnieniem
ochrony przewidzianej prawem na
dobrach niematerialnych (własność
przemysłowa: patenty, wzory
użytkowe, także takie które nie
posiadają zdolności patentowej).
Prawa i obowiązki stron -
udzielający
Obowiązkiem udzielającego Know –
how jest:
• Udostępnić wiadomości będące
przedmiotem umowy
• Umożliwić korzystanie z przedmiotu
umowy (dostarczenie odpowiedniej
dokumentacji technicznej,
przeszkolenie specjalistów
kontrahenta, montaż urządzeń itp.)
Prawa i obowiązki stron -
odbiorca
Obowiązkiem odbiorcy Know – how jest:
• Utrzymać wiadomości w tajemnicy
• Wypłacić wynagrodzenie za
korzystanie z przedmiotu umowy
• Może zostać też nałożony obowiązek
udzielania gwarancji, zabezpieczenia
lub zapewnień co do wartości i efektów
ekonomicznych Know - how
Ochrona idąca w kierunku
zwalczanie nieuczciwej
konkurencji
Zarządca Know – how ma do dyspozycji faktyczną
wyłączność do korzystania z niego. Wynika ona z
jego starań zmierzających w kierunku zachowania tej
wiedzy w tajemnicy. Wyłączność dysponowania Know
– how chroniona jest przez regulacje dotyczące
zwalczania nieuczciwej konkurencji, a także reżim
deliktów prawa cywilnego. Takie podejście zgodne
jest z logiką systemu praw własności intelektualnej,
który udziela prawnego monopolu na określone
dobra niematerialne (takie jak utwory czy
wynalazki), gdy spełniają one określone ustawowo
kryteria, zaś pomija inne dobra niematerialne,
niespełniające tych kryteriów, zostawiając ich
ochronę mechanizmom prawnym spoza systemu
prawa patentowego i prawa autorskiego.
Nieuczciwa konkurencja –
opis prawny
Zgodnie z art. 11 ustawy z dnia 16 kwietnia
1993 r. o zwalczaniu nieuczciwej
konkurencji (tekst jednolity: Dz. U. z 2003
r., nr 153, poz. 1503, dalej Ustawa)
czynem nieuczciwej konkurencji jest
przekazanie, ujawnienie lub wykorzystanie
cudzych informacji stanowiących
tajemnicę przedsiębiorstwa albo ich
nabycie od osoby nieuprawnionej, jeżeli
zagraża lub narusza interes przedsiębiorcy.
Know – how w odniesieniu
do tajemnicy
przedsiębiorstwa (1)
Tajemnicą przedsiębiorstwa są nieujawnione do
wiadomości publicznej informacje techniczne,
technologiczne, organizacyjne przedsiębiorstwa lub
inne informacje które posiadają wartość
gospodarczą, co do których przedsiębiorca podjął
niezbędne działania mające na celu zachowanie ich
poufności (art.. 11 ust. 4 Ustawy). Poddając
analizie definicje powyższą, a także definicje Know
– how dochodzimy do wniosku że są one całkowicie
tożsame z pojęciem tajemnic przedsiębiorstwa,
jednakże w zdecydowanej większości wypadków
cenne dla przedsiębiorcy Know – how będzie
chronione na gruncie art. 11 ust. 2 Ustawy.
Know – how w odniesieniu
do tajemnicy
przedsiębiorstwa (2)
Elementem niezwykle istotnym jest
fakt iż ochronę stosuje się również w
stosunku do osoby, która świadczyła
pracę na podstawie stosunku pracy
lub innego stosunku prawnego –
przez okres trzech lat od jego
ustania, chyba że umowa stanowiła
inaczej albo ustał stan tajemnicy.
Ochrona Know – how –
stosunki z partnerami
gospodarczymi (1)
Okres trwania tajemnic przedsiębiorstwa, a
zatem i Know – how, zależy głównie od tego
czy dysponent danej informacji objętej
stanem tajemnicy życzy sobie jej ujawnienia,
czy też woli by nadal była ona poufna. Jeżeli
dysponent Know – how wyraża wolę jego
ujawnienia określonym podmiotem
wchodzącym z nim w różnego typu stosunki
prawne, w takiej sytuacji na gruncie regulacji
dotyczących nieuczciwej konkurencji ochrona
dobrowolnie ujawnionych tajemnic
przedsiębiorstwa w stosunku do danego
podmiotu będzie wyłączona.
Ochrona Know – how –
stosunki z partnerami
gospodarczymi (2)
Przedstawione podejście zapewnia ochronę
Know – how na gruncie prawa zobowiązań, a
bardziej precyzyjnie na gruncie
odpowiedzialności odszkodowawczej za nie
dotrzymanie zobowiązań umownych Takie
zobowiązania tworzone są za pomocą
odpowiednich klauzul umownych
dotyczących zachowania poufności
umieszczanych wewnątrz umowy tworzącej
dany stosunek prawny albo za pomocą
zupełnie odrębnych umów o poufności (tzw.
non – disclosure agreements).
Ochrona Know – how –
stosunki z partnerami
gospodarczymi (3)
Zobowiązanie do zachowania udostępnionych
informacji w tajemnicy pojawia się zwykle w
stosunkach łączących pracownika z pracodawcą, w
porozumieniach typu joint – venture i partnerskich,
w umowach o wspólne prace badawczo – rozwojowe
oraz przy umowach licencyjnych, w których
przedmiotem licencji jest poufne Know – how.
Czasami jednak zobowiązanie do zachowania
poufności lub zakaz wykorzystywania informacji
poufnych może zostać wywnioskowane z ogólnych
warunków porozumienia lub wynikać z samej istoty
łączącego strony stosunku prawnego.
Dziękuję za uwagę.