Kinezyterapia
Kinezyterapia
Ćwiczenia synergistyczne
Ćwiczenia synergistyczne
w ćwiczeniach synergistycznych
w ćwiczeniach synergistycznych
wykorzystuje się zjawisko tzw.:
wykorzystuje się zjawisko tzw.:
promieniowania ruchowego
promieniowania ruchowego
istotną cechą tej metody jest
istotną cechą tej metody jest
wykorzystanie zjawisk współdziałania
wykorzystanie zjawisk współdziałania
mięśni w stale zmieniających się układach
mięśni w stale zmieniających się układach
symergistycznych pod wpływem
symergistycznych pod wpływem
odpowiednio dobranych ruchów z
odpowiednio dobranych ruchów z
określonym oporem i dozowaną pozycją
określonym oporem i dozowaną pozycją
uzyskanie na drodze skrzyżowania
uzyskanie na drodze skrzyżowania
odruchu fizjologicznego lub na
odruchu fizjologicznego lub na
drodze pobudzenia zespołów
drodze pobudzenia zespołów
dynamicznych, napięcia
dynamicznych, napięcia
izometrycznego
izometrycznego
wskazania:
wskazania:
unieruchomienie kończyny
unieruchomienie kończyny
całkowite lub częściowe w
całkowite lub częściowe w
opatrunku gipsowym
opatrunku gipsowym
Brak dostępu do ćwiczonych mięśni
Brak dostępu do ćwiczonych mięśni
ćwiczenie przeszczepionych mięśni
ćwiczenie przeszczepionych mięśni
przeciwwskazania:
przeciwwskazania:
niewydolność krążenia
niewydolność krążenia
niewydolność układu oddechowego
niewydolność układu oddechowego
zły ogólny stan pacjenta
zły ogólny stan pacjenta
wysoka temperatura ciała
wysoka temperatura ciała
synergia:
synergia:
współdziałanie wielu czynników
współdziałanie wielu czynników
,skuteczniejsze od sumy ich oddzielnych
,skuteczniejsze od sumy ich oddzielnych
działań
działań
współdziałanie niekiedy bardzo odległych
współdziałanie niekiedy bardzo odległych
mięśni w celu stabilizacji odcinka
mięśni w celu stabilizacji odcinka
bliższego
bliższego
polega na wzajemnie zmieniającym się
polega na wzajemnie zmieniającym się
stosunku napięcia antagonistów i
stosunku napięcia antagonistów i
agonistów podczas ruchu
agonistów podczas ruchu
nie jest wartością stałą i zmienia się w
nie jest wartością stałą i zmienia się w
zależności od wielu czynników tj: wiek,
zależności od wielu czynników tj: wiek,
sprawność, choroba
sprawność, choroba
m. agonistyczne:
m. agonistyczne:
mięśnie bezpośrednio
mięśnie bezpośrednio
odpowiedzialne za ruch
odpowiedzialne za ruch
m.antagonistyczne:
m.antagonistyczne:
mięśnie przeciwdziałające
mięśnie przeciwdziałające
agonistom, odpowiedzialne za
agonistom, odpowiedzialne za
rozluźnienie
rozluźnienie
Aby doszło do ruchu musi nastąpić
Aby doszło do ruchu musi nastąpić
skurcz agonistów przy
skurcz agonistów przy
jednoczesnym rozluźnieniu
jednoczesnym rozluźnieniu
antagonistów
antagonistów
rozluźnienie to następuje na drodze
rozluźnienie to następuje na drodze
odruchowej
odruchowej
Cwiczenia synergistyczne:
Cwiczenia synergistyczne:
Kontralateralne
Kontralateralne
ipsilate
ipsilate
Ćwiczenia ipsilateralne
Ćwiczenia ipsilateralne
ćwiczenia synergistyczne, w których
ćwiczenia synergistyczne, w których
do pobudzenia żądanego mięśnia
do pobudzenia żądanego mięśnia
wykorzystuje się ruchy tą kończyną,
wykorzystuje się ruchy tą kończyną,
w której się on znajduje.
w której się on znajduje.
Ćwiczenia synergistyczne ipsilateralne
Ćwiczenia synergistyczne ipsilateralne
stosujemy wówczas, kiedy opatrunek
stosujemy wówczas, kiedy opatrunek
gipsowy nie obejmuje całej kończyny.
gipsowy nie obejmuje całej kończyny.
Pacjent ćwiczy wolny od opatrunku
Pacjent ćwiczy wolny od opatrunku
odcinek kończyny z oporem
odcinek kończyny z oporem
maksymalnym, pobudzając przez to
maksymalnym, pobudzając przez to
dynamiczne zespoły części kończyny
dynamiczne zespoły części kończyny
objętej opatrunkiem gipsowym.
objętej opatrunkiem gipsowym.
Ćwiczenia
Ćwiczenia
kontralateralne
kontralateralne
ćwiczenia synergistyczne, w których
ćwiczenia synergistyczne, w których
do pobudzenia żądanego mięśnia
do pobudzenia żądanego mięśnia
wykorzystuje się ruchy przeciwną
wykorzystuje się ruchy przeciwną
kończyną np. zgięcie przedramienia
kończyną np. zgięcie przedramienia
z maks. oporem wyzwala
z maks. oporem wyzwala
współnapięcie w m. dwugłowym
współnapięcie w m. dwugłowym
ramienia po przeciwnej stronie.
ramienia po przeciwnej stronie.
Ćwiczenia kontralateralne stosuje się w
Ćwiczenia kontralateralne stosuje się w
przypadku unieruchomienia całej
przypadku unieruchomienia całej
kończyny w opatrunku gipsowym.
kończyny w opatrunku gipsowym.
Pacjent
Pacjent
ćwiczy wówczas kończynę wolną od
ćwiczy wówczas kończynę wolną od
opatrunku gipsowego.
opatrunku gipsowego.
Warunkiem uzyskania napięcia
Warunkiem uzyskania napięcia
izometrycznego mięśni unieruchomionej
izometrycznego mięśni unieruchomionej
kończyny jest ćwiczenie kończyny
kończyny jest ćwiczenie kończyny
wolnej od unieruchomienia z
wolnej od unieruchomienia z
maksymalnym oporem.
maksymalnym oporem.
warunki prawidlowego wykonani
warunki prawidlowego wykonani
ćwiczeń synergistycznych
ćwiczeń synergistycznych
ćwiczenia powinny obejmować możliwie
ćwiczenia powinny obejmować możliwie
największą liczbę zespołów dynamicznych,
największą liczbę zespołów dynamicznych,
które maja odpowiadać za przerzut
które maja odpowiadać za przerzut
musza być wykonywane z max. oporami
musza być wykonywane z max. oporami
musza być wykonywane do pełnego
musza być wykonywane do pełnego
zmęczenia
zmęczenia
ćwiczenia te prowadzimy minimum 4 razy
ćwiczenia te prowadzimy minimum 4 razy
dziennie
dziennie
synergizmy bezwzględne:
synergizmy bezwzględne:
wrodzone, utrwalone w procesie
wrodzone, utrwalone w procesie
filogenezy reakcje neuromięśniowe
filogenezy reakcje neuromięśniowe
występujące w mniejszym lub
występujące w mniejszym lub
większym nasileniu u każdego
większym nasileniu u każdego
osobnika
osobnika
synergizmy bezwzględne są
synergizmy bezwzględne są
wykorzystywane do aktywizacji
wykorzystywane do aktywizacji
zespołów mięśniowych w tych częściach
zespołów mięśniowych w tych częściach
ciała, które znajdują się w
ciała, które znajdują się w
unieruchomieniu
unieruchomieniu
zapobiegają narastaniu zaników
zapobiegają narastaniu zaników
mięśniowych z powodu bezruchu,
mięśniowych z powodu bezruchu,
ograniczeniom ruchomości oraz
ograniczeniom ruchomości oraz
zaburzeniom troficznym
zaburzeniom troficznym
Przykład:
Przykład:
KOŃCZYNA DOLNA
KOŃCZYNA DOLNA
wyprost stopy z oporem powoduje
wyprost stopy z oporem powoduje
napięcie mięśnia czworogłowego
napięcie mięśnia czworogłowego
uda
uda
Przykład
Przykład
KOŃCZYNA GÓRNA
KOŃCZYNA GÓRNA
zgięcie grzbietowe w stawie
zgięcie grzbietowe w stawie
promieniowo-nadgarstkowym powoduje
promieniowo-nadgarstkowym powoduje
w pozycji nawróconej napięcie mięśnia
w pozycji nawróconej napięcie mięśnia
trójgłowego
trójgłowego
zgięcie dłoniowe w stawie promieniowo-
zgięcie dłoniowe w stawie promieniowo-
nadgarstkowym powoduje w pozycji
nadgarstkowym powoduje w pozycji
odwróconej napięcie mięśnia
odwróconej napięcie mięśnia
dwugłowego
dwugłowego
Przykład
Przykład
TUŁÓW
TUŁÓW
uniesienie głowy w płaszczyźnie
uniesienie głowy w płaszczyźnie
strzałkowej leżąc tyłem, powoduje
strzałkowej leżąc tyłem, powoduje
napięcie mięśnia prostego brzucha
napięcie mięśnia prostego brzucha
uniesienie głowy w pozycji leżenia
uniesienie głowy w pozycji leżenia
przodem powoduje napięcie mięśni
przodem powoduje napięcie mięśni
pośladkowych wielkich
pośladkowych wielkich
synergizmy względne:
synergizmy względne:
tworzą się na bazie łuków odruchowych i
tworzą się na bazie łuków odruchowych i
są osobniczo odmienne
są osobniczo odmienne
określamy je na podstawie badania
określamy je na podstawie badania
elektromiograficznego (powierzchniowe,
elektromiograficznego (powierzchniowe,
igłowe)
igłowe)
badania elektromiograficzne pozwalają
badania elektromiograficzne pozwalają
określić, które ruchy wykonane z oporem
określić, które ruchy wykonane z oporem
w odległym stawie wywołują stan
w odległym stawie wywołują stan
największego napięcia w interesującym
największego napięcia w interesującym
nas zespole dynamicznym
nas zespole dynamicznym
są nietrwałe i utrzymują się około 14 dni
są nietrwałe i utrzymują się około 14 dni
Przykład
Przykład
MIĘSIEŃ CZWOROGŁOWY UDA
MIĘSIEŃ CZWOROGŁOWY UDA
zgięcie stawu biodrowego
zgięcie stawu biodrowego
odwodzenie i przywodzenie w
odwodzenie i przywodzenie w
stawie biodrowym
stawie biodrowym
wyprost i zgiecie w stawie
wyprost i zgiecie w stawie
skokowym górnym
skokowym górnym
przejście z siadu do leżenia i powrót
przejście z siadu do leżenia i powrót
rotacja wewnętrzna i zewnętrzna
rotacja wewnętrzna i zewnętrzna
Przykład
Przykład
NAPINACZ POWIĘZI SZEROKIEJ
NAPINACZ POWIĘZI SZEROKIEJ
zgięcie i wyprost w stawie kolanowym
zgięcie i wyprost w stawie kolanowym
zgięcie i wyprost w stawie skokowym
zgięcie i wyprost w stawie skokowym
górnym
górnym
zgięcie i wyprost w stawie biodrowym
zgięcie i wyprost w stawie biodrowym
leżenie przodem – skłon tułowia w tył
leżenie przodem – skłon tułowia w tył
Przykład
Przykład
MIĘSIEŃ KRAWIECKI
MIĘSIEŃ KRAWIECKI
zgięcie w stawie biodrowym
zgięcie w stawie biodrowym
wyprost w stawie kolanowym
wyprost w stawie kolanowym
odwodzenie i przywodzenie w
odwodzenie i przywodzenie w
stawie biodrowym
stawie biodrowym
zgięcie i wyprost w stawie
zgięcie i wyprost w stawie
skokowym górnym
skokowym górnym
Przykład
Przykład
MIĘŚNIE POŚLADKOWE
MIĘŚNIE POŚLADKOWE
zgięcie w stawie kolanowym
zgięcie w stawie kolanowym
leżenie przodem – skłon tułowia w
leżenie przodem – skłon tułowia w
tył
tył
przywiedzenie kończyny górnej
przywiedzenie kończyny górnej
Przez stosowanie ćwiczeń
Przez stosowanie ćwiczeń
synergistycznych można znacznie
synergistycznych można znacznie
przyśpieszyć zrost kostny oraz
przyśpieszyć zrost kostny oraz
uzyskać najlepsze wyniki w
uzyskać najlepsze wyniki w
transedukacji mięśni przeszczepionych
transedukacji mięśni przeszczepionych
w przebiegu chorób.
w przebiegu chorób.
Ćwiczenia te stanowią
Ćwiczenia te stanowią
najkorzystniejszy bodziec biologiczny
najkorzystniejszy bodziec biologiczny
w rehabilitacji chorych po urazach
w rehabilitacji chorych po urazach
narządu ruchu.
narządu ruchu.
przeciwwskazania:
przeciwwskazania:
- niewydolność krążenia
- niewydolność krążenia
- niewydolność układu oddechowego
- niewydolność układu oddechowego
- zły ogólny stan pacjenta
- zły ogólny stan pacjenta
- wysoka temperatura ciała
- wysoka temperatura ciała
Przykładowe ćwiczenia
Przykładowe ćwiczenia
Ćw.1. Pw: leżenie tyłem, kkd zgięte w
Ćw.1. Pw: leżenie tyłem, kkd zgięte w
stawach biodrowych i kolanowych, stopy
stawach biodrowych i kolanowych, stopy
piętami oparte na podłożu, kkg zgięte
piętami oparte na podłożu, kkg zgięte
w stawach łokciowych, ręce zgięte
w stawach łokciowych, ręce zgięte
grzbietowo w stawach promieniowo-
grzbietowo w stawach promieniowo-
nadgarstkowych.
nadgarstkowych.
Ruch: uniesienie głowy z oderwaniem
Ruch: uniesienie głowy z oderwaniem
barków od podłoża, broda dąży do mostka
barków od podłoża, broda dąży do mostka
z jednoczesnym wciskaniem pięt w podłoże
z jednoczesnym wciskaniem pięt w podłoże
i kierowaniem rąk do kolan (zgięcie w
i kierowaniem rąk do kolan (zgięcie w
stawach łokciowych nie ulega zmianie).
stawach łokciowych nie ulega zmianie).
Ćw.2. Pw: leżenie tyłem, prawa kd
Ćw.2. Pw: leżenie tyłem, prawa kd
wyprostowana leży na podłożu, kd
wyprostowana leży na podłożu, kd
lewa zgięta w stawie biodrowym i
lewa zgięta w stawie biodrowym i
kolanowym przyciągnięta do brzucha,
kolanowym przyciągnięta do brzucha,
stopa w powietrzu, kg prawa ręką
stopa w powietrzu, kg prawa ręką
oparta o kolano lewe, kg lewa w rotacji
oparta o kolano lewe, kg lewa w rotacji
zewnętrznej leży na podłożu.
zewnętrznej leży na podłożu.
Ruch: jednoczesne naciskanie zgiętego
Ruch: jednoczesne naciskanie zgiętego
kolana na rękę na nim opartą,
kolana na rękę na nim opartą,
wciskanie całej kd wyprostowanej
wciskanie całej kd wyprostowanej
w podłoże z równoczesnym
w podłoże z równoczesnym
wciskaniem kg leżącej na podłożu w
wciskaniem kg leżącej na podłożu w
podłoże, głowa dąży brodą do mostka.
podłoże, głowa dąży brodą do mostka.
Ćw.3. Pw: leżenie tyłem jak w ćw. 1,
Ćw.3. Pw: leżenie tyłem jak w ćw. 1,
przy czym kolano prawej kd sięga do
przy czym kolano prawej kd sięga do
lewej ręki.
lewej ręki.
Ruch: uniesienie głowy i napięcie
Ruch: uniesienie głowy i napięcie
mięśni obręczy barkowej w kierunku
mięśni obręczy barkowej w kierunku
do klatki piersiowej oraz jednoczesne
do klatki piersiowej oraz jednoczesne
naciskanie prawego kolana na lewą
naciskanie prawego kolana na lewą
rękę ("przeciwstawianie się"), w tym
rękę ("przeciwstawianie się"), w tym
czasie pięta kd lewej wciska się
czasie pięta kd lewej wciska się
w podłoże, a kg prawa dąży w
w podłoże, a kg prawa dąży w
kierunku stopy (staw łokciowy jak w
kierunku stopy (staw łokciowy jak w
pw.).
pw.).
Ćw.4.
Ćw.4.
Pw: leżenie na boku, kkd lekko
Pw: leżenie na boku, kkd lekko
zgięte w stawach biodrowych i
zgięte w stawach biodrowych i
kolanowych, kg (dolna) z ręką pod głową,
kolanowych, kg (dolna) z ręką pod głową,
kg (górna) zgięta w stawie ramiennym i
kg (górna) zgięta w stawie ramiennym i
łokciowym do kąta 90o, ręka dłonią leży na
łokciowym do kąta 90o, ręka dłonią leży na
podłożu z palcami skierowanymi ku głowie.
podłożu z palcami skierowanymi ku głowie.
Ruch:
Ruch:
wciskanie ręki (kg górnej) w podłoże
wciskanie ręki (kg górnej) w podłoże
z siłą, która wyzwala napięcie aż do stóp.
z siłą, która wyzwala napięcie aż do stóp.
Ćw.5. Pw: leżenie bokiem, kkd lekko
Ćw.5. Pw: leżenie bokiem, kkd lekko
zgięte w stawach kolanowych i
zgięte w stawach kolanowych i
biodrowych, kkg ułożone jak w ćw.
biodrowych, kkg ułożone jak w ćw.
poprzednim.
poprzednim.
Ruch: kg (górna) wciska rękę w
Ruch: kg (górna) wciska rękę w
podłoże, kg (dolna) wciska się w
podłoże, kg (dolna) wciska się w
podłoże, kd (górna) uniesiona ze
podłoże, kd (górna) uniesiona ze
zgięta grzbietowo stopą rozpoczyna
zgięta grzbietowo stopą rozpoczyna
ruch kolana w kierunku do brzucha
ruch kolana w kierunku do brzucha
przeciwko "domniemanemu" oporowi,
przeciwko "domniemanemu" oporowi,
kd (dolna) wciska się w podłoże. Ruch
kd (dolna) wciska się w podłoże. Ruch
kolana do brzucha i z powrotem
kolana do brzucha i z powrotem
przebiega wolno.
przebiega wolno.
Pw: leżenie przodem, kkd
Pw: leżenie przodem, kkd
wyprostowane, kkg w rotacji
wyprostowane, kkg w rotacji
wewnętrznej, kkg w stawach
wewnętrznej, kkg w stawach
łokciowych lekko zgięte, ręce
łokciowych lekko zgięte, ręce
zgięte grzbietowo, głowa nieco
zgięte grzbietowo, głowa nieco
oderwana od podłoża.
oderwana od podłoża.
Ruch: oderwanie głowy od
Ruch: oderwanie głowy od
podłoża ze spojrzeniem w dół,
podłoża ze spojrzeniem w dół,
próba unoszenia miednicy z
próba unoszenia miednicy z
jednoczesnym dążeniem zgiętych
jednoczesnym dążeniem zgiętych
grzbietowo rąk do stóp.
grzbietowo rąk do stóp.
Pw: leżenie przodem, kkd
Pw: leżenie przodem, kkd
wyprostowane, kkg zgięte w stawach
wyprostowane, kkg zgięte w stawach
barkowych i łokciowych, ręce
barkowych i łokciowych, ręce
skierowane do przodu, przedramiona w
skierowane do przodu, przedramiona w
pronacji.
pronacji.
Ruch: powolne przesuwanie kolana w
Ruch: powolne przesuwanie kolana w
kierunku do przodu z jednoczesnym
kierunku do przodu z jednoczesnym
oderwaniem łokcia od podłoża tej samej
oderwaniem łokcia od podłoża tej samej
strony, ręka pozostaje na podłożu, a
strony, ręka pozostaje na podłożu, a
głowa skręca się w tym samym czasie w
głowa skręca się w tym samym czasie w
stronę przesuwającego się kolana.
stronę przesuwającego się kolana.
Tułów w czasie ruchu kończynami
Tułów w czasie ruchu kończynami
pozostaje bez ruchu na podłożu.
pozostaje bez ruchu na podłożu.
Pw: klęk podparty.
Pw: klęk podparty.
Ruch: próba uwypuklenia tułowia
Ruch: próba uwypuklenia tułowia
("koci grzbiet") z jednoczesnym
("koci grzbiet") z jednoczesnym
"ściąganiem" kolan i rąk w
"ściąganiem" kolan i rąk w
kierunku do siebie (pod brzuch) -
kierunku do siebie (pod brzuch) -
brak ruchu, kolana i ręce
brak ruchu, kolana i ręce
przeciwstawiają się
przeciwstawiają się
domniemanemu oporowi, głowa
domniemanemu oporowi, głowa
"patrzy" w dół.
"patrzy" w dół.
Pw: klęk podparty.
Pw: klęk podparty.
Ruch: wolne unoszenie kd ku górze,
Ruch: wolne unoszenie kd ku górze,
aż do wyprostu z jednoczesnym
aż do wyprostu z jednoczesnym
unoszeniem przeciwnej kg również
unoszeniem przeciwnej kg również
do wyprostu (przeciwko
do wyprostu (przeciwko
domniemanemu oporowi).
domniemanemu oporowi).
Następnie powrót tych kończyn do
Następnie powrót tych kończyn do
brzucha (kolano i łokieć zbliżają się
brzucha (kolano i łokieć zbliżają się
do siebie i wzajemnie "naciskają"
do siebie i wzajemnie "naciskają"
się na siebie). Kończyny dolna i
się na siebie). Kończyny dolna i
górna, na których podpiera się
górna, na których podpiera się
tułów "dążą" do siebie. Głowa
tułów "dążą" do siebie. Głowa
"patrzy" w dół.
"patrzy" w dół.
Pw: klęk podparty.
Pw: klęk podparty.
Ruch: przejście do siadu klęcznego
Ruch: przejście do siadu klęcznego
z oderwaniem rąk od podłoża,
z oderwaniem rąk od podłoża,
tułów prostopadle do podłoża,
tułów prostopadle do podłoża,
następnie klęk prosty poprzez
następnie klęk prosty poprzez
"wypchnięcie" miednicy (tułów
"wypchnięcie" miednicy (tułów
musi zachować pozycję
musi zachować pozycję
prostopadłą do podłoża także w
prostopadłą do podłoża także w
czasie powrotu do pozycji
czasie powrotu do pozycji
wyjściowej - siad klęczny).
wyjściowej - siad klęczny).
Pw: klęk prosty obunóż
Pw: klęk prosty obunóż
Ruch: przejście do stania
Ruch: przejście do stania
poprzez klęk prosty jednonóż,
poprzez klęk prosty jednonóż,
ręce zgięte grzbietowo
ręce zgięte grzbietowo
"wciskają się" w kierunku
"wciskają się" w kierunku
podłoża.
podłoża.
Pw: pozycja stojąca, stopy
Pw: pozycja stojąca, stopy
równolegle ustawione na szerokość
równolegle ustawione na szerokość
bioder, kkd wyprostowane w stawach
bioder, kkd wyprostowane w stawach
biodrowych i kolanowych, kkg
biodrowych i kolanowych, kkg
zwieszone z rękami zgiętymi
zwieszone z rękami zgiętymi
grzbietowo w stawach promieniowo-
grzbietowo w stawach promieniowo-
nadgarstkowych.
nadgarstkowych.
Ruch: ręce "naciskają" w kierunku do
Ruch: ręce "naciskają" w kierunku do
podłoża, głowa "patrzy" przed siebie,
podłoża, głowa "patrzy" przed siebie,
mocne napięcie mięśni całego ciała.
mocne napięcie mięśni całego ciała.
dziękuję
dziękuję