Odsysanie

Sławomir Palma

Tadeusz Kowalski

Definicja

Czynność wykonywana z zachowaniem zasad

aseptyki i antyseptyki, polegająca na usuwaniu

(odsysaniu) mechanicznym wydzieliny, śluzu,

krwi z tchawicy i oskrzeli przez rurkę

tracheostomijną lub jamę ustną za pomocą

ssaka elektrycznego zapewniając utrzymanie

drożności dróg oddechowych oraz optymalnych

warunków wymiany gazowej. Najczęściej

stosowana u pacjentów nieprzytomnych, z

założoną rurką tracheostomijną, przy

trudnościach z ewakuowaniem patologicznej

wydzieliny z dróg oddechowych.

Rodzaje ssaków medycznych

- Ssak mechaniczny ręczno – nożny,

-Ssak ręczny

- Ssak akumulatorowo-sieciowy

- Ssak elektryczny dwubutlowy

Każda wykonywana czynność u pacjenta

doprowadza do nasilenia stresu. W celu nie

dopuszczenia do dalszego powstawania ratownik

musi przygotować pacjenta do wykonywanej

czynności medycznej.

Przygotowanie psychiczne
Przygotowanie pacjenta psychiczne
• Nawiązanie kontaktu i współpracy,
• Uzyskanie akceptacji pacjenta na wykonywanie

zabiegu.

• Poinformowanie o celu zabiegu, przebiegu, zakresie
oczekiwanej współpracy. Zapamiętaj:
Przekazywane informacje mają na celu m.in..

uspokojenie pacjenta, zmniejszenie lęku

przed zabiegiem.
• Wyjaśnienie celowości przygotowania fizycznego.

C.D

Przygotowani fizyczne
• Przygotowanie pacjenta fizyczne
• Zapewnienie warunków intymności.
• Wykonanie inhalacji, drenażu ułożeniowego,

oklepywania, toalety jamy ustnej

Obowiązujące zasady podczas wykonywania

zabiegu

- mycie higieniczne rąk (przed, w trakcie i po

wykonaniu czynności),

- uniwersalne stosowanie środków

zapobiegawczych/ostrożności,

- przygotowanie zestawu (dobranie średnicy cewnika-

powinna być mniejsza niż połowa średnicy rurki
intubacyjnej lub tracheotomijnej)

- skontrolowanie sprawności ssaka elektrycznego,
- okresowa obserwacja pacjenta (zabarwienie powłok

skórnych) i pomiar tętna pacjenta (przed, w trakcie i
po czynności),

- założenie rękawiczek i maski na twarz,
- podanie tlenu przed zabiegiem (2 min, przepływ 5-

6 l/min),

- założenie jałowych rękawiczek,
- założenie na ssak jałowego cewnika,
-

wprowadzenie cewnika do tchawicy przy

zamkniętym ssaniu do momentu wyczucia oporu, na
głębokość ok. 30cm,

- usuwanie wydzieliny z drzewa oskrzelowego

przez wyjmowanie cewnika ruchem obrotowym
wciągu 15-20s,

- przestrzeganie zasad aseptyki (unikanie poruszania

cewnikiem w górę i w dół),

- przepłukanie cewnika i ponowne odsysanie przy

rotacji głowy pacjenta w stronę prawą i lewą,

- wentylowanie pacjenta czystym tlenem przez 1 min,

po zakończeniu odsysania,

- sprawdzenie poprawności wykonania zabiegu,

osłuchanie szczytów i podstaw płuc pacjenta,

- wykonanie toalety jamy ustnej pacjentowi,
- udokumentowanie zabiegu.

Zapamiętaj

!!!!!!!!

-

Unikaj poruszania cewnikiem w dół i w górę.

Skompensuj odsysaną objętość powietrza:
-

polecając pacjentowi wykonanie głębokiego

wdechu,

rozprężając aparatem Ambu,
-

wykonując głęboki wdech ręcznie — Manuał Sigh

(funkcja respiratora).

-

po odessaniu wydzieliny rozpręża się płuca.

-

odsysa się 15-20 s, najdłużej 30 s. Zapobiega

się nagłej desaturacji — spadkowi wysycenia

tlenem hemoglobiny krwi tętniczej

Wyrzuć zużyty sprzęt do odpowiedniego pojemnika.

UWAGA

!!!!!!!!!!!

W przypadku wystąpienia bradykardii, desaturacji

przerywa się zabieg.

Niepożądane zjawiska odruchowe: w następstwie

podrażnienia nerwu błędnego w obrębie

tchawicy i krtani mogą wystąpić zaburzenia

rytmu serca (w przypadkach ekstremalnych

bradykardia lub asystolia z spadkiem ciśnienia

tętniczego lub nawet nagłym zatrzymaniem

krążenia).

Jeśli odsysana wydzielina jest gęsta, wykonuje się

wlewkę dotchawiczą z soli fizjologicznej w celu

upłynnienia wydzieliny.

Powikłania

- Bradykardia.
- Desaturacja.
- Niedodmia.
- Infekcja wirusowa, grzybicza.

Podsumowanie

„Zapewnienie drożności dróg oddechowych i

sprawnej wentylacji ma zasadnicze znaczenie dla
rokowania pacjenta”

Prof.dr.hab.med. Juliusz Jakubaszko

Literatura:
1. Ciechaniewicz W.: Pielęgniarstwo. Ćwiczenia.

PZWL, Warszawa 2001.

2. Dison N.: Technika zabiegów pielęgniarskich.

PZWL, Warszawa 1998.

3. Kirschnick O.: Pielęgniarstwo. Wydawnictwo

Medyczne Urban & Partner, Wrocław 1997.

4. Kózka M. (red.): Stany zagrożenia życia.

Wybrane standardy opieki i procedury

postępowania pielęgniarskiego. Wydawnictwo

Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2001.

5. Rakowska-Różewicz D. (red.): Wybrane

standardy i procedury w pielęgniarstwie

pediatrycznym. Wydawnictwo Czelej Sp. Z o. O.,

Lublin 2001.

Dziękujemy za uwagę