Szlak
pentozofosforano
wy
Szlak (inaczej cykl)
pentozofosforanowy stanowi źródło
NADPH, który jest potrzeby
wszystkim organizmom do
redukcyjnych procesów biosyntezy.
Szlaki wymagające NADPH
Syntezy
*biosynteza kwasów tłuszczowych
*biosynteza cholesterolu
*biosynteza neurotransmiterów
*biosynteza nukleotydów
Detoksyfikacja
*redukcja utlenionego glutationu
*momoogsygenazy cytochromu P450
Co to NADPH ?
Dinukleotyd
nikotynoamidoadeninowy –organiczny
związek chemiczny, nukleotyd pełniący
istotną rolę w procesach oddychania
komórkowego. Różne pochodne tego
związku są akceptorami elektronów i
protonów w procesach utleniania
komórkowego. Pełnią też rolę
koenzymów oksydoreduktaz.
Szlak pentozofosforanowy składa się z
dwóch faz:
1.Fazy utleniającej, w której powstaje
NADPH
2.Fazy nieutleniającej, w której
następują wzajemne przekształcenia
ufosforylowanych cukrów.
W serii reakcji zachodzących w
nieutleniającej (2) fazie szlaku,
następują przemiany cukrów trój-,
cztero-, pięcio-, sześcio-, i
siedmiowęglanowych. Umożliwia to
syntezę cukrów pięciowęglanowych,
niezbędnych do biosyntezy
nukleotydów, lub przekształcenie ich
nadmiaru w produkty pośrednie
szlaku glikolitycznego.
Powstawanie NADPH
NADPH powstaje w czasie reakcji
utleniania glukozo-6-fosforanu do
rybozo-5-fosforanu.
glukozo-6-fosforan + 2 NADP
+
+ H
2
O → rybozo-5-fosforan + 2
NADPH + 2 H
+
+ CO
2
Ten pięciowęglanowy związek i jego
pochodne są składnikami RNA, DNA
oraz ATP, NADH, FAD i koenzymu A.
Reakcje szlaku zachodzą w cytozolu.
Przede wszystkim w tkance
tłuszczowej, gruczołach mlecznych i
korze nadnerczy oraz cytoplazmie i
chloroplastach komórek roślinnych.
Przekształcenia cukrów polegają ma tych
samych reakcjach, które prowadzą do
regeneracji rybulozo-1,5-bisfosforanu w
cyklu Calvina.
Cykl Calvina (inaczej redukcyjny szlak
pentozofosforanowy) – cykl
biochemiczny który zachodzi w stromie
chloroplastów oraz cytoplazmie niektórych
bakterii, jest to drugi etap fotosyntezy
określany jako faza bezpośrednio
niezależna od światła lub faza ciemna
fotosyntezy.
Wykorzystanie tych samych enzymów
w cyklach reakcji o różnym efekcie
końcowym pokazuje swoistą
oszczędność ewolucji.
Bibliografia:
Jeremy M. Berg, John L. Tymoczko,
Lubert Streyer: Biochemia.
Warszawa: Wydaw. Naukowe PWN,
2005.