Diagnoza
Diagnoza
pielęgniarska
pielęgniarska
„
„
Jeżeli nie możemy czegoś
Jeżeli nie możemy czegoś
nazwać, nie możemy tez tego
nazwać, nie możemy tez tego
kontrolować, badać, uczyć i
kontrolować, badać, uczyć i
uwzględniać w polityce
uwzględniać w polityce
sektorowej”
sektorowej”
Norma Lang
Norma Lang
Zadania pielęgniarki w
Zadania pielęgniarki w
procesie diagnozowania
procesie diagnozowania
uregulowane są przepisami
uregulowane są przepisami
zawartymi w ustawach i
zawartymi w ustawach i
rozporządzeniach
rozporządzeniach
Ustawa z dnia 5 lipca
Ustawa z dnia 5 lipca
1996r( DzU z 2001r. Nr 57, poz.
1996r( DzU z 2001r. Nr 57, poz.
602 ze zmianami DzU 01.89, DzU 01.969,
602 ze zmianami DzU 01.89, DzU 01.969,
DzU03.109.1029, DzU 04.19.177, DzU 04.92.885,
DzU03.109.1029, DzU 04.19.177, DzU 04.92.885,
DzU 04.173.1808) o zawodach pielegniarki i położnej
DzU 04.173.1808) o zawodach pielegniarki i położnej
Rozporządzenie Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej
Rozporządzenie Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej
z dnia 2 września 1997
z dnia 2 września 1997
W związku z globalnym procesem
W związku z globalnym procesem
ujmowania w ramy terminologiczne
ujmowania w ramy terminologiczne
profesji, których zakres działania
profesji, których zakres działania
odbiega od prostych definicji, kluczową
odbiega od prostych definicji, kluczową
umiejętnością zawodową współczesnej
umiejętnością zawodową współczesnej
pielęgniarki jest formułowanie
pielęgniarki jest formułowanie
diagnozy, konfigurującej w
diagnozy, konfigurującej w
konsekwencji planowanie oraz ocenę
konsekwencji planowanie oraz ocenę
podjętych działań wobec pacjenta
podjętych działań wobec pacjenta
Opisowość diagnoz, dowolność literacka w ich
Opisowość diagnoz, dowolność literacka w ich
tworzeniu, polot artystyczny ich twórców,
tworzeniu, polot artystyczny ich twórców,
pozostawanie samemu sobie z
pozostawanie samemu sobie z
formułowaniem diagnozy, osobiste poglądy
formułowaniem diagnozy, osobiste poglądy
na temat diagnozy pielęgniarskiej wpływały
na temat diagnozy pielęgniarskiej wpływały
na tworzenie księgozbiorów różnorodnych
na tworzenie księgozbiorów różnorodnych
diagnoz o dużej zasobności.
diagnoz o dużej zasobności.
Powyższa sytuacja powodowała iż diagnoza
Powyższa sytuacja powodowała iż diagnoza
nabierała indywidualnego charakteru,
nabierała indywidualnego charakteru,
przypadkowości i subiektywności.
przypadkowości i subiektywności.
Omawiana sytuacja zrodziła potrzebę
Omawiana sytuacja zrodziła potrzebę
stworzenia
stworzenia
Międzynarodowej
Międzynarodowej
Klasyfikacji Praktyki
Klasyfikacji Praktyki
Pielęgniarskiej ICNP
Pielęgniarskiej ICNP
Czym jest ICNP
Czym jest ICNP
To nazwanie, uporządkowanie i
To nazwanie, uporządkowanie i
połączenie zjawisk opisujących
połączenie zjawisk opisujących
problemy pielęgnacyjne, praktykę
problemy pielęgnacyjne, praktykę
pielęgniarską i wyniki działań
pielęgniarską i wyniki działań
pielęgniarskich
pielęgniarskich
Historia rozwoju ICNP
Historia rozwoju ICNP
►
1989 Rezolucja ICN dotycząca wypracowania
1989 Rezolucja ICN dotycząca wypracowania
terminologii i klasyfikacji diagnoz,
terminologii i klasyfikacji diagnoz,
interwencji i wyników działań
interwencji i wyników działań
pielęgniarskich( Seul, Korea)
pielęgniarskich( Seul, Korea)
►
1991 badania literaturowe i ankieta
1991 badania literaturowe i ankieta
►
1993 pierwszy projekt listy terminów
1993 pierwszy projekt listy terminów
►
1996 powstanie wersji alfa
1996 powstanie wersji alfa
►
1999 wersja beta i beta 2
1999 wersja beta i beta 2
►
2000 Konferencja Tłumaczy i Recenzentów
2000 Konferencja Tłumaczy i Recenzentów
ICNP( Portugalia, Cambra)
ICNP( Portugalia, Cambra)
►
2005 wersja 1.0
2005 wersja 1.0
Założenia ICNP
Założenia ICNP
►
Stworzenie systemu
Stworzenie systemu
ujednoliconego języka
ujednoliconego języka
pielęgniarskiego /unifield Nursing
pielęgniarskiego /unifield Nursing
Language system, UNLS/
Language system, UNLS/
►
Opracowanie narzędzia
Opracowanie narzędzia
opisywania i dokumentowania
opisywania i dokumentowania
praktyki pielęgniarskiej
praktyki pielęgniarskiej
►
Stworzenie systemu
Stworzenie systemu
zdefiniowanych i
zdefiniowanych i
sklasyfikowanych danych
sklasyfikowanych danych
►
Dostarczenie danych mających
Dostarczenie danych mających
znaczenie dla edukacji
znaczenie dla edukacji
pielęgniarskiej i polityki
pielęgniarskiej i polityki
zdrowotnej
zdrowotnej
►
Dostarczenie danych na temat
Dostarczenie danych na temat
potrzeb pacjenta, jakości opieki
potrzeb pacjenta, jakości opieki
pielęgniarskiej, wykorzystania
pielęgniarskiej, wykorzystania
zasobów pielęgniarskich i
zasobów pielęgniarskich i
wyników działań pielęgniarskich
wyników działań pielęgniarskich
Założenia ICNP
Założenia ICNP
Standaryzacja słownictwa zawodowego
Standaryzacja słownictwa zawodowego
pielęgniarki
pielęgniarki
Ustalenie wysokiego poziomu
Ustalenie wysokiego poziomu
wzajemnego zrozumienia między
wzajemnego zrozumienia między
grupami pielęgniarskimi pracującymi
grupami pielęgniarskimi pracującymi
nawet w skrajnie różnych
nawet w skrajnie różnych
środowiskach
środowiskach
Poszerzenie wiedzy pielęgniarek na
Poszerzenie wiedzy pielęgniarek na
temat relacji między diagnozą a
temat relacji między diagnozą a
pozostałymi etapami procesu
pozostałymi etapami procesu
pielęgnowania
pielęgnowania
►
Wspomaganie systemu
Wspomaganie systemu
informacyjnego a dzięki temu
informacyjnego a dzięki temu
ułatwianie zarządzania ochroną
ułatwianie zarządzania ochroną
zdrowia, poprzez rozwój baz danych
zdrowia, poprzez rozwój baz danych
i systemów informacyjnych
i systemów informacyjnych
►
Wspomaganie nauczania i rozwoju
Wspomaganie nauczania i rozwoju
zawodowego
zawodowego
►
Określenie niezbędnych nakładów
Określenie niezbędnych nakładów
na opiekę pielęgniarską
na opiekę pielęgniarską
►
Ułatwienie planowania
Ułatwienie planowania
zasobów niezbędnych w
zasobów niezbędnych w
codziennej praktyce
codziennej praktyce
►
Współpraca z innymi
Współpraca z innymi
medycznymi systemami
medycznymi systemami
klasyfikacji
klasyfikacji
Wykorzystanie ICNP
Wykorzystanie ICNP
►
Przygotowanie bieżącej dokumentacji
Przygotowanie bieżącej dokumentacji
pielęgniarskiej( jako katalog z listą terminów)
pielęgniarskiej( jako katalog z listą terminów)
►
Tworzenie systemu informacji medycznej
Tworzenie systemu informacji medycznej
poprzez wykorzystanie terminów
poprzez wykorzystanie terminów
►
Definiowanie zmiennych badawczych
Definiowanie zmiennych badawczych
dotyczących działalności
dotyczących działalności
pielęgniarskiej( wykorzystanie terminów)
pielęgniarskiej( wykorzystanie terminów)
►
W procesie kształcenia pielęgniarek ułatwia
W procesie kształcenia pielęgniarek ułatwia
uszczegóławianie diagnoz i interwencji
uszczegóławianie diagnoz i interwencji
pielęgniarskich w procesie pielęgnowania
pielęgniarskich w procesie pielęgnowania
Korzyści wynikające ze
Korzyści wynikające ze
stworzenia ICNP
stworzenia ICNP
Zostały one określone przez ICN –
Zostały one określone przez ICN –
Międzynarodową Radę Pielęgniarek
Międzynarodową Radę Pielęgniarek
►
Poprawa komunikacji w obrębie
Poprawa komunikacji w obrębie
pielęgniarstwa oraz profesji
pielęgniarstwa oraz profesji
pokrewnych wynikająca z wytworzenia
pokrewnych wynikająca z wytworzenia
swoistego” esperanto pielęgniarskiego”
swoistego” esperanto pielęgniarskiego”
►
Opisywanie i dokumentowanie opieki
Opisywanie i dokumentowanie opieki
pielęgniarskiej wykonywanej w różnych
pielęgniarskiej wykonywanej w różnych
jednostkach opiekuńczo- leczniczych
jednostkach opiekuńczo- leczniczych
►
Możliwość porównywania danych
Możliwość porównywania danych
pielęgniarskich na poziomie lokalnym i
pielęgniarskich na poziomie lokalnym i
globalnym
globalnym
►
Prognozowanie trendów w opiece
Prognozowanie trendów w opiece
pielęgniarskiej
pielęgniarskiej
►
Alokację zasobów w zależności od
Alokację zasobów w zależności od
potrzeb pacjentów
potrzeb pacjentów
►
Stymulacja rozwoju badań w
Stymulacja rozwoju badań w
pielęgniarstwie dzięki połączeniu z
pielęgniarstwie dzięki połączeniu z
danymi w różnych systemach
danymi w różnych systemach
informacji pielęgniarskiej i medycznej
informacji pielęgniarskiej i medycznej
►
Dostarczenie danych do edukacji
Dostarczenie danych do edukacji
pielęgniarek i polityki zdrowotnej
pielęgniarek i polityki zdrowotnej
Prace nad stworzeniem ICNP trwają w
Prace nad stworzeniem ICNP trwają w
wielu krajach.
wielu krajach.
Dzięki specjalnemu programowi
Dzięki specjalnemu programowi
komputerowemu możemy posługiwać
komputerowemu możemy posługiwać
się ICNP, celem stworzenia diagnoz i
się ICNP, celem stworzenia diagnoz i
interwencji pielęgniarskich jak również
interwencji pielęgniarskich jak również
możemy dokumentować je na nośniku
możemy dokumentować je na nośniku
elektronicznym i papierowym wydruku.
elektronicznym i papierowym wydruku.
Skuteczne wykorzystanie ICNP wymaga
Skuteczne wykorzystanie ICNP wymaga
systemów komputerowych na
systemów komputerowych na
stanowisku pracy pielęgniarki, jak
stanowisku pracy pielęgniarki, jak
również szkoleń kształtujących/
również szkoleń kształtujących/
doskonalizujących umiejętności
doskonalizujących umiejętności
personelu pielęgniarskiego
personelu pielęgniarskiego
Dlaczego warto wprowadzać
Dlaczego warto wprowadzać
ICNP
ICNP
►
Rosnące znaczenie klasyfikacji
Rosnące znaczenie klasyfikacji
medycznych
medycznych
►
W wyniku braku danych
W wyniku braku danych
pielęgniarskich zostaną
pielęgniarskich zostaną
ograniczone decyzje i działania
ograniczone decyzje i działania
pielęgniarskie wyłącznie do
pielęgniarskie wyłącznie do
poziomu definicji medycznej
poziomu definicji medycznej
►
ICNP daje nam gotowe narzędzia
ICNP daje nam gotowe narzędzia
do opisu praktyki zawodowej
do opisu praktyki zawodowej
►
Powstaje nowa wiedza
Powstaje nowa wiedza
►
Można zidentyfikować udział
Można zidentyfikować udział
pielęgniarstwa w wynikach
pielęgniarstwa w wynikach
działań medycznych
działań medycznych
►
Zapewnia jakość w
Zapewnia jakość w
pielęgniarstwie
pielęgniarstwie
►
Wprowadza usprawnienia w
Wprowadza usprawnienia w
praktyce
praktyce
Standaryzacja języka
Standaryzacja języka
pielęgniarskiego
pielęgniarskiego
►
KOMITET Techniczny Informatyki Medycznej
KOMITET Techniczny Informatyki Medycznej
Został stworzony w 1990 roku przez grupę
Został stworzony w 1990 roku przez grupę
roboczą ds.Terminologii zdrowotnej( Healt
roboczą ds.Terminologii zdrowotnej( Healt
Terminology Working Group)
Terminology Working Group)
►
Komitet Techniczny- grupa robocza 3( pojęcia
Komitet Techniczny- grupa robocza 3( pojęcia
zdrowotne) współpracująca z Grupą
zdrowotne) współpracująca z Grupą
Pielęgniarską Międzynarodowego
Pielęgniarską Międzynarodowego
Stowarzyszenia Informatyki Medycznej oraz ICN.
Stowarzyszenia Informatyki Medycznej oraz ICN.
W 2004 roku opracowali standard Integration of
W 2004 roku opracowali standard Integration of
a Reference Terminology Model for Nursing
a Reference Terminology Model for Nursing
Klasyfikacja i kategoryzacja
Klasyfikacja i kategoryzacja
diagnoz pielęgniarskich
diagnoz pielęgniarskich
►
Biuro Informacyjne ds. Diagnozy
Biuro Informacyjne ds. Diagnozy
Pielęgniarskiej ( Clearinghouse for
Pielęgniarskiej ( Clearinghouse for
Nursing Diagnoses) powstała w latach
Nursing Diagnoses) powstała w latach
70 w St. Louis i do jego zadań należało
70 w St. Louis i do jego zadań należało
gromadzenie, klasyfikowanie i
gromadzenie, klasyfikowanie i
rozpowszechnianie informacji
rozpowszechnianie informacji
dotyczących diagnoz pielęgniarskich
dotyczących diagnoz pielęgniarskich
►
Obecnie diagnoza pielęgniarska to
Obecnie diagnoza pielęgniarska to
jednoznaczne stwierdzenia i przypisane im
jednoznaczne stwierdzenia i przypisane im
kody cyfrowe
kody cyfrowe
►
Jest to zgodne z tym co pod postacią
Jest to zgodne z tym co pod postacią
klasyfikacji diagnoz przyjęto najpierw w
klasyfikacji diagnoz przyjęto najpierw w
USA( NANDA) a następnie w Europie( ICPN)
USA( NANDA) a następnie w Europie( ICPN)
►
Dziś wiadomo, że jest to najbardziej
Dziś wiadomo, że jest to najbardziej
pożądane, racjonalne podejście do
pożądane, racjonalne podejście do
zagadnienia diagnozy pielęgniarskiej
zagadnienia diagnozy pielęgniarskiej
Propozycje pojęć ICNP
Propozycje pojęć ICNP
►
Diagnoza pielęgniarska- określenie
Diagnoza pielęgniarska- określenie
nadane przez pielęgniarki dla
nadane przez pielęgniarki dla
zjawisk( problemów) których dotyczą
zjawisk( problemów) których dotyczą
interwencje pielęgniarskie
interwencje pielęgniarskie
►
Interwencje pielęgniarskie- działania
Interwencje pielęgniarskie- działania
podejmowane w stosunku do zjawisk
podejmowane w stosunku do zjawisk
diagnozowanych przez pielęgniarkę
diagnozowanych przez pielęgniarkę
►
Działania pielęgniarskie
Działania pielęgniarskie
►
Wyniki pielęgniarskie- mierzalny wynik
Wyniki pielęgniarskie- mierzalny wynik
lub skutek interwencji pielęgniarskiej,
lub skutek interwencji pielęgniarskiej,
które pielęgniarka wcześniej rozpoznała
które pielęgniarka wcześniej rozpoznała
Cechy pojęć ICNP
Cechy pojęć ICNP
Pojęcia powinny być
Pojęcia powinny być
►
Szerokie- by służyły różnym celom,
Szerokie- by służyły różnym celom,
realizowanym w różnych krajach
realizowanym w różnych krajach
►
Proste- by mogły zostać uznane za dobre
Proste- by mogły zostać uznane za dobre
narzędzie do opisu swojej pracy
narzędzie do opisu swojej pracy
►
Zwarte- posiadające jasne ramy
Zwarte- posiadające jasne ramy
pojęciowe ale niezależne od
pojęciowe ale niezależne od
jakiegokolwiek modelu czy teorii
jakiegokolwiek modelu czy teorii
pielęgniarstwa
pielęgniarstwa
►
Oparte na rdzeniu- który można
Oparte na rdzeniu- który można
rozszerzać, uzupełniać
rozszerzać, uzupełniać
►
Wrażliwe na odmienności kulturowe
Wrażliwe na odmienności kulturowe
►
Oparte na wspólnym systemie wartości
Oparte na wspólnym systemie wartości
pielęgniarstwa na całym świecie
pielęgniarstwa na całym świecie
►
Możliwe do zaadoptowania, jako
Możliwe do zaadoptowania, jako
uzupełniające lub wspólne z klasyfikacją
uzupełniające lub wspólne z klasyfikacją
ICD
ICD
Zasady tworzenia definicji
Zasady tworzenia definicji
►
Definicja musi być sensowna
Definicja musi być sensowna
►
Nie może być zamknięta/ użycie
Nie może być zamknięta/ użycie
terminu definiowanego/
terminu definiowanego/
►
Musi zawierać podstawowe cechy
Musi zawierać podstawowe cechy
pojęcia, które nazywamy
pojęcia, które nazywamy
►
Unikanie języka wieloznacznego i
Unikanie języka wieloznacznego i
metaforycznego
metaforycznego
►
Powinna być zdaniem twierdzącym
Powinna być zdaniem twierdzącym
Stanowisko PTP w sprawie
Stanowisko PTP w sprawie
wdrożenia ICNP do praktyki
wdrożenia ICNP do praktyki
ICNP uznaje się za integralną część globalnej
ICNP uznaje się za integralną część globalnej
infrastruktury informacji dostarczających
infrastruktury informacji dostarczających
danych o opiece pielęgniarskiej i polityce w
danych o opiece pielęgniarskiej i polityce w
zakresie umożliwiającym poprawę opieki nad
zakresie umożliwiającym poprawę opieki nad
pacjentem
pacjentem
Wdrożenie Międzynarodowej Klasyfikacji
Wdrożenie Międzynarodowej Klasyfikacji
Praktyki Pielęgniarskiej PTP uznaje jako
Praktyki Pielęgniarskiej PTP uznaje jako
priorytet w działaniu na rzecz rozwoju
priorytet w działaniu na rzecz rozwoju
pielęgniarstwa, bezpieczeństwa wykonywania
pielęgniarstwa, bezpieczeństwa wykonywania
zawodu oraz bezpieczeństwa pacjenta
zawodu oraz bezpieczeństwa pacjenta
ICNP powinno zostać wdrożone do
ICNP powinno zostać wdrożone do
programów nauczania na wszystkich
programów nauczania na wszystkich
poziomach kształcenia
poziomach kształcenia
Powyższa klasyfikacja powinna
Powyższa klasyfikacja powinna
stanowić element projektu
stanowić element projektu
informatyzacji ochrony zdrowia w
informatyzacji ochrony zdrowia w
Polsce
Polsce
ICNP
ICNP
ICNP zawiera ujednolicone nazewnictwo
ICNP zawiera ujednolicone nazewnictwo
rozpoznanych stanów, podejmowanych działań
rozpoznanych stanów, podejmowanych działań
oraz uzyskiwanych wyników pielęgnowania
oraz uzyskiwanych wyników pielęgnowania
Przygotowana jest w formie elektronicznej,
Przygotowana jest w formie elektronicznej,
umożliwiającej swobodną modyfikacje danych
umożliwiającej swobodną modyfikacje danych
Jest kompatybilna ze standardami terminologii
Jest kompatybilna ze standardami terminologii
opieki zdrowotnej( American Nurses
opieki zdrowotnej( American Nurses
Association Recognition), oraz innymi
Association Recognition), oraz innymi
systemami klasyfikacyjnymi( NANDA, Omaha
systemami klasyfikacyjnymi( NANDA, Omaha
System, NIC, NOC)
System, NIC, NOC)
Istniejące taksonomie
Istniejące taksonomie
diagnoz pielęgniarskich
diagnoz pielęgniarskich
►
NANDA- Północnoamerykańskie
NANDA- Północnoamerykańskie
Towarzystwo Diagnoz Pielęgniarskich
Towarzystwo Diagnoz Pielęgniarskich
►
CCC- Klasyfikacja opieki Klinicznej
CCC- Klasyfikacja opieki Klinicznej
►
Klasyfikacja Domowej Opieki Zdrowotnej
Klasyfikacja Domowej Opieki Zdrowotnej
►
Tezaurus kliniczny- klasyfikacja diagnoz
Tezaurus kliniczny- klasyfikacja diagnoz
w Dani, Holandii, Wielkiej Brytanii
w Dani, Holandii, Wielkiej Brytanii
►
ENP- Europejska Klasyfikacja Opieki
ENP- Europejska Klasyfikacja Opieki
Pielęgniarskiej
Pielęgniarskiej
Diagnoza pielęgniarska
Diagnoza pielęgniarska
Istotą współczesnego pielęgniarstwa jest
Istotą współczesnego pielęgniarstwa jest
świadczenie takiej opieki, która będzie
świadczenie takiej opieki, która będzie
wykorzystywała jego udokumentowane
wykorzystywała jego udokumentowane
teoretyczno – praktyczne możliwości,
teoretyczno – praktyczne możliwości,
także w zakresie szeroko rozumianego
także w zakresie szeroko rozumianego
diagnozowania i diagnozy
diagnozowania i diagnozy
pielęgniarskiej
pielęgniarskiej
Etymologia terminu diagnoza ma rodowód
Etymologia terminu diagnoza ma rodowód
grecki (gr. Diagnosis) i oznacza
grecki (gr. Diagnosis) i oznacza
rozpoznanie, wyróżnienie, osądzanie
rozpoznanie, wyróżnienie, osądzanie
Ewolucja pierwotnej definicji doprowadziła do
Ewolucja pierwotnej definicji doprowadziła do
ujednolicenia współczesnej interpretacji
ujednolicenia współczesnej interpretacji
diagnozy pielęgniarskiej, która obejmuje
diagnozy pielęgniarskiej, która obejmuje
dwa powiązane ze sobą składniki
dwa powiązane ze sobą składniki
►
gromadzenie danych
gromadzenie danych
►
ich krytyczną analizę dokonaną na drodze
ich krytyczną analizę dokonaną na drodze
rozumowania
rozumowania
Definicja diagnozy
Definicja diagnozy
Ogólne znaczenie pojęcia
Ogólne znaczenie pojęcia
Diagnoza to rozpoznanie jakiegoś stanu rzeczy
Diagnoza to rozpoznanie jakiegoś stanu rzeczy
na podstawie jego cech( objawów) w oparciu
na podstawie jego cech( objawów) w oparciu
o znajomość ogólnych prawidłowości
o znajomość ogólnych prawidłowości
panujących w danej dziedzinie
panujących w danej dziedzinie
Diagnoza musi być stawiana przez jakiegoś
Diagnoza musi być stawiana przez jakiegoś
specjalistę, przedstawiciela pewnej
specjalistę, przedstawiciela pewnej
dyscypliny, na podstawie znajomości
dyscypliny, na podstawie znajomości
ogólnych prawideł przez nią wypracowanych,
ogólnych prawideł przez nią wypracowanych,
w sposób dla tej dyscypliny właściwy
w sposób dla tej dyscypliny właściwy
Obecnie we wszystkich naukach diagnoza
Obecnie we wszystkich naukach diagnoza
określa nie tylko stany patologiczne –
określa nie tylko stany patologiczne –
niezgodne z przyjętą normą
niezgodne z przyjętą normą
,
,
odchylenia od
odchylenia od
dobrostanu oraz ich przyczyny i możliwości
dobrostanu oraz ich przyczyny i możliwości
eliminacji (diagnoza stanu negatywnego)
eliminacji (diagnoza stanu negatywnego)
Skupia się również na określeniu potencjału i
Skupia się również na określeniu potencjału i
możliwości chorego w samodzielnym
możliwości chorego w samodzielnym
radzeniu sobie z chorobą, zapobieganiu jej,
radzeniu sobie z chorobą, zapobieganiu jej,
świadczeniu samoopieki i potęgowaniu
świadczeniu samoopieki i potęgowaniu
zdrowia – podkreślaniu tych aspektów
zdrowia – podkreślaniu tych aspektów
stanu, które mogą być lub wymagają
stanu, które mogą być lub wymagają
wzmocnienia (diagnoza stanów
wzmocnienia (diagnoza stanów
pozytywnych)
pozytywnych)
1.W pielęgniarstwie amerykańskim
1.W pielęgniarstwie amerykańskim
przyjęto definicję mówiącą, że
przyjęto definicję mówiącą, że
diagnoza stanowi kliniczną ocenę
diagnoza stanowi kliniczną ocenę
reakcji człowieka na aktualne lub
reakcji człowieka na aktualne lub
potencjalne problemy, którymi
potencjalne problemy, którymi
pielęgniarki w oparciu o posiadaną
pielęgniarki w oparciu o posiadaną
wiedzę, umiejętności i doświadczenie
wiedzę, umiejętności i doświadczenie
są w stanie się zająć (ANA, NANDA)
są w stanie się zająć (ANA, NANDA)
2.Gordon proponuje rozpatrywanie tego
2.Gordon proponuje rozpatrywanie tego
problemu jako syndromu PES (problem
problemu jako syndromu PES (problem
– etiologia – syndrom) i uwzględnianie
– etiologia – syndrom) i uwzględnianie
łącznie jego 3 strukturalnych
łącznie jego 3 strukturalnych
elementów:
elementów:
•
•
P – problemu zdrowotnego pacjenta
P – problemu zdrowotnego pacjenta
(aktualny/możliwy stan)
(aktualny/możliwy stan)
•
•
E – etiologii problemu (przyczyny
E – etiologii problemu (przyczyny
istniejącego stanu rzeczy)
istniejącego stanu rzeczy)
•
•
S – symptomów problemu (objawy
S – symptomów problemu (objawy
podmiotowe i przedmiotowe)
podmiotowe i przedmiotowe)
3.Shoemaker dodaje, że problem może
3.Shoemaker dodaje, że problem może
dotyczyć tak pojedynczych osób, jak i
dotyczyć tak pojedynczych osób, jak i
grupy (np. rodzina) czy społeczności
grupy (np. rodzina) czy społeczności
lokalnej
lokalnej
4. Bicker podkreśla, że diagnozowanie
4. Bicker podkreśla, że diagnozowanie
należy do niezależnych funkcji
należy do niezależnych funkcji
pielęgniarki, do pełnienia których ma
pielęgniarki, do pełnienia których ma
ona niezbędne kompetencje,
ona niezbędne kompetencje,
umiejętności i uprawnienia
umiejętności i uprawnienia
Diagnoza opiera się na rozpoznaniu
Diagnoza opiera się na rozpoznaniu
aktualnego stanu rzeczy i
aktualnego stanu rzeczy i
możliwościach jego poprawy,
możliwościach jego poprawy,
udoskonalenia i podniesienia na
udoskonalenia i podniesienia na
wyższy poziom, poprzez znajdowanie
wyższy poziom, poprzez znajdowanie
możliwie najskuteczniejszych dróg
możliwie najskuteczniejszych dróg
osiągania celów
osiągania celów
Tak szeroki zakres całościowej diagnozy
Tak szeroki zakres całościowej diagnozy
pielęgniarskiej i zróżnicowane
pielęgniarskiej i zróżnicowane
znaczenie poszczególnych jej
znaczenie poszczególnych jej
elementów (w odniesieniu do danego
elementów (w odniesieniu do danego
chorego, w określonym czasie i
chorego, w określonym czasie i
miejscu) nasuwa konieczność
miejscu) nasuwa konieczność
wyodrębnienia celów diagnozy
wyodrębnienia celów diagnozy
ukierunkowanej na:
ukierunkowanej na:
►
czynniki ryzyka
czynniki ryzyka
►
potencjał zdrowotny (diagnoza na
potencjał zdrowotny (diagnoza na
potrzeby promocji zdrowia oraz
potrzeby promocji zdrowia oraz
profilaktyki chorób i zaburzeń)
profilaktyki chorób i zaburzeń)
►
wczesne objawy
wczesne objawy
►
różne stany funkcjonalne i
różne stany funkcjonalne i
czynnościowe (diagnoza na potrzeby
czynnościowe (diagnoza na potrzeby
pielęgniarstwa klinicznego,
pielęgniarstwa klinicznego,
pielęgnowania w sytuacji choroby i
pielęgnowania w sytuacji choroby i
współuczestnictwa w terapii oraz opiece
współuczestnictwa w terapii oraz opiece
terminalnej)
terminalnej)
►
zaburzenia i stany funkcjonalne
zaburzenia i stany funkcjonalne
(diagnoza na potrzeby działań
(diagnoza na potrzeby działań
rehabilitacyjnych i wspierających,
rehabilitacyjnych i wspierających,
opieki nad osobami
opieki nad osobami
niepełnosprawnymi)
niepełnosprawnymi)
Diagnoza pielęgniarska
Diagnoza pielęgniarska
W angielskim słowniku medycznym czytamy, że
W angielskim słowniku medycznym czytamy, że
diagnoza dokonuje się w oparciu o 3 składowe
diagnoza dokonuje się w oparciu o 3 składowe
•
•
rozpoznanie obecności choroby przez
rozpoznanie obecności choroby przez
badanie chorego i analizę objawów
badanie chorego i analizę objawów
•
•
określenie natury schorzenia
określenie natury schorzenia
•
•
zebranie i krytyczną ocenę danych,
zebranie i krytyczną ocenę danych,
otrzymanych ze wszelkich możliwych źródeł
otrzymanych ze wszelkich możliwych źródeł
oraz wszelkimi dostępnymi i akceptowanymi
oraz wszelkimi dostępnymi i akceptowanymi
metodami
metodami
Cechy dobrej diagnozy
Cechy dobrej diagnozy
►
Jasna
Jasna
►
Zwięzła
Zwięzła
►
Jednoznaczna dla całego zespołu
Jednoznaczna dla całego zespołu
pielęgniarskiego
pielęgniarskiego
►
Powinna prowadzić do jednolitego
Powinna prowadzić do jednolitego
sposobu definiowania i radzenia sobie z
sposobu definiowania i radzenia sobie z
problemem, w dużym stopniu decydując
problemem, w dużym stopniu decydując
o jakości opieki pielęgniarskiej
o jakości opieki pielęgniarskiej
►
C
C
zytelność i zrozumienie dla wszystkich
zytelność i zrozumienie dla wszystkich
sprawujących opiekę nad pacjentem
sprawujących opiekę nad pacjentem
►
Uwzględnienie stanu negatywnego
Uwzględnienie stanu negatywnego
►
Uwzględnienie zagrożenie zdrowia
Uwzględnienie zagrożenie zdrowia
►
Uwzględnienie stanu pozytywnego
Uwzględnienie stanu pozytywnego
►
Koncentracja na osobie diagnozowanej
Koncentracja na osobie diagnozowanej
►
Określenie stanu pacjenta i
Określenie stanu pacjenta i
uwarunkowanie tego stanu
uwarunkowanie tego stanu
Przedmiot i zakres diagnozy
Przedmiot i zakres diagnozy
Przedmiotem diagnozy medycznej jest
Przedmiotem diagnozy medycznej jest
stan zdrowia (jego biopsychospołeczna
stan zdrowia (jego biopsychospołeczna
analiza)
analiza)
Zakresem diagnozy określamy ocenę wg
Zakresem diagnozy określamy ocenę wg
poszczególnych narządów, układów i
poszczególnych narządów, układów i
zmysłów, z uwzględnieniem
zmysłów, z uwzględnieniem
parametrów i prognozy
parametrów i prognozy
Prawidłowo sformułowana diagnoza,
Prawidłowo sformułowana diagnoza,
wyprowadzona ze zgromadzonych
wyprowadzona ze zgromadzonych
danych, wyznacza zadania i działania,
danych, wyznacza zadania i działania,
jakie pielęgniarka powinna podjąć w
jakie pielęgniarka powinna podjąć w
celu utrzymania lub zmiany
celu utrzymania lub zmiany
zdiagnozowanego stanu człowieka i
zdiagnozowanego stanu człowieka i
jego środowiska
jego środowiska
Dostrzeżenie wagi rozpoznania
Dostrzeżenie wagi rozpoznania
pielęgniarskiego w profesjonalnym
pielęgniarskiego w profesjonalnym
pielęgnowaniu sprawiło, że
pielęgnowaniu sprawiło, że
zagadnienia diagnozy stały się jednym
zagadnienia diagnozy stały się jednym
z ważniejszych elementów teorii,
z ważniejszych elementów teorii,
filozofii i praktyki pielęgniarskiej
filozofii i praktyki pielęgniarskiej
Diagnoza pielęgniarska w
Diagnoza pielęgniarska w
procesie pielęgnowania
procesie pielęgnowania
►
Diagnoza pielęgniarska jest
Diagnoza pielęgniarska jest
elementem procesu pielęgnowania,
elementem procesu pielęgnowania,
znajdującym się teoretycznie” w
znajdującym się teoretycznie” w
centrum tego procesu
centrum tego procesu
►
Diagnoza staje się jej spektrum, które
Diagnoza staje się jej spektrum, które
wyznacza sposób ujmowania
wyznacza sposób ujmowania
pozostałych elementów( rozpoznani
pozostałych elementów( rozpoznani
a
a
,
,
planu działania, jego realizacji i oceny)
planu działania, jego realizacji i oceny)
Diagnoza pielęgniarska w procesie
Diagnoza pielęgniarska w procesie
pielęgnowania
pielęgnowania
Diagnoza pielęgniarska jest najmniej
Diagnoza pielęgniarska jest najmniej
zrozumiałym , najbardziej
zrozumiałym , najbardziej
kontrowersyjnym i najsłabszym
kontrowersyjnym i najsłabszym
ogniwem procesu pielęgnowania, co
ogniwem procesu pielęgnowania, co
wynika z faktu, iż ma ona pod
wynika z faktu, iż ma ona pod
względem prezentowanych stanowisk
względem prezentowanych stanowisk
i podejść, najbardziej zróżnicowane
i podejść, najbardziej zróżnicowane
piśmiennictwo i nie do końca
piśmiennictwo i nie do końca
uzgodnione stanowiska
uzgodnione stanowiska
Etapy procesu pielęgnowania są ze sobą
Etapy procesu pielęgnowania są ze sobą
połączone, tzn. że np. po rozpoznaniu
połączone, tzn. że np. po rozpoznaniu
problemów pacjenta i postawieniu
problemów pacjenta i postawieniu
diagnozy pielęgniarskiej następuje etap II
diagnozy pielęgniarskiej następuje etap II
–
–
planowanie opieki
planowanie opieki
Każdy z etapów zawiera następujące po
Każdy z etapów zawiera następujące po
sobie fazy, np. w etapie pierwszym: faza I
sobie fazy, np. w etapie pierwszym: faza I
– gromadzenie danych, faza II – analiza,
– gromadzenie danych, faza II – analiza,
faza III –stawianie diagnozy pielęgniarskiej
faza III –stawianie diagnozy pielęgniarskiej
Wieloetapowość procesu pielęgnowania
Wieloetapowość procesu pielęgnowania
prowadzi do podejmowania
prowadzi do podejmowania
systematycznych i powtarzających się
systematycznych i powtarzających się
działań pielęgniarskich w sposób
działań pielęgniarskich w sposób
uporządkowany
uporządkowany
Punktem wyjścia procesu pielęgnowania bez
Punktem wyjścia procesu pielęgnowania bez
względu na liczbę etapów jest procedura
względu na liczbę etapów jest procedura
diagnozowania, w wyniku której powinno
diagnozowania, w wyniku której powinno
dojść do postawienia jednoznacznej,
dojść do postawienia jednoznacznej,
zobiektywizowanej, zrozumiałej dla
zobiektywizowanej, zrozumiałej dla
wszystkich zainteresowan
wszystkich zainteresowan
ych
ych
diagnozy
diagnozy
pielęgniarskiej, zapisanej w formie
pielęgniarskiej, zapisanej w formie
elektronicznej lub tradycyjnej
elektronicznej lub tradycyjnej
Na pierwszym etapie procesu
Na pierwszym etapie procesu
pielęgnowania powinno dojść do jak
pielęgnowania powinno dojść do jak
najszybszego rozpoznania
najszybszego rozpoznania
pielęgniarskiego i postawienia
pielęgniarskiego i postawienia
diagnozy, która powinna zostać
diagnozy, która powinna zostać
zakomunikowana przede wszystkim
zakomunikowana przede wszystkim
podmiotowi opieki i innym osobom
podmiotowi opieki i innym osobom
biorącym udział w opiece nad nim
biorącym udział w opiece nad nim
Diagnoza pielęgniarska w procesie pielęgnowania
Diagnoza pielęgniarska w procesie pielęgnowania
Gromadzenie danych, ich
Gromadzenie danych, ich
zakres i charakter
zakres i charakter
►
Gromadzenie danych i ich analiza
Gromadzenie danych i ich analiza
służą sformułowaniu diagnozy i
służą sformułowaniu diagnozy i
jako podporządkowane diagnozie
jako podporządkowane diagnozie
są wyznaczone przez sposób jej
są wyznaczone przez sposób jej
interpretowania
interpretowania
►
Liczba i charakter danych zależą
Liczba i charakter danych zależą
od stopnia poznania przez
od stopnia poznania przez
pielęgniarkę podmiotu opieki –
pielęgniarkę podmiotu opieki –
pacjenta i jego środowiska
pacjenta i jego środowiska
►
Pielęgniarka gromadzi dane od chorego
Pielęgniarka gromadzi dane od chorego
i jego rodziny na temat stanu
i jego rodziny na temat stanu
biologicznego, psychicznego,
biologicznego, psychicznego,
społecznego i duchowego
społecznego i duchowego
►
Dane pozyskane przez pielęgniarkę
Dane pozyskane przez pielęgniarkę
tworzą „ bank informacji o pacjencie”
tworzą „ bank informacji o pacjencie”
►
Na tej podstawie można określić rodzaj
Na tej podstawie można określić rodzaj
wymaganej i oczekiwanej pomocy, jej
wymaganej i oczekiwanej pomocy, jej
cel i zakres
cel i zakres
Pielęgniarka w celu postawienia
Pielęgniarka w celu postawienia
diagnozy powinna gromadzić dane
diagnozy powinna gromadzić dane
tylko takie, które mogą być przez nią
tylko takie, które mogą być przez nią
rzeczywiście wykorzystane i tylko tyle
rzeczywiście wykorzystane i tylko tyle
ile jest jej potrzebnych do
ile jest jej potrzebnych do
pielęgnowania( ilość zgromadzonych
pielęgnowania( ilość zgromadzonych
danych nie musi świadczyć o ich
danych nie musi świadczyć o ich
jakości)
jakości)
Możliwości gromadzenia danych:
Możliwości gromadzenia danych:
►
wywiad
wywiad
►
obserwacja
obserwacja
►
analiza dokumentów
analiza dokumentów
►
pomiary parametrów
pomiary parametrów
Źródłem danych jest pacjent,
Źródłem danych jest pacjent,
członkowie rodziny i inne osoby
członkowie rodziny i inne osoby
mogące udzielić znaczących
mogące udzielić znaczących
informacji
informacji
Chory podczas pobytu w szpitalu jest
Chory podczas pobytu w szpitalu jest
poddawany systematycznej i
poddawany systematycznej i
dyskretnej obserwacji pielęgniarskiej
dyskretnej obserwacji pielęgniarskiej
,
,
służącej gromadzeniu danych
służącej gromadzeniu danych
Ważnym źródłem danych o pacjencie
Ważnym źródłem danych o pacjencie
jest dokumentacja lekarska oraz
jest dokumentacja lekarska oraz
codzienne pomiary parametrów (np.
codzienne pomiary parametrów (np.
ciśnienia, tętna, temperatury,
ciśnienia, tętna, temperatury,
oddechu) dokonywane przez
oddechu) dokonywane przez
pielęgniarkę
pielęgniarkę
►
Subiektywne o charakterze
Subiektywne o charakterze
jakościowym, niewymiern
jakościowym, niewymiern
ym
ym
, np.
, np.
samoocena zdrowia, samopoczucie,
samoocena zdrowia, samopoczucie,
osamotnienie
osamotnienie
►
Obiektywne o charakterze ilościowym,
Obiektywne o charakterze ilościowym,
wymierne, porównywalne, np. skład
wymierne, porównywalne, np. skład
morfotyczny krwi, ciepłota ciała
morfotyczny krwi, ciepłota ciała
Rodzaje danych
Rodzaje danych
W zakresie układów pielęgniarka w
W zakresie układów pielęgniarka w
celu postawienia diagnozy ocenia
celu postawienia diagnozy ocenia
występujące ograniczenia i
występujące ograniczenia i
obciążenia dla chorego oraz
obciążenia dla chorego oraz
związane ze stanem odbiegającym
związane ze stanem odbiegającym
od normy możliwości samopoczucia
od normy możliwości samopoczucia
Diagnoza pielęgniarska w procesie pielęgnowania
Diagnoza pielęgniarska w procesie pielęgnowania
Gromadzenie danych, ich
Gromadzenie danych, ich
zakres i charakter
zakres i charakter
Pielęgniarka ocenia
Pielęgniarka ocenia
►
układ nerwowy (wraz z narządami zmysłów,
układ nerwowy (wraz z narządami zmysłów,
w tym skórę)
w tym skórę)
►
układ sercowo-naczyniowy
układ sercowo-naczyniowy
►
układ oddechowy
układ oddechowy
►
układ pokarmowy
układ pokarmowy
►
układ kostno- stawowo-mięśniowy
układ kostno- stawowo-mięśniowy
►
układ moczowo-płciowy
układ moczowo-płciowy
Sformułowanie diagnozy pielęgniarskiej i
Sformułowanie diagnozy pielęgniarskiej i
określenie deficytu opieki w zakresie
określenie deficytu opieki w zakresie
samopielęgnacji chorego można wiązać
samopielęgnacji chorego można wiązać
z danymi o jego rodzinie i społeczności:
z danymi o jego rodzinie i społeczności:
wieku, płci, warunkach mieszkaniowych,
wieku, płci, warunkach mieszkaniowych,
charakterze wykonywanej pracy, stanie
charakterze wykonywanej pracy, stanie
psychicznym, nałogach i
psychicznym, nałogach i
przyzwyczajeniach, pełnionych rolach
przyzwyczajeniach, pełnionych rolach
rodzinnychi społecznych
rodzinnychi społecznych
Diagnoza pielęgniarska w procesie pielęgnowania
Diagnoza pielęgniarska w procesie pielęgnowania
Realizacja planu opieki
Realizacja planu opieki
Diagnoza pielęgniarska to pierwszy etap
Diagnoza pielęgniarska to pierwszy etap
procesu pielęgnowania i zarazem jego
procesu pielęgnowania i zarazem jego
trzecia faza (gromadzenie danych,
trzecia faza (gromadzenie danych,
analizowanie i syntetyzowanie danych- dwie
analizowanie i syntetyzowanie danych- dwie
pierwsze), prowadząca do II etapu czyli
pierwsze), prowadząca do II etapu czyli
ustalenia planu indywidualnego
ustalenia planu indywidualnego
pielęgnowania
pielęgnowania
Plan działania wynikający z diagnozy ustalany
Plan działania wynikający z diagnozy ustalany
jest na jej podstawie i obejmuje przez nią
jest na jej podstawie i obejmuje przez nią
wyznaczone zakresy działania
wyznaczone zakresy działania
Pomimo iż realizacja planu opieki
Pomimo iż realizacja planu opieki
dotyczy bezpośrednio działań ujętych
dotyczy bezpośrednio działań ujętych
planem, to tkwi ona w diagnozie, gdyż
planem, to tkwi ona w diagnozie, gdyż
ma wzmocnić lub zmienić to, co jest
ma wzmocnić lub zmienić to, co jest
określone w diagnozie( stanu
określone w diagnozie( stanu
podopiecznego)
podopiecznego)
Diagnoza pielęgniarska w procesie pielęgnowania
Diagnoza pielęgniarska w procesie pielęgnowania
Ocena
Ocena
►
Ocena obejmuje realizację zadań, ale
Ocena obejmuje realizację zadań, ale
generalnie odnosi się do stwierdzenia,
generalnie odnosi się do stwierdzenia,
czy stan określony w diagnozie uległ
czy stan określony w diagnozie uległ
poprawie, likwidacji lub wzmocnieniu
poprawie, likwidacji lub wzmocnieniu
Rodzaje diagnoz
Rodzaje diagnoz
Diagnoza potrzeb
Diagnoza potrzeb
Jest to najczęściej wykorzystywana w
Jest to najczęściej wykorzystywana w
naszym środowisku diagnoza
naszym środowisku diagnoza
związana z przyjęciem przez
związana z przyjęciem przez
pielęgniarstwo na własne potrzeby
pielęgniarstwo na własne potrzeby
koncepcji potrzeb Maslowa
koncepcji potrzeb Maslowa
T
T
akie podejście do diagnozy generuje
akie podejście do diagnozy generuje
konieczność korzystania w pracy z
konieczność korzystania w pracy z
teorii pielęgniarskich, które kładą
teorii pielęgniarskich, które kładą
nacisk na potrzeby ( Henderson)
nacisk na potrzeby ( Henderson)
Diagnoza problemów
Diagnoza problemów
W pielęgniarstwie oznacza ona diagnozę
W pielęgniarstwie oznacza ona diagnozę
problemów opiekuńczych pacjenta,
problemów opiekuńczych pacjenta,
definiowanych jako trudności
definiowanych jako trudności
napotykane przez pacjenta lub jego
napotykane przez pacjenta lub jego
rodzin
rodzin
ę
ę
Diagnoza stanu
Diagnoza stanu
Dzięki rozpoznaniu stanu
Dzięki rozpoznaniu stanu
biopsychospołecznego podmiotu opieki
biopsychospołecznego podmiotu opieki
,
,
pielęgniarstwo dołączyło do nauk, w którym
pielęgniarstwo dołączyło do nauk, w którym
stan diagnozowanego został uznany za
stan diagnozowanego został uznany za
przedmiot szczególnego zainteresowania
przedmiot szczególnego zainteresowania
W tym typie diagnozy skupiamy się na
W tym typie diagnozy skupiamy się na
utrzymaniu lub zmianie aktualnego stanu
utrzymaniu lub zmianie aktualnego stanu
pacjenta
pacjenta
W każdym przypadku, gdzie obok potrzeb i
W każdym przypadku, gdzie obok potrzeb i
problemów zaczęto diagnozować stan, to
problemów zaczęto diagnozować stan, to
właśnie ta zmienna zyskiwała na przewadze
właśnie ta zmienna zyskiwała na przewadze
Historia diagnozy pielęgniarskiej
Historia diagnozy pielęgniarskiej
- USA
- USA
Pojawienie się diagnozy w pielęgniarstwie ma
Pojawienie się diagnozy w pielęgniarstwie ma
niedługą historię
niedługą historię
Początki zainteresowań nią sięgają lat 50 w
Początki zainteresowań nią sięgają lat 50 w
pielęgniarstwie światowym( Stany
pielęgniarstwie światowym( Stany
Zjednoczone)
Zjednoczone)
Po raz pierwszy termin diagnozy
Po raz pierwszy termin diagnozy
pielęgniarskiej został wprowadzony przez
pielęgniarskiej został wprowadzony przez
Frey (1953 r.), która zwraca uwagę na jej
Frey (1953 r.), która zwraca uwagę na jej
znaczenie w przygotowaniu, a następnie
znaczenie w przygotowaniu, a następnie
realizacji planu opieki pielęgniarskiej
realizacji planu opieki pielęgniarskiej
Uznanie wagi diagnozy znalazło wyraz w
Uznanie wagi diagnozy znalazło wyraz w
powoływaniu w kolejnych latach grup i
powoływaniu w kolejnych latach grup i
stowarzyszeń zajmujących się wyłącznie
stowarzyszeń zajmujących się wyłącznie
problematyką pielęgniarskiego
problematyką pielęgniarskiego
rozpoznania, m.in. Narodowej Grupy
rozpoznania, m.in. Narodowej Grupy
Klasyfikacji Diagnoz Pielęgniarskich (The
Klasyfikacji Diagnoz Pielęgniarskich (The
National Group for Classification of
National Group for Classification of
Nursing Diagnosis, 1973, USA), znanej
Nursing Diagnosis, 1973, USA), znanej
też jako Północnoamerykańskie
też jako Północnoamerykańskie
Stowarzyszenie Diagnozy Pielęgniarskiej
Stowarzyszenie Diagnozy Pielęgniarskiej
(North American Nursing Diagnosis
(North American Nursing Diagnosis
Association – NANDA) i współpracującego
Association – NANDA) i współpracującego
z nim Amerykańskiego Stowarzyszenia
z nim Amerykańskiego Stowarzyszenia
Pielęgniarek (The American Nursing
Pielęgniarek (The American Nursing
Association, ANA, 1980)
Association, ANA, 1980)
►
Pierwsza konferencja na temat diagnozy
Pierwsza konferencja na temat diagnozy
pielęgniarskiej odbyła się w 1973 roku
pielęgniarskiej odbyła się w 1973 roku
►
Już w tym roku sugerowano
Już w tym roku sugerowano
systematyzacje języka jakim powinno
systematyzacje języka jakim powinno
posługiwać się pielęgniarstwo
posługiwać się pielęgniarstwo
►
Powstanie w 1982 roku NANDA,
Powstanie w 1982 roku NANDA,
współpracującego z ANA ( American
współpracującego z ANA ( American
Nurses Association)
Nurses Association)
►
1986 rok ustalenie minimalnego zbioru
1986 rok ustalenie minimalnego zbioru
danych pielęgniarskich niezbędnych dla
danych pielęgniarskich niezbędnych dla
formułowania diagnozy i przedstawienia
formułowania diagnozy i przedstawienia
ich w formie taksonomii
ich w formie taksonomii
►
1986 rok - przedstawiona przez NANDA pierwsza
1986 rok - przedstawiona przez NANDA pierwsza
taksonomia diagnoz pielęgniarskich oznaczona
taksonomia diagnoz pielęgniarskich oznaczona
numerem I, włączona do Międzynarodowej
numerem I, włączona do Międzynarodowej
Klasyfikacji Chorób( International Classification of
Klasyfikacji Chorób( International Classification of
Disease ICD)
Disease ICD)
►
1990 wydanie pierwszego numeru czasopisma
1990 wydanie pierwszego numeru czasopisma
„ Nursing Diagnosis”( oficjalne czasopismo NANDA),
„ Nursing Diagnosis”( oficjalne czasopismo NANDA),
obecnie wydawane pod tytułem Nursing Diagnosis –
obecnie wydawane pod tytułem Nursing Diagnosis –
The Journal of Nursing Language and Classification
The Journal of Nursing Language and Classification
►
1997 pierwsza konferencja na temat klasyfikacji
1997 pierwsza konferencja na temat klasyfikacji
NANDA, Klasyfikacji Działań
NANDA, Klasyfikacji Działań
Pielęgniarskich( National Intervention Classification
Pielęgniarskich( National Intervention Classification
INC), i klasyfikacji Wyników
INC), i klasyfikacji Wyników
Pielęgniarskich( NAtional Outcome Classification,
Pielęgniarskich( NAtional Outcome Classification,
NOC)
NOC)
Historia diagnozy pielęgniarskiej
Historia diagnozy pielęgniarskiej
- Europa
- Europa
►
Towarzystwo Wspólnych Europejskich
Towarzystwo Wspólnych Europejskich
Diagnoz, Działań i Wyników
Diagnoz, Działań i Wyników
Pielęgniarskich( The Association for
Pielęgniarskich( The Association for
Common European Nursing
Common European Nursing
Diagnoses, Intervention and
Diagnoses, Intervention and
Outcomes, ACENDIO) dąży do
Outcomes, ACENDIO) dąży do
stworzenia jednolitego języka w
stworzenia jednolitego języka w
diagnozowaniu, umożliwiającego
diagnozowaniu, umożliwiającego
wymianę informacji w grupie
wymianę informacji w grupie
zawodowej
zawodowej
►
W Niemczech postanowiono stworzyć
W Niemczech postanowiono stworzyć
własne klasyfikacje diagnoz
własne klasyfikacje diagnoz
Europejska Klasyfikacja Opieki
Europejska Klasyfikacja Opieki
Pielęgniarskiej( European Nursing
Pielęgniarskiej( European Nursing
care Pathway, ENP) – przykład
care Pathway, ENP) – przykład
rozwiązania krajowego
rozwiązania krajowego
►
W Austrii, Irlandii, Norwegii,
W Austrii, Irlandii, Norwegii,
Szwajcarii postanowiono
Szwajcarii postanowiono
zaadoptować klasyfikacje
zaadoptować klasyfikacje
zagraniczne( NNN- akronimy
zagraniczne( NNN- akronimy
powstałe z pierwszych liter
powstałe z pierwszych liter
połączonych klasyfikacji NANDA, NIC,
połączonych klasyfikacji NANDA, NIC,
NOC)
NOC)
►
Od 1989 roku tworzona jest także
Od 1989 roku tworzona jest także
Międzynarodowa Klasyfikacja
Międzynarodowa Klasyfikacja
Praktyki Pielęgniarskiej( ICNP)
Praktyki Pielęgniarskiej( ICNP)
►
Od końca lat 90-tych tworzony jest
Od końca lat 90-tych tworzony jest
model terminologii referencyjnej dla
model terminologii referencyjnej dla
pielęgniarstwa, przygotowany przez
pielęgniarstwa, przygotowany przez
ISO
ISO
Historia diagnozy
Historia diagnozy
pielegniarskiej
pielegniarskiej
- Polska
- Polska
Pojawienie się diagnozy w pielęgniarstwie
Pojawienie się diagnozy w pielęgniarstwie
polskim sięga przełomu lat 70 i 80
polskim sięga przełomu lat 70 i 80
W Polsce przeglądu i analizy pojęcia oraz
W Polsce przeglądu i analizy pojęcia oraz
zakresu diagnozy pielęgniarskiej dokonywano
zakresu diagnozy pielęgniarskiej dokonywano
na pierwszych konferencjach poświęconych
na pierwszych konferencjach poświęconych
diagnozie (Lublin, 1984–86 r.), na których
diagnozie (Lublin, 1984–86 r.), na których
sprecyzowano termin diagnoza i wyodrębniono
sprecyzowano termin diagnoza i wyodrębniono
ją jako pierwszy etap procesu pielęgnowania
ją jako pierwszy etap procesu pielęgnowania
Liderkami w wprowadzaniu pojęcia diagnozy
Liderkami w wprowadzaniu pojęcia diagnozy
pielęgniarskiej w Polsce były Rachela Hutner,
pielęgniarskiej w Polsce były Rachela Hutner,
Teresa Chętnik, Stefania Poznańska
Teresa Chętnik, Stefania Poznańska
Historia diagnozy
Historia diagnozy
pielęgniarskiej
pielęgniarskiej
Proponowane dotychczas definicje
Proponowane dotychczas definicje
formułowano w kategoriach potrzeb lub w
formułowano w kategoriach potrzeb lub w
nawiązaniu do nakreślonej przez WHO
nawiązaniu do nakreślonej przez WHO
aktualnej definicji zdrowia
aktualnej definicji zdrowia
Diagnozę określano zatem jako rozpoznanie
Diagnozę określano zatem jako rozpoznanie
potrzeb pielęgnacyjnych i zdrowotnych
potrzeb pielęgnacyjnych i zdrowotnych
pacjenta lub jako rozpoznanie stanu
pacjenta lub jako rozpoznanie stanu
biopsychospołecznego człowieka z
biopsychospołecznego człowieka z
uwzględnieniem jego genezy i skutków w
uwzględnieniem jego genezy i skutków w
celu opracowania indywidualnego
celu opracowania indywidualnego
programu pielęgnowania
programu pielęgnowania
Historia diagnozy
Historia diagnozy
pielęgniarskiej
pielęgniarskiej
Kawczyńska-Butrym dla pełnego obrazu
Kawczyńska-Butrym dla pełnego obrazu
diagnozy zaproponowała
diagnozy zaproponowała
uwzględnienie obu jej aspektów –
uwzględnienie obu jej aspektów –
oceny samego stanu i wynikających z
oceny samego stanu i wynikających z
niego problemów
niego problemów
Historia diagnozy
Historia diagnozy
pielęgniarskiej
pielęgniarskiej
Obserwowano również wpływ niektórych
Obserwowano również wpływ niektórych
teorii i modeli pielęgnowania na
teorii i modeli pielęgnowania na
ewoluującą definicję rozpoznania
ewoluującą definicję rozpoznania
pielęgniarskiego
pielęgniarskiego
Diagnoza pielęgniarska a
Diagnoza pielęgniarska a
lekarska
lekarska
- cechy wspólne
- cechy wspólne
Diagnoza pielęgniarska i lekarska wskazuje na pewne
Diagnoza pielęgniarska i lekarska wskazuje na pewne
podobieństwo (np. wspólne obu rodzajom diagnozy
podobieństwo (np. wspólne obu rodzajom diagnozy
sposoby gromadzenia danych: wywiad, obserwacja,
sposoby gromadzenia danych: wywiad, obserwacja,
badanie fizykalne, pomiary parametrów, analiza
badanie fizykalne, pomiary parametrów, analiza
dokumentów itp.)
dokumentów itp.)
Obie prowadzą do wspólnego celu, czyli efektywnego
Obie prowadzą do wspólnego celu, czyli efektywnego
planowania i wdrażania opieki medycznej
planowania i wdrażania opieki medycznej
Niezbędność diagnozy w planowaniu, organizowaniu i
Niezbędność diagnozy w planowaniu, organizowaniu i
zapewnieniu efektywnej opieki
zapewnieniu efektywnej opieki
Fakt ten po części wynika z powiązań i wzajemnych
Fakt ten po części wynika z powiązań i wzajemnych
uwarunkowań pielęgniarstwa klinicznego i medycyny
uwarunkowań pielęgniarstwa klinicznego i medycyny
w ich biologicznym aspekcie sprawowania np.
w ich biologicznym aspekcie sprawowania np.
całodobowej opieki nad chorym
całodobowej opieki nad chorym
Te elementy wspólne nie stawiają
Te elementy wspólne nie stawiają
jednak diagnozy pielęgniarskiej na
jednak diagnozy pielęgniarskiej na
równi z lekarską.
równi z lekarską.
Różnicuje je obszar zainteresowań,
Różnicuje je obszar zainteresowań,
wynikający z odmiennych ról i funkcji
wynikający z odmiennych ról i funkcji
zawodowych lekarza i pielęgniarki
zawodowych lekarza i pielęgniarki
Zatem zadania pielęgniarki związane z
Zatem zadania pielęgniarki związane z
bezpośrednią orientacją na podmiot opieki
bezpośrednią orientacją na podmiot opieki
wyznaczają zakres stawianej przez nią
wyznaczają zakres stawianej przez nią
diagnozy
diagnozy
Zgodnie z definicją Światowej Organizacji
Zgodnie z definicją Światowej Organizacji
Zdrowia, diagnoza dotyczy stanu
Zdrowia, diagnoza dotyczy stanu
biopsychospołecznego pacjenta i wykazuje
biopsychospołecznego pacjenta i wykazuje
wyraźne powiązania nie tylko z wiedzą
wyraźne powiązania nie tylko z wiedzą
medyczną i przyrodniczą, ale również
medyczną i przyrodniczą, ale również
psychologiczną i społeczną
psychologiczną i społeczną
►
Diagnoza określa nie tylko stany
Diagnoza określa nie tylko stany
patologiczne, ich przyczyny i możliwości
patologiczne, ich przyczyny i możliwości
eliminacji ale skupia się jednocześnie na
eliminacji ale skupia się jednocześnie na
określeniu potencjału i możliwości
określeniu potencjału i możliwości
chorego w samodzielnym radzeniu sobie
chorego w samodzielnym radzeniu sobie
z chorobą, zapobieganiu jej, świadczeniu
z chorobą, zapobieganiu jej, świadczeniu
samoopieki i potęgowaniu zdrowia.
samoopieki i potęgowaniu zdrowia.
►
Skupia się na podkreśleniu tych
Skupia się na podkreśleniu tych
aspektów stanu, które mogą być lub
aspektów stanu, które mogą być lub
wymagają wzmocnienia( diagnoza
wymagają wzmocnienia( diagnoza
stanów pozytywnych)
stanów pozytywnych)
Diagnoza lekarska
Diagnoza lekarska
Zakres
Zakres
diagnozy
diagnozy
►
rozpoznanie stanu
rozpoznanie stanu
zdrowia na podstawie
zdrowia na podstawie
oceny poszczególnych
oceny poszczególnych
układów, narządów i
układów, narządów i
zmysłów z
zmysłów z
uwzględnieniem
uwzględnieniem
objawów
objawów
podmiotowych i
podmiotowych i
przedmiotowych w celu
przedmiotowych w celu
zaplanowania
zaplanowania
właściwego
właściwego
postępowania
postępowania
terapeutycznego
terapeutycznego
Diagnoza pielęgniarska
Diagnoza pielęgniarska
Zakres
Zakres
diagnozy
diagnozy
►
rozpoznanie stanu
rozpoznanie stanu
zdrowia w oparciu o
zdrowia w oparciu o
ocenę aktualnych lub
ocenę aktualnych lub
potencjalnych
potencjalnych
problemów chorego oraz
problemów chorego oraz
jego reakcji na te
jego reakcji na te
problemy
problemy
w celu
w celu
zaplanowania
zaplanowania
właściwego
właściwego
postępowania
postępowania
pielęgniarskiego
pielęgniarskiego
(pielęgnacyjno -
(pielęgnacyjno -
opiekuńczego)
opiekuńczego)
Obszar wspólny stanowią
Obszar wspólny stanowią
►
ogólny cel stawianej diagnozy (ocena
ogólny cel stawianej diagnozy (ocena
stanu)
stanu)
►
niezbędność diagnozy w planowaniu,
niezbędność diagnozy w planowaniu,
organizowaniu i zapewnianiu
organizowaniu i zapewnianiu
efektywnej opieki
efektywnej opieki
►
podobne sposoby i źródła gromadzenia
podobne sposoby i źródła gromadzenia
danych
danych
►
ukierunkowanie biopsychospołeczne
ukierunkowanie biopsychospołeczne
►
holistyczna ocena stanu chorego
holistyczna ocena stanu chorego
Rodzaje diagnoz
Rodzaje diagnoz
W zależności od treści, na jakiej koncentruje
W zależności od treści, na jakiej koncentruje
się dany typ diagnozy, wyróżniamy
się dany typ diagnozy, wyróżniamy
►
Diagnozę genetyczną, dotyczącą
Diagnozę genetyczną, dotyczącą
wyjaśnienia przyczyn, uwarunkowań danego
wyjaśnienia przyczyn, uwarunkowań danego
stanu, oraz rozpoznania stanu
stanu, oraz rozpoznania stanu
Przydatna w działaniach profilaktycznych
Przydatna w działaniach profilaktycznych
►
Diagnozę prognostyczną, skupiającą się na
Diagnozę prognostyczną, skupiającą się na
przewidywaniu rodzaju i kierunku zmian oraz
przewidywaniu rodzaju i kierunku zmian oraz
konsekwencji danego stanu
konsekwencji danego stanu
Istone w profilaktyce drugiej i trzeciej fazy
Istone w profilaktyce drugiej i trzeciej fazy
►
Diagnozę fazy, wskazującą na
Diagnozę fazy, wskazującą na
stadium, w jakim obecnie
stadium, w jakim obecnie
znajduje się chory – określenie
znajduje się chory – określenie
jego stanu na kontinuum od
jego stanu na kontinuum od
zdrowia do choroby, łącznie ze
zdrowia do choroby, łącznie ze
stanem terminalnym
stanem terminalnym
►
Diagnozę typologiczną, określającą dany typ, klasę
Diagnozę typologiczną, określającą dany typ, klasę
lub kategorię wypracowaną przez pielęgniarstwo,
lub kategorię wypracowaną przez pielęgniarstwo,
podobnie jak jest to charakterystyczne dla
podobnie jak jest to charakterystyczne dla
diagnozy lekarskiej (np. zakwalifikowanie chorego
diagnozy lekarskiej (np. zakwalifikowanie chorego
do grupy osób z nadwagą)
do grupy osób z nadwagą)
Najważniejsza i podstawowa diagnoza, gdyż w jej
Najważniejsza i podstawowa diagnoza, gdyż w jej
ramach podejmowane są decyzje dotyczące
ramach podejmowane są decyzje dotyczące
dalszych działań
dalszych działań
Celem tej diagnozy jest kwalifikacja rozpoznanego
Celem tej diagnozy jest kwalifikacja rozpoznanego
stanu do określonego typu. Zawiera więc ocenę,
stanu do określonego typu. Zawiera więc ocenę,
czy konkretny stan wymaga interwencji i działań,
czy konkretny stan wymaga interwencji i działań,
czy też uznać go należy za normę i wymaga
czy też uznać go należy za normę i wymaga
jedynie podtrzymania
jedynie podtrzymania
Diagnoza typologiczna c.d.
Diagnoza typologiczna c.d.
Dopiero wtedy, gdy uznamy dany stan
Dopiero wtedy, gdy uznamy dany stan
za nieprawidłowy, lub mamy co do
za nieprawidłowy, lub mamy co do
niego wątpliwości to cechy tego
niego wątpliwości to cechy tego
stanu kwalifikujemy do danego typu,
stanu kwalifikujemy do danego typu,
opierając się na wyraźnych ,
opierając się na wyraźnych ,
określonych wdanej dyscyplinie
określonych wdanej dyscyplinie
naukowej kryteriach oraz na
naukowej kryteriach oraz na
przyjętych w tej dyscyplinie
przyjętych w tej dyscyplinie
klasyfikacji i typologizacji
klasyfikacji i typologizacji
stanów( diagnoz)
stanów( diagnoz)
►
Diagnozę znaczenia, analizującą
Diagnozę znaczenia, analizującą
znaczenie danego stanu dla całości
znaczenie danego stanu dla całości
zachodzących procesów (podejście
zachodzących procesów (podejście
obiektywne) i sytuacji
obiektywne) i sytuacji
diagnozowanego pacjenta (podejście
diagnozowanego pacjenta (podejście
subiektywne)
subiektywne)
nazywana jest również diagnozą
nazywana jest również diagnozą
celowościowa
celowościowa
►
Całościową diagnozę rozwiniętą,
Całościową diagnozę rozwiniętą,
obejmującą diagnozy szczegółowe
obejmującą diagnozy szczegółowe
Diagnoza całościowa, jak i szczegółowe mogą
Diagnoza całościowa, jak i szczegółowe mogą
mieć charakter rozpoznania indywidualnego
mieć charakter rozpoznania indywidualnego
(pojedynczy chory), grupowego (np. rodzina,
(pojedynczy chory), grupowego (np. rodzina,
klasa szkolna, grupa pracowników jednego
klasa szkolna, grupa pracowników jednego
zakładu) oraz społecznego (społeczność
zakładu) oraz społecznego (społeczność
lokalna)
lokalna)
Zaletą każdej z nich, o ile jest właściwie
Zaletą każdej z nich, o ile jest właściwie
postawiona i sformułowana, jest możliwość
postawiona i sformułowana, jest możliwość
podjęcia konkretnych i adekwatnych do
podjęcia konkretnych i adekwatnych do
rzeczywistego stanu działań decyzyjnych
rzeczywistego stanu działań decyzyjnych
Ze względu na podmiot opieki
Ze względu na podmiot opieki
►
Diagnoza jednego przypadku
Diagnoza jednego przypadku
►
Diagnoza grupy społecznej( w
Diagnoza grupy społecznej( w
pielęgniarstwie głównie rodziny)
pielęgniarstwie głównie rodziny)
►
Diagnoza środowiska
Diagnoza środowiska
lokalnego( pielęgniarstwo
lokalnego( pielęgniarstwo
środowiskowe)
środowiskowe)
Proces diagnozowania
Proces diagnozowania
Proces diagnozowania
Proces diagnozowania
może być
może być
prowadzony przez jedną osobę np. lekarza,
prowadzony przez jedną osobę np. lekarza,
czy pielęgniarkę lub przez zespół
czy pielęgniarkę lub przez zespół
wieloosobowy kiedy wymaga zebrania wielu
wieloosobowy kiedy wymaga zebrania wielu
specjalistycznych wiadomości o pacjencie
specjalistycznych wiadomości o pacjencie
W gromadzeniu informacji biorą udział lekarze
W gromadzeniu informacji biorą udział lekarze
różnych specjalności, pielęgniarki, analitycy
różnych specjalności, pielęgniarki, analitycy
medyczni, technicy, psycholog, logopeda
medyczni, technicy, psycholog, logopeda
itp. W gromadzeniu informacji ważna jest
itp. W gromadzeniu informacji ważna jest
rzetelność, dokumentowanie i wzajemne
rzetelność, dokumentowanie i wzajemne
przekazywanie informacji
przekazywanie informacji
Za ustalenie i nazwanie problemów
Za ustalenie i nazwanie problemów
pacjenta odpowiedzialna jest osoba
pacjenta odpowiedzialna jest osoba
prowadząca proces diagnozowania
prowadząca proces diagnozowania
Czynności wykonywane podczas
Czynności wykonywane podczas
procesu diagnozowania
procesu diagnozowania
►
Gromadzenie danych odzwierciedlających
Gromadzenie danych odzwierciedlających
sytuację zdrowotną pacjenta/grupy osób
sytuację zdrowotną pacjenta/grupy osób
►
Ustalenie źródeł informacji (pacjent, rodzina,
Ustalenie źródeł informacji (pacjent, rodzina,
opiekun, inni)
opiekun, inni)
►
Określenie metod gromadzenia danych
Określenie metod gromadzenia danych
(obserwacja, wywiad, obserwacja, lustracja
(obserwacja, wywiad, obserwacja, lustracja
terenowa, analiza dokumentów, pomiary)
terenowa, analiza dokumentów, pomiary)
►
Wyodrębnienie obszaru gromadzenia
Wyodrębnienie obszaru gromadzenia
informacji dotyczących odbiorcy usług
informacji dotyczących odbiorcy usług
(wymiary: biologiczny, psychiczny, społeczny,
(wymiary: biologiczny, psychiczny, społeczny,
kulturowy, duchowy)
kulturowy, duchowy)
Czynności wykonywane podczas
Czynności wykonywane podczas
procesu diagnozowania
procesu diagnozowania
►
Udokumentowanie zgromadzonych
Udokumentowanie zgromadzonych
informacji zgodnie z obowiązującymi
informacji zgodnie z obowiązującymi
zasadami
zasadami
►
Analizowanie danych w zakresie ich
Analizowanie danych w zakresie ich
kompletności i użyteczności dla celów
kompletności i użyteczności dla celów
diagnozowania stanu pacjenta, jego rodziny
diagnozowania stanu pacjenta, jego rodziny
►
Syntetyzowanie zgromadzonych informacji w
Syntetyzowanie zgromadzonych informacji w
oparciu o wiedzę zawodową w grupy na
oparciu o wiedzę zawodową w grupy na
podstawie ich podobieństwa ze względu na
podstawie ich podobieństwa ze względu na
istotę której dotyczą, bądź ich przyczynę
istotę której dotyczą, bądź ich przyczynę
►
Sformułowanie i zapisanie wspólnego
Sformułowanie i zapisanie wspólnego
wniosku - stanu pacjenta dla
wniosku - stanu pacjenta dla
wyodrębnionych grup danych
wyodrębnionych grup danych
►
Ustalanie hierarchii stanów pacjenta ze
Ustalanie hierarchii stanów pacjenta ze
względu na ich znaczenie w
względu na ich znaczenie w
utrzymaniu optymalnego stanu
utrzymaniu optymalnego stanu
zdrowia pacjenta, zgodnie z jego
zdrowia pacjenta, zgodnie z jego
akceptacją
akceptacją
►
Określenie genezy i prognozy
Określenie genezy i prognozy
rozpoznanego stanu (np.: przyczyn
rozpoznanego stanu (np.: przyczyn
zaparć - błędy dietetyczne, następstw
zaparć - błędy dietetyczne, następstw
odczucia drętwienia kończyn dolnych -
odczucia drętwienia kończyn dolnych -
narażenie na urazy)
narażenie na urazy)
►
Zapisywanie wyników procesu
Zapisywanie wyników procesu
diagnozowania w formie sformułowanej
diagnozowania w formie sformułowanej
diagnozy pielęgniarskiej
diagnozy pielęgniarskiej
Zasady postępowania w
Zasady postępowania w
procesie diagnozowania
procesie diagnozowania
►
Wykonywanie działań zgodnie z aktualną
Wykonywanie działań zgodnie z aktualną
wiedzą medyczną, dostępnymi metodami i
wiedzą medyczną, dostępnymi metodami i
środkami, zgodnie z zasadami etyki
środkami, zgodnie z zasadami etyki
zawodowej oraz ze szczególną starannością
zawodowej oraz ze szczególną starannością
►
Uzyskanie od lekarza informacji o
Uzyskanie od lekarza informacji o
proponowanych metodach diagnostycznych
proponowanych metodach diagnostycznych
i dających się przewidzieć następstwach
i dających się przewidzieć następstwach
podejmowanych działań, w zakresie
podejmowanych działań, w zakresie
niezbędnym do udzielanych świadczeń
niezbędnym do udzielanych świadczeń
zdrowotnych
zdrowotnych
►
Wykonywanie działań zgodnie z
Wykonywanie działań zgodnie z
umiejętnościami zawodowymi
umiejętnościami zawodowymi
►
Informowanie pacjenta o jego prawach
Informowanie pacjenta o jego prawach
►
Aktywizowanie pacjenta do uczestnictwa
Aktywizowanie pacjenta do uczestnictwa
w ocenianiu własnego stanu
w ocenianiu własnego stanu
►
Przestrzeganie procedur i algorytmów
Przestrzeganie procedur i algorytmów
postępowania obowiązujących w
postępowania obowiązujących w
procesie diagnozowania
procesie diagnozowania
►
Udzielanie pacjentowi lub jego
Udzielanie pacjentowi lub jego
przedstawicielowi ustawowemu
przedstawicielowi ustawowemu
informacji o procesie diagnozowania, w
informacji o procesie diagnozowania, w
zakresie koniecznym do sprawowania
zakresie koniecznym do sprawowania
opieki pielęgnacyjnej
opieki pielęgnacyjnej
►
Prowadzenie indywidualnej
Prowadzenie indywidualnej
dokumentacji medycznej dotyczącej
dokumentacji medycznej dotyczącej
diagnozowania( np. karty indywidualnej
diagnozowania( np. karty indywidualnej
pielęgnacji)
pielęgnacji)
►
Udzielanie pomocy w każdym przypadku
Udzielanie pomocy w każdym przypadku
niebezpieczeństwa utraty życia, poważnego
niebezpieczeństwa utraty życia, poważnego
uszczerbku na zdrowiu pacjenta, wynikającego
uszczerbku na zdrowiu pacjenta, wynikającego
z procesu diagnozowania, zgodnie z
z procesu diagnozowania, zgodnie z
posiadanymi kwalifikacjami zawodowymi
posiadanymi kwalifikacjami zawodowymi
►
Zachowanie w tajemnicy informacji
Zachowanie w tajemnicy informacji
związanych z pacjentem, a uzyskiwanych w
związanych z pacjentem, a uzyskiwanych w
związku z diagnozowaniem
związku z diagnozowaniem
►
Wykonywanie zleceń lekarskich, dotyczących
Wykonywanie zleceń lekarskich, dotyczących
diagnozowania i odnotowanych w
diagnozowania i odnotowanych w
dokumentacji medycznej
dokumentacji medycznej
Zapisywanie wyników procesu
Zapisywanie wyników procesu
diagnozowania
diagnozowania
Zebrane informacje oraz obserwacje pielęgniarskie są
Zebrane informacje oraz obserwacje pielęgniarskie są
zapisywane w przeznaczonych do tego celu arkuszach
zapisywane w przeznaczonych do tego celu arkuszach
(historia pielęgnowania, karty pielęgnacyjne)
(historia pielęgnowania, karty pielęgnacyjne)
Dokumentacja procesu pielęgnowania jest ważnym
Dokumentacja procesu pielęgnowania jest ważnym
elementem współistniejącym z procesem
elementem współistniejącym z procesem
pielęgnowania
pielęgnowania
Celem prowadzenia dokumentacji jest dostarczenie
Celem prowadzenia dokumentacji jest dostarczenie
jasnego zapisu informacji, które służą do określenia
jasnego zapisu informacji, które służą do określenia
problemów
problemów
Zebrane dane powinny być czytelne, zwięzłe i
Zebrane dane powinny być czytelne, zwięzłe i
zrozumiałe dla całego zespołu pielęgniarskiego i
zrozumiałe dla całego zespołu pielęgniarskiego i
lekarskiego
lekarskiego
Zapisywanie wyników procesu
Zapisywanie wyników procesu
diagnozowania
diagnozowania
Pielęgniarstwo jak każda dziedzina potrzebuje
Pielęgniarstwo jak każda dziedzina potrzebuje
dziś dobrych systemów informatycznych,
dziś dobrych systemów informatycznych,
postrzeganych jako podstawowy warunek
postrzeganych jako podstawowy warunek
rozwoju pielęgniarstwa światowego
rozwoju pielęgniarstwa światowego
Za rozwiązanie z wyboru, głównie w Ameryce
Za rozwiązanie z wyboru, głównie w Ameryce
jest stosowanie taksonomii diagnoz
jest stosowanie taksonomii diagnoz
pielęgniarskich Północnoamerykańskiego
pielęgniarskich Północnoamerykańskiego
Towarzystwa Pielęgniarskiego ( NANDA)
Towarzystwa Pielęgniarskiego ( NANDA)
W Europie stawia się na rozwiązania zwane
W Europie stawia się na rozwiązania zwane
Międzynarodową Klasyfikacją Praktyki
Międzynarodową Klasyfikacją Praktyki
Pielęgniarskiej( International Classification of
Pielęgniarskiej( International Classification of
Nursing Practice ICPN)
Nursing Practice ICPN)
Formułowanie diagnozy
Formułowanie diagnozy
►
W kategoriach potrzeb
W kategoriach potrzeb
Stawianie diagnozy jako określonej
Stawianie diagnozy jako określonej
potrzeby, np. potrzeba snu u chorego
potrzeby, np. potrzeba snu u chorego
cierpiącego na bezsenność, lub
cierpiącego na bezsenność, lub
zgłaszającego niewyspanie
zgłaszającego niewyspanie
Trudno tu jednak zakwalifikować takie
Trudno tu jednak zakwalifikować takie
stany jak otyłość czy przyśpieszone
stany jak otyłość czy przyśpieszone
tętno - jakie to są potrzeby? – a jednak
tętno - jakie to są potrzeby? – a jednak
stan ten wymaga interwencji pielęgniarki
stan ten wymaga interwencji pielęgniarki
►
W kategorii problemu
W kategorii problemu
Jest słuszna w odniesieniu do człowieka z
Jest słuszna w odniesieniu do człowieka z
określonymi zaburzeniami pracy
określonymi zaburzeniami pracy
układów lub narządów( arytmia, lęki,
układów lub narządów( arytmia, lęki,
izolacja społeczna), które niosą ze sobą
izolacja społeczna), które niosą ze sobą
określone skutki, stanowiące problemy
określone skutki, stanowiące problemy
Pielęgniarka powinna likwidować lub
Pielęgniarka powinna likwidować lub
łagodzić trudności czyli rozwiązywać
łagodzić trudności czyli rozwiązywać
problemy pacjenta
problemy pacjenta
Diagnoza w kategorii problemu
Diagnoza w kategorii problemu
koncentruje się na aktualnej ocenie
koncentruje się na aktualnej ocenie
negatywnej sytuacji i negatywnych
negatywnej sytuacji i negatywnych
stanach diagnozowanego( brak
stanach diagnozowanego( brak
łaknienia, trudności w połykaniu)
łaknienia, trudności w połykaniu)
W sytuacji gdy musimy koncentrować
W sytuacji gdy musimy koncentrować
się na działaniach potęgujących
się na działaniach potęgujących
zdrowie, aktywizujących takie ujęcie
zdrowie, aktywizujących takie ujęcie
diagnozy nie jest wystarczające, gdyż
diagnozy nie jest wystarczające, gdyż
nie można koncentrować się jedynie
nie można koncentrować się jedynie
na cechach negatywnych, problemach
na cechach negatywnych, problemach
Nie można też pominąć takich cech
Nie można też pominąć takich cech
człowieka które aktualnie nie stanową
człowieka które aktualnie nie stanową
dla niego problemu ale prognozują źle(
dla niego problemu ale prognozują źle(
nadwaga, palenie tytoniu)
nadwaga, palenie tytoniu)
Należy zatem oceniając aktualny stan
Należy zatem oceniając aktualny stan
pacjenta uwzględniać
pacjenta uwzględniać
►
Prognozę( analiza czynników ryzyka,
Prognozę( analiza czynników ryzyka,
choroby aktualnej)
choroby aktualnej)
►
Określić aktualne możliwości pacjenta
Określić aktualne możliwości pacjenta
Określenia ułatwiające
Określenia ułatwiające
sformułowania diagnozy
sformułowania diagnozy
Skoncentrowane na stanie negatywnym
Skoncentrowane na stanie negatywnym
►
Zmiana w…
Zmiana w…
►
Uszkodzenie…
Uszkodzenie…
►
Nadwyrężenie…
Nadwyrężenie…
►
Zagrożenie…
Zagrożenie…
►
Niezdolność…
Niezdolność…
►
Brak…
Brak…
►
Zaniechanie…
Zaniechanie…
►
Niemożność…
Niemożność…
►
Deficyt…
Deficyt…
►
Ograniczenie…
Ograniczenie…
►
Obniżenie, osłabiene…
Obniżenie, osłabiene…
Określenia ułatwiające
Określenia ułatwiające
sformułowania diagnozy
sformułowania diagnozy
Skoncentrowane na stanie negatywnym
Skoncentrowane na stanie negatywnym
►
Przerwanie…
Przerwanie…
►
Zakłócenie…
Zakłócenie…
►
Trudność w…
Trudność w…
►
Zmniejszenie, zredukowanie…
Zmniejszenie, zredukowanie…
►
Brak udziału w…
Brak udziału w…
►
Niezastosowanie się do…
Niezastosowanie się do…
►
Nieodpowiedni…
Nieodpowiedni…
►
Niewystarczający…
Niewystarczający…
►
Lęk, obawa o…
Lęk, obawa o…
Określenia ułatwiające
Określenia ułatwiające
sformułowania diagnozy
sformułowania diagnozy
Skoncentrowane na stanie pozytywnym
Skoncentrowane na stanie pozytywnym
►
Zdolność do…
Zdolność do…
►
Zachowanie( czego)…
Zachowanie( czego)…
►
Utrzymanie…
Utrzymanie…
►
Akceptacja…
Akceptacja…
►
Aprobata….
Aprobata….
►
Asertywność…
Asertywność…
►
Udział…
Udział…
►
Postrzeganie czegoś…
Postrzeganie czegoś…
►
Chęć…
Chęć…
►
Motywacja do…
Motywacja do…
Formy przedstawienia
Formy przedstawienia
diagnozy
diagnozy
►
Opisowa – w przypadku, gdy nie ma pełnych
Opisowa – w przypadku, gdy nie ma pełnych
informacji o czynnikach sprawczych, lub gdy
informacji o czynnikach sprawczych, lub gdy
różne elementy stanu pacjenta wzajemnie
różne elementy stanu pacjenta wzajemnie
na siebie oddziałują( wycofywanie)
na siebie oddziałują( wycofywanie)
►
Zestaw przyczyn( trudności z wydzieleniem
Zestaw przyczyn( trudności z wydzieleniem
pojedynczej przyczyny stanu)
pojedynczej przyczyny stanu)
Każda z przyczyn jest jednocześnie diagnozą
Każda z przyczyn jest jednocześnie diagnozą
genetyczną
genetyczną
Likwidacja jednej przyczyny nie musi
Likwidacja jednej przyczyny nie musi
powodować zmian w stanie pacjenta
powodować zmian w stanie pacjenta
Błędy diagnozy
Błędy diagnozy
►
Powstałe na etapie gromadzenia
Powstałe na etapie gromadzenia
danych
danych
►
Powstałe na etapie wnioskowania
Powstałe na etapie wnioskowania
►
Wynikające z braku wiedzy
Wynikające z braku wiedzy
►
Wynikające z niedostrzegania
Wynikające z niedostrzegania
niektórych objawów na skutek
niektórych objawów na skutek
zmęczenia lub braku wiedzy
zmęczenia lub braku wiedzy
►
Wynikające z niepoprawnego
Wynikające z niepoprawnego
rozumowania
rozumowania
►
Wynikające z błędów technicznych
Wynikające z błędów technicznych
Błędy diagnozy powstałe na
Błędy diagnozy powstałe na
etapie gromadzenia danych
etapie gromadzenia danych
Błędy obserwacji
Błędy obserwacji
►
Niespostrzeganie istniejących cech
Niespostrzeganie istniejących cech
►
Spostrzeganie objawów w zmienionej
Spostrzeganie objawów w zmienionej
ilościowo lub jakościowo postaci
ilościowo lub jakościowo postaci
►
Spostrzeganie pod wpływem afektu
Spostrzeganie pod wpływem afektu
objawów nie
objawów nie
istniejących( zdenerwowanie może
istniejących( zdenerwowanie może
powodować inny odbiór rzeczywistości)
powodować inny odbiór rzeczywistości)
Błędy diagnozy powstałe na
Błędy diagnozy powstałe na
etapie gromadzenia danych
etapie gromadzenia danych
Błędy wywiadu
Błędy wywiadu
Mogą mieć charakter
Mogą mieć charakter
►
Sytuacyjny – reakcja osób
Sytuacyjny – reakcja osób
uczestniczących w wywiadzie
uczestniczących w wywiadzie
►
Formy – wynikający z techniki
Formy – wynikający z techniki
przeprowadzenia wywiadu
przeprowadzenia wywiadu
Błędy diagnozy powstałe na
Błędy diagnozy powstałe na
etapie gromadzenia danych
etapie gromadzenia danych
Błędy wywiadu
Błędy wywiadu
►
Błąd socjologiczny – gdy pacjent lub inna
Błąd socjologiczny – gdy pacjent lub inna
osoba udzielająca wywiadu reaguje na
osoba udzielająca wywiadu reaguje na
cechy pielęgniarki( wiek, wygląd, sposób
cechy pielęgniarki( wiek, wygląd, sposób
bycia)
bycia)
►
Błąd psychologiczny – wynika z reagowania
Błąd psychologiczny – wynika z reagowania
pielęgniarki na cechy pacjenta lub innych
pielęgniarki na cechy pacjenta lub innych
osób udzielających wywiadu
osób udzielających wywiadu
►
Błędy w analizowaniu dokumentów (błąd w
Błędy w analizowaniu dokumentów (błąd w
zapisie, niewłaściwy zapis)
zapisie, niewłaściwy zapis)
►
Błędy pomiarów( błędy techniczne,
Błędy pomiarów( błędy techniczne,
wynikające ze złego działania aparatury)
wynikające ze złego działania aparatury)
Błędy diagnozy powstałe na
Błędy diagnozy powstałe na
etapie wnioskowania
etapie wnioskowania
Błędy wnioskowania( rozumowania)
Błędy wnioskowania( rozumowania)
►
Błędy fałszywej przyczyny
Błędy fałszywej przyczyny
Na podstawie następstwa zdarzeń,
Na podstawie następstwa zdarzeń,
zdarzenie wcześniejsze uznaje się a
zdarzenie wcześniejsze uznaje się a
przyczynę zdarzenia późniejszego
przyczynę zdarzenia późniejszego
►
Błędy atrybucji
Błędy atrybucji
Przypisywanie osobie diagnozowanej
Przypisywanie osobie diagnozowanej
cech, których nie posiada, lub
cech, których nie posiada, lub
odmawianie jej cech, które posiada
odmawianie jej cech, które posiada
►
Schematyzm( zbyt ogólne
Schematyzm( zbyt ogólne
potraktowanie stanu, bez
potraktowanie stanu, bez
uwzględnienia indywidualnych cech
uwzględnienia indywidualnych cech
osoby diagnozowanej
osoby diagnozowanej
►
Pomieszanie walorów
Pomieszanie walorów
objawów( potraktowanie stałego
objawów( potraktowanie stałego
objawu jako niestałego)
objawu jako niestałego)
Błędy diagnozy wynikające z
Błędy diagnozy wynikające z
braku wiedzy
braku wiedzy
Brak wiedzy może być przyczyną
Brak wiedzy może być przyczyną
pominięcia konkretnych
pominięcia konkretnych
objawów( rodzaj wysypki, typ
objawów( rodzaj wysypki, typ
duszności) lub zagrożeń znaczących
duszności) lub zagrożeń znaczących
dla zdrowia i warunków, w których
dla zdrowia i warunków, w których
przebiega pielęgnowanie
przebiega pielęgnowanie
Primary Nursing
Primary Nursing
Diagnoza i diagnozowanie są ściśle
Diagnoza i diagnozowanie są ściśle
połączone z pielęgnowaniem
połączone z pielęgnowaniem
zindywidualizowanym, oznaczającym
zindywidualizowanym, oznaczającym
dostosowanie działań pielegniarskich
dostosowanie działań pielegniarskich
do oczekiwań i wymagań przedmiotu
do oczekiwań i wymagań przedmiotu
opieki oraz warunków w jakich opieka
opieki oraz warunków w jakich opieka
pielęgniarska jest realizowana
pielęgniarska jest realizowana
Dotychczas pielęgnowanie
Dotychczas pielęgnowanie
zindywidualizowane oparte było
zindywidualizowane oparte było
jedynie na procesie pielęgnowania,
jedynie na procesie pielęgnowania,
obecnie mówi się o konieczności
obecnie mówi się o konieczności
oparcia praktycznego pielęgnowania
oparcia praktycznego pielęgnowania
na celowo dobranej( jednej lub kilku)
na celowo dobranej( jednej lub kilku)
teorii pielęgniarstwa( Nightingale,
teorii pielęgniarstwa( Nightingale,
Henderson, Orem, Neuman, Roy,
Henderson, Orem, Neuman, Roy,
Leininger) oraz koncepcji
Leininger) oraz koncepcji
organizacyjnej zwanej Primary
organizacyjnej zwanej Primary
Nursing
Nursing
Autorką Primary Nursing jest
Autorką Primary Nursing jest
amerykanka Marie Manthey
amerykanka Marie Manthey
Primary Nursing to rozwiązanie
Primary Nursing to rozwiązanie
organizacyjne, postrzegane jako
organizacyjne, postrzegane jako
pomocne w dążeniu do osiągania
pomocne w dążeniu do osiągania
coraz lepszych wyników
coraz lepszych wyników
pielęgnowania
pielęgnowania
Idea
Idea
Primary Nursing
Primary Nursing
jest
jest
stwierdzeni
stwierdzeni
e
e
‘mój
‘mój
pacjent, moja pielęgniarka”.
pacjent, moja pielęgniarka”.
Oznacza to taką organizacje pracy nad
Oznacza to taką organizacje pracy nad
pacjentem w szpitalu lub w domu, w ramach
pacjentem w szpitalu lub w domu, w ramach
której jedna pielęgniarka (Primary Nurse) wraz
której jedna pielęgniarka (Primary Nurse) wraz
z zespołem( pielęgniarki dyplomowane,
z zespołem( pielęgniarki dyplomowane,
pomoce pielęgniarskie, studenci
pomoce pielęgniarskie, studenci
pielęgniarstwa), odpowiada za pielęgnowanie
pielęgniarstwa), odpowiada za pielęgnowanie
jednego lub kilku( częściej) pacjentów w
jednego lub kilku( częściej) pacjentów w
różnym stanie zdrowia
różnym stanie zdrowia
Sprawuje nad nim opiekę od momentu przyjęcia
Sprawuje nad nim opiekę od momentu przyjęcia
na oddział do momentu wypisu, przy czym do
na oddział do momentu wypisu, przy czym do
osiągnięcia celów opiekuńczych wykorzystuje
osiągnięcia celów opiekuńczych wykorzystuje
założenia procesu pielęgnowania
założenia procesu pielęgnowania
Możemy więc to rozumieć jako jednoznacznie
Możemy więc to rozumieć jako jednoznacznie
określoną strukturę organizacyjną, na którą
określoną strukturę organizacyjną, na którą
nałożony jest proces pielęgnowania
nałożony jest proces pielęgnowania
Na stanowisko Primary Nursing może zostać
Na stanowisko Primary Nursing może zostać
powołana pielęgniarka:
powołana pielęgniarka:
►
będąca ekspertem w pielęgnowaniu
będąca ekspertem w pielęgnowaniu
►
mająca duży autorytet i uznanie w miejscu
mająca duży autorytet i uznanie w miejscu
pracy
pracy
Musi być ona przygotowana do:
Musi być ona przygotowana do:
►
podejmowania decyzji w sprawie opieki
podejmowania decyzji w sprawie opieki
świadczonej na rzecz pacjenta
świadczonej na rzecz pacjenta
►
ponoszenia indywidualnej odpowiedzialności
ponoszenia indywidualnej odpowiedzialności
za konsekwencje decyzji
za konsekwencje decyzji
Ujednolicona terminologia zawodowa i
Ujednolicona terminologia zawodowa i
odpowiednio zakodowana dokumentacja
odpowiednio zakodowana dokumentacja
umożliwiają szybkie przesyłanie i
umożliwiają szybkie przesyłanie i
przetwarzanie informacji w zakodowanej
przetwarzanie informacji w zakodowanej
formie, co przyczynić się może do
formie, co przyczynić się może do
usprawnienia i polepszenia opieki
usprawnienia i polepszenia opieki
zdrowotnej ze szczególnym zwróceniem
zdrowotnej ze szczególnym zwróceniem
uwagi na zapewnienie bezpieczeństwa
uwagi na zapewnienie bezpieczeństwa
klientom systemu ochrony zdrowia
klientom systemu ochrony zdrowia
Poznać to co jest i było,
Poznać to co jest i było,
wnioskować stąd, co być
wnioskować stąd, co być
powinno i wynaleźć środki
powinno i wynaleźć środki
do sprawdzenia tego, co
do sprawdzenia tego, co
będzie od istniejącego
będzie od istniejącego
lepszym
lepszym