Po rozwiązaniu ZSRR Mołdawia ogłosiła w
sierpniu 1991 niepodległość, stając się w
grudniu członkiem Wspólnoty Niepodległych
Państw, podobnie jak większość byłych republik
radzieckich. Początkowo pojawiły się tendencje
unifikacji z Rumunią, jednak w marcu 1994 w
referendum zdecydowana większość
głosujących opowiedziała się za niepodległością
Mołdawii.



Parlament Republiki Mołdawii - główny organ

władzy ustawodawczej w Mołdawii. Ma charakter

unikameralny i składa się ze 101 członków

wybieranych na czteroletnią kadencję. Wybory

przeprowadzane są w jednym okręgu wyborczym,

obejmującym całe terytorium kraju. Stosuje się

ordynację proporcjonalną i metodę d`Hondta.

Obowiązuje wyborczy na poziomie 5% dla partii i

organizacji oraz 3% dla kandydatów niezależnych.

Czynne i bierne prawo wyborcze przysługuje

obywatelom mołdawskim w wieku co najmniej 18 lat.

Osoby posiadające podwójne obywatelstwo mogą

kandydować, ale jeśli zostaną wybrane, przed

objęciem mandatu muszą przynajmniej rozpocząć

procedurę zrzeczenia się obywatelstwa innego niż

mołdawskie.

Mołdawia jest oficjalnie republiką parlamentarną (tak
stanowi konstytucja kraju z 1994 nowelizowana w 2003).
W praktyce obyczaje polityczne odbiegają od wzorców
europejskich.
Na czele państwa stoi prezydent, wybierany przez
parlament większością 3/5 głosów (tak jest od 2001,
wcześniej głowa państwa wybierana była przez obywateli,
a ustrój miał charakter parlamentarno-prezydencki).
Prezydent przyjmuje ambasadorów, wysyła przedstawicieli
Mołdawii do obcych państw, ratyfikuje umowy
międzynarodowe, reprezentuje państwo na zewnątrz.

Prezydent ma prawo mianowania premiera po
każdych wyborach parlamentarnych, podpisuje
ustawy, które może odesłać do Trybunału
Konstytucyjnego, w szczególnych przypadkach
zachowuje prawo weta wobec parlamentarnych
przedłożeń. Nadaje on także obywatelstwo
cudzoziemcom, stosuje prawo łaski, a także posiada
specjalne uprawnienia w dziedzinie wojskowości.
Ogółem spraw kieruje w Mołdawii prezes rady
ministrów, wybierany przez parlament bezwzględną
większością głosów. Stoi on na czele rządu, który
podlega parlamentu i może być przez niego odwołany.

Mołdawia podzielona jest na 32 rejony, 5 miast

wydzielonych (Kiszyniów, Bielice i Tighina/Bendery,

Komrat, Tyraspol), jeden region autonomiczny

(Gagauzja), oraz Naddniestrze, będące terytorium

spornym.

1. Anenii Noi

12. Basarabeasca

23. Briceni

2. Cahul 13. Cantemir

24. Călăraşi

3. Căuşeni

14. Cimişlia

25. Criuleni

4. Donduşeni 15. Drochia

26. Dubăsari

5. Edineţ 16. Faleşti 27. Floreşti

6. Glodeni

17. Hînceşti

28. Ialoveni

7. Leova 18. Nisporeni

29. Ocniţa

8. Orhei 19. Rezina 30. Rîşcani

9. Sîngerei

20. Soroca 31. Străşeni

10. Şoldăneşti 21. Ştefan Voda 32. Taraclia

11. Teleneşti

22. Ungheni

Poprzednio, od końca lat 90. XX wieku do lutego 2003

Mołdawia dzieliła się na 9 okręgów, (w nawiasach ich

stolice):

Bălţi (Bielce)

Cahul (Kaguł)

Chisinău (miasto wydzielone) (Kiszyniów)

Edinet (Jedyńce)

Găgăuzia (terytorium autonomiczne) (Komrat)

Lăpusna (Hincesti)

Soroca (Soroki)

Ungheni (Ungeny)

Tighina (Kauszany)

Orhei (Orgiejów)

Stânga Nistrului(jednostka terytorialna) (Dubosary)

Część Mołdawii leżąca na wschód od Dniestru,

Naddniestrze, jest de jure jej częścią, w rzeczywistości

jednak rząd mołdawski nie ma nad nią władzy

Tendencje do unifikacji z Rumunią, choć nie odniosły skutku,

doprowadziły do secesji terenów położonych na lewym

brzegu Dniestru zamieszkanych w dużej mierze przez ludność

rosyjską i ukraińską. Efektem secesji była proklamacja

Mołdawskiej Republiki Naddniestrza. Kiszyniów podjął w

1992 próbę zbrojnego ustanowienia władzy w Naddniestrzu,

jednak bezskutecznie. Kluczową rolę odegrała w tym

konflikcie rosyjska 14 armia; rosyjskie siły zbrojne stacjonują

w tym regionie do dziś. Od czasu zakończenia walk toczony

jest proces zmierzający do pokojowego rozwiązania problemu

Mołdawii Naddniestrzańskiej, funkcjonującej jako niezależne

państwo, nieuznawanej jednak na arenie międzynarodowej

przez żadne państwo na świecie (nawet Rosję).

W styczniu 2011 r. Organizacja Bezpieczeństwa i Współpracy

w Europie rozpoczęła sondowanie stron ws. rozpoczęcia

wielostronnych rozmów pokojowych w formule 3+2 (OBWE,

Rosja, Ukraina i jako obserwatorzy Unia Europejska i Stany

Zjednoczone).

Partia Komunistów Republiki Mołdawii założona w

1991,

Chrześcijańsko - Demokratyczna. Partia Ludowa

założona w 1999,

Liberalna Partia „Sojusz Nasza Mołdawia”założona w

2003.

Stosunki między Unią Europejską a Mołdawią reguluje układ

o partnerstwie i współpracy, który został podpisany 28

listopada 1994 r. na 10 lat, a wszedł w życie 1 lipca 1998 r.

Dotyczył on kwestii gospodarczych i politycznych

(przestrzeganie demokracji i praw człowieka, zwalczanie

przestępczości), zwracając szczególną uwagę na problem

Naddniestrza.

We wrześniu 2003 r. Mołdawia zaproponowała integrację z

Unią Europejską, w wyniku czego 24 lutego 2004 r. na

posiedzeniu Rady Współpracy, włączono ten kraj do

Europejskiej Polityki Sąsiedztwa. W tym samym roku

ustalono plan działań, który przyjęto 22 lutego 2005 r.

Określał on cele wzajemnej współpracy na następne 3 lata.

Najważniejsze jego postanowienia dotyczyły m.in.

rozwiązywania konfliktu o Naddniestrze i przybliżania

mołdawskiego prawa do unijnego.

23 marca 2003 r. UE ustanowiła specjalnego przedstawiciela dla
Mołdawii, którym został Rumun Adriaan Jacobovits de Szeged (od 1
marca stanowisko to piastuje Węgier Kálmán Mizsei). W sporze o
Naddniestrze UE stoi po stronie Mołdawii, czego przejawem było
wydanie w 2003 r. zakazu wydawania wiz wjazdowym na teren UE
przywódcom Naddniestrza. Unia stara się pomóc rozwiązać konflikt
wspierając wysiłki OBWE, jednak żąda wycofania rosyjskich składów
amunicji. Od 2005 r. UE jako obserwator bierze udział w rozmowach
pokojowych wraz z Mołdawia, Naddniestrzem, Ukrainą, Rosją, OBWE i
USA (jako obserwator), jednak w 2006 roku nastąpił zastój w
rozmowach.
7 listopada 2005 r. na mocy wspólnego działania UE ustanowiła Misję
Pomocy Granicznej dla Mołdawii i Ukrainy, której zadaniem była pomoc
w kontroli na granicy z Naddniestrzem. Została ona ustanowiona na 2
lata i brali w niej udział strażnicy z większości krajów UE.
6 października 2006 r. UE otworzyła delegację Komisji Europejskiej w
Kiszyniowie.

Dziękuję

Przygotował : Patryk Serkowski

Grupa : SLS_2