Podróże Małego Księcia mają
znaczenie symboliczne. Podczas
nich bohater szuka prawdy o
sobie, szuka przyjaźni i miłości.
Zanim
dotrze
na
Ziemię,
poznaje planety, na których
zamieszkują
postaci
reprezentujące
różne
typy
ludzkie.
SYMBOL - zbiór ukrytych i niejasnych treści
dopuszczających
rozmaite
interpretacje
opierające
się
na
subiektywnych
doświadczeniach i przeżyciach. Ma charakter
indywidualny i nigdy nie jest w pełni
określony, może być rozumiany różnorako.
Król
- Wobec tego rozkazuję ci ziewać.
Od lat nie widziałem ziewających.
Zaciekawia
mnie
ziewanie.
No! Ziewaj jeszcze! To jest rozkaz.
- To mnie onieśmiela... nie mogę
więcej - powiedział czerwieniąc się
Mały Książę.
reprezentuje ludzi, którzy nade
wszystko cenią sobie władzę i
zmierzają
do
podporządkowania
sobie innych.
Król
nie
znosi
nieposłuszeństwa.
Próżny
- Co to znaczy uwielbiać?
- Uwielbiać to znaczy uznać mnie
za człowieka najpiękniejszego,
najlepiej ubranego,
najbogatszego i najmądrzejszego
na planecie.
- Ależ poza tobą nikogo na planecie
nie ma!
- Zrób mi tę przyjemność: uwielbiaj
mnie mimo wszystko.
to typ człowieka, który jest
skoncentrowany
na
sobie
(egoista) i każdy musi być jego
pochlebcą.
Pijak
- Dlaczego pijesz? - spytał Mały
Książę.
- Aby zapomnieć - odpowiedział
Pijak.
-
O
czym
zapomnieć?
-
zaniepokoił się Mały Książę,
który już zaczął mu współczuć.
- Aby zapomnieć, że się wstydzę
- stwierdził Pijak, schylając
głowę.
-
Czego
się
wstydzisz?
-
dopytywał się Mały Książę,
chcąc mu pomóc.
- Wstydzę się, że piję - zakończył
Pijak rozmowę i pogrążył się
w milczeniu.
symbol ludzkiej
słabości
charakteru, braku
woli
i odpowiedzialnoś
ci, ucieczki od
obowiązków
- A co ci daje posiadanie
gwiazd?
- Bogactwo.
- A cóż ci z tego, że jesteś
bogaty?
- Mogę kupować inne gwiazdy,
o ile ktoś je znajdzie.
"Ten człowiek - powiedział
sobie
Mały
Książę
-
rozumuje jak mój Pijak."
Bankier
reprezentuje
ludzi,
dla których
dobra material
ne
są wartością
nadrzędną.
Nie czerpią oni
radości i
pożytku z tego,
co mają. Są
wyzbyci
wrażliwości na
piękno.
Latarnik
- Dlaczego zapaliłeś?
- Taki jest rozkaz - odpowiedział
Latarnik.
- Nie rozumiem - rzekł Mały Książę.
- Nic tu nie ma do rozumienia. Rozkaz
jest rozkazem. Dzień dobry.
Zgasił lampę. Następnie otarł sobie
czoło chustką w czerwoną kratę.
- Mam straszną pracę. Kiedyś miała ona
sens. Gasiłem latarnię rano, a
zapalałem
wieczorem.
W
dzień
mogłem
odpoczywać,
a w
nocy
spałem...
to człowiek pracowity ale wykonuje
polecenia i rozkazy bezwiednie, nie
zastanawia się nad ich sensem
Geograf
... nie jestem badaczem. Bardzo brak mi badaczy.
Zadanie geografa nie polega na liczeniu miast, rzek,
gór, oceanów i pustyń. Geograf jest zbyt ważną
osobistością, aby mógł pozwolić sobie na
łazikowanie. On nie opuszcza swego biura, lecz
przyjmuje
badaczy,
wypytuje
i
notuje
ich
spostrzeżenia. A gdy uwagi któregoś uzna za
interesujące, wtedy każe robić wywiad o moralności
danego badacza.
symbolizuje
naukę
oderwaną
od spraw
ludzkich i osoby zajmujące
się nią.
Według Małego Księcia dobrze
widzi się tylko sercem a dorośli
są nadzwyczajni, bardzo, bardzo
śmieszni i bardzo dziwni.
Niestety żadna z osób, które
odwiedza na planetkach 325,
326, 327, 328, 329, 330 nie
spełnia oczekiwań bohatera.
Udaje się więc na Ziemię,
aby tutaj znaleźć przyjaciół.
Jacy okazują się mieszkańcy
tej planety?
Zdaniem Małego
Księcia mieszkańcy
Ziemi skupiają
wszystkie dziwactwa
spotkane na innych
planetach.
Są próżni, naiwni,
śmieszni, chciwi,
skupiają uwagę na
rzeczach mało
ważnych,
są bezmyślni
i zarozumiali.Wśród
nich też można czuć
się samotnym.
próżny
- mający o
sobie bardzo dobre
zdanie i lubiący, żeby
go podziwiać
i pochlebiać mu
naiwny
– człowiek
prosty, łatwowierny
Ze swoich podróży Mały Książę
wyciągnął wiele wniosków, które mogą
stać się dla nas aforyzmami.
Aforyzm (łac. aphorismus, gr. aphorismós)
– zwięzła, lapidarna, przeważnie
jednozdaniowa wypowiedź wyrażająca
ogólną prawdę filozoficzną lub moralną
w sposób zaskakujący i błyskotliwy.
Synonimy: sentencja, maksyma.
Antoine
de
Saint-Exupery
do
przekazania swoich myśli używa wielu
symboli,
którym
można
czasem
nadawać różnorakie znaczenia, choć
ich podstawowe przesłanie jest zwykle
całkiem jasne. Spójrzmy, jak wiele prawdy
kryje się w stwierdzeniach złotowłosego
przybysza:
Najważniejsze jest niewidoczne dla oczu,
a więc to, co mówi nam nasze serce,
bo Dobrze widzi się tylko sercem,
bo Oczy są ślepe. Trzeba szukać sercem.
I dalej:
Pozostajesz na zawsze odpowiedzialny za
to, co oswoiłeś i pamiętaj, że decyzja o tym,
że staniesz się czyimś przyjacielem
niesie za sobą ryzyko łez
a Kraina łez jest jedną wielką tajemnicą.
Początkowo tajemnicą dla Was - czytelników
„Małego Księcia” mogły być jego wnioski. Teraz,
gdy wiemy, że należy na wiele z nich patrzeć
przez pryzmat pojęcia aforyzm, łatwiej rozpoznać
wartości, o których bohater mówi. Są to: miłość,
przyjaźń, przywiązanie, prawda. Kolejne etapy
podróży Małego Księcia stanowią jakby
przypowieści,
które
mają
nas
czegoś
nauczyć. Symbole, którymi posłużył się
Antoine de Saint-Exupery są trudne do
zrozumienia tylko przez bardzo młode osoby
bowiem książka pisana była z myślą o
dzieciach. Tutaj pojawia się jednak istotne
pytanie - czy tylko one powinny być
czytelnikami utworu? Czy nie powinna to być
również lektura dorosłych?
Jak myślicie?
Zwróćmy uwagę na dedykację utworu:
LEONOWI WERTH
(...)
LEONOWI WERTH
gdy był małym chłopcem.
Czy taka zmiana dedykacji nie sugeruje, że jest to
książka, którą może przeczytać lub usłyszeć każdy
– bez względu na wiek?
Zbierzmy argumenty potwierdzające tę tezę:
„Mały Książę”
utworem dla dzieci
interesujące kolorowe
obrazki (taka jest
większość wydań),
baśniowość,
dziecięcy bohater i jego
spojrzenie na świat -
pełne altruizmu,
wrażliwości,
opiekuńczości
i dociekliwości,
bezpośrednia treść
i tematyka przygodowa
skutecznie działająca na
wyobraźnię dzieci.
„Mały Książę”
utworem dla dorosłych
pełna przenośni
filozoficzna powieść,
mnogość sentencji,
świat przedstawiony
składający się z symboli,
których dziecko nie
odnajdzie,
komentarze Małego
Księcia są wypowiadane
„dorosłym” językiem,
rozważania na temat
sensu życia, śmierci,
samotności zainteresują
dorosłych czytelników.
Przecież nie stoi temu na drodze baśniowość
„Małego Księcia”, o której można mówić ze
względu na (UWAGA! Przypominamy sobie
składniki utworu o charakterze baśniowym):
- styl opowiadania charakterystyczny dla
baśni,
- czas i miejsca nieokreślone,
- bohaterowie fantastyczni i realni, podobnie
jak wydarzenia,
- utwór zawiera pewne normy moralne i
symbole,
- wyraźny kontrast dobra i zła.
Zaproponujmy więc lekturę tego
wartościowego utworu innym.