background image

 

 

Zjawisko 

Zjawisko 

fotoelektryczne

fotoelektryczne

Wykonanie:

Wykonanie:

web.de

jar_pyrcik

Pyrcik Jarosław

Pyrcik Jarosław

background image

 

 

Historia odkrycia efektu fotoelektrycznego.

Doświadczenie Hertza z cewką

W roku 

1887

 

Hertz

 opublikował wyniki swych badań nad 

emisją i pochłanianiem 

fal elektromagnetycznych

Thomson – odkrycie elektronu

W roku 

1899

 

Thomson

 badał promieniowanie ultrafioletowe 

powstające 

lampie katodowej

 

Obserwacje Von Lenarda

W roku 

1902

Philipp von 

Lenard stwierdził zależność między 

energią emitowanych elektronów a intensywnością światła 
padającego na powierzchnię. 

Einstein i hipoteza kwantów

W roku 1905 A.. Einstein

 wyjaśnił zjawisko fotoelektryczne, 

rozszerzając 

koncepcję Plancka

. Założył on, że światło składa się z 

kwantów energii - fotonów

 i że zjawisko fotoelektryczne polega na 

indywidualnym akcie zderzenia fotonu z elektronem w ciele stałym. 

W 1921 roku

 otrzymuje za to odkrycie 

Nagrodę Nobla

.

W 1888 roku W. Hallwachs

 

przeprowadził doświadczenie z

 

elektroskopem.

Doświadczenie Hallwachsa

background image

 

 

Planck

 przyjął, w sprzeczności z fizyką 

klasyczną, że emisja i absorbcja 

promieniowania przez atomy i cząsteczki 

substancji może zachodzić tylko porcjami  -  

kwantami

. Minimalna wartość emitowanej 

lub absorbowanej energii wyraża się 

wzorem:

gdzie:

- częstotliwość 

promieniowania,

- stała Plancka.

background image

 

 

Efekt fotoelektryczny, zjawisko 

Efekt fotoelektryczny, zjawisko 

fotoelektryczne

fotoelektryczne

 – zjawisko polegające na 

 – zjawisko polegające na 

emisji

emisji

 

 

elektronów

elektronów

 z powierzchni 

 z powierzchni 

przedmiotu (tzw. 

przedmiotu (tzw. 

efekt zewnętrzny

efekt zewnętrzny

) lub 

) lub 

na przeniesieniu 

na przeniesieniu 

nośników ładunku elektrycznego

nośników ładunku elektrycznego

 

 

pomiędzy pasmami energetycznymi 

pomiędzy pasmami energetycznymi 

(tzw. 

(tzw. 

efekt wewnętrzny

efekt wewnętrzny

), po 

), po 

naświetleniu jej promieniowaniem 

naświetleniu jej promieniowaniem 

elektromagnetycznym (na przykład 

elektromagnetycznym (na przykład 

światłem widzialnym) o odpowiedniej 

światłem widzialnym) o odpowiedniej 

częstotliwości, zależnej od rodzaju 

częstotliwości, zależnej od rodzaju 

przedmiotu. Emitowane w ten sposób 

przedmiotu. Emitowane w ten sposób 

elektrony nazywa się czasem 

elektrony nazywa się czasem 

fotoelektronami. Energia kinetyczna 

fotoelektronami. Energia kinetyczna 

fotoelektronów nie zależy od natężenia 

fotoelektronów nie zależy od natężenia 

światła a jedynie od jego częstotliwości. 

światła a jedynie od jego częstotliwości. 

background image

 

 

background image

 

 

background image

 

 

background image

 

 

Prawa dotyczące 

Prawa dotyczące 

zjawiska 

zjawiska 

fotoelektrycznego.

fotoelektrycznego.

background image

 

 

1. Prąd nasycenia I

0

 a więc i liczba elektronów 

wybijanych w jednostce czasu są wprost 

proporcjonalne do natężenia promieniowania 

J. 

background image

 

 

2. Napięcie odcięcia U

0

 a stąd i maksymalna 

energia fotoelektronów zależą wyłącznie od 

częstotliwości promieniowania. 

Poniżej pewnej częstotliwości v

o

, charakterystycznej dla danego 

metalu, efekt fotoelektryczny w ogóle nie zachodzi.

background image

 

 

Zależność napięcia U

0

 od częstotliwości 

promieniowania v.

background image

 

 

background image

 

 

background image

 

 

background image

 

 

Efekt fotoelektryczny  wewnętrzny

background image

 

 

background image

 

 

Ponieważ energia fali świetlnej jest proporcjonalna do jej natężenia, 
Einstein przyjął, że liczba
fotonów w jednostce objętości jest wprost proporcjonalna do natężenia 
monochromatycznego światła. Tłumaczy to pierwsze prawo zjawiska 
fotoelektrycznego.

Liczba fotoelektronów emitowanych z powierzchni ciała powinna być 
proporcjonalna do liczby padających na nią fotonów a więc i do 
natężenia światła.

background image

 

 

Dla interpretacji 

drugiego prawa efektu 

fotoelektrycznego

 należy ułożyć 

odpowiedni bilans energii. Zgodnie z 

doświadczeniem, w temperaturze pokojowej 

ciała stałe nie emitują samorzutnie 

elektronów. Dowodzi to, że do wyrwania 

elektronu z danego ciała potrzebne jest 

wykonanie określonej pracy W, zwanej 

pracą wyjścia

. Energia Ef fotonu i 

maksymalna energia kinetyczna Ee 

fotoelektronu powinny więc spełniać 

zależność:

background image

 

 

W rezultacie otrzymujemy zależność na 

energię kinetyczną elektronu: 

Minimalna częstotliwość promieniowania 

v

o

, dla której zachodzi zjawisko 

fotoelektryczne, odpowiada energii fotonu 

równej pracy wyjścia

Otrzymane równanie nadaje się do weryfikacji 

doświadczalnej i zostało potwierdzone w słynnym 

eksperymencie

 przeprowadzonym w roku 

1915

 przez 

Millikana

background image

 

 

Bezpośrednim dowodem kwantowej natury 

promieniowania elektromagnetycznego jest 

zewnętrzne zjawisko fotoelektryczne

, odkryte 

przez W. Hallwachsa w 1888 r.

Zjawisko fotoelektryczne 

powoduje rozładowanie 

elektroskopu w przypadku, 

gdy elektroskop i połączona 

z nim metalowa płytka są 

naładowane ujemnie.

W przypadku cynku efekt 

fotoelektryczny wywołuje 

jedynie promieniowanie 

ultrafioletowe a dla metali 

alkalicznych, jak sód i 

potas, zachodzi on już pod 

wpływem światła 

widzialnego.

background image

 

 

background image

 

 

fotodiodach

 itd..

 

Zastosowania

Efekt fotoelektryczny jest powszechnie wykorzystywany w

bateriach słonecznych

 fotopowielaczach

elementach CCD w aparatach cyfrowych


Document Outline