ADRENALINA



Hormon wytwarzany w części rdzeniowej nadnerczy,

Hormon wytwarzany w części rdzeniowej nadnerczy,

w komórkach chromochłonnych kłębka szyjnego

w komórkach chromochłonnych kłębka szyjnego

oraz częściowo w zakończeniach współczulnych

oraz częściowo w zakończeniach współczulnych



Wydzielana do krwioobiegu pod wpływem silnych

Wydzielana do krwioobiegu pod wpływem silnych

bodźców zmysłowych i związanych z nimi stanów

bodźców zmysłowych i związanych z nimi stanów

psychicznych – strachu, radości, bólu.

psychicznych – strachu, radości, bólu.



Pobudza z równą siłą zarówno receptor alfa jak i

Pobudza z równą siłą zarówno receptor alfa jak i

beta, wyzwalając reakcje współczulne z obu

beta, wyzwalając reakcje współczulne z obu

receptorów

receptorów



Działa silnie, gwałtownie, lecz krótkotrwale,

Działa silnie, gwałtownie, lecz krótkotrwale,

ponieważ jest szybko rozkładana w tkankach,

ponieważ jest szybko rozkładana w tkankach,

komórkach i pozakomórkowo

komórkach i pozakomórkowo

ADRENALINA

FARMAKOKINETYKA

FARMAKOKINETYKA



Słabo wchłania się z przewodu pokarmowego,

Słabo wchłania się z przewodu pokarmowego,

ponieważ zostaje szybko sprzężona i ulega

ponieważ zostaje szybko sprzężona i ulega

utlenieniu

utlenieniu



Po podaniu podskórnym wchłania się powoli,

Po podaniu podskórnym wchłania się powoli,

ponieważ powoduje miejscowy skurcz naczyń

ponieważ powoduje miejscowy skurcz naczyń



Roztwory do rozpylania lub inhalacji są stosowane

Roztwory do rozpylania lub inhalacji są stosowane

zwykle w celu działania na układ oddechowy

zwykle w celu działania na układ oddechowy



Przy podawaniu dożylnym należy zachować dużą

Przy podawaniu dożylnym należy zachować dużą

ostrożność by nie wywołać migotania komór

ostrożność by nie wywołać migotania komór



Większość dawki jest metabolizowana przez COMT

Większość dawki jest metabolizowana przez COMT

i MAO, a metabolity są wydalane z moczem.

i MAO, a metabolity są wydalane z moczem.

WPŁYW ADRENALINY NA
CIŚNIENIE KRWI



Duża dawka podana i.v. powoduje wzrost

Duża dawka podana i.v. powoduje wzrost

RR ( bardziej skurczowego ), spowodowane

RR ( bardziej skurczowego ), spowodowane

jest to przez skurcz naczyń ( (+) rec. alfa ),

jest to przez skurcz naczyń ( (+) rec. alfa ),

zwiększony skurcz komory serca ( (+) rec.

zwiększony skurcz komory serca ( (+) rec.

beta ), początkową tachykardię, która

beta ), początkową tachykardię, która

przechodzi w odruchową bradykardię na

przechodzi w odruchową bradykardię na

skutek pobudzenia nerwu błędnego

skutek pobudzenia nerwu błędnego



Mała dawka obniża ciśnienie, ponieważ

Mała dawka obniża ciśnienie, ponieważ

rozkurczające naczynia rec. beta 2 są

rozkurczające naczynia rec. beta 2 są

bardziej wrażliwe na epinefrynę niż

bardziej wrażliwe na epinefrynę niż

kurczące naczynia rec. alfa

kurczące naczynia rec. alfa

WPŁYW ADRENALINY NA
NACZYNIA



Zmniejsza przepływ krwi przez naczynia skórne

Zmniejsza przepływ krwi przez naczynia skórne



Przy niskich stęż. zwiększa a przy wysokich

Przy niskich stęż. zwiększa a przy wysokich

zmniejsza przepływ krwi przez mięśnie szkieletowe

zmniejsza przepływ krwi przez mięśnie szkieletowe



Zwiększa przepływ krwi przez wątrobę i powoduje

Zwiększa przepływ krwi przez wątrobę i powoduje

wzrost oporów w naczyniach trzewnych

wzrost oporów w naczyniach trzewnych



Zmniejsza przepływ krwi przez nerkę, poprzez

Zmniejsza przepływ krwi przez nerkę, poprzez

zwiększenie oporów w naczyniach nerkowych

zwiększenie oporów w naczyniach nerkowych



Zwiększa ciśnienie tętnicze i żylne w płucach

Zwiększa ciśnienie tętnicze i żylne w płucach



Zwiększa przepływ wieńcowy, pośrednio w

Zwiększa przepływ wieńcowy, pośrednio w

następstwie zwiększenia pracy serca i działania

następstwie zwiększenia pracy serca i działania

miejscowych mediatorów

miejscowych mediatorów

WPŁYW ADRENALINY NA
SERCE



Bezpośrednie działanie na rec. beta 1

Bezpośrednie działanie na rec. beta 1

powoduje początkowo tachykardię, a

powoduje początkowo tachykardię, a

następnie kompensacyjną bradykardię na

następnie kompensacyjną bradykardię na

skutek pobudzenia nerwu błędnego

skutek pobudzenia nerwu błędnego



Zwiększenie objętości wyrzutowej

Zwiększenie objętości wyrzutowej



Zwiększenie wydajności serca

Zwiększenie wydajności serca



Skłonność do arytmii

Skłonność do arytmii

WPŁYW ADRENALINY NA
MIĘŚNIE GŁADKIE



Zwiotczenie mm. gł. przew. pok. ( (+) rec. alfa

Zwiotczenie mm. gł. przew. pok. ( (+) rec. alfa

2 i beta ), przy czym zwykle zwiększa skurcz

2 i beta ), przy czym zwykle zwiększa skurcz

zwieraczy ( (+) rec. alfa )

zwieraczy ( (+) rec. alfa )



Skurcze macicy mogą być pobudzane ( (+)

Skurcze macicy mogą być pobudzane ( (+)

rec. alfa ) lub hamowane ( (+) rec. beta ) w

rec. alfa ) lub hamowane ( (+) rec. beta ) w

zależności od fazy cyklu lub okresu ciąży

zależności od fazy cyklu lub okresu ciąży



Wiotczenie wypieracza pęcherza ( (+) rec.

Wiotczenie wypieracza pęcherza ( (+) rec.

beta; skurcz zwieracza pęcherza i zwieracza

beta; skurcz zwieracza pęcherza i zwieracza

ujścia pęcherza ( (+) rec. alfa )

ujścia pęcherza ( (+) rec. alfa )



Rozkurcz mm. gł. oskrzeli ( (+) rec. beta 2

Rozkurcz mm. gł. oskrzeli ( (+) rec. beta 2

WPŁYW ADRENALINY NA
METABOLIZM



Zwiększone wydzielanie glc i mleczanów w

Zwiększone wydzielanie glc i mleczanów w

następstwie glikogenolizy w wątrobie i

następstwie glikogenolizy w wątrobie i

mięśniach ( (+) rec. beta 2 )

mięśniach ( (+) rec. beta 2 )



Hamowanie wydzielania insuliny ( (+) rec. alfa

Hamowanie wydzielania insuliny ( (+) rec. alfa

)

)



Zwiększenie poziomu wolnych kwasów

Zwiększenie poziomu wolnych kwasów

tłuszczowych za pośrednictwem c-AMP ( (+)

tłuszczowych za pośrednictwem c-AMP ( (+)

rec. beta 1 )

rec. beta 1 )



Wzrost zużycia tlenu

Wzrost zużycia tlenu

ZASTOSOWANIE
LECZNICZE



Wstrząs anafilaktyczny – lek z wyboru

Wstrząs anafilaktyczny – lek z wyboru



Leczenie napadowego skurczu oskrzeli

Leczenie napadowego skurczu oskrzeli



Asystolia, rozkojarzenie elektromechaniczne,

Asystolia, rozkojarzenie elektromechaniczne,

zatrzymanie krążenia, migotanie komór

zatrzymanie krążenia, migotanie komór



Łącznie z lekami znieczulającymi miejscowo w celu

Łącznie z lekami znieczulającymi miejscowo w celu

wywołania niedokrwienia odcinka znieczulanego i

wywołania niedokrwienia odcinka znieczulanego i

zwiększenia siły i czasu działania środka znieczulającego

zwiększenia siły i czasu działania środka znieczulającego



Niekiedy w jaskrze z otwartym kątem przesączania

Niekiedy w jaskrze z otwartym kątem przesączania



Miejscowo może być stosowana w celu zahamowania

Miejscowo może być stosowana w celu zahamowania

krwawienia po drobnych zabiegach chirurgicznych, w

krwawienia po drobnych zabiegach chirurgicznych, w

endoskopowym hamowaniu krwawienia z przewodu

endoskopowym hamowaniu krwawienia z przewodu

pokarmowego

pokarmowego

DZIAŁANIA
NIEPOŻĄDANE



Niepokój

Niepokój



Bóle głowy

Bóle głowy



Krwotok do mózgu w następstwie skurczu

Krwotok do mózgu w następstwie skurczu

naczyń i wzrostu ciśnienia

naczyń i wzrostu ciśnienia



Arytmia ( szczególnie w obecności glikozydów

Arytmia ( szczególnie w obecności glikozydów

naparstnicy i niektórych środków

naparstnicy i niektórych środków

znieczulających )

znieczulających )



Obrzęk płuc jako następstwo nadciśnienia

Obrzęk płuc jako następstwo nadciśnienia

płucnego

płucnego

PRZECIWWSKAZANIA



Nadczynność tarczycy ( nadmierna wrażliwość

Nadczynność tarczycy ( nadmierna wrażliwość

na adrenalinę )

na adrenalinę )



Niewydolność wieńcowa

Niewydolność wieńcowa



Zator płucny

Zator płucny



Nadciśnienie

Nadciśnienie



Miażdżyca

Miażdżyca



Tętniak

Tętniak



Znieczulenie ogólne cyklopropanem

Znieczulenie ogólne cyklopropanem



Ciąża

Ciąża

DAWKOWANIE



Wstrząs anafilaktyczny – 1mg/ml (0,5 – 1 mg)

Wstrząs anafilaktyczny – 1mg/ml (0,5 – 1 mg)

i.v. można powtórzyć po 5 minutach

i.v. można powtórzyć po 5 minutach



Częstoskurcz komorowy lub migotanie komór

Częstoskurcz komorowy lub migotanie komór

– 1mg i.v. co 3 – 5 minut

– 1mg i.v. co 3 – 5 minut



Rozkojarzenie elektromechaniczne,

Rozkojarzenie elektromechaniczne,

bradyasystolia – 1mg i.v. co 3 – 5 minut

bradyasystolia – 1mg i.v. co 3 – 5 minut