PALENIE
PALENIE
TYTONIU
TYTONIU
Aleksandra Biernacka Gr. 1a
Aleksandra Biernacka Gr. 1a
Katarzyna Przybylska Gr. 1a
Katarzyna Przybylska Gr. 1a
Ewa Tomsia Gr. 2a
Ewa Tomsia Gr. 2a
Palenie tytoniu stanowi największe
śmiertelne zagrożenie dla zdrowia
na świecie.
Co roku zabija 4 mln ludzi, co
stanowi równowartość liczby
pasażerów jaką pomieści 30 jambo-
jetów dziennie.
Palenie zabija co minutę 9 osób.
Palenie zabija co minutę 9 osób.
Dane o polskich
Dane o polskich
palaczach:
palaczach:
Od 30 lat Polska znajduje się w czołówce
Od 30 lat Polska znajduje się w czołówce
krajów o najwyższej konsumpcji tytoniu na
krajów o najwyższej konsumpcji tytoniu na
świecie.
świecie.
Ok 10 mln Polaków pali regularnie 15 - 20
Ok 10 mln Polaków pali regularnie 15 - 20
sztuk papierosów dziennie.
sztuk papierosów dziennie.
Prawie 5 mln z tych osób pali dłużej niż 20 lat.
Prawie 5 mln z tych osób pali dłużej niż 20 lat.
57% palaczy to mężczyźni
57% palaczy to mężczyźni
Każdego roku 100 tys. zgonów
Każdego roku 100 tys. zgonów
w Polsce ma bezpośredni
w Polsce ma bezpośredni
związek z negatywnymi
związek z negatywnymi
skutkami palenia tytoniu.
skutkami palenia tytoniu.
39 % mężczyzn i 19 % kobiet
39 % mężczyzn i 19 % kobiet
w Polsce w wieku 16 i więcej
w Polsce w wieku 16 i więcej
lat są palaczami tytoniu.
lat są palaczami tytoniu.
Dane o polskich
Dane o polskich
palaczach cd:
palaczach cd:
70 % palących chce rzucić palenie, a 68 proc.
70 % palących chce rzucić palenie, a 68 proc.
zrobiłoby to od jutra - gdyby wierzyło w
zrobiłoby to od jutra - gdyby wierzyło w
powodzenie
powodzenie
jedynie 3 % udaje się to zrobić.
jedynie 3 % udaje się to zrobić.
Przeciętny palacz rzucał palenie 7 razy
Przeciętny palacz rzucał palenie 7 razy
90% palaczy rzuca palenie za pomocą
90% palaczy rzuca palenie za pomocą
"silnej woli" - bez wsparcia farmakologicznego
"silnej woli" - bez wsparcia farmakologicznego
Dane o polskich
Dane o polskich
palaczach cd:
palaczach cd:
POLSKIE DZIECI:
POLSKIE DZIECI:
codziennie zaczyna palić około 500
codziennie zaczyna palić około 500
nieletnich, 125 osób z tej grupy umrze
nieletnich, 125 osób z tej grupy umrze
przedwcześnie z powodu choroby
przedwcześnie z powodu choroby
powodowanych przez palenie tytoniu.
powodowanych przez palenie tytoniu.
rocznie próbuje palenia około 180 tys.
rocznie próbuje palenia około 180 tys.
dzieci.
dzieci.
wypalają rocznie od 3 do 4 mld sztuk
wypalają rocznie od 3 do 4 mld sztuk
papierosów.
papierosów.
Przeciętny palacz traci w
Przeciętny palacz traci w
PLN:
PLN:
Po 6 miesiącach 900 (wieża hi-fi)
Po 6 miesiącach 900 (wieża hi-fi)
Po roku 1.825 (telewizor)
Po roku 1.825 (telewizor)
Po 2 latach 3.650 (wczasy zagraniczne)
Po 2 latach 3.650 (wczasy zagraniczne)
Po 3 latach 5.475 (nowe meble)
Po 3 latach 5.475 (nowe meble)
Po 10 latach 18.250 (samochód)
Po 10 latach 18.250 (samochód)
Po 20 latach 36.500 (domek letniskowy)
Po 20 latach 36.500 (domek letniskowy)
Wydatki na papierosy:
Wydatki na papierosy:
Rocznie statystyczny palacz wypala
Rocznie statystyczny palacz wypala
3000-3600 sztuk papierosów
3000-3600 sztuk papierosów
Polacy wypalają 4,5 miliarda
Polacy wypalają 4,5 miliarda
opakowań rocznie za 16 miliardów zł
opakowań rocznie za 16 miliardów zł
Świat
Świat
W roku 1998 ok 30 mln palaczy w
W roku 1998 ok 30 mln palaczy w
Europie usiłowało rzucić palenie.
Europie usiłowało rzucić palenie.
Uzależnienia od nikotyny nie udało
Uzależnienia od nikotyny nie udało
się pokonać w przypadku ponad 90
się pokonać w przypadku ponad 90
% palaczy.
% palaczy.
Przyczyny Palenia
Przyczyny Palenia
Psychologiczno –
Psychologiczno –
socjalne:
socjalne:
- rozrywka
- rozrywka
towarzyska
towarzyska
- ułatwione kontakty
- ułatwione kontakty
Farmakologiczne:
Farmakologiczne:
- wpływ stymulujący
- wpływ stymulujący
lub sedatywny na
lub sedatywny na
OUN
OUN
- poprawa
- poprawa
koncentracji
koncentracji
- Uczucie odprężenia
- Uczucie odprężenia
Mężczyźni i kobiety sięgają po
Mężczyźni i kobiety sięgają po
papierosa z zupełnie różnych
papierosa z zupełnie różnych
powodów?
powodów?
Metoda badania:
Metoda badania:
- obserwacja grupy testowej przez 2 doby
- obserwacja grupy testowej przez 2 doby
- co 20 minut pomiar ciśnienia, pytano o
- co 20 minut pomiar ciśnienia, pytano o
nastrój i o liczbę wypalonych papierosów.
nastrój i o liczbę wypalonych papierosów.
Wyniki i wnioski:
Wyniki i wnioski:
mężczyźni i kobiety palą, gdy są
mężczyźni i kobiety palą, gdy są
zdenerwowani, ale relacja ta jest
zdenerwowani, ale relacja ta jest
wyraźniejsza u panów.
wyraźniejsza u panów.
Z kolei płeć piękna częściej sięga po
Z kolei płeć piękna częściej sięga po
papierosa pod wpływem pozytywnych
papierosa pod wpływem pozytywnych
przeżyć.
przeżyć.
Mężczyźni palą, gdy są źli; kobiety - gdy są
Mężczyźni palą, gdy są źli; kobiety - gdy są
szczęśliwe.
szczęśliwe.
Dym tytoniowy
Dym tytoniowy
Składa się z 4000 związków
Składa się z 4000 związków
chemicznych, w tym substancji o
chemicznych, w tym substancji o
działaniu:
działaniu:
toksycznym
toksycznym
uszkadzającym DNA
uszkadzającym DNA
uszkadzającym płód
uszkadzającym płód
rakotwórczym
rakotwórczym
Dym tytoniowy
Dym tytoniowy
zawiera ok 60 substancji
zawiera ok 60 substancji
rakotwórczych lub
rakotwórczych lub
współrakotwórczych. Na działanie
współrakotwórczych. Na działanie
tych substancji narażone są także
tych substancji narażone są także
osoby nie palące.
osoby nie palące.
Składniki przenikają do krwiobiegu i
Składniki przenikają do krwiobiegu i
są rozprowadzane po całym
są rozprowadzane po całym
organizmie.
organizmie.
Skład dymu tytoniowego:
Skład dymu tytoniowego:
nikotyna
nikotyna
fenole
fenole
benzo-
benzo-
α
α
-piren
-piren
tlenek węgla
tlenek węgla
cyjanowodór
cyjanowodór
aceton
aceton
pierwiastki promieniotwórcze
pierwiastki promieniotwórcze
ciała smołowate
ciała smołowate
formaldehyd
formaldehyd
arsen
arsen
chlorek winylu
chlorek winylu
Nikotyna
Nikotyna
- obkurcza ściany naczyń krwionośnych,
- obkurcza ściany naczyń krwionośnych,
- zwiększa ciśnienie krwi,
- zwiększa ciśnienie krwi,
- powoduje zaburzenia rytmu serca,
- powoduje zaburzenia rytmu serca,
- wpływa negatywnie na gen p53
- wpływa negatywnie na gen p53
powstrzymujący niekontrolowany rozwój
powstrzymujący niekontrolowany rozwój
komórek.
komórek.
- ma działalności stymulujące i sprawia,
- ma działalności stymulujące i sprawia,
że osoba zażywająca czuje się ożywiona
że osoba zażywająca czuje się ożywiona
- organizm szybko przyzwyczaja się do
- organizm szybko przyzwyczaja się do
nikotyny.
nikotyny.
Nikotyna
Nikotyna
W naczyniach mózgowych drażni receptory
W naczyniach mózgowych drażni receptory
uwalniające: A i NA.
uwalniające: A i NA.
wpływ na ukł. oddechowy: małe dawki
wpływ na ukł. oddechowy: małe dawki
wzrost
wzrost
głębokości i częstości oddechów, wyższe dawki
głębokości i częstości oddechów, wyższe dawki
stymulują bezpośrednio ośrodek oddechowy.
stymulują bezpośrednio ośrodek oddechowy.
hamuje wydzielanie trzustkowe
hamuje wydzielanie trzustkowe
spadek
spadek
stężenia diwęglanów w XII-cy.
stężenia diwęglanów w XII-cy.
Hamuje przepływ krwi przez trzustkę i XII-cę.
Hamuje przepływ krwi przez trzustkę i XII-cę.
Wpływa negatywnie na ruchliwość robaczkową
Wpływa negatywnie na ruchliwość robaczkową
przew. pokarmowego (zwolnienie opróżniania
przew. pokarmowego (zwolnienie opróżniania
żołądka).
żołądka).
Nikotyna
Nikotyna
- dawka śmiertelna dla człowieka (60 mg) podana
- dawka śmiertelna dla człowieka (60 mg) podana
jednorazowo i.v. powoduje śmierć na skutek
jednorazowo i.v. powoduje śmierć na skutek
porażenia centralnego i obwodowego U.N.
porażenia centralnego i obwodowego U.N.
- sekcja zwłok stwierdza: odmę płucną i ogólne
- sekcja zwłok stwierdza: odmę płucną i ogólne
przekrwienie płuc, obrzęk błon śluzowych ust,
przekrwienie płuc, obrzęk błon śluzowych ust,
krtani, przełyku i żołądka, zmiany w komórkach
krtani, przełyku i żołądka, zmiany w komórkach
wątroby i serca oraz martwicę nerek.
wątroby i serca oraz martwicę nerek.
- uzależniająca jak narkotyki czy alkohol.
- uzależniająca jak narkotyki czy alkohol.
- Działa podobnie jak środek pobudzający
- Działa podobnie jak środek pobudzający
porównywalny z amfetaminą.
porównywalny z amfetaminą.
Fenole:
Fenole:
- promotory procesów nowotworowych-
- promotory procesów nowotworowych-
niszczą rzęski nabłonka wyściełającego
niszczą rzęski nabłonka wyściełającego
oskrzela.
oskrzela.
Rzęski te oczyszczają wdychane przez
Rzęski te oczyszczają wdychane przez
człowieka powietrze i chronią drogi
człowieka powietrze i chronią drogi
oddechowe przed przenikaniem przez ich
oddechowe przed przenikaniem przez ich
ściany substancji i związków chemicznych
ściany substancji i związków chemicznych
oraz mikroorganizmów, np. wirusów,
oraz mikroorganizmów, np. wirusów,
Chlorek winylu
Chlorek winylu
(używany do produkcji plastiku)
(używany do produkcji plastiku)
Cyjanowodór
Cyjanowodór
( gaz używany przez hitlerowców do ludobójstwa w
( gaz używany przez hitlerowców do ludobójstwa w
komorach
komorach
gazowych)
gazowych)
blokuje aktywność szeregu enzymów oddechowych, a
blokuje aktywność szeregu enzymów oddechowych, a
także ruch rzęsek wyściełających drogi oddechowe;
także ruch rzęsek wyściełających drogi oddechowe;
bardzo silna trucizna (dawka śmiertelna 0,05 g),
bardzo silna trucizna (dawka śmiertelna 0,05 g),
Ciała smołowate:
Ciała smołowate:
odpowiedzialne za powstawanie
odpowiedzialne za powstawanie
nowotworów złośliwych u człowieka.
nowotworów złośliwych u człowieka.
zatykają pęcherzyki płucne - kaszel,
zatykają pęcherzyki płucne - kaszel,
zadyszka.
zadyszka.
Amoniak (używany do czyszczenia toalety)
Amoniak (używany do czyszczenia toalety)
Aceton (rozpuszczalnik, składnik farb i lakierów)
Aceton (rozpuszczalnik, składnik farb i lakierów)
Butan (gaz pędny, stosowany do wyrobu benzyny
Butan (gaz pędny, stosowany do wyrobu benzyny
syntetycznej)
syntetycznej)
Cyjanek (używany do trucia szczurów; stężenie
Cyjanek (używany do trucia szczurów; stężenie
w dymie tytoniowym kilkadziesiąt razy większe
w dymie tytoniowym kilkadziesiąt razy większe
niż dopuszczalne normy przemysłowe)
niż dopuszczalne normy przemysłowe)
Formaldehyd (używany do konserwowania
Formaldehyd (używany do konserwowania
zdechłych żab)
zdechłych żab)
Metanol (trucizna, składnik benzyn silnikowych)
Metanol (trucizna, składnik benzyn silnikowych)
Arsen
Arsen
(trutka na szczury)
(trutka na szczury)
Tlenek węgla (czad)
Tlenek węgla (czad)
zmniejsza zawartość tlenu we krwi,
zmniejsza zawartość tlenu we krwi,
składnik spalin
składnik spalin
1-5% w dymie tytoniowym;
1-5% w dymie tytoniowym;
blokuje Hb i tworzy z nią nieodwracalny związek -
blokuje Hb i tworzy z nią nieodwracalny związek -
karboksyhemoglobinę.
karboksyhemoglobinę.
Poraża układ enzymów oddechowych,
Poraża układ enzymów oddechowych,
otaczających każdą żywą komórkę (utrudnia jej lub
otaczających każdą żywą komórkę (utrudnia jej lub
uniemożliwia oddychanie i wymianę gazową).
uniemożliwia oddychanie i wymianę gazową).
CO utrudnia dopływ tlenu i składników
CO utrudnia dopływ tlenu i składników
odżywczych do mięśnia sercowego, doprowadzając
odżywczych do mięśnia sercowego, doprowadzając
do jego zawału, choroby niedokrwiennej serca, do
do jego zawału, choroby niedokrwiennej serca, do
miażdżycy naczyń tętniczych i nadciśnienia.
miażdżycy naczyń tętniczych i nadciśnienia.
Tlenki azotu
Tlenki azotu
powstają z azotanu obecnego w surowym
powstają z azotanu obecnego w surowym
tytoniu w trakcie jego spalania.
tytoniu w trakcie jego spalania.
Tlenek azotu (NO) jest szybko
Tlenek azotu (NO) jest szybko
metabolizowany w żywym organizmie,
metabolizowany w żywym organizmie,
dwutlenek azotu (NO2 lub N2O4) jest
dwutlenek azotu (NO2 lub N2O4) jest
trującym gazem, po dostaniu się do płuc
trującym gazem, po dostaniu się do płuc
uszkadza błony wyściełające drogi
uszkadza błony wyściełające drogi
oddechowe.
oddechowe.
99% dwutlenku azotu zatrzymywane jest
99% dwutlenku azotu zatrzymywane jest
w płucach.
w płucach.
Metale ciężkie
Metale ciężkie
tal, arsen, ołów, antymon, bizmut, tellur,
tal, arsen, ołów, antymon, bizmut, tellur,
polon, lantan, chrom, mangan, żelazo, kobalt,
polon, lantan, chrom, mangan, żelazo, kobalt,
nikiel, miedź, srebro, złoto, cynk, kadm i rtęć.
nikiel, miedź, srebro, złoto, cynk, kadm i rtęć.
Źródłem tych metali są zanieczyszczony tytoń
Źródłem tych metali są zanieczyszczony tytoń
(przez środki ochrony roślin stosowane w
(przez środki ochrony roślin stosowane w
uprawach) i środowisko. Dym papierosowy
uprawach) i środowisko. Dym papierosowy
zawiera także pierwiastki promieniotwórcze
zawiera także pierwiastki promieniotwórcze
(radioaktywne). Do najgroźniejszych, które
(radioaktywne). Do najgroźniejszych, które
przedostają się do tytoniu należą związki
przedostają się do tytoniu należą związki
niklu, kadmu i polonu 210.
niklu, kadmu i polonu 210.
Dziękujemy za uwagę
Dziękujemy za uwagę