Szkodniki w
uprawie
ziemniaków
nasiennych
Bartłomiej
Spyrka
USM Agronomia
•
Wegetatywny sposób rozmnażania
Wegetatywny sposób rozmnażania
sprawia, że ziemniak charakteryzuje się
sprawia, że ziemniak charakteryzuje się
niskim współczynnikiem rozmnażania.
niskim współczynnikiem rozmnażania.
•
Jest to stosunek plonu do zużytego
Jest to stosunek plonu do zużytego
materiału sadzeniakowego.
materiału sadzeniakowego.
•
Podstawowym celem produkcji
Podstawowym celem produkcji
nasiennej jest uzyskanie dużego plonu
nasiennej jest uzyskanie dużego plonu
sadzeniaków o pożądanych cechach
sadzeniaków o pożądanych cechach
użytkowych i dobrej zdrowotności.
użytkowych i dobrej zdrowotności.
•
Głównym problemem w produkcji
Głównym problemem w produkcji
nasiennej są choroby wirusowe,
nasiennej są choroby wirusowe,
przenoszone przez trzy gatunki mszyc.
przenoszone przez trzy gatunki mszyc.
Mszyca brzoskwiniowa –
Myzus persicae
Wektor czterech najważniejszych
wirusów porażających rośliny
ziemniaka, a mianowicie: Y(PVY),
liściozwoju (PLRV), M (PVM) i S (PVS)
Formy bezskrzydłe mszycy
mają szereg ras barwnych: zielone,
żółto zielone, szaro zielone, różowe lub
czerwone.
U form uskrzydlonych
głowa i tułów ciemno-brązowe
a odwłok zielonkawy
lub czerwonawy z charakterystyczną
plamką.
Długość ciała nie przekracza 2,1 mm
Zimują na brzoskwini, kolcowóju
w szklarniach i foliowcach
• Zimują jaja mszycy na brzoskwini,
śliwie i innych pokrewnych gatunkach
roślin. Wiosną przelatuje na wiele
roślin uprawnych, szacuje się, że może
atakować przedstawicieli około 40
rodzin, w tym również rośliny
szklarniowe,
• W szklarni może występować i
rozmnażać się dzieworodnie przez cały
rok, nie tworząc pokolenia płciowego i
nie składając zimowych jaj.
Mszyca szakłakowo-
ziemniaczana – Aphis nasturtii
i
Mszyca kruszynowo-
ziemniaczana –
Aphis frangulae
• Wektor Y, M, S i liściozwoju (PLRV)
• Wektor Y, M i S
• Larwy barwy od cytrynowej do
żółtozielonej,
matowe,
na liściach tworzą zwarte kolonie,
mniejsze od Myzus persicae.
• Postaci dorosłe uskrzydlone, na
odwłoku brak plamki.
• Zimują na szakłaku i kruszynie.
Szkodliwość
Zakażenie wirusami następuje w okresie
wegetacji roślin głównie przez mszyce
(PVS, PVM, PVY, PLRV), ale także w
trakcie wykonywania mechanicznych
zabiegów pielęgnacyjnych i ochronnych
(wirus X(PVX) ziemniaka i niewielkim
stopniu wirusy Y i M). Zagrożenie
wirusami jest zróżnicowane i zależne od
regionu kraju. W Polsce wydzielono 4
takie strefy.
Strefy zagrożenia
chorobami wirusowymi
(Roztropowicz, 1994)