Nasionnica trześniówka

Rząd: Muchówki

Podrząd: Krótkorogie

Rodzina: Nasionnicowate

Zimuje bobówka w glebie. W połowie V wylatują muchy (3 paski tęczowe na skrzydłach, włoski i trójkątna tarczka na tułowiu). Żeruje na wiśniach i czereśniach. Po kopulacji samica składa jaja pojedynczo do na wpół dojrzałych owoców. Wewnątrz owocu rozwija się larwa alodialna (beznoga)-miąższ gnije. Samica za pomocą pokładełka teleskopowego składa jaja. Przepoczwarczają się w owocu, lub gdy owoc spadnie larwa wypada na zewnątrz i wchodzi do ziemi.

Występuje I pokolenie rocznie.

Ponieważ larwy przepoczwarczają się bezpośrednio pod drzewem, jednym ze sposobów na pozbycie się szkodnika jest zebranie ziemi dookoła drzewa do głębokości 5 cm. Najlepiej zrobić to po owocowaniu czereśni, wtedy gdy już wszystkie larwy spadły na ziemię i się w niej ukryły. Dla pewności i w obawie że nie udało nam się zniszczyć wszystkich larw, należy głęboko przekopać ziemię pod drzewami. Inną metodą, skuteczną od maja do czerwca, jest przykrycie ziemi pod drzewem gęstą siatką lub folią – tak aby dorosłe owady nie mogły wylecieć na zewnątrz. Stosuje się również pułapki. Na szkodniki te najlepiej działają żółte (żółto-pomarańczowe) pułapki lepowe, rozwieszane na drzewach od drugiej połowy maja. Ich działanie wzmaga dodawany do lepu i powoli się ulatniający octan amonu. Owoce zarażone najlepiej poddać działaniu wysokiej temperatury (spalić), tym samym zapobiegając wydostaniu się larw do ziemi. Walkę ze szkodnikiem może wspomóc metoda chemiczna. Zabiegi zwalczające przeprowadza się w okresach intensywnego lotu much. W zależności od jego przebiegu, na odmianach późno dojrzewających konieczne jest wykonanie dwóch lub trzech opryskiwań. Pierwszy zabieg przeprowadza się po 2 lub 3 dniach od odłowu na pułapki lepowe much w liczbie przekraczającej próg szkodliwości, który wynosi więcej niż 2 odłowione sztuki na pułapkę. Dalsze jedno lub dwa opryskiwania wykonuje się w okresach intensywnego lotu much^[1]. Postępując w ten sposób uzyskamy wolne od larw nasionnicy trześniówki owoce czereśni i wiśni. Do zwalczania stosuje się jakikolwiek z dostępnych insektycydów z grupy pyretroidów lub środków fosoroorganicznych.

Śluzownica ciemna

Owad zaliczany do rodziny pilarzowatych, występujący w Europie, Ameryce Południowej, Australii i części Azji, osiągający 7 mm długości, czarno ubarwiony, o rozpiętości skrzydeł do 11 mm. Larwy śluzownicy ciemnej żółto ubarwione, pokryte czarnym śluzem, który znika po ostatniej wylince. Larwy żerują na liściach drzew owocowych, głównie wiśni i czereśni, pozostawiając jedynie szkielet liścia. W ciągu roku rozwijać się mogą 2 lub 3 pokolenia w zależności od strefy klimatycznej zasięgu występowania owada.

• W celu określenia progu szkodliwości dla śluzownicy ciemnej, należy w okresie od czerwca do sierpnia na 20 losowo wybranych drzewach przeglądać co 14 dni po 10 rozet liściowych. Próg szkodliwości wynosi 40 larw szkodnika na 200 liści. Obecnie do zwalczania śluzownicy ciemnej zarejestrowane są następujące preparaty:
  - Bulldock 025 EC,
  - Sumi-alpha 050 EC.

Owocnica żółtoroga

Owocnice żerują na śliwach, niekiedy na czereśniach lub wiśniach. Larwy żerują wewnątrz zawiązków owocowych, w pobliżu pestki, powodując ich opadanie. Liczebność szkodników w sadach, w których nie są zwalczane w zrasta z roku na rok, zniszczone mogą być wszystkie zawiązki.

Owocnica żółtoroga jest czarną błonkówką, długości ok. 5 mm, o żółtych odnóżach i czułkach. Jaja są białawe, kształtu nerkowatego, larwy także białawe z brązową głową i 10 parami odnóży. Poczwarki typu wolnego ukryte są w kokonach zbudowanych przez larwę.

• Do monitorowania obecności i liczebności tych szkodników najlepiej jest stosować białe pułapki lepowe, które powinny się znaleźć w każdym, racjonalnie prowadzonym sadzie.

Licinek tarninaczek

Jest to motyl o rozpiętości skrzydeł 11-12 mm. Skrzydła pierwszej pary ma brązowe z podłużnymi, białymi pasami i ciemną poprzeczną smugą. Jaja 0,5-mm, są gruszkowate, początkowo czerwonożółte, później oliwkowozielone. Gąsienica jest zielonożółta, osiąga długość 6 mm. Licinek tarninaczek jest to szkodnik czereśni, wiśni oraz w mniejszym stopniu brzoskwiń i śliw. Gąsienice żerują wewnątrz pąków kwiatowych wyjadając ich zawartość. Pąki nie rozwijają się lub po rozwinięciu więdną i opadają. Gąsienice niszczą także zalążnie i zawiązki owoców wygryzając w nich otwory. Licinek pojawia się bardzo licznie co kilkanaście lat i wyrządza wówczas poważne szkody. Okres gradacyjny trwa dwa, trzy lata.

• Zwalczanie należy przeprowadzić w fazie nabrzmiewania pąków, a najpóźniej w okresie ich pękania, stosując zalecane preparaty pyretroidowe działające najskuteczniej w temperaturze 12-15 st. C.

Zwójka koróweczka

Jest to motyl o rozpiętości skrzydeł 1,5 cm oraz długości ciała 6-7 mm. Jaja są białe i spłaszczone. Gąsienica jest żółta i ma czarną głowę. Zimują gąsienice pod korą. Następnie w kwietniu przepoczwarczają się w oprzędach, umieszczonych w końcowej części żerowiska. Przed wylotem motyli poczwarki wysuwają się na zewnątrz. W maju samice składają jaja w zranienia pnia i gałęzi. Na obecność zwójki koróweczki wskazują rdzawe woreczki połączone przędzą trocin, które wystają z żerowisk.

Szkodliwość
Zwójka koróweczka najczęściej żeruje na czereśniach, morelach, brzoskwiniach, wiśniach oraz czasem na jabłoniach i gruszach. Gąsienice żerują pod korą wyżerając zewnętrzną część łyka. Liczne  żerowanie gąsienic doprowadza do zamierania gałęzi oraz korzeni opanowanego drzewa. Szkodnik ten atakuje głównie starsze drzewa i powoduje słabszy ich wzrost oraz śmierć.

• Obecnie zgodnie z aktualną rejestracją do zwalczania zwójki koróweczki można stosować tylko syntetyczne pyretroidy (Decis i Fastac).

Mszyca wiśniowo-przytuliowa

Jest to półkolista, błyszcząca mszyca o długości 1,8-2,4 mm. Bezskrzydłe samice są czarne, a larwy – brunatne. Jaja są owalne, czarne i błyszczące. Wiosną mszyca wiśniowo-przytuliowa żeruje na czereśni i wiśni, a latem na przytuli i przetaczniku. Zimują jaja na pędach w pobliżu pąków. Larwy wylęgają się w kwietniu. Po żerowaniu na pąkach przenoszą się na spodnią stronę liści oraz najmłodsze pędy. Na przełomie mają i czerwca pojawiają się uskrzydlone osobniki, które przelatują na przytulię lub przetacznik. Jednak część mszyc zostaje na wiśniach i czereśniach do końca sezonu. Jesienią uskrzydlone mszyce wracają na drzewa i składają jaja. Na wiśniach może rozwinąć się 10-13 pokoleń, a na czereśni 6-7 pokoleń tej mszycy.

Szkodliwość
Licznemu występowaniu mszycy wiśniowo-przytuliowej sprzyja wczesna, ciepła wiosna z opadami. W wyniku żerowania tej mszycy następują duże szkody w szkółkach oraz młodych nasadzeniach. Szkodnik ten tworzy kolonie w wierzchołkowej części młodego pędu. Jego wzrost zostaje zahamowany, a liście marszczą się i skręcają spiralnie, tworząc tzw. gniazda. Silnie uszkodzone liście zasychają i opadają. Pędy mają zahamowany wzrost i są mniej wytrzymałe na mróz.
Mszyca wiśniowo-przytuliowa żeruje także na szypułkach kwiatowych, ogonkach owoców oraz na samych owocach.

• W celu określenia progu zagrożenia dla mszycy wiśniowo-przytuliowej, należy w okresie od kwietnia do lipca przeglądać zakończenia pędów na 50 losowo wybranych drzewach. Wówczas próg zagrożenia wynosi 1 drzewo z koloniami mszycy. Rozwój tego gatunku mszycy oraz zagrożenie z jej strony są powiązane z warunkami pogodowymi. W niektórych latach, mimo przekroczenia wartości progowej, mszyca nie stanowi dużego zagrożenia. Obecnie do zwalczania mszycy wiśniowo-przytuliowej zarejestrowane są następujące preparaty:
  - Bulldock 025 EC,
  - Calypso 480 SC,
  - Jetstac 100 EC,
  - Karate Zeon 050 CS,
  - Kung-Fu 050 CS,
  - Mospilan 20 SP,
  - Pilar-Lambda-Cyhalotryna 050 CS.

Piędzik przedzimek

Jest to motyl zaliczany do rodziny miernikowcowatych, zamieszkujący głównie lasy liściaste i sady całego obszaru Europy.

Samiec osiąga rozpiętość skrzydeł do 30 mm, ma ubarwienie jasnobrązowe ze słabo zaznaczonym wzorem. Samica znacznie mniejsza o słabo rozwiniętych skrzydłach, szaro ubarwionych. Samice składają jaja jesienią na korze i pędach drzew liściastych.

Wylęgające się wiosną gąsienice, barwy brudnozielonej w białe pasy po bokach ciała, żerują na rozwijających się pędach, liściach i zawiązkach owoców uszkadzając je, w przypadku masowych pojawów całkowicie ogałacają drzewo z liści.

• Jesienią samice szkodnika odbywają wędrówkę w górę pni drzew, aby w ich koronach złożyć jaja. W tym okresie na pniach montujemy pułapki lepowe w postaci papierowego lub foliowego lejka. Pułapki te zatrzymają wędrujące w górę pnia samice, jeżeli w wyniku zaniechania tego zabiegu w okresie wiosennym gąsienice piędzika przedzimka wystąpią masowo, konieczne jest wykonanie oprysków w okresie tuż przed kwitnieniem, gdy wylęgną się już wszystkie gąsienice.