Przeciwprzeniesieni
e
a zaburzenia
osobowości

Betan, Heim, Conklin, Westen
(2005)

Osoby badane

i podstawowe dane o badaniu



Osoby badane:



181 doświadczonych psychiatrów (141) i psychologów (40)

z przynajmniej 3-letnim „policencyjnym” stażem,

pracujących min. 10 godz. tygodniowo z pacjentami, w

większości (80%) w warunkach praktyki prywatnej



Każdy z badanych miał odnieść się do jednego swojego

niepsychotycznego pacjenta w wieku ≥ 18 lat,

prowadzonego przez minimum 8 sesji; i miał to być ostatni

z pacjentów spełniających ww. kryteria, cofając się wstecz

od dnia, w którym było tydzień do badania



Czas badania:

ok. 3 – 4 godz.; honorarium: 85$



Forma badania:

„papierowa” lub internetowa

(brak różnic między wynikami uzyskanymi z obu

form)

Zmienne i ich pomiar



orientacja terapeutyczna

(na podstawie danych

socjodemograficznych)



typ i nasilenie ZO pacjenta

(oszacowanie wg. DSM IV):



A

(dziwaczno-ekscentryczne: paranoiczna, schizoidalna,

schizotypowa)



B

(dramatyczno-niekonsekwentne: antyspołeczna,

pograniczna, histrioniczna, narcystyczna)



C

(obawowo-lękowe: unikowa, zależna, obsesyjno-kompulsyjna)



przeciwprzeniesienie

(kwestionariusz przeciwprzeniesienia):



„uzbierano” 79 pozycji na podstawie literatury klinicznej,

empirycznej i teoretycznej n.t. przeciwprzeniesienia i zjawisk

pokrewnych,



konsultowano je z kilkunastoma doświadczonymi klinicystami



ostatecznie sformułowano w „strawnym” języku, bez żargonu,

aby były zrozumiałe dla klinicystów różnych orientacji

terapeutycznych

w pewnym stopniu
tak jest

zupełnie tak
jest

zupełnie tak nie
jest

Wyniki



Przeciętna długość leczenia: 19 miesięcy



Najczęstsze diagnozy zaburzeń: duża depresja (49%),

dystymia (37%), uogólnione zaburzenie lękowe (25%),

zaburzenia adaptacyjne (25%)



Struktura czynnikowa wyników uzyskanych w

kwestionariuszu przeciwprzeniesienia:



czynnik 1: przytłoczenia / zdezorganizowania



czynnik 2: bezradności / nieadekwatności



czynnik 3: pozytywne



czynnik 4: wyjątkowego traktowania / uwikłania



czynnik 5: seksualne



czynnik 6: odłączenia



czynnik 7: rodzicielskie / opiekuńcze



czynnik 8: krytykowania / znęcania się

Czynniki i przykładowe

pozycje

1.

przytłoczenia / zdezorganizowania



Gdy pracuję z nim/nią, czuję się urażony/a



Nie chcę mieć nic do czynienia z takim pacjentem



Gdy odsłuchuję wiadomości na sekretarce, boję się, że

jedna z nich będzie od niego/niej



Przeraża mnie



Myślę lub fantazjuję o zakończeniu jego/jej leczenia

2. bezradności / nieadekwatności



Czuję, że zawodzę lub martwię się, że nie jestem zdolny

mu/jej pomóc



Gdy z nim/ nią pracuję, czuję się niekompetentnie /

nieadekwatnie



Kiedy pracuję z nim/nią, czuję się bezradny/a



Myślę, że byłoby dla niego/niej lepiej, gdyby poszukał/a

sobie innego terapeuty

c.d.

3. pozytywne



Z przyjemnością czekam, aż będę miał z nim/nią sesję



Jest jednym/jedną z moich ulubionych pacjentów/pacjentek



Bardzo go/ją lubię



Praca z nim/nią jest bardzo ekscytująca



Gdyby nie był/a moim pacjentem/pacjentką, myślę, że

mógłbym/mogłabym się z nim zaprzyjaźnić

4. wyjątkowego traktowania / uwikłania



Odsłaniam swoje uczucia wobec niego/niej bardziej, niż

wobec innych pacjentów



Odsłaniam swoje osobiste życie wobec niego/niej bardziej,

niż wobec innych pacjentów



Robię dla niego/niej więcej dodatkowych rzeczy lub staram

się bardziej, niż wobec innych pacjentów



Kończę z nim/nią sesję po czasie bardziej niż w przypadku

innych pacjentów

c.d.

5. seksualne



Złapałe/a/m się na tym, że flirtuję z nim/nią



Czuję się przy nim/niej atrakcyjny/a seksualnie



Czuję napięcie seksualne w pokoju



Mówię mu/jej, że go kocham

6. odłączenia



Czuję się znudzony/a sesjami z nim/nią



Moje myśli często odlatują sobie do innych spraw, niż te, o

których on/a mówi



Nie czuję się w pełni zaangażowany w sesje z nim/nią



Gdy prowadzę z nim/nią sesję, patrzę na zegarek częściej,

niż w przypadku innych pacjentów

c.d.

7. rodzicielskie / opiekuńcze



Czuję się, jakbym chciał/a go chronić



Mam dużo ciepłych rodzicielskich uczuć wobec niego/niej



Chciał/a/bym dać mu/jej to, czego inni mu/jej nie dali



Czuję gniew wobec ludzi z jego/jej życia

8. krytykowania / znęcania się



Czuję się przez niego/nią niedoceniony/a



Czuję, że jestem przez niego/nią krytykowany/a



Czuję się przez niego/nią lekceważony/a lub dewaluowany/a



Czuję, jakbym obchodził/a się z nim/nią jak z jajkiem, bojąc

się, że jeśli powiem coś niewłaściwego, on/a wybuchnie,

rozpadnie się lub wyjdzie przed końcem sesji



Mam powstrzymywać się przed mówieniem lub robieniem

czegoś agresywnego lub krytycznego

przeciw-

przeniesienie

(czynnik)

A

(dziwaczno-

ekscentryczne

)

- paranoiczne
- schizoidalne,

-

-

schizotypowe

B

(dramatyczno–

niekonsekwentn

e)

-

- antyspołeczne,

-

- pograniczne,

-

- histrioniczne,

-

- narcystyczne

C

(obawowo-

lękowe)

- unikowa
- zależna
- obsesyjno-

kompulsyjne

1. przytłoczenia /

zdezorganizowania

,43 ***

2. bezradności /

nieadekwatności

,16*

3. pozytywne

-,22*

4. wyjątkowego
traktowania /

uwikłania

5. seksualne

,24***

6. odłączenia

,24***

7. rodzicielskie /

opiekuńcze

,24***

8. krytykowania /

znęcania się

,17*

,38***