SZCZEPIONKI
ANTYKONCEPCYJNE
Agata Brożek
As4
Jedną z nowocześniejszych
metod antykoncepcji jest
szczepionka antykoncepcyjna
.
Jest to zastrzyk hormonalny
stosowany domięśniowo w
ramie lub pośladek. Zastrzyk
musi być powtarzany co 3
miesiące.
W ciągu pierwszych
3-6
miesięcy
mogą pojawić
się nieregularne
krwawienia. Następnie
często się zdarza, ze
miesiączka zanika.
Powracanie płodności może
zająć od 1 roku do 2 lat po
ostatnim zastrzyku. Z tego
powodu metoda ta nie jest
polecana kobietom
planującym ciąże w
niedalekiej przyszłosci.
Szczepionki
antykoncepcyjne dla
kobiet
Działanie jednej ze szczepionek
skierowane byłoby
przeciwko
otoczce przejrzystej komórki
jajowej
, co zmuszałoby organizm do
wytwarzania przeciwciał
. Za każdym
razem, gdy komórka jajowa zostanie
uwolniona, przeciwciała
rozpoczynałyby swoją działalność -
nie niszczyłyby komórki jajowej, ale
stanowiłyby rodzaj
tamy
, która nie
pozwoliłaby plemnikom przedostać
się do niej.
Drugi typ szczepionki skierowany
byłby
przeciw hormonowi HCG
wytwarzanemu przez jajo płodowe
zagnieżdżone w jamie macicy.
Podstawową funkcją tego hormonu
jest pobudzanie ciałka żółtego w
jajniku do produkcji progesteronu -
hormonu podtrzymującego ciążę.
Jeśli nie dochodzi do ciąży, jajnik kończy
wytwarzanie progesteronu i śluzówka się
złuszcza. Jeśli komórka jajowa została
zapłodniona,
zadaniem hormonu HCG
jest podtrzymanie dalszej produkcji
progesteronu
. Szczepionka zmuszałaby
komórki odpornościowe do traktowania
HCG jako
"agresora".
Atakowany hormon
nie przekazywałby informacji jajnikom i
choć zarodek wytwarzałby duże ilości
HCG, to pod koniec pierwszego miesiąca
razem ze śluzówką zostałby usunięty.
Szczepionka działałaby
jako środek
wczesnoporonny.
Naukowcy obawiają się o
skutki uboczne
szczepionki, nie wiedzą
też, czy płód nie zostałby
uszkodzony, gdyby
szczepionka okazała się
być nieskuteczna.
Szansa na szczepionkę
antykoncepcyjną dla
mężczyzn
Szczepionka na bazie
białka z jąder może
działać jako okresowa
antykoncepcja u
samców makaka -
donoszą badacze z USA
na łamach najnowszego
numeru pisma
"Science".
Ich zdaniem, te rezultaty wskazują, że
podobna metoda okresowej
immunoantykoncepcji może okazać się
skuteczna u mężczyzn.
Badacze z Uniwersytetu Północnej
Karoliny w Chapel Hill testowali
szczepionkę antykoncepcyjną na
dziewięciu samcach makaka z gatunku
Macaca radiata. Podawali im roztwór
zawierający białko - tzw. Eppinę, obecne
na powierzchni plemników i dzięki temu
charakterystyczne wyłącznie dla jąder i
najądrzy.
Okazało się, że u siedmiu
samców szczepionka silnie
pobudziła układ odpornościowy
do produkcji przeciwciał
przeciwko Eppinie. W rezultacie
samce stały się bezpłodne.
Przerwanie leczenia przywróciło
zdolności rozrodcze u pięciu z
nich.
Eppina
na powierzchni
plemników oddziałuje z obecną
w nasieniu
semenogeliną
. Białko
to pobudza proces koagulacji
spermy po wytrysku, dzięki
czemu pozostaje ona w drogach
rodnych samicy. Wyniki
niektórych badań wskazują, że
semenogelina reguluje też
procesy ostatecznego
przygotowania plemników do
zapłodnienia jaja.
Jak tłumaczą autorzy,
prawdopodobnie przeciwciała
produkowane u zaszczepionych
samców prowadzą do niepłodności
blokując interakcje między
Eppiną i
semenogeliną
.
Badacze nie zaobserwowali
natomiast, by szczepionka miała
wpływ na poziom testosteronu w
organizmie samców oraz na
liczebność plemników.