Miejsce Polski

w rankingach

konkurencyjności i ocena

gospodarki polskiej przez

pryzmat różnych

mierników ekonomicznych

2

Plan prezentacji



Pozycja konkurencyjna Polski w wybranych
rankingach



Pozycja konkurencyjna Polski względem
największych gospodarek wschodzących



Pozycja konkurencyjna oraz potencjał
konkurencyjny Polski w oparciu o analizę
mierników społeczno-gospodarczych

3

Uwagi wstępne



Polska jako kraj o mało stabilnym systemie
rynkowym, przechodzący proces
transformacji gospodarczej i ustrojowej,
włączający się równolegle w procesy
integracyjne w Europie oraz do systemu
gospodarki światowej.

4

Pozycja konkurencyjna Polski

na tle wybranych państw

w oparciu o raporty IMD z lat

2002-2007

Rok

Wielka

Brytani

a

Niemc

y

Francja

Hiszpani

a

Węgr

y

Czechy Włochy

Słowacj

a

Polska

200
2

16

17

25

23

30

32

34

38

49

200
3

19

20

23

27

34

35

41

46

55

200
4

22

21

30

31

42

43

51

40

57

200
5

22

23

30

38

37

36

53

40

57

200
6

20

25

30

31

35

28

48

33

50

200
7

20

16

28

30

35

32

42

34

52

Źródło: International Institute for Management Development, World Competitiveness Yearbook 2005, 2007

5

Pozycja Polski w rankingu IMD



Na tę stosunkowo słabszą pozycję Polski
w rankingu IMD wpływają szczegółowe oceny
w zakresie czterech grup ocenianych
czynników: sytuacji gospodarczej,
skuteczności rządu, efektywności
przedsiębiorstw oraz infrastruktury.



Na ocenie sytuacji gospodarczej Polski,
niekorzystnie odbija się przede wszystkim
sytuacja na rynku pracy, czyli wysoki poziom
bezrobocia oraz niska stopa zatrudnienia.

6

Pozycja Polski w rankingu IMD



W

 przypadku czynników odnoszących się

do skuteczności rządu relatywnie dobrze
Polska wypada w przypadku zarządzania
finansami publicznymi, a w szczególności
pod względem wysokości podatków
od dochodu przedsiębiorstw, różnicy
między stopą procentową depozytów
a stopą procentową dla kredytów oraz pod
względem poziomu zadłużenia sektora
publicznego.

7

Pozycja Polski w rankingu IMD



Jeśli chodzi o efektywność przedsiębiorstw,

to dobrze oceniana jest produktywność,

natomiast znacznie gorzej oceniane

są umiejętności marketingowe

przedsiębiorstw, a także czynniki związane

z odpowiedzialnością społeczną

menedżerów.



Korzystnie na ocenę Polski wpływa stan

systemu edukacji, natomiast relatywnie

najgorzej stan oraz poziom infrastruktury

technologicznej.

8

Pozycja Polski w rankingu

Human Development Report



Oceny tego rankingu pozwalają na
wyszczególnienie krajów rozwiniętych, krajów
rozwijających się i krajów słabo rozwiniętych
oraz dokonanie pomiaru na ile polityka
gospodarcza tych krajów przyczynia się do
poprawy jakości życia.



Miejsce kraju na liście świadczy o jakości życia
mieszkańców w danych kraju, która przekłada
się na warunki rozwoju społecznego.



Polska w tym rankingu zajmuje dość odległą 37.
pozycję wśród 177 państw.

9

HDI w roku 2007

- ranking wybranych krajów UE

Kraj

Pozycja w rankingu

Czechy

32

Węgry

36

Estonia

44

Słowacja

42

Bułgaria

53

Grecja

24

W. Brytania

16

Portugalia

29

Polska

37

Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych zawartych na stronie

http://hdr.undp.org/en/media/hdr_20072008_presskit.pdf

(5.01.2008

)

10

Wartość

wskaźników wolności

gospodarczej

w wybranych krajach Europy

Miejsc

e

na świ

ecie

w rok

u

2007

Miejsc

e

w regi

onie

w rok

u

2007

Wskaź

nik

wolno

ści

gospo

darcze

j w

roku

2007

Zmian

a

w stos

unku

do rok

u 2006

Kraj

Wolność

biznesu

Wolno

ść

handlo

wa

Woln

ość

mone

tarna

Woln

ość

od

inter

wenc

ji

rząd

u

Woln

ość

fiskal

na

Praw

a

włas

ności

Woln

ość

inwe

stow

ania

Wol
noś

ć

fina

nso

wa

Woln

ość

od k

orup

cji

Woln

ość

rynk

u

prac

y

6

1

81,6

-0,7

Wlk.

Brytania

92,1

76,6

79,3

54,2

74,6

90

90

90

86

82,7

12

5

78,1

2,2

Estonia

80

76,6

83

66,8

89,7

90

90

90

64

51,2

31

18

69,7

-0,3

Czechy

61,2

76,6

86,2

52,7

79,9

70

70

80

43

77,2

44

25

66,2

-0,9

Węgry

71,2

76,6

76,7

41,8

79,2

70

70

60

50

66,1

58

27

63,6

0,1

Słowenia

74,2

76,6

79

56,8

69,7

50

70

50

61

48,7

62

29

62,2

-2,1

Bułgaria

66,9

60,8

75,7

65,6

91,3

30

60

60

40

71,5

67

31

61,3

2,3

Rumunia

70,9

74,0

69,7

74,9

91,7

30

50

60

30

61,4

87

35

58,8

-2,8

Polska

56,1

76,6

80,3

55,3

79,1

50

50

50

34

56,2

94

36

57,6

-0,5

Grecja

70,2

76,6

78,3

45,3

74,5

50

50

40

43

48,5

Źródło: Index of Economic Freedom (2007), s. 62

11

Ocena pozycji Polski wg

rankingu wolności gospodarczej



Polska plasuje się w tym rankingu dość daleko,
zarówno w skali Europy, jak i świata. Spośród
członków UE, Polska wyprzedza jedynie Grecję.



W przypadku wolności inwestycyjnej, Polsce
„szkodzą” ograniczenia praw cudzoziemców
do nabywania ziemi, a także często zmieniające się
prawo oraz wysoki stopień korupcji.



Relatywnie niska ocena wskaźnika prawa
własnosci wynika z powolnego systemu sądowego
oraz niespodziewanych zmian w prawie.

12

Ocena pozycji Polski wg

rankingu wolności gospodarczej



Stosunkowo nisko jest Polska oceniana w

sferze wolności robienia interesów, co

wynika z relatywnie długiego czasu oraz

wielu procedur wymaganych zarówno

do otwarcia jak i likwidacji biznesu.



Relatywnie niska ocena Polski w zakresie

wolności rynku pracy wynika z wysokich

pozapłacowych kosztów pracy oraz

stosunkowo wysokich kosztów związanych

ze zwolnieniami pracowników.

13

Metoda World Economic Forum

- The Global Cometetiveness

Report



Indeks GCI (Global Competetiveness Index)

opracowywany jest przy zachowaniu podziału na

kraje, które opierają swoje gospodarki na

zasobach (factor-driven), wydajności (efficiency-

driven) i na innowacjach (innovation-driven).



Ranking wprowadza dwa indeksy CCI (Current

Competitivness Index) - Indeks konkurencyjności

bieżącej, która zwraca tylko uwagę na

kształtowanie się dochodu narodowego oraz

krótkookresowe perspektywy wzrostu oraz GCI

(Growth Competiveness Index) - Indeks wzrostu

konkurencyjności, który eksponuje długookresowe

perspektywy rozwoju danego kraju.

14

Wybrane kraje Unii

Europejskiej- wartość

wskaźnika GCI i ich pozycja w

rankingu w 2007-2008

Kraj

GCI (miejsce w

rankingu)

w skali od 0-7

Czechy

4,58 (33)

Węgry

4,35 (47)

Słowacja

4,45 (41)

Grecja

4,08 (65)

Rumunia

3,97 (74)

Portugalia

4,48 (40)

Litwa

4,49 (38)

Słowenia

4,48 (39)

Polska

4,28 (51)

Źródło: Opracowanie własne na podstawie strony internetowej

http://www.gcr.weforum.org

(5.01.2008)

15

Transparency International

Corruption Perceptions Index

- pozycja Polski



W raporcie tym sporządza się ranking
krajów według poziomu korupcji wśród
urzędników i polityków.



Każdy kraj w rankingu jest oceniany za
pomocą Corruption Perceptions Index (CPI).



Indeks pokazuje, jak postrzegana jest
korupcja w poszczególnych krajach, czy jest
to zjawisko powszechne, czy raczej
marginalne.

16

Polska na tle wybranych krajów

UE wg wskaźnika CPI

Kraj

Pozycja w rankingu

Czechy

41

Węgry

39

Estonia

28

Słowacja

49

Grecja

56

Bułgaria

64

Rumunia

69

Portugalia

28

Litwa

51

Słowenia

27

Polska

61

Źródło: Opracowanie własne na podstawie strony
internetowej
http://www.transparency.org/news_room/in_focus/2007/cpi20
07 (5.01.2008)

17

Prowadzenie działalności

gospodarczej wg raportu Banku

Światowego „Doing Business

2006”



W

 rankingu Banku Światowego uwzględnione

są czynniki odnoszące się do łatwości

prowadzenia biznesu, a w szczególności:

rozpoczynania biznesu oraz jego likwidacji,

spraw pracowniczych, uzyskiwania

niezbędnych pozwoleń, procedur związanych

z nabyciem praw własności (nieruchomości),

dostępności informacji o zdolności

kredytowej osób fizycznych

i przedsiębiorstw, ochrony inwestorów,

podatków, łatwości handlu zagranicznego

oraz procedur związanych z dochodzeniem

spornych należności.

18

Prowadzenie działalności

gospodarczej wg raportu Banku

Światowego „Doing Business

2006”



Ocena, jaką kraje otrzymują w rankingu
Doing Business wskazuje nie bezpośrednio
na potencjał wzrostowy gospodarki, ale
na warunki instytucjonalne do rozwoju
przedsiębiorczości. W długim okresie czasu
przedsiębiorczość zaś jest czynnikiem
determinującym wzrost gospodarczy.

19

Pozycja wybranych krajów

europejskich w rankingu

„Doing Business” w roku 2006

Wyszczególnienie

Polsk

a

Czechy

Węgry

Słowacja

Łatwość prowadzenia biznesu

75

52

66

36

Zakładanie działalności

114

74

87

63

Uzyskiwanie zezwoleń

146

110

143

47

Sprawy pracownicze

49

45

90

72

Rejestrowanie własności

(nieruchomości)

86

58

103

5

Informacja kredytowa

65

21

21

13

Ochrona inwestorów

33

83

118

118

Podatki

71

110

118

114

Handel zagraniczny

102

41

76

88

Egzekwowanie praw umownych

112

57

12

59

Zamykanie biznesu

85

113

48

31

Źródło: Doing Business 2006

20

Pozycja Polski wg raportu

„Doing Business 2006”



Znaczna ilość procedur oraz ich
czasochłonność jest również jednym
z czynników powodujących słabą ocenę Polski
w zakresie prowadzenia handlu zagranicznego.



Kapitał potrzebny na założenie spółki
z ograniczoną odpowiedzialnością w Polsce
jest stosunkowo duży. W wartościach
względnych, jako procent PNB per capita,
wynosi ponad 200%, podczas gdy w krajach
OECD średnio 36%.

21

Pozycja Polski wg raportu

„Doing Business 2006”



Usprawnienie pracy wymiaru
sprawiedliwości oraz administracji
państwowej to kroki, które Polska powinna
podjąć w pierwszej kolejności w celu
ułatwienia prowadzenia działalności
gospodarczej.



Na tle innych państw regionu, Polska
na korzyść odróżnia się z kolei pod
względem ochrony praw inwestorów, spraw
podatkowych oraz pracowniczych.

22

Ocena pozycji Polski według

rankingów bezpośrednich

inwestycji zagranicznych



Ocena pozycji konkurencyjnej Polski w zakresie
przyciągania bezpośrednich inwestycji
zagranicznych oparta jest o corocznie
wydawany przez UNCTAD będący agendą ONZ
raport nt. Inwestycji, tzw. World Investment
Report.



Skala napływu bezpośrednich inwestycji
zagranicznych, mierzona jako procent PKB,
była w minionych latach w Polsce
na porównywalnym poziomie co w krajach UE.

23

Ranking wg wskaźnika napływu

BIZ

Wyszczególnie

nie

2000

2004

2005

Czechy

17

29

32

Polska

49

61

57

Słowacja

43

21

60

Źródło: UNCTAD

24

Ranking według wskaźnika

potencjalnego przyciągania BIZ

Wyszczególnien

ie

2000

2004

2005

Czechy

38

38

39

Polska

41

42

43

Słowacja

47

47

47

Źródło: UNCTAD

25

Ranking przyciągania BIZ



Różnica między Polską a Czechami pod

względem wskaźnika potencjalnego

przyciągania inwestycji jest relatywnie

mniejsza niż w przypadku wskaźnika

faktycznego napływu inwestycji.



Polska nie stwarza przedsiębiorstwom

środowiska wystarczająco sprzyjającego

ich konkurencyjności, a w efekcie nie

przyciąga inwestycji zagranicznych

w stopniu adekwatnym do jej wielkości.

26

Porównanie miejsca Polski w

najważniejszych rankingach

konkurencyjności



Ranking wolności gospodarczej oraz

przygotowywany przez Bank Światowy

ranking „Doing Business” biorą pod uwagę

przede wszystkim otoczenie

instytucjonalne, od którego zależy stopień

wykorzystania potencjału polskiej

gospodarki. Świadczą więc one raczej o

potencjale konkurencyjnym, niż o pozycji

konkurencyjnej kraju.



Ranking IMD uwzględnia również faktyczną

pozycję konkurencyjną Polski.

27

Miejsce Polski w

najważniejszych rankingach

konkurencyjności

Ranking /Indeks

Pozycja w

rankingu

Liczba

ocenianych

państw

World Economic Yearbook

2007

52

55

Human Development

Index 2004

37

177

Index of Economic

Freedom 2007

87

157

Global Competitiveness

Report 2007

51

131

Corruption Perceptions

Index 2007

61

179

Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych zawartych na następujących
stronach

www.imd.ch

,

http://hdr.undp.org/en

,

http://www.heritage.org/research/

features/index

,

http://www.gcr.weforum.org

,

www.transparency.org

28

Pozycja konkurencyjna Polski

względem największych

gospodarek wschodzących



Coraz większy udział gospodarek wschodzących,
takich jak m.in. Chiny i Indie w wymianie
międzynarodowej oraz międzynarodowym podziale
pracy, oznacza dla Polski jak i dla reszty nowych
krajów członkowskich UE rosnącą presję
konkurencyjną.



Presja ta wynika z faktu, że przewaga kosztowa
nowych krajów UE 12 w obszarze wynagrodzeń,
będzie stopniowo maleć, m.in. ze względu na wzrost
krajowych wynagrodzeń w efekcie konwergencji
(spójności) gospodarek nowych i starych krajów UE.

29

Pozycja konkurencyjna Polski

względem największych

gospodarek wschodzących



Raport Ministerstwa Gospodarki „Chiny i Indie

w procesie globalizacji. Potencjalne

konsekwencje dla Polski” pokazuje,

że zarówno Chiny jak i nowe kraje UE 12

wykazują deficyty w handlu zagranicznym

w obszarze półwyrobów (półprzewodników,

obwodów elektrycznych, części

samochodowych, części komputerowych).



Ponadto kraje te wykazują przewagi

komparatywne w podobnych sektorach, które

cechują się wysokimi nakładami kapitału

i pracy a ponadto wymagają średnich bądź

niskich kwalifikacji.

30

Pozycja konkurencyjna Polski

względem największych

gospodarek wschodzących



Biorąc pod uwagę jednak znaczne nakłady Chin
na B+R (1,5% PKB, czyli znacznie więcej niż
w Polsce) oraz edukację, można przypuszczać,
że Chiny w dłuższym okresie mogą stać się
poważnym konkurentem w zakresie dóbr
wysokoprzetworzonych zaawansowanych
technologicznie i o charakterze innowacyjnym.



Z punktu widzenia krajów UE 12, w tym Polski,
niebezpieczne może być wejście Chin
w przemysł motoryzacyjny oraz przemysł ICT
(technologii informacyjnych i komunikacyjnych).

31

Zachowanie Polski w stosunku

do ekspansji Chin



Jednym z możliwych rozwiązań jest

podnoszenie poziomu kwalifikacji i know-

how. Intensyfikacji powinny więc ulec

reformy zmierzające do budowy gospodarki

opartej na wiedzy oraz przedsiębiorczości.



Polsce i innym krajom UE 12 trudniej będzie

uciec przed konkurencją z Chinami i Indiami

w produkcję dóbr wyżej zaawansowanych

technologicznie niż krajom UE-15,

ze względu na niższy poziom technologiczny.

32

Zachowanie Polski w stosunku

do ekspansji Chin



Pewną szansę w tym względzie tworzą programy

operacyjne współfinansowane przez UE, takie jak

np. Program Operacyjny Innowacyjna Gospodarka.



Program ten umożliwi sfinansowanie projektów

związanych z rozwijaniem i wdrażaniem

najnowszych technologii i rozwiązań

organizacyjnych a także ich transferem z sektora

nauki do sektora przedsiębiorstw.



Raport Ministerstwa zwraca również uwagę

na szansę jaką dla polskich firm jest włączenie się

w aktywność europejskich centrów doskonałości

i klastrów przemysłowych.

33

Zachowanie Polski w stosunku

do ekspansji Chin



Równolegle do działań w obszarze podnoszenia

innowacyjności polskich firm, konieczne jest

zwiększanie produktywności, a jednocześnie

prowadzenie polityki handlowej w ramach UE,

która uwzględniałaby interesy Polski.



Jednym z przykładów takich działań jest

utrzymanie przez UE ceł na import monitorów

LCD o przekątnej powyżej 20 cali na poziomie

14% do końca 2008 roku. W przypadku

przedwczesnego uchylenia tych ceł, istniałoby

realne ryzyko wycofania się inwestorów

na naszego kraju.

34

Zachowanie Polski w stosunku

do ekspansji Chin



Patrząc na konkurencyjność polskich

przedsiębiorstw w perspektywie

długoterminowej, trzeba stwierdzić, że może

ona zostać zapewniona przez budowanie

przewag konkurencyjnych w oparciu o poziom

technologiczny, innowacje i budowę silnych

marek.



Polskie firmy powinny starać się również

wykorzystać udział Chin i Indii w wymianie

międzynarodowej aby zapewnić sobie

współpracę firm z tych rynków pod kątem

wspólnych inwestycji oraz kooperacji, np.

na bazie półproduktów wytwarzanych w Polsce.

35

Zagrożenia pozycji Polski ze

strony gospodarek

wschodzących



Zagrożenie konkurencją ze strony Chin, a

w mniejszym stopniu Indii, dotyczy przede

wszystkim sektorów i firm, które specjalizują się

w podobnych etapach łańcucha wartości dodanej,

co te kraje, tj. przede wszystkim w produkcji dóbr

finalnych w oparciu o importowane komponenty.



Z kolei firmy surowcowe oraz specjalizujące się

w produkcji komponentów oraz dóbr kapitałowych

mogą skorzystać na zwiększającym się popycie

na te dobra ze strony tych największych

gospodarek wschodzących.

36

Pozycja konkurencyjna Polski

w oparciu o analizę mierników

społeczno-gospodarczych



Pozycję konkurencyjną Polski można oceniać
ex-post w oparciu o wielkość i dynamikę PKB,
poziom inflacji oraz stan bilansu płatniczego.



Wielkość i dynamika PKB, a także stan i
składowe bilansu płatniczego bezpośrednio
obrazują pozycję konkurencyjną gospodarki.



Tempo wzrostu cen wpływa na pozycję
konkurencyjną gospodarki pośrednio poprzez
oddziaływanie na warunki prowadzenia
biznesu przez przedsiębiorstwa.

37

Realny wzrost PKB w latach

1998 - 2006 dla Polski i

wybranych krajów EU (w %, rok

poprzedni=100%)

Wyszczególnienie 

1998

1999

2000

2001

2002

200

3

2004

2005

200

6

2007

200

8

2009

EU25

2.9

3.1

3.9

2.0

1.2

1.3

2.4

1.8

3.0

2.9 

(f)

2.4 

(f

)

2.4 

(f)

Czechy

-0.8

1.3

3.6

2.5

1.9

3.6

4.5

6.4

6.4

5.8 

(f)

5.0 

(f

)

4.9 

(f)

Węgry

4.9

4.2

5.2

4.1

4.4

4.2

4.8

4.1

3.9

2.0 

(f)

2.6

 (f

)

3.4 

(f)

Polska

5.0

4.5

4.3

1.2

1.4

3.9

5.3

3.6

6.1

6.5 

(f)

5.6 

(

f)

5.2 

(f)

Słowacja

3.7

0.3

0.7

3.2

4.1

4.2

5.4

6.0

8.3

8.7 

(f)

7.0 

(f

)

6.2 

(f)

Źródło: Eurostat

(f)

prognoza

38

Bilans handlu towarami dla

Polski

i wybranych krajów UE

w latach 1995-2005 (% PKB)

 Kraje

1995

1996

1997

1998

1999

2000

2001

2002

2003

2004

2005

Czechy

-6.7

-9.2

-8.6

-4.2

-3.2

-5.5

-5

-2.9

-2.7

-1

1.3

Węgry

-5.5

-5.9

-4.3

-5

-4.5

-6.1

-4.2

-3.1

-3.9

-3

-1.6

Polska

-1.2

-4.6

-6.2

-7.5

-9

-7.2

-4

-3.7

-2.7

-2.2

-0.9

Słowacja

-1.2

-10.7

-9.6

-10.5

-5.4

-4.5

-10.1

-8.7

-1.9

-3.5

-5.1

Źródło: Eurostat

39

Stopa inflacji dla Polski i

wybranych krajów UE w latach

1997-2006

 Wyszczególnienie

1997

1998

1999

2000

2001

2002

2003

2004

2005

2006

Czechy

8.0

9.7

1.8

3.9

4.5

1.4

-0.1

2.6

1.6

2.1

Węgry

18.5

 (i)

14.2

 (i)

10.0

 (i)

10.0

 (i)

9.1

 (i)

5.2

4.7

6.8

3.5

4.0

Polska

15.0

 (ei)

11.8

 (ei)

7.2

 (ei)

10.1

5.3

1.9

0.7

3.6

2.2

1.3

Słowacja

6.0

6.7

10.4

12.2

7.2

3.5

8.4

7.5

2.8

4.3

EU

1.7

 (ei)

1.3

 (ei)

1.2

 (ei)

1.9

 (i)

2.2

 (i)

2.1

 (i)

2.0

 (i)

2.0

 (i)

2.2

 (i)

2.2

Źródło: Eurostat
(e) szacunki,
(i) informacja dodatkowa nt wskaźnika inflacji - wskaźnik HICP stosowany jest przez ECB do monitorowania stopnia
konwergencji inflacji w oparciu o art. 121 Traktatu amsterdamskiego

40

Potencjał konkurencyjny Polski



Wyznacznikiem potencjału konkurencyjnego Polski,

jest wielkość, a także jakość jej zasobów

(naturalnych, ludzkich, kapitałowych

i technologicznych) oraz infrastruktury

ekonomicznej, do której zalicza się infrastrukturę

transportową, telekomunikacyjną, energetyczną

i wodną, a także infrastrukturę w zakresie

budownictwa, edukacji i ochrony zdrowia.



Przy ocenie potencjału konkurencyjnego należałoby

również uwzględniać infrastrukturę instytucjonalną,

przez którą trzeba rozumieć zarówno regulacje

prawne sterujące procesami gospodarczymi w kraju,

jak również ich wdrażanie, czemu służy system

sądowniczy oraz administracja publiczna.

41

Potencjał konkurencyjny Polski



W roku 2005 ludność Polski liczyła nieco ponad 38

milionów. Pod względem liczby ludności Polska

plasuje się na szóstym miejscu w UE.



Od roku 1997 obserwuje się spadek liczby ludności

wynikający ze spadku liczby urodzeń, jaki ma miejsce

począwszy od 1984 roku oraz ujemnego salda

migracji.



Stopa bezrobocia spadła z 17,6% w grudniu 2005

do 14,4% w marcu 2007. W lipcu 2007 roku wynosiła

ona 12,2%. Znacznemu obniżeniu uległa stopa

bezrobocia wśród ludzi młodych, w wieku 15-24 lata,

która na koniec 2005 roku wynosiła 35,5%, a w II

kwartale 2007 spadła do 21,6%.

42

Stopa zatrudnienia w Polsce

i wybranych krajach UE

w latach 2000-2006

Wyszczególnienie

2000

2001

2002

2003

2004

2005

2006

Czechy

65.0

65.0

65.4

64.7

64.2

64.8

65.3

Węgry

56.3

56.2

56.2

57.0

56.8

56.9

57.3

Polska

55.0

53.4

51.5

51.2

51.7

52.8

54.5

UE25

62.4

62.8

62.8

62.9

63.3

63.9

 (p)

64.7

 (p)

Źródło: Eurostat

(p)

wartości tymczasowe

43

Potencjał konkurencyjny Polski



Ważnym czynnikiem w kontekście zasobów
ludzkich jest ich koszt, który wyraża się w poziomie
wynagrodzeń, ale także w poziomie pozapłacowych
kosztów pracy. Jeśli chodzi o koszt wynagrodzeń, to
kształtują się one w Polsce na poziomie kilkakrotnie
niższym niż średni dla krajów UE 25, jak również
nieco niższym niż dla Czech i Węgier.



Tym niemniej przewaga konkurencyjna z tytułu
niższych wynagrodzeń maleje, choć do roku 2006
tempo wzrostu wydajności było wyższe od tempa
wzrostu wynagrodzeń.

44

Wydajność pracy na jednego

zatrudnionego w Polsce

i wybranych krajach UE

w latach 2000-2006*

*

mierzona jako procent wydajność w krajach UE25, dla których średnia została ustalona jako 100

 Wyszcze
gólnienie

1997

1998

1999

2000

2001

2002

2003

2004

2005

2006

2007

2008

UE25

100.0

100.0

100.0

100.0

100.0

100.0

100.0

100.0

100.0

100.0

100.0

 

(f)

100.0

 

(f)

Czechy

57.7

 (e

)

57.3

 (e

)

59.0

59.0

60.5

60.3

63.7

66.0

66.7

68.6

 (f)

72.3

 (f)

75.7

 (f)

Węgry

58.6

 (e

)

59.6

 (e

)

58.9

61.7

65.0

67.8

68.8

69.8

71.0

71.9

74.8

 (f)

77.1

 (f)

Polska

47.1

 (

e)

48.2

 (

e)

51.4

 (

e)

52.6

 (

e)

53.5

 (

e)

56.1

 (

e)

57.5

 (

e)

58.9

 (

e)

58.1

 (

e)

59.1

 (

e)

62.2

 (f

)

64.7

 (f

)

Słowacja

52.3

 (e

)

53.7

 (e

)

54.3

55.5

57.8

60.3

60.1

62.2

65.2

67.7

73.4

 (f)

77.8

 (f)

Źródło: Eurostat

*liczby będące podstawę do obliczeń wyrażane są w wielkościach PPS uwzględniających różnice siły nabywczej walut w
poszczególnych krajach

(f)

prognoza

(e)

szacunek

(p)

wartości tymczasowe

45

Inwestycje sektora

przedsiębiorstw w Polsce

i wybranych krajach UE

w latach 2000-2006 (jako %

PKB)

Kraje

2000

2001

2002

2003

2004

2005

2006

Czechy

24.4

24.5

23.6

22.1

21.0

20.0

20.0

 (f)

Węgry

19.8

19.3

18.1

18.6

18.9

18.8

17.4

Polska

21.4

17.3

15.3

14.9

14.7

14.8

15.8

UE25

18.4

17.9

17.3

17.0

17.2

17.5

....

Źródło: Eurostat

(f)

prognoza

46

Skumulowany napływ BIZ

(jako % PKB)

Kraje

1990

2000

2004

Czechy

3,9

38,9

52,7

Estonia

-

51,4

85,1

Litwa

-

20,9

28,8

Łotwa

-

29,1

32,9

Polska

0,2

20,9

25,4

Słowacja

0,5

18,4

35,4

Słowenia

3,8

15,3

15,1

Węgry

1,7

49,0

60,7

UE 25

10,7

26,4

31,7

Źródło: Polska. Raport o ......, s. 84, za UNCTAD

47

Udział nakładów na B+R w PKB

w %

Wyszczególnieni

e

2000

2001

2002

2003

2004

2005

2006

2007

Polska

0.64

0.62

0.56

0.54

0.56

0.57

....

0,62*

UE25

1.87 

(s)

1.88 

(s)

1.89 

(s)

1.88 

(s)

1.85 

(s)

1.85 

(s)

.....

.....

Źródła: Eurostat, * Strategia rozwoju nauki ..., str 27

(s)

dane szacunkowe

48

Nakłady na B+R w Polsce



Nadal dominujący, choć zmniejszający się
udział w wydatkach na B+R ma budżet
Państwa, którego wydatki na badania i rozwój
stanowiły prawie 58% ogółu nakładów w 2005r.



Bardzo niski jest udział sektora
przedsiębiorstw, wynoszący w 2005r. zaledwie
26% ogółu nakładów na B+R.



Średnio w krajach UE25 nakłady biznesu
na B+R są dwukrotnie wyższe niż nakłady
budżetowe.

49

Ilość patentów w Polsce



Konsekwencją niskich nakładów

na badania i rozwój są niskie współczynniki

innowacyjności polskich podmiotów.



Drastycznym tego przykładem jest ilość

patentów zgłaszanych przez polskie

podmioty w Europejskim Urzędzie

Patentowym EPO, która dla Polski wynosi

4,2 na 1 milion mieszkańców podczas gdy

średnia dla krajów UE25 wynosi 136,7, dla

Czech 15,9, a Węgier 18,9.

50

Wnioski końcowe



Strategia konkurencyjna Polski musi ulec zmianie,

jeśli Polska chce utrzymać wzrost gospodarczy

w dłuższym terminie.



W zakresie polityki makroekonomicznej

administracja publiczna powinna dążyć

do zwiększania aktywności zawodowej obywateli

oraz ich wiedzy i przedsiębiorczości, a także

wspierać dostęp do kapitału, m.in. przez

tworzenie korzystnych warunków do napływu BIZ.



Gdy postulaty te nie zostaną spełnione, to Polska

może w najbliższych dziesięcioleciach stracić

szanse rozwojowe, jakie uzyskała dzięki

przystąpieniu do UE.

51

Bibliografia



Informacja o sytuacji społeczno-gospodarczej kraju, Lipiec 2007,

GUS, Warszawa 23 sierpnia 2007, dokument pobrany 11.09.2007

ze strony:

www.stat.gov.pl



Polska 2006. Raport o stanie gospodarki, Ministerstwo Gospodarki,

Warszawa 2006, dokument pobrany 15.08.2007 ze strony:

http://www.mg.gov.pl



Polska. Raport o konkurencyjności 2006. Rola innowacji

w kształtowaniu przewag konkurencyjnych, red. Weresa M., Instytut

Gospodarki Światowej, Szkoła Główna Handlowa w Warszawie,

Warszawa 2006



Założenia polityki pieniężnej na rok 2007, Rada Polityki Pieniężnej,

Warszawa, Wrzesień 2006,dokument pobrany 8.11.2007 ze strony:



http://www.nbp.pl Strategia rozwoju kraju 2007-2015, Ministerstwo

Rozwoju Regionalnego, Warszawa 2006



World Competitiveness Yearbook, International Institute for

Management Development, 2005, 2007



World Investment Report, UNCTAD, New York & Geneva, 2006.