Magdalena R…
Agnieszka D…
Bartosz B…

Celuloza inaczej błonnik, to wielocukier.
Stanowi ona polimer glukozy, który nie jest
trawiony przez organizm człowieka.
Celuloza wchodząc w skład struktur
tworzących ścianę komórkową, nadaje jej
sztywność, trwałość i elastyczność.

wzór ogólny:

(C6H10O5)n

gdzie:

n = 1000 - 4000 reszt glikozy.

*celuloza – występuje w zdrewniałych

częściach roślin takich jak trzcina, włókna
lnu, konopie, słoma, źdźbła trawy.

• substancja stała
• biała
• włóknista
• nie rozpuszcza się w wodzie
• odporna na działanie kwasów oraz

zasad

• posiada właściwości higroskopijne

SPRZET: probówki, świeczka
ODCZYNNIKI; kawałek włókna bawełnianego, woda, kwas solny,

rozpuszczalnik organiczny

PRZEBIEG:

Do czterech probówek z niewielką iloscią włókna bawełnianego,

dodajemy: wodę, rozpuszczalnik organiczny, kwas solny,

natomiast ostatnią probówkę ogrzewamy w płomieniach świeczki.

OBSERWACJE:

W probówce z wodą i rozpuszczalnikiem organicznym włókno

bawełniane nie rozpuszcza się. W probówce z HCL również nie

zachodzi reakcja, a w probówce ogrzanej włókno bawełniane łatwo

ulega spalaniu przy czym ma zapach palącego się papieru. 

WNIOSKI:

Celuloza jest:

-nie rozpuszczalna w wodzie i rozpuszczalnikach organicznych,

-odporna na działanie odczynników chemicznych,

-ulega rozkładowi na glukozę,

-bezbarwną, bezpostaciową substancją.

• wielocukier (polisacharyd)
• bez smaku
• bez zapachu
• ulega spalaniu

C₆H₁₀O₅ + 6O₂ ---> 6CO₂ + 5H₂O

1. metodę sulfitową - w tej metodzie rozgrzewa się mocno

rozdrobnione drewno do temperatury 1500C pod ciśnieniem

500 kPa z wodorosiarczanem wapnia. Lignina zawarta w

drewnie rozpuszcza się przekształcając się w kwasy

ligninosulfanowe, a pozostaje tylko oczyszczona celuloza.

Część z tej celulozy podczas przeprowadzania wszystkich

reakcji ulega przekształceniu w glukozę pozostającą w

ługach sulfitowych

2. metodę siarczanową - w tej z kolei metodzie używa się

wodorotlenek sodu z dodatkiem 2% siarczku sodu. Jako

produkt uboczny otrzymuje się ługi alkaliczne, zawierające

rozpuszczoną ligninę, które odparowuje się po dodaniu

siarczanu sodu do suchości, a następnie praży. Siarczan

sodu ulega też redukcji na siarczek sodu. W wyniku

prażenia otrzymujemy także węglan sodu, który w reakcji z

wapnem gaszonym daje wodorotlenek sodu potrzebny do

kolejnej reakcji.

Odczynniki:

• roztwór chlorojodku cynku
Sprzęt:

• probówka
Wykonanie:

• W probówce umieszcza się niewielkie kawałeczki

różnych gatunków roślin zawierających celulozę (rdzeń

z dzikiego bzu, rdzeń ze słonecznika, włókna z łodygi

lnu).

• Dodaje się następnie kilka kropel roztworu chlorojodku

cynku (*).

Obserwacje:

• Substancje zawierające celulozę barwią się po dodaniu

roztworu chlorojodku cynku na kolor fioletowy.

Skrobia wykorzystywana jest w przemyśle:
• papierniczym – produkcja papieru
• tytoniowym – do wyrobu bibułek do

papierosów

• tekstylnym – do wybory tkanin
• budowniczym - do wyrobu papy
• hydraulicznym – do wyrobu uszczelek
• ceramicznym
• tytoniowym
• elektrotechnicznym

• Podręczny słownik chemiczny. Romuald Hassa, Janusz

Mrzigod, Janusz Nowakowski (redaktorzy). Wyd. I. Katowice:

Videograf II, 2004, s. 67. ISBN 83-71-83-240-0.

• Encyklopedia popularna, Tom I. Wyd. II. Warszawa: PWN,

1983, s. 428. ISBN 83-01-00000-7.

• http://www.edupedia.pl/words/index/show/542718_slownik_

chemiczny-celuloza.html

• http://www.mojegimnazjum.com.pl/temat-5-celuloza-wzor-

wlasciwosci-zastosowanie-dzial-10-klasa-iii-chemia.html

• http://biomist.pl/chemia/doswiadczenia-

chemiczne/wykrywanie-celulozy/263

• http://pl.wikipedia.org/wiki/Celuloza