System dydaktyczny

Herbarta

Jankowska Marcelina

Łukasiewicz Marta

Ostrysz Izabela

Świderczak Magdalena

Notka biograficzna

Johann Friedrich Herbart, Jan Fryderyk Herbart

(ur. 4.05.1776 w Oldenburgu, zm. 11.08.1841 w

Getyndze) - niemiecki filozof, psycholog i pedagog.
Wcześnie zaznajomił się z filozofią Wolffa i Kanta, słuchał

w Jenie Fichtego, był nauczycielem domowym i zapoznał

się u Pestalozzi'ego z jego pedagogiką. W 1802 po

obronie habilitacji został docentem w Getyndze a w

1805 objął tam katedrę filozofii. W 1809 został

profesorem filozofii po I. Kancie i utworzył przy katedrze

filozofii seminarium pedagogiczne dla nauczycieli. W 1833

objął na powrót katedrę filozofii w Getyndze.
Na jego filozofię składał się realizm w metafizyce oraz

intelektualizm. Pedagogika stała się domeną całej jego

pracy filozoficznej i starał się jej nadać ściśle naukowy

charakter. Bywa nazywany "ojcem naukowej

pedagogiki".

Cele wychowania

• Rozwój umiejętności teoretycznych
• Silny moralnie charakter

Cele wychowania

• Wg Herbarta celem wychowania jest

ukształtowanie silnych moralnie

charakterów.

• Służą temu: kierowanie dziećmi i

młodzieżą, karność oraz nauczanie

– KIEROWANIE.
– KARNOŚĆ
– NAUCZANIE WYCHOWUJĄCE
– WYOBRAŻENIA

Kształcenie i nauczanie wg

Herbarta

Rozwój

zainteresowań

skuteczność

Umiejętności

teoretyczne

kształcenie

Kształcenie i nauczanie wg

Herbarta

etapowe

Racjonalność

treści

Od pojęć

do umiejętności

Od wyobrażeń

do pojęć

efektywne

Nauczanie

Schemat stopni przyswajania

treści

Opanowywanie treści poprzez

przechodzenie przez etapy

• Czynniki, od których zdaniem Jana Fryderyka

Herbarta zależy efektywność nauczania to:
- racjonalne rozłożenie treści, które uczniowie

muszą przyswoić
- tok nauczania

• Etapy, przez które powinien przejść uczeń, aby

opanowanie przez niego treści było skuteczne:
I. Etap zgłębiania, gdzie dane wyobrażenie wyróżnia się

wyraźnie spośród innych
- stadium spoczynku
- stadium ruchu
II. Etap ogarniania, gdzie możliwe jest tworzenie określonych

całości z wyobrażeń już zgłębionych
- stadium spoczynku
- stadium ruchu

Powiązania z innymi

pedagogami

• Herbart i Pestalozzi  szkoła

tradycyjna

• Rein  próba modyfikacji formalnych

stopni nauczania

Próba modyfikacji formalnych

stopni nauczania

• Formalne stopnie

nauczania (Herbart)

– Jasność
– Kojarzenie
– System
– Metoda

• Formalne stopnie

nauczania (Rein)

– Przygotowanie
– Podanie
– Rozwiązanie
– Zebranie
– Zastosowanie

• Wilhelm Rein był autorem najszerzej rozpowszechnionej

próby, rozwinął i udoskonalił teorię stopni formalnych

wprowadzając 5 stopni zamiast 4.

Herbartyzm

• „Wenn alles schweigt und einer spricht, da

nent man so was Unterricht” (Kiedy

wszyscy milczą, a mówi tylko jedna osoba,

wówczas mamy do czynienia z

nauczaniem)

• Szkoła tradycyjna

• Nauczanie

• „Pedagogika ogólna wyprowadzona z celu

wychowania” (1806)

• „Wykłady teoretyczne w zarysie” (1835)

• Nauczanie wychowujące

• System pedagogiczny

• Metafizyczna filozofia

Plusy i minusy

+ rozwój u uczniów wielostronnych zainteresowań,
+racjonalne rozłożenie treści nauczania na

powiązane ze sobą merytorycznie i logicznie

składniki,
+nauczanie powinno przebiegać od wyobrażeń do

pojęć i od pojęć do umiejętności (przekazanie

uczniom nowego materiału, ze szczególnym

naciskiem na rozwój umiejętności teoretycznych),
- opis rzeczywistości górujący nad własnym

przekształceniem przez wychowanków dostępnych

fragmentów rzeczywistości,
- formalizm i rygoryzm - narzucenie nauczycielom

schematu lekcji, w którym nie mogli ująć własnej

inwencji organizacyjnej i metodycznej,
- podstawowym obowiązkiem nauczyciela jest

realizacja programu nauczania,