Polityka antymonopolowa w 
Polsce

Dorota Woźniak – nr albumu 166836
Piotr Wolski – nr albumu 167962
Łukasz Plewa - nr albumu 167956

Plan Prezentacji

• Monopol
• Polityka antymonopolowa
• Formy polityki antymonopolowej
• Geneza polityki antymonopolowej
• Polityka antymonopolowa w Polsce
• UOKiK 

jako główny organ przeciwdziałaniu 

praktykom monoplistycznym(składa się z 9 
Departamentów)

• Przykłady postępowań UOiK 

Monopole

Monopol - struktura rynkowa 

charakteryzująca się:

• występowaniem na rynku tylko jednego 

dostawcy lub producenta danego towaru 
oraz wielu odbiorców;

• występowaniem barier uniemożliwiających 

innym firmom wejście na rynek;

• unikatowością produktu monopolu;

Zachowania monopolisty

• kontroluje podaż i ceny;
• dąży do maksymalizacji zysków przez 

podnoszenie cen;

• kształtuje produkcję w taki sposób, aby 

osiągnąć jak największą różnicę między 
całkowitym przychodem ze sprzedaży a 
całkowitym kosztem;

• narzuca innym podmiotom gospodarczym 

warunków transakcji niezgodnych z 
zasadami uczciwej konkurencji. 

Polityka antymonopolowa

• to ogół działań państwa,
•przeciwdziała 

procesom 

monopolizacji lub ich skutkom,
•chroni zasad wolnej konkurencji.

Formy polityki 

antymonopolowej

• całkowity zakaz działań 

zmierzających do ograniczenia 
konkurencji;

• ograniczenie w istnieniu monopoli.

Geneza polityki 

antymonopolowej

• Ustawa Shermana (1980) i ustawa 

Claytona (1914) – pierwsze akty 
prawne polityki antymonopolowej;

• Na początku popularna tylko w 

Stanach Zjednoczonych;

• W Europie dopiero po II wojnie 

światowej (Traktat Rzymski z 1958 r).

Polityka antymonopolowa w 

Polsce

• 28 marca1993 r. 

ustawa o kartelach, 

nakładającą obowiązek rejestracji umów 
kartelowych;

• W 13 VII 1939 r. ustawa o porozumieniach 

kartelowych (nie weszła w życie)

;

• Urząd Antymonopolowy (1990 roku) 

pierwszym organem realizującym politykę 
antymonopolową;

• W1996 zastąpiony przez Urząd Ochrony 

Konkurencji i Konsumentów;

Urząd Ochrony Konkurencji i 

Konsumentów

• polski urząd antymonopolowy, 

obsługujący Prezesa Urzędu 
Ochrony Konkurencji i 
Konsumentów, który jest centralnym 
organem administracji państwowej 
(rządowej);

• składa się 9 departamentów, ale 

tylko niektóre z nich dotyczą polityki 
antymonopolowej.

Departament Prawny i Orzecznictwa 

Europejskiego

•prowadzi obsługę prawną 

Urzędu, 

•przygotowuje projekty 

najważniejszych przepisów z 
zakresu prawa 
antymonopolowego i 
konsumenckiego.

Departament Ochrony 

Konkurencji

• przeciwdziała porozumieniom 

antykonkurencyjnym oraz 
praktykom nadużywania dominującej 
pozycji rynkowej przez 
przedsiębiorców,

• odpowiada za prowadzenie 

postępowań oraz przygotowuje 
decyzje i postanowienia w tym 
zakresie.

Departament Analiz Rynku

• analizuje informacji o stanie konkurencji na 

poszczególnych rynkach krajowych;

• prowadzi analizy sektorów, w których dochodzi 

do zakłóceń konkurencji będących przedmiotem 
prowadzonych postępowań, a także tych o 
wrażliwej strukturze najczęściej narażanych na 
naruszenia prawa antymonopolowego;

• koordynuje działania analityczne prowadzone w 

innych jednostkach Urzędu, przygotowując plany 
badań, uczestnicząc w pracach nad kształtem 
rządowej polityki konkurencji. 

Departament Kontroli 

Koncentracji.

•monitoruje poziom koncentracji na 
poszczególnych rynkach krajowych oraz 
prowadzi postępowania antymonopolowe;
•przygotowuje i opiniuje akty prawne, 
decyzje w sprawach koncentracji lub 
podziału przedsiębiorców oraz kar 
pieniężnych;
•ściśle współpracuje z organami UE i 
krajów członkowskich Unii w zakresie 
kontroli koncentracji.

Z wnioskiem o rozpoczęcie postępowania 
antymonopolowego może wystąpić:
•przedsiębiorca bądź związek 
przedsiębiorców, którzy wykażą swój 
interes prawny;
•organ samorządu terytorialnego;
•organ kontroli państwowej;
•rzecznik konsumentów;
•organizacja konsumencka.

Sprawa INVEST-BANK

• 12 października 2005 Prezes UOKiK wszczął 

postępowanie przeciwko Invest-Bank o 
praktykach naruszających zbiorowe interesy 
konsumentów.

Sprawa PKN Orlen

Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów 

nałożył na PKN Orlen karę w wysokości 14 
mln zł za złamanie prawa 
antymonopolowego i utrudnianie rozwoju 
konkurencji na rynku płynów do chłodnic.

Sprawa przeciw PGE

• Postępowanie wszczęto jesienią 2008 

roku na wniosek jednego z klientów 
PGE.

Sprawa przeciw Getin Bank

• Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów 

zakwestionował umowy kredytowe Getin 
Banku, który narażał konsumentów na 
nieuzasadnione koszty.

Sprawa przeciw spółce Koral i 

Żabce

• Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów w 

marcu 2008 roku wszczął postępowanie 
przeciwko spółce Koral i Żabka. Zdaniem 
Urzędu zawały niedozwolone porozumienie 
ustalając cenę odsprzedaży lodów.

Podsumowanie

• Polityka antymonopolowa to ogół działań 

państwa mających na celu przeciwdziałanie 
procesom monopolizacji lub ich skutkom i ochronę 
zasad wolnej konkurencji.

• W Polsce organem odpowiedzialnym za 

przeciwdziałanie praktykom monopolistycznym 
oraz chroniącym interesy konsumentów jest Urząd 
Ochrony Konkurencji i Konsumentów.