Biochemia

Biochemia

Kliniczna

Kliniczna

Temat: Budowa i biochemia

Temat: Budowa i biochemia

erytrocytow

erytrocytow

Biomedycyna inf.
Bartosz Nadolski

Funkcje Erytrocytów

Funkcje Erytrocytów



Erytrocyt (gr.

Erytrocyt (gr.

erythros

erythros

czerwony,

czerwony,

kytos

kytos

komórka), inne nazwy:

komórka), inne nazwy:

krwinka czerwona

krwinka czerwona

,

,

czerwone ciałko krwi

czerwone ciałko krwi



Jest jedednym z podstawowych

Jest jedednym z podstawowych

morfotycznych składników krwi

morfotycznych składników krwi



Głównym zadaniem erytrocytów jest

Głównym zadaniem erytrocytów jest

przenoszenie tlenu i dwutlenku węgla, co

przenoszenie tlenu i dwutlenku węgla, co

jest możliwe dzięki obecności w nim

jest możliwe dzięki obecności w nim

czerwonego barwnika hemoglobiny, który

czerwonego barwnika hemoglobiny, który

ma zdolność do nietrwałego wiązania

ma zdolność do nietrwałego wiązania

tlenu i przechodzenia w oksyhemoglobinę

tlenu i przechodzenia w oksyhemoglobinę

Funkcje Erytrocytów

Funkcje Erytrocytów



U niektórych płazów ogoniastych

U niektórych płazów ogoniastych

oraz u wszystkich ssaków, w

oraz u wszystkich ssaków, w

przeciwieństwie do pozostałych

przeciwieństwie do pozostałych

kręgowców dojrzałe erytrocyty są

kręgowców dojrzałe erytrocyty są

komórkami bez jądrzastymi

komórkami bez jądrzastymi



U ssaków w końcowym okresie

U ssaków w końcowym okresie

różnicowania się erytrocytów

różnicowania się erytrocytów

zanikają w nich również inne

zanikają w nich również inne

organelle, tj. mitochondria, układ

organelle, tj. mitochondria, układ

Goldiego, centriole

Goldiego, centriole

Funkcje Erytrocytów

Funkcje Erytrocytów



Erytrocyty nie mogą pełnić normalnych

Erytrocyty nie mogą pełnić normalnych

funkcji komórkowych, nie mają też

funkcji komórkowych, nie mają też

mechanizmu, który mógłby naprawiać

mechanizmu, który mógłby naprawiać

powstające w nich z czasem

powstające w nich z czasem

uszkodzenia, dlatego też giną po kilku

uszkodzenia, dlatego też giną po kilku

miesiącach (około 120 dni)

miesiącach (około 120 dni)



Wszystkie komórki krwi są wytwarzane

Wszystkie komórki krwi są wytwarzane

w szpiku kostnym, gąbczastej tkance

w szpiku kostnym, gąbczastej tkance

znajdującej się wewnątrz kości w

znajdującej się wewnątrz kości w

procesie erytropoezy z komórek

procesie erytropoezy z komórek

macierzystych erytrocytów, tzw.

macierzystych erytrocytów, tzw.

erytroblastów

erytroblastów

Erytropoeza

Erytropoeza



Krwinki czerwona powstają z

Krwinki czerwona powstają z

erytroblastów, które podlegają kolejnym

erytroblastów, które podlegają kolejnym

podziałom w trakcie erytropoezy

podziałom w trakcie erytropoezy



Proces ten charakteryzuje się:

Proces ten charakteryzuje się:



Stopniowym zmniejszaniem objętości

Stopniowym zmniejszaniem objętości

erytroblasta

erytroblasta



Zmniejszaniem się stosunku

Zmniejszaniem się stosunku

jądro/cytoplazma

jądro/cytoplazma



Stopniowy wzrost zawartości

Stopniowy wzrost zawartości

hemoglobiny

hemoglobiny



Wydalenie jądra komórkowego

Wydalenie jądra komórkowego

Erytropoeza

Erytropoeza



Po wydaleniu jądra przez erytroblasta

Po wydaleniu jądra przez erytroblasta

kwasochłonnego, krwinka staje się

kwasochłonnego, krwinka staje się

retykulocytem

retykulocytem



Retykulocyt pozostaje w szpiku przez

Retykulocyt pozostaje w szpiku przez

okres ok.. 2 dni i 1 dzień we krwi

okres ok.. 2 dni i 1 dzień we krwi

poczym staje się erytrocytem

poczym staje się erytrocytem

Hemoglobina

Hemoglobina



Synteza hemoglobiny pojawia się

Synteza hemoglobiny pojawia się

w proerytroblastach i jest

w proerytroblastach i jest

zakończona w retykulocycie

zakończona w retykulocycie



Jest metaloproteiną o masie

Jest metaloproteiną o masie

cząsteczkowej 64,500,

cząsteczkowej 64,500,



Składa się czterech

Składa się czterech

polipeptydowych łańcuchów

polipeptydowych łańcuchów

globinowych

globinowych

Hemoglobina

Hemoglobina

Hemoglobina

Hemoglobina



W każdej cząsteczce

W każdej cząsteczce

hemoglobiny znajdują się dwa

hemoglobiny znajdują się dwa

łańcuchy hemoglobiny: dwa

łańcuchy hemoglobiny: dwa

łańcuchy alfa i dwa beta

łańcuchy alfa i dwa beta

Hemoglobina

Hemoglobina



Grupa prostetyczna-hem składa się z

Grupa prostetyczna-hem składa się z

protoporfiryny i jednego atomu Fe

protoporfiryny i jednego atomu Fe

+2

+2

Hemoglobina

Hemoglobina



Zasadniczą funkcją krwi jest

Zasadniczą funkcją krwi jest

przenoszenie tlenu z płuc do tkanek

przenoszenie tlenu z płuc do tkanek



Tlen jest wiązany z żelazem hemowym.

Tlen jest wiązany z żelazem hemowym.



Efekt Bohra: Powinowactwo

Efekt Bohra: Powinowactwo

hemoglobiny do krwi jest obniżone w

hemoglobiny do krwi jest obniżone w

obecności wzrastającego stężenia CO

obecności wzrastającego stężenia CO

2

2

.

.

Dzieje się tak w związku z obniżeniem

Dzieje się tak w związku z obniżeniem

wewnątrzkomórkowego pH

wewnątrzkomórkowego pH

erytrocytów w tkankach obwodowych.

erytrocytów w tkankach obwodowych.

W płucach powoduje odwrotny efekt,

W płucach powoduje odwrotny efekt,

zwiększający wiązanie tlenu

zwiększający wiązanie tlenu

Hemoglobina

Hemoglobina



Co

Co

2

2

wnikający do erytrocytów

wnikający do erytrocytów

jest wiązane przez wolne grupy

jest wiązane przez wolne grupy

aminokwasowe hemoglobiny,

aminokwasowe hemoglobiny,

tworząc karbaminohemoglobinę.

tworząc karbaminohemoglobinę.

Budowa Erytrocytów

Budowa Erytrocytów



Błona komórkowa erytrocyta:

Błona komórkowa erytrocyta:



Odgrywa ważną rolę w utrzymaniu

Odgrywa ważną rolę w utrzymaniu

kształtu krwinki czerwonej.

kształtu krwinki czerwonej.



Jej odkształcalność jest istotna

Jej odkształcalność jest istotna

cech, jako ze erytrocyt musi

cech, jako ze erytrocyt musi

przenikać przez włośniczki

przenikać przez włośniczki



Istnieje ok.. 10 głównych białek

Istnieje ok.. 10 głównych białek

błonowych erytrocyta

błonowych erytrocyta

Budowa Erytrocytów

Budowa Erytrocytów



Są to białka strukturalne (spektryna i

Są to białka strukturalne (spektryna i

aktyna) oraz ATPazy transporujące

aktyna) oraz ATPazy transporujące

aktywnie jony do komórki.

aktywnie jony do komórki.



Białka te są potrzebne do utrzymania

Białka te są potrzebne do utrzymania

właściwego wewnątrzkomórkowego

właściwego wewnątrzkomórkowego

stężenia elektrolitów.

stężenia elektrolitów.



Niezbędna do wytważania ATP

Niezbędna do wytważania ATP

energia pochodzi z beztlenowej

energia pochodzi z beztlenowej

glikolizy

glikolizy

Budowa Erytrocytów

Budowa Erytrocytów



Znajdujące się na błonie

Znajdujące się na błonie

komórkowej węglowodany są

komórkowej węglowodany są

związane z białkami lub lipidami.

związane z białkami lub lipidami.



Reszty węglowodanowe

Reszty węglowodanowe

glikoprotein tworzą antygeny

glikoprotein tworzą antygeny

grupowe AB0, Rh i innych

grupowe AB0, Rh i innych

układów grupowych krwi.

układów grupowych krwi.

Budowa Erytrocytów

Budowa Erytrocytów