

GUS:

„placówka opiekuńczo-wychowawcza określonej szkoły

przeznaczona dla młodzieży uczącej się poza miejscem stałego
zamieszkania.”



Z. Węgierski:

„zakład wychowawczy, w którym dzieci i młodzież

szkolna mieszkają, uczą się i spędzają, pod opieką wychowawców
czas wolny.”



K. Kowalik:

„ jest jednym z ogniw organizacyjnych szkoły. Stanowi

formę opieki pełnej, poszerza bazę rekrutacyjną szkoły i pozwala
na pogłębienie pracy opiekuńczo-wychowawczej.”



J. Brągiel:

„to przyszkolne placówki opiekuńczo-wychowawcze,

zapewniające całkowitą opiekę i wychowanie młodzieży zdrowej,
prawidłowo się rozwijającej, w okresie pobierania przez nią nauki
szkolnej poza miejscem swego zamieszkania.”

Internat funkcjonuje w oparciu o statut i regulamin.

Jednym z istotnych czynników demokratyzacji oświaty w
Polsce powojennej było upowszechnienie opieki internatowej.
Internaty dawały szansę podjęcia nauki w szkołach
ponadpodstawowych młodzieży ze wsi i małych miasteczek.
Były to placówki bezpłatne i szeroko dostępne, a system
stypendialny w tamtym okresie, był dość rozbudowany. Z
reguły szkoła i internat były ze sobą powiązane organizacyjnie
i finansowo.



w opiece nad dziećmi i młodzieżą pojawił się wyraźny regres



wiele internatów pobiera opłaty za pobyt, które stale rosną



pomoc stypendialna jest coraz mniejsza



w wielu internatach, aby obniżyć koszty, skraca się pobyt
wychowanków do 5 dni w tygodniu, co pociąga za sobą
ograniczenie funkcji internatów

Z powyższych powodów część młodzieży rezygnowała
z internatu i dojeżdżała do szkół, a część, niestety musiała
zrezygnować z dalszej nauki.

1.

Funkcja demokratyzacji oświaty

1.

Funkcja demokratyzacji oświaty

2.

Funkcja opiekuńcza

=> wiąże się z przejęciem przez

placówkę zadań domu rodzinnego związanych z
zapewnieniem wychowankowi warunków prawidłowego
rozwoju i bezpieczeństwa, czuwanie nad jego zdrowiem
fizycznym i psychicznym. Uzupełnia ją:

1.

Funkcja demokratyzacji oświaty

2.

Funkcja opiekuńcza

=> wiąże się z przejęciem przez

placówkę zadań domu rodzinnego związanych z
zapewnieniem wychowankowi warunków prawidłowego
rozwoju i bezpieczeństwa, czuwanie nad jego zdrowiem
fizycznym i psychicznym. Uzupełnia ją:

3.

Funkcja adaptacyjna

=> istotna w pierwszym okresie

przebywania wychowanka w placówce. Związana jest
z dostosowaniem się wychowanka do nowego środowiska
lokalnego, szkolnego oraz nowego miejsca zamieszkania.

4.

Funkcja dydaktyczna

=> jest to najważniejsza funkcja

internatu. Jej istotą jest ochrona wychowanka przed
niepowodzeniami szkolnymi oraz pobudzanie i rozwijanie
aspiracji edukacyjnych. Polega na:



wspomaganiu prawidłowego startu ucznia w nowej szkole
(na nowym szczeblu edukacji)



organizowaniu i kontrolowaniu pracy domowej ucznia oraz
utrzymywanie kontaktów ze szkołą



pobudzaniu i rozwijaniu zainteresowań intelektualnych
(uzupełniających wiedzę szkolną)

5.

Funkcja wychowawcza

=> obejmuje problemy wrastania

wychowanka w życie społeczne i świat wartości, prawidłowe
kształtowanie poglądów, przekonań i postaw. Istotne jest
dostarczenie pozytywnych wzorów osobowych i pomoc w
konstruowaniu wizji własnej przyszłości.

5.

Funkcja wychowawcza

=> obejmuje problemy wrastania

wychowanka w życie społeczne i świat wartości, prawidłowe
kształtowanie poglądów, przekonań i postaw. Istotne jest
dostarczenie pozytywnych wzorów osobowych i pomoc w
konstruowaniu wizji własnej przyszłości.

6.

Funkcja kulturotwórcza

=> uzupełnia wyżej wymienione

funkcje. Wiąże się z organizacją czasu wolnego w internacie
i tworzeniem warunków do jego dobrego wykorzystania.
Chodzi też o wyzwalanie i podtrzymywanie szeroko
pojętych zainteresowań kulturalnych młodzieży. Internat
daje możliwość zespołowego i indywidualnego uczestnictwa
w kulturze.

Każdy internat dysponuje:



pokój wychowawców



stołówka



pokoje wychowanków (3-5 osobowe)



świetlica



pomieszczenia administracyjne

Każdy internat dysponuje:



pokój wychowawców



stołówka lub kuchnia



pokoje wychowanków (3-5 osobowe)



świetlica



pomieszczenia administracyjne



łazienki i wc

Dodatkowo:



sala komputerowa



siłownia



sala bilardowa



boisko



np. klasopracowania fryzjerska



umożliwienie uczniom realizacji kształcenia i wspomaganie
opiekuńczo-wychowawczej roli szkoły i rodziny oraz
stwarzanie optymalnych warunków do rozwoju zamiłowań,
zainteresowań i uzdolnień.



zapewnienie wychowankom stałej opieki i realizacji
procesów wychowawczych w czasie odbywania przez nich
nauki poza miejscem stałego zamieszkania.



dążenie do pełnego usamodzielnienia wychowanków i
przygotowanie ich do dorosłego życia z uwzględnieniem
godności osobistej, autonomii, poczucia własnej wartości
i twórczej aktywności.



zapewnienie wychowankom zakwaterowania za częściową
odpłatnością i pełnego wyżywienia



zapewnienie właściwych warunków sanitarno - higienicznych



zapewnienie właściwych warunków do nauki, rozwijania
zainteresowań i uzdolnień



stwarzanie warunków do uczestnictwa w kulturze oraz
organizowania własnych imprez kulturalnych, sportowych i
turystycznych



upowszechnianie różnych form aktywności fizycznej i dbałości
o własny stan zdrowia



wdrażanie do samodzielnego wykonywania różnych prac porząd-
kowo-gospodarczych



rozwijanie samorządności wychowanków, ich samodzielności
i zaradności życiowej



zapewnienie warunków do korzystania z całej infrastruktury
internatu



pracownicy pedagogiczni:

-

kierownik

-

zastępca kierownika

-

wychowawcy



pracownicy administracji i obsługi

Obowiązki pracowników pedagogicznych, administracji
i obsługi określają:

-

Karta Nauczyciela

-

Regulamin pracy

-

szczegółowy zakres czynności i obowiązków.

Przejęcie przez internat całkowitej opieki nad młodzieżą na kilka lat
wiąże się z wieloma zadaniami wychowawczymi. Niektóre z nich,
typowe dla tych placówek to:



ułatwienie procesu adaptacyjneg

o

Przejęcie przez internat całkowitej opieki nad młodzieżą na kilka lat
wiąże się z wieloma zadaniami wychowawczymi. Niektóre z nich,
typowe dla tych placówek to:



ułatwienie procesu adaptacyjnego



stosunki społeczne w grupie internatowej:

aby prawidłowo

kształtować stosunki między wychowankami, trzeba, żeby poznali
się nawzajem.

Przejęcie przez internat całkowitej opieki nad młodzieżą na kilka lat
wiąże się z wieloma zadaniami wychowawczymi. Niektóre z nich,
typowe dla tych placówek to:



ułatwienie procesu adaptacyjnego



stosunki społeczne w grupie internatowej:

aby prawidłowo

kształtować stosunki między wychowankami, trzeba, żeby poznali
się nawzajem.



organizacja czasu wolnego:

usuwanie zmęczenia

wychowanków poprzez prawidłową organizację czasu wolnego.

Przejęcie przez internat całkowitej opieki nad młodzieżą na kilka lat
wiąże się z wieloma zadaniami wychowawczymi. Niektóre z nich,
typowe dla tych placówek to:



ułatwienie procesu adaptacyjnego



stosunki społeczne w grupie internatowej:

aby prawidłowo

kształtować stosunki między wychowankami, trzeba, żeby poznali
się nawzajem.



organizacja czasu wolnego:

usuwanie zmęczenia

wychowanków poprzez prawidłową organizację czasu wolnego.



utrzymywanie dobrych kontaktów ze szkołą i domem
rodzinnym:

od współdziałania tych trzech instytucji w dużym

stopniu zależy czy osiągniemy sukces wychowawczy.

Przejęcie przez internat całkowitej opieki nad młodzieżą na kilka lat
wiąże się z wieloma zadaniami wychowawczymi. Niektóre z nich,
typowe dla tych placówek to:



ułatwienie procesu adaptacyjnego



stosunki społeczne w grupie internatowej:

aby prawidłowo

kształtować stosunki między wychowankami, trzeba, żeby poznali
się nawzajem.



organizacja czasu wolnego:

usuwanie zmęczenia

wychowanków poprzez prawidłową organizację czasu wolnego.



utrzymywanie dobrych kontaktów ze szkołą i domem
rodzinnym:

od współdziałania tych trzech instytucji w dużym

stopniu zależy czy osiągniemy sukces wychowawczy.



poznawanie podopiecznego w procesie wychowania

Realizacja wszystkich zadań wychowawcy zależy od prawidłowo
postawionej diagnozy sytuacji wychowawczej podopiecznego.



zawsze kierować się dobrem wychowanka



dążyć do tego, aby stać się autorytetem, doradcą,
konsultantem dla wychowanków



nieść pomoc w potrzebie, ale przede wszystkim wskazywać
możliwości radzenia sobie samemu z różnymi problemami



reagować na dostrzeżone dobro i zło



systematycznie podejmować wysiłki zmierzające do
stworzenia prawidłowej atmosfery w grupie wychowawczej



wyrabiać u wychowanków poczucie współodpowiedzialności
za ład, porządek, estetykę i czystość na terenie internatu,



interesować się stanem zdrowia wychowanków,



czuwać nad postępami w nauce i frekwencją wychowanków
w szkole, być w stałym kontakcie z rodzicami wychowanka,
wychowawcą klasy, znać sytuację pozaszkolną wychowanka,



wspomagać wychowanków w planowaniu i organizowaniu
czasu przeznaczonego na naukę własną,



proponować różnorodne formy spędzania czasu wolnego,



opracować w oparciu o Program Wychowawczy Internatu
plan pracy wychowawczej grupy,



prowadzić prawidłowo i systematycznie dokumentację grupy
wychowawczej.



Wpływ osobisty:

sugestia, perswazja, przykład osobisty,

wyrażanie aprobaty i dezaprobaty



Wpływ sytuacyjny:

nagradzanie i karanie, instruowanie,

ćwiczenia i wykonywanie zadań



Wpływ społeczny:

modyfikacja celu zespołu,

przekształcanie struktur wewnętrznych zespołu, nadawanie
właściwego kierunku działań



Kierowanie samowychowaniem:

doświadczenie, dyżury,

pozytywne wzorce, modele

Czynniki, które można w kontrolować i poddać korekcie:



kadra wychowawców



warunki w jakich pracuje placówka:

¯

warunki lokalowe

¯

wyposażenie internatu

¯

typ szkoły, przy której jest zorganizowany

¯

ilość młodzieży w internacie i jej struktura wiekowa

¯

ilość kadry, która opiekuje się wychowankami

¯

fachowość i stabilizacja kadry

¯

środowisko lokalne internatu

Jeśli wszystkie czynniki współdziałają prawidłowo, to efekty opieki
i wychowania są lepsze.

Czynniki pozostające poza kontrolą wychowawczą:



nieformalne stosunki społeczne w grupach wychowawczych



niektóre wpływy środowiska lokalnego



wpływ środowisk z których młodzież przybywa do internatów



niektóre braki w adaptacji wychowanków do środowiska
internatowego



współpraca kadry pedagogicznej ze szkołą i rodzicami
wychowanków

Z tymi czynnikami należy się liczyć, próbować je poznać oraz
ograniczyć ich negatywne znaczenie.

Internat prowadzi następującą dokumentację:



roczny plan pracy internatu



dzienniki zajęć wychowawczych



miesięczne plany pracy opiekuńczo - wychowawczej z grupą



plan pracy Młodzieżowej Rady Internatu



księgę meldunkową wychowanków



zeszyty wyjść i wyjazdów wychowanków



zeszyt przekazów



książkę protokołów posiedzeń zespołu wychowawczego internatu



tygodniowy harmonogram pracy wychowawców pracowników
pedagogicznych



plan dyżurów wychowawców



plan stałych zastępstw w grupach



przydział rejonów porządkowych

o

rozmowy indywidualne

o

warsztaty integracyjne

o

treningi grupowe

o

edukację zdrowotną

o

współpracę z rodzicami

o

kontakty ze środowiskiem zewnętrznym



Z.Węgierski – „Funkcje internatów szkolnych” (1980)



Z.Węgierski - „Internat jako środowisko wychowawcze” (1979)



Z.Węgierski - „Internat szkolny. Geneza, rozwój, problemy” (1987)



K.Kowalik – „Wychowanie w internacie” (1985)



Z.Brańka – „Z problematyki pedagogiki społeczno-opiekuńczej”
(1995)



J.Brągiel – „Społeczno – pedagogiczne funkcje internatów
szkolnych” (1982)

Opracował: Artur Skubis