wszędobylska grupa organizmów

.

Marta Tyborowska

Autor:

Plan
prezentacji:

1.

Porosty

2.

Budowa morfologiczna

3.

Znaczenie porostów w
przyrodzie

4.

Przystosowanie
porostów do życia

Porost
y

Porosty

– są istotami syntetycznymi:

powstały na drodze ścisłego zespolenia
dwóch odrębnych organizmów : grzyba i
glony (lub sinicy).



Grzyb

(mikobiont)

dostarcza z podłoża, na

którym rośnie, wodę wraz z solami mineralnymi oraz
chroni glon przed wysychaniem.



Glon

(fotobiont)

dzięki zdolności do fotosyntezy,

produkuje substancje organiczne będące pokarmem
dla obydwu organizmów.

Porosty

Symbioza tych dwóch organizmów jest

tak ścisła że porosty nabrały
charakterystycznych cech nieznanych
ani grzybom ani glonom.

Typ symbiozy który został

zaobserwowano nazwany u porostów
to

helotyzmem

(grzyb panuje nad

uwięzionym glonem i tylko na miarę
swoich korzyści umożliwia mu wzrost i
rozmnażanie).

Powstawanie porostów

jest możliwe tylko w takich

miejscach, w których żyją jednocześnie
odpowiednie gatunki glonów, a więc obaj partnerzy
i gdy będzie zapewnione:
• dostateczne oświetlenie i
• wystarczająca wilgotność.

W stosunku do grzybów wolnożyjących
(niezlichenizowanych)

porosty mają wiele cech

specyficznych.

Najważniejsze z nich to:

1. odrębność morfologiczna,
2. występujące tylko w tej grupie apotecjum typu
Lecanora,
3. właściwe tylko porostom sposoby pomnażania.

Porosty

Budowa
morfologiczna

Podstawowe formy morfologiczne plech porostów to:



Skorupiasta

(ściśle przyrasta do podłoża lub wrasta w nie. Plechy

mają różną grubość; różna także może być struktura ich powierzchni:

proszkowata, ziarenkowata, brodawkowata, gładka lub spękana)



Plakodiowa

(

plecha w środku skorupiasta, ale na brzegach tworzą

się listkowate odcinki)



Łuseczkowata

(z reguły nieco odstaje od podłoża. Łuski mają zwykle

do kilku milimetrów średnicy. U niektórych gatunków łuski są

pojedyncze i rozproszone, a u innych - skupione lub dachówkowato

na siebie zachodzące)



Listkowata

(plechy spłaszczone na kształt listków, często podzielone

na odcinki, rozetkowate albo rosnące nieregularnie, o dolnej stronie

mniej lub bardziej przylegającej do podłoża, do którego przyczepione

są chwytnikami, uczepem lub zmarszczkami dolnej kory)



Krzaczkowata

(złożona jest z gałązek o różnym kształcie, od obłych

po taśmowate, przyczepionych zwykle do podłoża tylko w jednym

miejscu. Gałązki wznoszą się do góry lub zwisają)



Nitkowata

(jest to właściwie odmiana plechy krzaczkowatej, o

odcinkach obłych, na przekroju zbudowanych koncentrycznie)



Wielopostaciowych

(w trakcie rozwoju osobnika wykształcają się 2-3

rodzaje plech)

Budowa
morfologiczna

Plecha wielopostaciowa (Chrobotek
strojny)

Plecha
krzaczkowata
(Odnożyca
mączysta)

Plecha nitkowata
(Włostka
brązowa)

Plecha listkowata
(Pustułka
pęcherzykowata)

Plecha łuseczkowata
( Skórnica wodna)

Plecha plakodiowa
(Rozetnik murowy)

Plecha skorupiasta
(Rhizocarpon
geographicum)

W budowie wewnętrznej

wyróżniamy plechy:



heteromeryczne



homeomeryczne

1-warstwa glonów 2-miąższ

1-warsta glonów 2-miąższ 3-kora
górna 4-kora dolna 5-chwytniki

Znaczenie porostów w
przyrodzie



Porosty są pionierami życia, torują

drogę roślinom naczyniowym w

zasiedlaniu skał, wydm itp.



Dzięki wspólnocie życiowej glonu i

grzyba porosty są zupełnie

odrębnymi organizmami

radzącymi sobie na najbardziej

ubogich podłożach,

przetrzymującymi skrajnie niskie

temperatury i długie okresy suszy

ze względu na te właściwości

mówimy że porosty są

organizmami wszędobylskimi



Przyczyniają się do sukcesji



Są bioindykatorami

Fot.:
http://www.tbop.org.pl/fotonot
es/fotonotes21.html

Przystosowania porostów do
życia w trudnych warunkach



Porosty są przystosowane do trudnych warunków życia. Dzięki

swojej wytrzymałości mogą zasiedlać niemal wszystkie miejsca
na świecie



Porosty unikają ekstremalnych warunków. W momencie

pogorszenia zapadają w spoczynek i "przeczekują" trudny dla
nich okres. Gdy tylko nastąpi zmiana "powracają do życia" i

zaczynają rosnąć na nowo

.



Barierę nie do pokonania stanowią dla nich zanieczyszczenia

powietrza, na które są bardzo wrażliwe. Być może jest to
spowodowane tym, że porosty nie potrafią usuwać ze swojego

organizmu pobieranych pierwiastków

.

Podsumowanie:



Porosty są organizmami
symbiotycznymi



Wykształciły charakterystyczne cechy
nieznane ani u grzybów, ani u glonów



symbionty nie wyzbyły się własnego
sposobu rozmnażania a porosty
rozmnażają się tylko wegetatywnie



Porosty są organizmami pionierskimi



Ich szeroki stopień tolerancji powoduje
że są wszędobylskie