Rynek kapitałowy

Wykład VI

Inwestorzy
instytucjonalni na rynku
finansowym

Inwestorzy
instytucjonalni

Są to osoby lub instytucje finansowe

zajmujące się profesjonalnie lokowaniem

środków na rynku kapitałowym. Często są

to pośrednicy, którzy przyjmują pieniądze

od inwestorów indywidualnych i dalsze

decyzje co do sposobu ich lokowania

podejmują samodzielnie. Ogromne

kapitały, jakimi dysponują duże firmy,

dają silną pozycję i pozwalają

uczestniczyć w operacjach kapitałowych

niedostępnych dla inwestorów

indywidualnych.

Banki komercyjne i
uniwersalne

Banki - koncentrują się na

udzielaniu kredytów a lokaty w
papiery wartościowe traktują jako
działalność drugoplanową.
Najczęściej zakupują wtedy
skarbowe papiery wartościowe.

Banki komercyjne i
uniwersalne

Banki- są wyspecjalizowanymi instytucjami
finansowymi trudniącymi się obsługą i
organizowaniem ruchu pieniądza między
wszystkimi jednostkami gospodarującymi i
ludnością są one samodzielnymi
samofinansującymi się jednostkami
organizacyjnymi posiadającymi osobowość
prawną działającymi na podstawie ustawy z dnia
29.08.97r „Prawo bankowe”

Banki komercyjne i
uniwersalne

Zadania banku:

-gromadzenie środków pieniężnych,

-udzielenie kredytów i pożyczek
pieniężnych,

-dokonywanie rozliczeń pieniężnych w
obrocie krajowym i zagranicznym.

Banki komercyjne i
uniwersalne

Banki komercyjne można również podzielić na:



uniwersalne, czyli takie, które realizują wszystkie

podstawowe operacje,



wyspecjalizowane, czyli koncentrujące się na

określonych operacjach.

Do banków komercyjnych należą banki hipoteczne,

zgodnie z przepisami koncentrujące się na udzielaniu

kredytów zabezpieczonych hipoteką na nieruchomości.

Banki komercyjne i
uniwersalne

Inne podziały banków komercyjnych:

– forma prawna: państwowe, w formie spółek

akcyjnych i spółdzielcze;

– struktura własności: krajowe, zagraniczne;

– przedmiot działalności: uniwersalne i

wyspecjalizowane

(specjalizacja banków może przybierać charakter

funkcjonalny, branżowy lub terytorialny).

Banki inwestycyjne

Banki inwestycyjne -

(jednostki maklerskie banków)

profesjonalnie lokują na rynku

kapitałowym, często nawet kreując

go. Uczestniczą one w organizacji

emisji papierów wartościowych,

podejmując często wysokie ryzyko,

jakie jest z tym związane (będąc

gwarantem emisji).

Banki inwestycyjne

Banki inwestycyjne są szczególnymi instytucjami

finansowymi, które operują głównie na rynku

kapitałowym i nie przyjmują depozytów ani nie udzielają

pożyczek i kredytów.

Typowymi usługami należącymi da bankowości

inwestycyjnej są:



obrót papierami wartościowymi i zarządzanie

funduszami,



doradztwo finansowe i zarządzanie finansami,



operacje rynku pieniężnego.

Banki inwestycyjne

Banki uniwersalne mogą

wykonywać cały szereg czynności
bankowych, które są operacjami
pośrednictwa na rynku
kapitałowym - a więc są
operacjami typowymi dla banków
inwestycyjnych.

Fundusze inwestycyjne

Fundusz inwestycyjny jest osobą

prawną, której wyłącznym przedmiotem
działalności jest lokowanie środków
pieniężnych zebranych w drodze
publicznego lub niepublicznego
proponowania nabycia jednostek
uczestnictwa albo certyfikatów
inwestycyjnych, w określone w ustawie
instrumenty finansowe.

Fundusze inwestycyjne

Fundusze inwestycyjne - to instytucje

finansowe, które lokują powierzone sobie

pieniądze w przedsięwzięcia mające

przynosić zysk, przede wszystkim na

rynkach finansowych. Inwestowanie za

pośrednictwem funduszu pociąga za sobą

mniejsze ryzyko niż indywidualne

podejmowanie decyzji, dlatego w krajach

zachodnich fundusze inwestycyjne stają się

coraz bardziej popularne.

Fundusze inwestycyjne

Fundusz dysponuje znacznie większym

rozeznaniem, które możliwości

inwestowania są bardziej atrakcyjne z

punktu widzenia uzyskania odpowiednio

wysokiej stopy zwrotu. Osoba inwestująca

za pośrednictwem funduszu ma także

gwarancje, że jej portfel inwestycyjny, w

którym oprócz akcji mogą znaleźć się

także inne instrumenty finansowe, będzie

zarządzany profesjonalnie.

Rola funduszy
inwestycyjnych

Fundusze inwestycyjne, jako instytucje
zbiorowego lokowania, spełniają ważną
rolę w procesie alokacji kapitału w
gospodarce. Ich działalność umożliwia
elastyczny transfer oszczędności osób
fizycznych i okresowych nadwyżek
podmiotów gospodarczych do podmiotów
gospodarczych zgłaszających
zapotrzebowanie na kapitał.

Rola funduszy
inwestycyjnych

Fundusze inwestycyjne pozwalają
ponadto przezwyciężać drobnym
inwestorom podstawowe bariery
utrudniające lokowanie pieniędzy w
papiery wartościowe, a mianowicie brak
doświadczenia i wiedzy o rynku
kapitałowym oraz niedobór środków,
uniemożliwiający konstrukcję
optymalnego, zdywersyfikowanego
portfela inwestycyjnego.

Cele działania funduszy
inwestycyjnych

Celami inwestycyjnymi funduszy inwestycyjnych mogą być

wyłącznie:



ochrona realnej wartości aktywów funduszu inwestycyjnego

lub



osiąganie przychodów z lokat netto funduszu

inwestycyjnego lub



wzrost wartości aktywów funduszu inwestycyjnego w

wyniku wzrostu wartości lokat.

Przy określaniu celu inwestycyjnego należy w statucie

zastrzec, że fundusz inwestycyjny nie gwarantuje jego

osiągnięcia.

Cele działania funduszy
inwestycyjnych

Zasady polityki inwestycyjnej funduszu

inwestycyjnego określają sposoby osiągania celu

inwestycyjnego, a w szczególności:



typy i rodzaje papierów wartościowych i innych praw

majątkowych będących przedmiotem lokat funduszu,



kryteria doboru lokat,



zasady dywersyfikacji lokat i inne ograniczenia

inwestycyjne,



dopuszczalną wysokość kredytów i pożyczek

zaciąganych przez fundusz.

Klasyfikacja funduszy
inwestycyjnych

Fundusze inwestycyjne

tradycyjnie klasyfikuje się ze
względu na dwa kryteria:



forma prawna,



polityka inwestycyjna.

Rodzaje funduszy wg
formy prawnej

Fundusz inwestycyjny może być

utworzony jako:



fundusz inwestycyjny otwarty;



specjalistyczny fundusz inwestycyjny

otwarty;



fundusz inwestycyjny zamknięty.

Fundusz inwestycyjny
otwarty

Fundusz otwarty zbywa jednostki uczestnictwa i

dokonuje ich odkupienia na żądanie uczestnika

funduszu (z częstotliwością określoną w statucie,

nie rzadziej jednak niż raz na 7 dni). Z chwilą

odkupienia jednostki uczestnictwa są umarzane z

mocy prawa.

Jednostki uczestnictwa są zbywane i odkupywane

po aktualnej wartości rynkowej jednostki

uczestnictwa. Przy zbywaniu i odkupywaniu

jednostek uczestnictwa mogą być pobierane opłaty

manipulacyjne, jeżeli statut funduszu tak stanowi.

Fundusz inwestycyjny
otwarty

Jednostka uczestnictwa nie może być zbyta przez

uczestnika na rzecz osób trzecich, podlega

dziedziczeniu i może być przedmiotem zastawu.

Pod względem liczebności i wartości

zgromadzonych aktywów fundusze otwarte są

zdecydowanie najbardziej popularnym typem

funduszy inwestycyjnych w Polsce. Gotowość do

odkupienia jednostek uczestnictwa oznacza, że

lokaty funduszy otwartych muszą

charakteryzować się znacznie większą płynnością

niż w przypadku funduszy zamkniętych.

Specjalistyczne fundusze
inwestycyjne otwarte

Są szczególną formą funduszy inwestycyjnych

otwartych. Podstawowa różnica polega na tym, że statut

funduszu specjalistycznego może ograniczyć krąg

uczestników oraz wprowadzać dodatkowe warunki, w jakich

uczestnik może żądać odkupienia jednostek uczestnictwa, a

w szczególności określać termin, w jakim odkupienie to

może nastąpić.

Statut specjalistycznego funduszu inwestycyjnego

otwartego może przewidywać utworzenie rady inwestorów

jako organu kontrolnego w celu kontroli realizacji celu

inwestycyjnego funduszu i polityki inwestycyjnej oraz

stosowania ograniczeń inwestycyjnych).

Specjalistyczne fundusze
inwestycyjne otwarte

Jeżeli statut specjalistycznego funduszu inwestycyjnego

otwartego przewiduje, że jego uczestnikami mogą być

wyłącznie:



osoby prawne,



jednostki organizacyjne nie posiadające osobowości prawnej,



osoby fizyczne, które dokonają jednorazowej wpłaty do

funduszu w wysokości nie mniejszej niż równowartość w

złotych 40 000 euro, ustaloną przy zastosowaniu średniego

kursu walut obcych ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski,

Fundusz może, przy dokonywaniu lokat aktywów, stosować

zasady i ograniczenia inwestycyjne określone dla funduszu

inwestycyjnego zamkniętego, o ile jego statut tak stanowi.

Fundusze inwestycyjne
zamknięte

Fundusze te emitują certyfikaty inwestycyjne. Są to

papiery wartościowe, których liczba jest stała i może się
zmieniać tylko w przypadku nowych emisji. Certyfikaty mogą
mieć charakter publiczny (GPW lub MTS-CETO) bądź mogą być
papierami wartościowymi niepublicznymi. Decyduje o tym
statut funduszu.

W funduszu inwestycyjnym zamkniętym działa rada

inwestorów, jako organ kontrolny, lub zgromadzenie
inwestorów (kontrola realizacji celu inwestycyjnego funduszu
inwestycyjnego zamkniętego i polityki inwestycyjnej oraz
przestrzeganie ograniczeń inwestycyjnych).

Fundusze inwestycyjne
zamknięte

Przy zapisach na certyfikaty inwestycyjne

mogą być pobierane opłaty manipulacyjne,
jeżeli statut funduszu tak stanowi. Statut
funduszu inwestycyjnego zamkniętego może
przyznać dotychczasowym posiadaczom
certyfikatów inwestycyjnych prawo
pierwszeństwa do objęcia nowych certyfikatów
inwestycyjnych kolejnej emisji w stosunku do
liczby posiadanych certyfikatów
inwestycyjnych.

Fundusze inwestycyjne
zamknięte

Brak obowiązku odkupywania certyfikatów

inwestycyjnych sprawia, że fundusze zamknięte mogą
dokonywać lokat w mniej płynne aktywa. W porównaniu
z funduszami otwartymi katalog lokat jest znacznie
rozszerzony, gdyż oprócz papierów wartościowych
obejmuje również udziały w spółkach z o.o.,
nieruchomości, waluty i transakcje terminowe, które
mogą być zawierane nawet w celach spekulacyjnych.
Fundusz zamknięty może również w szerszym zakresie
korzystać z kredytów i pożyczek bankowych, których
limit wynosi 50% wartości aktywów netto funduszu

.

Instytucje
ubezpieczeniowe

Instytucje ubezpieczeniowe - instytucje te w

naturalny sposób zmuszone są do inwestowania,

ponieważ gromadzą znaczne środki pieniężne i

osiągają nadwyżki ze swej działalności.

Inwestycje przez nie dokonywane, ze względu na

charakter tych instytucji, są lokatami

bezpiecznymi. Na ogół inwestują one w akcje

renomowanych firm lub nabywają skarbowe

papiery wartościowe (np. obligacje). Zazwyczaj

powszechny obowiązek niektórych grup

ubezpieczeń sprawia, że rozwój instytucji

dokonujących tych operacji jest promowany

przez instrumenty państwowej polityki

gospodarczej.

Główne instytucje
ubezpieczeniowe

Głównymi instytucjami ubezpieczeniowymi w Polsce

są:

- Komisja Nadzoru Finansowego

- Polska Izba Ubezpieczeń

- Stowarzyszenie Polskich Brokerów Ubezpieczeniowych

i Reasekuracyjnych

- Polska Izba Brokerów Ubezpieczeniowych i

Reasekuracyjnych

- Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny

- Polskie Biuro Ubezpieczeń Komunikacyjnych

- Rzecznik Ubezpieczonych

- Izba Gospodarcza Towarzystw Emerytalnych

- Polska Izba Pośredników Ubezpieczeniowych i

Finansowych

Fundusze emerytalne

Fundusze emerytalne tworzy się

w celu dodatkowego zabezpieczenia

osób indywidualnych na starość,

niezależnie od państwowego

systemu ubezpieczeń społecznych.

Na rynku kapitałowym fundusze

emerytalne są niezależnymi

podmiotami w sensie finansowym,

organizacyjnym i prawnym.

Fundusze emerytalne

Fundusze emerytalne zebraną pulę

środków finansowych inwestują na

rynku finansowym, w tym -

kapitałowym. Aby zapewnić

bezpieczeństwo lokat, fundusze mają

ustawowo ograniczone zarówno

kategorie lokat, jak i limity

zaangażowań (np. ograniczenia w

inwestowaniu w najbardziej agresywne

kategorie lokat).

Skarb Państwa

Skarb Państwa jest nadal

współwłaścicielem wielu
prywatyzowanych i
wprowadzanych na warszawski
parkiet przedsiębiorstw, dlatego
też jest znaczącym 'graczem' na
polskim rynku kapitałowym.