Płeć a gotowość do

uczestniczenia w działaniach

ryzykownych

Czy kobiety różnią się od mężczyzn skłonnością do

ryzyka ?

• Uważa się ze mężczyźni różnią się od kobiet

większą gotowością jeśli chodzi o gotowość do

uczestniczenia w działaniach ryzykownych. Taki

wniosek można wysnuć z wielu badań gdzie

udokumentowane ze właśnie to mężczyźni

osiągają wyższe wyniki w pomiarach skłonności

do ryzyka.

• Przejawem takich zachowań może być na

przykład uprawianie sportów ekstremalnych,

brawurowa jazda samochodem, a także

angażowanie się w niebezpieczne praktyki

seksualne. Są oni także bardziej niż kobiety

podatne na rożne używki typu papierosy,

alkohol.

Jak to można wytłumaczyć

!?

• Te różnice w gotowości do uczestniczenia w działaniach

ryzykownych tłumaczone są poprzez dwie koncepcje

• Koncepcja biologiczna - przyczynami istnienia tych różnic

jest odmienność chromosomalna, różnice płciowe w

strukturze temperamentu, oraz zdobywający coraz

większą popularność pogląd że skłonność do ryzyka jest

wpisane w męski genotyp.

• Koncepcja społeczna - według badaczy gotowość do

uczestniczenia w działaniach ryzykownych jest związana

z czynnikami socjokulturowymi. Wiąże się to z

przyswajaniem kulturowo ukształtowanych ról płciowych i

kształtowania tożsamości płciowej. Te dwa czynniki

wyznaczają dla obu płci odmienne wzorce zachowań w

sytuacji ryzyka. Uważa się ze ryzykowanie jest związane z

męskim stylem życia, a mężczyźni odważni i niebojący się

podjąć umiarkowanego ryzyka sa oceniani wyżej od tych

którzy preferują być ostrożni. Jednakże nie wolno

generalizować ze każdy facet jest ryzykantem, oraz z

wszystkie kobiety preferują zachowania ostrożne.

Problem Badawczy !

• Czy istnieje związek pomiędzy temperamentem,

płcią biologiczna i płcią psychiczna a skłonnością
do ryzyka i częstością podejmowania zachowań
ryzykownych i czy związek ten jest modyfikowany
przez poczucie umiejscowienia kontroli?

• Jeśli chodzi o narzędzia używane w badaniach

dotyczących ryzyka, przyjęto dwie zmienne związane z

podejmowaniem ryzyka: skłonność do ryzyka oraz jej

behawioralny korelat – częstość podejmowania

zachowań ryzykownych.

• Do pomiaru skłonności do ryzyka wykorzystano Test

preferencji decyzyjnych (TPD). Ten test mierzy

gotowość do podjęcia ryzyka w hipotetycznych

sytuacjach problemowych w których cel można

osiągnąć za pomocna zachowania ryzykownego lub

bezpiecznego. Druga zmienna zależna – zachowanie

ryzykowne została zoperacjonalizowane za pomocą

Testu Zachowań Ryzykownych TZR który mierzy

deklarowaną przez osoby badane częstość

angażowania się w zachowanie ryzykowne oraz

częstość doznawania satysfakcji w powiązaniu z

zachowaniem ryzykownym. Za zmienne niezależne

przyjęto płeć biologiczna i psychologiczną

Prezentacja wyników badań.

• Stworzono 3 modele ścieżek

dotyczących skłonności do
uczestniczenia w zachowaniach
ryzykownych – model dla calej grupy,
dla grupy gdzie były tylko kobiety,
oraz grupy gdzie byli tylko
mężczyźni.

Grupa mieszana.

W pierwszej grupie gdzie populacja była cala grupa i
kobiety i mężczyźni ujawniły się zależności dotyczące
płci biologicznej, płci psychologicznej oraz
aktywność, perseweratywność, wrażliwość
sensoryczna, oraz wytrzymałość – jednak te czynniki
działają pośrednie kształtując indywidualną
dyspozycje do ryzykowania. Jedyna zmienna
bezpośrednie oddziaływującą na skłonności jednostki
do zachowań ryzykownych jest reaktywność
emocjonalna.

Pozytywna korelacja płci biologicznej ze
skłonnościami do ryzyka wskazuje ze mężczyźni
wykazywali większą skłonność do zachowania
ryzykownego – najsilniejszy efekt przyczynowy
odnotowano dla płci biologicznej a dopiero potem dla
płci psychologicznej.

Grupa Damska.

• Wśród czynników wpływających na skłonności

do ryzykowania u kobiet bezpośredni efekt
przyczynowy ujawnił się dla aktywności.
Dodatnia korelacja wskazuje ze cecha ta
wpływa stymulująco na odczuwaną przez
badane kobiety skłonności do podejmowania
ryzyka.

Grupa męska

• U mężczyzn najsilniejszy bezpośredni efekt

przyczynowy który motywuje ich do ryzykownych

zachowań to aktywność, jednak druga cecha jest

wytrzymałość. Jeśli chodzi o płeć psychologiczna

to w przypadku mężczyzn oba wymiary kobiecość

i męskość okazały się wpływać bezpośrednio na

kształtowanie się określonego poziomu skłonności

do ryzyka przy czym wymiar kobiecości

zdecydowanie silniej. Ujemna korelacja skłonności

do ryzyka z kobiecością wskazuje ze identyfikacja

z ukształtowanym kulturowo kobiecym wzorcem

płci dość znacząco osłabia tendencje do

ryzykowania u mężczyzn a pozytywna korelacja z

wymiarem męskości podwyższa.

A wiec tak…

• Można postawić tezę ze bez względu na płeć biologiczna osoby

identyfikujące się z męskimi wzorcami płci sa bardziej skłonne do

ryzyka w porównaniu z osobami które z tymi wzorcami się nie

utożsamiają.

• Można także stwierdzić iż różnice w zakresie cech związanych z

skłonnością do ryzyka u kobiet i mężczyzn dotyczą głownie

czynników powiązanych z tą zmienna negatywną.

• U kobiet wyraźny negatywny wpływ na podejmowanie ryzyka cech

temperamentu – reaktywność emocjonalnej i wrażliwości

sensorycznej.

• U mężczyzn z kolei czynnikiem osłabiającym skłonności do ryzyka

jest przede wszystkim wymiar kobiecości płci psychologicznej.

Wyniki te wskazują ze u kobiet awersja do ryzyka jest wrodzona a u

mężczyzn jest powiązana z czynnikami społecznymi.

• Można postawić tezę ze mężczyźni zostali wyposażeni w

psychologiczne mechanizmy predysponujące ich do angażowania

się w zachowania ryzykowne, a kobiety do unikania ich. Jednakże

inwidualny poziom tych skłonności jest modyfikowany przez wpływy

środowiskowe.