Mechanizmy

plastycznego płynięcia i

umocnienia materiałów

Mechanizmy
odkształcenia
plastycznego



Poślizg dyslokacyjny



Bliźniakowanie



Pełzanie



Poślizg po granicach
ziarn

Dyslokacje

Są szczególnym rodzajem
defektu, który sprawia, że
odkształcenie plastyczne
materiałów (tzn. ich
uplastycznienie) zachodzi przy
naprężeniu znacznie
mniejszym.

Dyslokacje

Przemieszczenie się

dyslokacji krawędziowej przez

kryształ:
a) wiązania atomowe w

środku dyslokacji przerywają

ją i przekształcają do

dalszego ruchu,
b) sekwencja wprowadzenia

dyslokacji do kryształu z lewej

strony, jej przemieszczenie

się przez kryształ oraz wyjście

z prawej strony; proces ten

powoduje przesunięcie dolnej

połowy kryształu o odległość

b względem górnej połowy.
Odległość b nazywana jest

wektorem Burgersa.

Dyslokacje

Dyslokacje widziane pod mikroskopem

Poślizg dyslokacyjny

Podstawowym mechanizmem odkształcenia plastycznego metali jest
poślizg. Polega on na wzajemnym przemieszczaniu się jednej części
kryształu względem drugiej w płaszczyznach poślizgu w wyniku ruchu
dyslokacji w kierunku poślizgu. Płaszczyznami i kierunkami poślizgu
są najczęściej płaszczyzny sieciowe i kierunki sieciowe o najgęstszym
ułożeniu atomów. Budowa krystaliczna obu kryształów pozostaje
niezmieniona

Poślizg dyslokacyjny

Bliźniakowanie

Polega na jednorodnym ścinaniu
kolejnych warstw atomów w
płaszczyznach bliźniakowania.
Zbliżona część kryształu ulega
skręceniu względem części
nieodkształconej w taki sposób, że
ich struktury krystaliczne są
symetryczne osiowo względem
płaszczyzny bliźniakowania
(stanowią odbicie lustrzane).

Pełzanie

Jest to powolne, ciągłe
odkształcenie w czasie, które nie
zależy już tylko od naprężenia,
lecz również od temperatury i
czasu. Pełzanie określa się jako
proces „wysokotemperaturowy”,
a pozostałe (odkształcenie
sprężyste/ plastyczne) jako
„niskotemperaturowe”.

Poślizg po granicach
ziaren

Polega na przesuwaniu się i obrotach ziarn
wzdłuż ich granic szerokokątowych.