Linux

Zajęcia 8

Linux

Historia

Linuxa

rozpoczęła się w 1991 roku, kiedy to

fiński programista, Lizus Torvalds poinformował o

hobbystycznym tworzeniu przez siebie niedużego,

wolnego systemu operacyjnego, przeznaczonego dla

procesorów z rodzin i386, oraz i486.

Linus stworzył jednak tylko jądro, pełny system

operacyjny potrzebował jeszcze powłoki systemowej,

kompilatora, bibliotek, itp. W roli większości z tych

narzędzi użyto oprogramowania GNU, co jednak w

przypadku niektórych komponentów systemu wymagało

poważnych zmian, niekiedy finansowanych przez Projekt

GNU, niekiedy dokonanych już wcześniej przez Linusa

Torvaldsa.

Dużo pracy wymagało także zintegrowanie systemu do

postaci dystrybucji, które umożliwiały zainstalowanie go

w stosunkowo prosty sposób. Jednymi z pierwszych były

opublikowany 16 lipca 1993 Slackware Linux czy założony

miesiąc później Debian, nazywający siebie GNU/Linux.

Dystrybucje

Linuxa

Nazwa

Twórca

Data

pierwszego
wydania

Poprzed
nik

Wersj

a
stabil

na

Cena w USD

Preferowana licencja

Przeznaczenie

Arch Linux

Judd

Vinet

11 marca

2002

CRUX

2008.0

6

Darmowy

GPL

stacje robocze,

użytkownicy domowi

Aurox

Robert
Główczyń
ski

listopad 2002

Red Hat
Linux

12.0

Darmowy

GPL

stacje robocze,
użytkownicy domowi

Debian

Debian

Project

sierpień 1993

SLS

5.0

(lenny)

Darmowy

każda zgodna z WDdWO

serwery, stacje robocze,

użytkownicy domowi

Fedora

Fedora

5 listopada
2003

Red Hat
Linux

11

Darmowy

GPL

serwery, stacje robocze,
użytkownicy domowi

Knoppix

Klaus
Knopper

19 stycznia
2003

Debian

5.3.1

Darmowy

GPL

stacje robocze,
użytkownicy domowi

Ubuntu

Canonica
l Ltd

październik
2004

bazujący

na
Debianie

9.04

Darmowy

GPL

serwery, stacje robocze,
użytkownicy domowi

Gentoo

Gentoo
Foundati

on, Inc

marzec 2002

Enoch

2008.0

Darmowy

GPL

serwery, stacje robocze,

użytkownicy domowi

Linspire

Linspire
Inc.

marzec 2002

Lindows

6.0

Płatny

GPL, Free software,

Oprogramowanie
własnościowe

stacje robocze,
użytkownicy domowi

Mandriva

Linux

Mandriva

lipiec 1998

Red Hat

Linux

2008.1

Płatny /
darmowy -

okrojony

GPL

stacje robocze,

użytkownicy domowi

MEPIS

Warren
Woodford

wrzesień
2003

bazuje na
Debianie

7.0

Darmowy

GPL

serwery, stacje robocze,
użytkownicy domowi

PLD Linux

Dewelop
erzy PLD

Linux

1998

Red Hat

Linux

2.0

(AC)

Darmowy

Dowolna

serwery, stacje robocze,

użytkownicy domowi

Slackware
Linux

Patrick
Volkerdin
g

lipiec 1993

SLS

12.1

Darmowy

GPL

serwery, stacje robocze,
użytkownicy domowi

openSUSE

Novell

marzec 1994

Jurix

11.1

Darmowy

GPL

serwery, stacje robocze,

użytkownicy domowi

Debian

Debian

- projekt wolnej dystrybucji systemu operacyjnego GNU/Linux realizowany przez ochotników na całym

świecie. Wewnątrz Debiana istnieją również projekty, mające na celu stworzenie dystrybucji systemu
GNU/Hurd, BSD a nawet dystrybucji wolnego oprogramowania na platformę Windows.
Debian cieszy się opinią stabilnego systemu o wysokiej jakości i łatwego do aktualizacji. Ze względu na
dbałość o jakość i bezpieczeństwo dystrybucji, nowe wersje stabilne pojawiają są relatywnie rzadko, często
dochodzi też do opóźnień w ich wydawaniu.

Fedora

Fedora

(do wersji 6 Fedora Core, niekiedy nieprawidłowo określana jako Fedora Linux) – nazwa następcy

wolnej dystrybucji Red Hat Linux rozwijanej przez Fedora Project i finansowanej głównie przez Red Hat. Twórcy
Fedory stawiają na innowacyjność, dlatego też kolejne wydania pojawiają się często i zawierają najnowsze
dostępne oprogramowanie, nawet jeśli prace nad stabilną wersją nie zostały jeszcze ukończone. Z tego
powodu, oraz faktu ścisłego powiązania z Red Hatem często, lecz niesłusznie Fedorę określa się mianem
"poligonu Red Hata".
W czerwcu 2005

[1]

utworzono Fundację Fedora, mającą w zamierzeniu koordynować prace nad Fedorą w

większym stopniu, niezależnie od Red Hata.
Fedora jest stosowana zarówno jako system operacyjny dla komputerów domowych, jak i serwerów, np.
kernel.org czy Wikipedia. Nazwa dystrybucji pochodzi od rodzaju kapelusza.

Ubuntu

Ubuntu

([uːˈbuːntuː], [ùbúntú] w zulu) – kompletna dystrybucja systemu operacyjnego GNU/Linux,

przeznaczona przede wszystkim do zastosowań biurowych i domowych (ang. desktop), choć powstała również
wersja serwerowa.
Ubuntu bazuje na dystrybucji Debian (w wersji Sid) i jest rozwijane na serwisie Launchpad. Projekt
sponsorowany jest przez firmę Marka Shuttlewortha Canonical Ltd. oraz Ubuntu Foundation.
Słowo ubuntu pochodzi z języków plemion Zulu i Xhosa zamieszkujących południową Afrykę i oznacza
„człowieczeństwo wobec innych” (ang. humanity towards others). Głównym celem dystrybucji jest
dostarczenie użytkownikom domowym kompletnego, otwartego systemu, który będzie łatwy w obsłudze oraz
jednocześnie stabilny, niezawodny i nowoczesny.

Środowisko graficzne KDE i GNOME

KDE

(K Desktop Environment) – środowisko graficzne

zrealizowane jako wolne oprogramowanie dla systemów
operacyjnych Unix i GNU/Linux. Zawiera bogaty system bibliotek
do tworzenia aplikacji w środowisku graficznym.

KDE korzysta z biblioteki graficznej Qt, a także z systemu
obiektowego KParts. System ten pozwala na współdzielenie
elementów danego programu pomiędzy różnymi aplikacjami KDE,
np. emulator terminala Konsole może zostać osadzony w
Konquerorze.

W KDE menedżerem okien jest KWin, jednak aplikacje można
uruchamiać także pod innymi menedżerami.

GNOME

(GNU Network Object Model Environment) -

graficzne środowisko użytkownika oparte na systemie X Window
System oraz Widżetach GTK+ i GDK.

Projekt został rozpoczęty w sierpniu 1997 roku przez Miguela de
Icaza w celu stworzenia w pełni wolnodostępnego graficznego
środowiska użytkownika dla systemu GNU/Linux, jako alternatywa
dla środowiska KDE, opartego o bibliotekę Qt (do listopada 1997
nie będącą wolnym oprogramowaniem).

Większa część środowiska GNOME została napisana w czystym C.
Możliwe jest jednak tworzenie aplikacji GNOME w innych językach
programowania dzięki możliwościom bibliotek opakowujących
wywołania (ang. wrappers) - m.in. Python, C++, C#, Ada95, Perl,
Ruby.

Office

Suite

Media

Players

Web Browsers

E-mail Clients

Messaging Clients

Nawiązanie połączenia z serwerem

Program

putty

Polecenia podstawowe

clear

– czyści ekran

passwd

– zmiana hasła

quota

– sprawdzenie ilości miejsca na dysku

uname

– nazwa systemu

man

– podręcznik systemowy

pwd

– sprawdzenie bieżącej kartoteki

ls

– wyświetla nazwy plików i katalogów

cd

– zmienia bieżącą nazwę katalogu

mkdir

– tworzy nowy katalog

rmdir

– usuwanie katalogów

rm

– usuwanie plików

cat

– tworzy i wyświetla zawartość plików

mv

– zmiana lub przenoszenie plików

cp

– kopiowanie plików

Edytor

vi

Edytor

vi

posiada dwa tryby:

- tryb poleceń, zwany również trybem komend (Insert – aby przejść w tryb
edycji)
- tryb edycji (wstawiania) (ESC – aby przejść w tryb poleceń)

Do zakończenia pracy

vi

służą komendy:

:wq - zapisuje plik i kończy pracę
:w - zapisuje plik
:q - zamyka plik i program
:q! - zamyka plik i program

Edytor

pico

Program pocztowy

pine

Menedżer plików

mc

Przeglądarka tekstowa

lynx

Kalendarz

cal

Kalkulator

bc

Praca domowa:

1. Czy

FreeBSD

to system operacyjny z rodziny

systemów Linuxowych?

2. Dowiedź się wiecej o systemie

RIP

?

3. Do czego służy polecenie

who

i

finger

?