Błona komórkowa

background image

Błona komórkowa –

budowa i funkcje

background image
background image

Funkcje błon biologicznych w

komórce

background image
background image

Funkcje białek błony komórkowej

background image

Mikrografia błony k. w

przekroju poprzecznym

(erytrocyt) i schemat budowy

błony k.

background image

Amfipatyczność fosfolipidów

błonowych

background image

Cechy błony komórkowej

Zachowanie się fosfolipidów w środowisku wodnym

(B – symulacja komputerowa)

background image

c.d.

background image

Budowa cząsteczki fosfolipidu

błonowego

– fosfatydylocholiny

(naczęściej występującego fosfolipidu)

background image

Asymetryczność błony komórkowej

fosfatydylocholina - kolor czerwony

sfingomieliena- kolor brązowy

fosfatydyloseryna - kolor jasnozielony

background image

Powstawanie liposomów

(mikrografia elektronowa - A i

schemat - B)

background image

Sposoby wiązania się białek z

dwuwarstwą lipidową

background image

Błona komórkowa jest wzmocniona

przez korę komórki (jest to sieć

włóknistych białek przyczepionych do

wewnętrznej monowarstwy)

background image

Wiadomości wstępne

• Błony biologiczne są zbudowane z

lipidów i białek

• Do lipidów zaliczamy:

-fosfolipidy(fosfatydylocholina,

sfingomieliena, fosfatydyloseryna,
fosfatydyloinozytol)

-cholesterol (stanowi 5-25% lipdów)
-glikolipidy (składnik glikokaliksu)

background image

• Białka błonowe dzielimy na:

-integralne (najczęściej są to białka

transbłonowe, można je usunąć z błony
tylko przez detergenty i rozpuszczalniki
organiczne)

-powierzchniowe (są zlokalizowane na

zewnętrznej lub wewnętrznej powierzchni
monowarstwy, dają się łatwiej usunąć z
błony łatwiej niż białka integralne)

background image

Cechy błon biologicznych - w

tym błony komórkowej

Płynność

– czyli zdolność z jaką

cząsteczki lipidów (w danej temperaturze)
przemieszczają się (wykonują ruchy) w
obrębie płaszczyzny dwuwarstwy
lipidowej

Rodzaje ruchów cząsteczek fosfolipidów

:

flip-flop, rotacja, dyfuzja boczna, zginanie

„ogona”

background image

Płynność

zależy od:
-długości -„ogonów”- kwasów

tłuszczowych (im krótsze tym większa),

-od stopnia nasycenia kwasów

tłuszczowych czyli liczby wiązań
podwójnych(więcej kwasów
nienasyconych-większa płynność),

-od obecności cząsteczek cholesterolu (im

mniej cholesterolu tym większa płynność)

background image

Asymetryczność

• polega na:
asymetrycznym rozmieszczeniu różnych rodzajów

fosfolipidów i glikolipidów w dwóch monowarstwach
błony, np.

• fosfatydylocholina – w zewnętrznej monowarstwie
• sfingomieliena – w zewnętrznej monowarstwie
• glikolipidy, glikoproteiny, proteoglikany (tworzą

tzw. glikokaliks)- w zewnętrznej monowarstwie

• fosfatydyloseryna – w wewnętrznej monowarstwie
• fosfatydyloinozytol –

w

wewnętrznej

monowarstwie

cholesterol – równomiernie w obu monowarstwach

background image

Biegunowość

wynika z tego, że cząsteczki

fosfolipidów mają

właściowości

amfipatyczne

, tzn., że jeden koniec

cząsteczki jest

hydrofilny

(„głowa”), a

drugi koniec jest

hydrofobowy

(„ogon”).

Ta cecha pojedynczych cząsteczek

przekłada się na cechę całej błony.

background image

Funkcje glikokaliksu (tzw.„słodka

skorupka”- płaszcz węglowodanowy na

powierzchni komórki)

• Jest to dodatkowa warstwa na powierzchni

komórki. Chroni ją przed uszkodzeniem
mechanicznym i chemicznym

• Ponieważ cukry (oligo i polisacharydy)

wchłaniają wodę –powierzchnia komórki
jest śliska, jest to ważne np. dla
leukocytów, którym ułatwia przeciskanie
się przez wąskie przestrzenie. Zapobiega
też przylepianiu się erytrocytów do siebie
lub do ścian naczyń.

background image

c.d.

• Z drugiej strony odgrywają ważną rolę w

rozpoznawaniu się komórek i ich
przyleganiu (adchezji). Np. swoisty
oligosacharyd na powierzchni leukocytu
jest rozpoznawany przez swoiste białko-
lektynę znajdującą się w na powierzchni
komórek - śródbłonka naczyń
krwionośnych.Ten proces rozpoznawania
umożliwia przywieranie leukocytów do
ściany naczynia a następnie ich migrację
z krwiobiegu do zakażonych tkanek.

background image

c.d.

• Swoiste oligosacharydy zawarte w

glikokaliksie komórki jajowej biorą
udział w rozpoznawaniu jej przez
plemnik.


Document Outline


Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Błona komórkowa
Błona komórkowa, Notatki(1)
1 Blona komorkowa
błona komórkowa
Błona komórkowa
Błona komórkowa
blona komorkowa, biologia i genetyka
Błona komórkowa
ściąga Błona komórkowa, synapsy, odruchy
kubica,biofizyka, błona komórkowa budowa i procesy
błona komórkowa
błona komórkowa
Biologia komórki roślinnej, Biologia komórki roślinnej #8, Każda błona systemu GERL jest asymetryczn
Struktury błoniaste komórki otoczone 1 błoną
Komórkowe usługi EDGE
Cw 1 ! komorki

więcej podobnych podstron